Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #3021

    orgelist
    (zn. m.; ~en)

    organist, orgelspeler, iemand die een orgel bespeelt.

    vnw

    znwb: Organist, inz. in toep. op iem. die op een kerkorgel speelt; – orgelspeler (op een modern hammondorgel e.d.). Ook orgeliste v., -s en -n.

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 4; Vlaamsheid: 7

    De restauratie zelf duurde zo’n twee jaar. Orgelist Luc Ponnet is zeer tevreden dat het zover is. (vrt.be)

    Het kan goedkoper, zei ik dan altijd, maar dan moet je bijbetalen voor de gitarist en de orgelist en de pianist en dat was ik telkens zelf. (demorgen.be)

    Toenmalig directeur Lies Kerkhofs vond dat zonde en contacteerde Luc Ponet, een orgelist uit Tongeren met wereldfaam. (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door sunshine op 30 Jun 2025 17:02
    0 reactie(s)

    #3022

    ribbedebie
    (bw.)

    weg, verdwenen, foetsie, ook ‘ribbedie’

    ribbedebie zijn:
    - mensen: zich snel uit de voeten maken of gewoon aankondigen dat men weg gaat
    - voorwerpen: ze zijn dan spoorloos verdwenen of men vindt ze niet in eerste instantie

    < mogelijk uit Bargoens ‘rip’ + “de bie = (de) weg”): zie bie, de ~ jallen. Rip betekende vroeger weg, vertrokken, verdwenen, gevlucht, gestolen.
    < volgens J.L. Pauwels zou het een verbastering zijn van het Frans ‘à bride abattue’: met losse teugel

    zie ook piepedada, pist, de ~ in zijn

    Als je begint over betalen, is hij ribbedebie.

    Ben ribbedebie, salodder en tot morgen allemaal.

    Mijn sleutels zijn ribbedebie. Waar heb ik die weer gelegd?

    Volgende week zijn wij ribbedebie, op vakantie!

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door sunshine op 30 Jun 2025 16:53
    14 reactie(s)

    #3023

    ribbedebie
    (bw.)

    weg, verdwenen, foetsie ook ‘ribbedie’

    ribbedebie zijn:
    - mensen: zich snel uit de voeten maken of gewoon aankondigen dat men weg gaat
    - voorwerpen: ze zijn dan spoorloos verdwenen of men vindt ze niet in eerste instantie

    < mogelijk uit Bargoens ‘rip’ + “de bie = (de) weg”): zie bie, de ~ jallen. Rip betekende vroeger weg, vertrokken, verdwenen, gevlucht, gestolen.
    < volgens J.L. Pauwels zou het een verbastering zijn van het Frans ‘à bride abattue’: met losse teugel

    zie ook piepedada, pist, de ~ in zijn

    Als je begint over betalen, is hij ribbedebie.

    Ben ribbedebie, salodder en tot morgen allemaal.

    Mijn sleutels zijn ribbedebie. Waar heb ik die weer gelegd?

    Volgende week zijn wij ribbedebie, op vakantie!

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door sunshine op 30 Jun 2025 16:52
    14 reactie(s)

    #3024

    kwakrijgs
    (bn.)

    zeldzaam, moeilijk te verkrijgen, schaars

    Door de rantsoenering waren tijdens de oorlog veel eetwaren kwakrijgs.

    Regio Brugs Ommeland
    Bewerking door sunshine op 30 Jun 2025 16:49
    1 reactie(s)

    #3025

    klasuitstap
    (zn. m.; ~pen)

    schoolreis of uitstap met de klas

    zie ook uitstap; schooluitstap

    Lift mee met de Lerarenkaart en ontdek het educatief aanbod van de musea. Laat je inspireren voor een klasuitstap of schoolreis. (klasse.be)

    Hij was met zijn school op klasuitstap in De Nekker in Mechelen en raakte in de problemen. Hij was een tijdlang vermist. (vrt.be)

    Britse studenten massaal op klasuitstap naar Westhoek. De Britse regering wil dat al haar leerlingen uit het middelbaar naar de Westhoek komen om er de … (standaard.be)

    Door de invoering van de maximumfactuur in 2008 moeten ouders maar een beperkte bijdrage leveren voor schoolmateriaal en klasuitstappen. (demorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 30 Jun 2025 15:23
    0 reactie(s)

    #3026

    klasuitstap
    (zn. m.; ~pen)

    schollreis of uitstap met de klas

    zie ook uitstap; schooluitstap

    Lift mee met de Lerarenkaart en ontdek het educatief aanbod van de musea. Laat je inspireren voor een klasuitstap of schoolreis. (klasse.be)

    Hij was met zijn school op klasuitstap in De Nekker in Mechelen en raakte in de problemen. Hij was een tijdlang vermist. (vrt.be)

    Britse studenten massaal op klasuitstap naar Westhoek. De Britse regering wil dat al haar leerlingen uit het middelbaar naar de Westhoek komen om er de … (standaard.be)

    Door de invoering van de maximumfactuur in 2008 moeten ouders maar een beperkte bijdrage leveren voor schoolmateriaal en klasuitstappen. (demorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 30 Jun 2025 15:23
    0 reactie(s)

    #3027

    schooluitstap
    (zn. m.; ~pen)

    schoolreis; daguitstap met de school

    zie uitstap; klasuitstap

    Maak van je schooluitstap een onvergetelijke ervaring door een bezoek te brengen aan Fort Napoleon. (.west-vlaanderen.be/)

    Er is een jongen van 7 jaar verdronken tijdens een schooluitstap in recreatiedomein De Mosten in Hoogstraten. (vrt.be)

    Scholen moeten ook schoolboeken kunnen garanderen bij de start van het schooljaar en creatief omspringen met schooluitstappen. (demorgen.be)

    Tijdens een schooluitstap naar het Bloso-Centrum in Herentals leefden de kinderen zich uit in onder meer een speleobox. (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 30 Jun 2025 15:20
    0 reactie(s)

    #3028

    bel-etagewoning
    (zn. vr. -en)

    hetzelfde als bel-etage

    Avenue Daniel Boon 88, Auderghem, Belgium (DSCF3738)

    Van Dale 2018: bel-etage­wo­ning
    voorlopig toegevoegd in oktober 2016
    BE huis met in­ge­bouw­de garage op de be­ga­ne grond en het woon­ge­deel­te op de eer­ste ver­die­ping
    = bel-eta­ge

    “Een zeer verzorgde bel-étagewoning gelegen op een topligging … Gelijkvloers, inkomhal met toilet en vestiaire, een inpandige garage, wasplaats met toegang naar tuin. Op de 1e verdieping bevindt zich een grote living met eetkamer en een volledig geïnstalleerde keuken met toegang tot balkon. Op de 2e verdieping bevinden zich 2 ruime slaapkamers en 1 kleine (of bureau), een badkamer met dubbele …” (advertentie immo)

    “Bel-etagewoning met voortuin, uit het begin van de 20ste eeuw.” (inventaris.onroerenderfgoed.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 30 Jun 2025 13:54
    0 reactie(s)

    #3029

    wenen
    (ww. weende, geweend)

    huilen
    Men don't cry

    Van Dale 2005: wenen
    (1201-1250) afgeleid van wee
    (archaïsch, algemeen Belgisch-Nederlands)
    DS2015 standaardtaal

    Antwerpen: schreeuwen
    Leuven: grijzen
    Limburg: jinsteren
    Maasland: beuken
    Waasland: schreeën
    West-Vl.: schremen
    zie ook: bleiten, grienen, schreien

    Ze weende van blijdschap.

    De eerste prijs was een weekje Wenen was er gezegd, maar het bleek uiteindelijk een weekje wenen te zijn en de winnaar kreeg een kilo ajuinen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 30 Jun 2025 13:29
    0 reactie(s)

    #3030

    schooluitstap
    (zn. m.; ~pen)

    schoolreis; daguitstap met de klas of school

    zie uitstap

    Maak van je schooluitstap een onvergetelijke ervaring door een bezoek te brengen aan Fort Napoleon. (.west-vlaanderen.be/)

    Er is een jongen van 7 jaar verdronken tijdens een schooluitstap in recreatiedomein De Mosten in Hoogstraten. (vrt.be)

    Scholen moeten ook schoolboeken kunnen garanderen bij de start van het schooljaar en creatief omspringen met schooluitstappen. (demorgen.be)

    Tijdens een schooluitstap naar het Bloso-Centrum in Herentals leefden de kinderen zich uit in onder meer een speleobox. (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 30 Jun 2025 13:11
    0 reactie(s)

    #3031

    uitstap
    (zn. m.; ~pen)

    korte reis, trip

    NL: altijd dim. uitstapje

    vnw: uitstapje, reisje, trip
    -op uitstap gaan: een uitstapje maken

    Typisch Vlaams: uitje, (NL) uitstapje: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 5

    znwb: Korte plezierreis; reis(je), tocht(je); uitstapje, trip.

    vgl. daguitstap; schooluitstap

    Vorig jaar konden bijna 20.000 Limburgse kansarme volwassenen en kinderen met vakantie of op uitstap dankzij vzw Horizont. (vrt.be)

    Op uitstap in eigen land en op zoek naar een plek waar je kan slapen én lekker eten? Deze 9 restaurants zijn verbonden aan een hotel. (demorgen.be)

    Je kunt je geliefde verwennen met cadeau’s, maar nog leuker is een uitstap met zijn tweetjes. Steden als Amsterdam en Brugge, maar ook Ronse … (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 30 Jun 2025 13:07
    0 reactie(s)

    #3032

    uit­trek­sel
    (zn. o.; ~s)

    rekeninguittreksel

    vnw

    VD2017 online: BE

    U kunt zoveel uittreksels afdrukken als u wenst. En zo spaart u inkt voor uw printer uit! (.bpostbank.be)

    Zoals met de Self-automaat, kan u uittreksels afdrukken van rekeningen die verbonden zijn aan een bankkaart op uw naam. (be.burgerrechten.narkive.com)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 30 Jun 2025 12:50
    0 reactie(s)

    #3033

    rekeninguittreksel
    (zn. o.; ~s)

    bankuittreksel, bankafschrift; bankrekeninguittreksel

    verkort: uittreksel

    vnw: dagafschrift, bankafschrift

    Van Dale online 2016: BE over­zicht van de in­kom­sten en uit­ga­ven op een bank- of gi­ro­re­ke­ning
    = bank­af­schrift, bank­uit­trek­sel, dag­af­schrift, uit­trek­sel

    belfius.be: Hebt u een rekeninguittreksel verloren? Geen probleem! Vraag een duplicaat van afschriften van al uw rekeningen aan in het kantoor waar u een rekening hebt.

    Ik denk dat die voor mij aan ’t bancontact al maanden zijn rekeninguittreksels niet meer had opgevraagd, want dat machien heeft daar zeker 5 minuten staan afprinten.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 30 Jun 2025 12:50
    0 reactie(s)

    #3034

    uittredend
    (bnw. van vdw. 'uittreden')

    aftredend, vorige

    SN: aftredend, demissionair

    vnw: in België ook: zijn ambt neerleggen, aftreden
    -uittredend minister: aftredend minster
    -het uittredend kabinet: het demissionair kabinet, dat ontslag genomen heeft en blijft regeren tot er een nieuw kabinet is
    -uittredend kampioen: ex-kampioen

    Hoewel ze benadrukt dat het nog zeer vroeg is, is uittredend staatssecretaris voor Asiel en Migratie Maggie De Block heel blij met het resultaat dat ze tot nu toe haalt als lijsttrekker voor Open VLD in Vlaams-Brabant. Bron: deredactie.be

    Dinsdagmiddag, nog vóór het diner van de leiders dus, steken de uittredende fractievoorzitters daar de koppen over samen. Bron: deredactie.be

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 30 Jun 2025 12:48
    0 reactie(s)

    #3035

    uitterhand
    (bijw.)

    uit de hand, zonder openbare verkoop of makelaar te koop (onroerende goederen); soms ziet men ook nog “uit ter hand” (verouderd, soms mondeling nog gebruikt)

    vnw: iets uitterhand verkopen: iets onderhands, uit de hand verkopen

    Ze wilden niet weten van een agentschap en hebben het huis uitterhand te koop gesteld.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 30 Jun 2025 12:46
    0 reactie(s)

    #3036

    uitstel, met ~
    (juridische term)

    voorwaardelijk

    vnw: straf met uitstel: voorwaardelijke straf

    Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands

    De rechter legde de acteur een rijverbod op en een boete van 1.800 euro, waarvan de helft met uitstel. Hij moet ook zijn theoretisch rijexamen opnieuw doen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 30 Jun 2025 12:44
    3 reactie(s)

    #3037

    uitsteken
    (www. stak uit, uitgestoken)

    doen, uitvoeren, werk leveren, presteren

    vnw: verrichten, uitvoeren, presteren
    -veel/weinig uitsteken: veel/weinig uitvoeren

    andere betekenis van uitsteken

    “Voor de rest verveel ik me rot, kan door de pijn op mijn blaas ook nog maar heel weinig uitsteken, zelfs een wasmachine uitladen lukt me niet.” (9maand.be/forum 3 jul. 2010)

    “Ik had me voorgenomen om de etalage te veranderen, vandaag…heb nog niks uitgestoken…tja, kweetnie hoe lang staan babbelen met een …” (mamaforum.libelle.be 15 okt. 2007)

    “Nu, inderdaad denk dat ze daar bitter weinig uitsteken want enkele maanden geleden heb ik die mensen als eens aangeschreven, zit nog op antwoord te wachten.” (autoforum.be/forum/)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 30 Jun 2025 12:44
    0 reactie(s)

    #3038

    uitsteken
    (ww. stak/staakt/staken uit, uitgestoken)

    uithalen, uitspoken

    vnw: uithalen, uitspoken, uitrichten
    -iets uitsteken: een streek uithalen, iets uitspoken

    Van Dale 2018: uitdrukking; BE iets uit­ste­ken
    een streek uit­ha­len

    andere betekenis van uitsteken

    Wat voor kattekwaad hebt ge nu weer uitgestoken? Zal het opnieuw klachten regenen?

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 30 Jun 2025 12:43
    0 reactie(s)

    #3039

    cafétoog
    (zn. m.; ~togen)

    toog in een café

    Klik op de afbeelding
    Bar bus terminal

    NL: tapkast van een café

    ‘De studio van ’De slimste mens’ verschilt amper van een Aalsterse cafétoog’: welkom bij ‘de meest diverse jury ter wereld’. (demorgen.be)

    Een podium is geen cafétoog, Alex. (standaard.be)

    “Je bestuurt geen land zoals je aan de cafétoog praat” (knack.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 30 Jun 2025 12:16
    0 reactie(s)

    #3040

    cafétoog
    (zn. m.; ~togen)

    toog in een café

    Klik op de afbeelding
    Bar bus terminal

    NL: tapkast van een café

    ‘De studio van ’De slimste mens’ verschilt amper van een Aalsterse cafétoog’: welkom bij ‘de meest diverse jury ter wereld’. (demorgen.be)

    Een podium is geen cafétoog, Alex. (standaard.be)

    “Je bestuurt geen land zoals je aan de cafétoog praat” (knack.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 30 Jun 2025 12:11
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.