Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
aftredend, vorige
SN: aftredend, demissionair
vnw: in België ook: zijn ambt neerleggen, aftreden
-uittredend minister: aftredend minster
-het uittredend kabinet: het demissionair kabinet, dat ontslag genomen heeft en blijft regeren tot er een nieuw kabinet is
-uittredend kampioen: ex-kampioen
Hoewel ze benadrukt dat het nog zeer vroeg is, is uittredend staatssecretaris voor Asiel en Migratie Maggie De Block heel blij met het resultaat dat ze tot nu toe haalt als lijsttrekker voor Open VLD in Vlaams-Brabant. Bron: deredactie.be
Dinsdagmiddag, nog vóór het diner van de leiders dus, steken de uittredende fractievoorzitters daar de koppen over samen. Bron: deredactie.be
uit de hand, zonder openbare verkoop of makelaar te koop (onroerende goederen); soms ziet men ook nog “uit ter hand” (verouderd, soms mondeling nog gebruikt)
vnw: iets uitterhand verkopen: iets onderhands, uit de hand verkopen
Ze wilden niet weten van een agentschap en hebben het huis uitterhand te koop gesteld.
voorwaardelijk
vnw: straf met uitstel: voorwaardelijke straf
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands
De rechter legde de acteur een rijverbod op en een boete van 1.800 euro, waarvan de helft met uitstel. Hij moet ook zijn theoretisch rijexamen opnieuw doen.
doen, uitvoeren, werk leveren, presteren
vnw: verrichten, uitvoeren, presteren
-veel/weinig uitsteken: veel/weinig uitvoeren
andere betekenis van uitsteken
“Voor de rest verveel ik me rot, kan door de pijn op mijn blaas ook nog maar heel weinig uitsteken, zelfs een wasmachine uitladen lukt me niet.” (9maand.be/forum 3 jul. 2010)
“Ik had me voorgenomen om de etalage te veranderen, vandaag…heb nog niks uitgestoken…tja, kweetnie hoe lang staan babbelen met een …” (mamaforum.libelle.be 15 okt. 2007)
“Nu, inderdaad denk dat ze daar bitter weinig uitsteken want enkele maanden geleden heb ik die mensen als eens aangeschreven, zit nog op antwoord te wachten.” (autoforum.be/forum/)
uithalen, uitspoken
vnw: uithalen, uitspoken, uitrichten
-iets uitsteken: een streek uithalen, iets uitspoken
Van Dale 2018: uitdrukking; BE iets uitsteken
een streek uithalen
andere betekenis van uitsteken
Wat voor kattekwaad hebt ge nu weer uitgestoken? Zal het opnieuw klachten regenen?
toog in een café
Klik op de afbeelding
NL: tapkast van een café
‘De studio van ’De slimste mens’ verschilt amper van een Aalsterse cafétoog’: welkom bij ‘de meest diverse jury ter wereld’. (demorgen.be)
Een podium is geen cafétoog, Alex. (standaard.be)
“Je bestuurt geen land zoals je aan de cafétoog praat” (knack.be)
toog in een café
Klik op de afbeelding
NL: tapkast van een café
‘De studio van ’De slimste mens’ verschilt amper van een Aalsterse cafétoog’: welkom bij ‘de meest diverse jury ter wereld’. (demorgen.be)
Een podium is geen cafétoog, Alex. (standaard.be)
“Je bestuurt geen land zoals je aan de cafétoog praat” (knack.be)
iets duidelijk maken door een gebaar
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen: iem. teken doen
- leenvertaling van Frans faire signe à quelqu’un: een seintje, een wenk geven
– Belgisch-Nederlands, niet algemeen: teken doen: gebaren
vnw: iemand teken doen: iemand een teken, een wenk geven
DS2015 geen standaardtaal
Tijdens de huwelijksmis deed de ceremoniemeester teken als we moesten opstaan.
De polies heeft teken gedaan dat we mogen doorrijden.
Hij deed ons teken dat we mochten gaan zitten.
bloemlezing De Standaard:
David Goffin doet teken aan de Daviscupkapitein Johan Van Herck dat hij zijn interview moet afronden, zodat hij aan de beurt kan komen.(standaard.be)
Hij doet teken aan een kompaan en die steekt tergend traag de straat over als de vrouw nadert. (standaard.be)
Als ze teken doen aan Ruben C. dat hij het gezin bijna van de weg maaide, …(standaard.be)
een reis of uitstap die niet langer dan een dag duurt, dagtrip
NL/SN: dagje uit, uitstapje
vgl. uitstap
Typisch Vlaams: dagtocht, dagexcursie: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 6; Vlaamsheid: 7
De kinderen konden kiezen tussen een daguitstap naar Manneken Pis of de Efteling.
het verlaten van een systeem of organisatie
NL: het uittreden, de uittreding
vgl. kernuitstap
De uitstap van de Britten uit de Europese Unie heeft veel commotie veroorzaakt.
Sommige politieke partijen in Europa ijveren voor een uitstap uit de euro.
korte reis, trip
NL: altijd dim. uitstapje
vnw: uitstapje, reisje, trip
-op uitstap gaan: een uitstapje maken
Typisch Vlaams: uitje, (NL) uitstapje: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 5
znwb: Korte plezierreis; reis(je), tocht(je); uitstapje, trip.
vgl. daguitstap
Vorig jaar konden bijna 20.000 Limburgse kansarme volwassenen en kinderen met vakantie of op uitstap dankzij vzw Horizont. (vrt.be)
Op uitstap in eigen land en op zoek naar een plek waar je kan slapen én lekker eten? Deze 9 restaurants zijn verbonden aan een hotel. (demorgen.be)
Je kunt je geliefde verwennen met cadeau’s, maar nog leuker is een uitstap met zijn tweetjes. Steden als Amsterdam en Brugge, maar ook Ronse … (standaard.be)
etalage, vitrine
vnw: etalage, winkelraam
DS2015 standaardtaal
Van Dale 2018 online: BE
Vandalen hebben zondag in alle vroegte het uitstalraam van bakker Liekens aan diggelen geslagen.
te maken hebben met, van doen hebben met
meestal als negatie: geen uitstaans hebben met
vnw: geen uitstaans hebben met: niets uit te staan hebben met, niets te maken hebben met
Van Dale 1995: (gewestelijk) geen uitstaans hebben met
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
Van Dale 2017 online: BE, algemeen
NL: niets uit te staan hebben met
zie ook geen uitstaans mee hebben, affaire, er geen ~ mee hebben, zaken, ergens geen ~ mee hebben
Ik heb daar geen uitstaans mee met wat diene vent allemaal vertelt.
’t Is beter dat ge daar geen uitstaans mee hebt. Daar komen alleen maar vodden van (vodden, daar komen ~ van).
Wat heb jij uitstaans met mijn echte naam, wil je mij te kakken zetten, de pot op hoor. (skynetblogs.be)
niks mee te doen hebben, iemands zaken niet zijn
vnw: geen uitstaans hebben met, niets uit te staan hebben met, niets te maken hebben met
Van Dale 2017 online: BE
NL: niets uit te staan hebben met
zie ook uitstaans hebben met
ede giejn utstaons mee – moejda mè da van a age!
(Hebt ge geen uitstaans mee, moeit met dat van uw eigen!)
Een freelancer, een zelfstandige of een onderneming die van het vrijstellingsregime wil genieten, heeft geen uitstaans met de btw. (www.freelance.vlaanderen)
Nochtans heeft straathoekwerk op zich geen uitstaans met overlastproblemen (tenzij onze doelgroep slachtoffer is). (kennisplein.be)
te maken hebben met, van doen hebben met
meestal als negatie: geen uitstaans hebben met
vnw: geen uitstaans hebben met: niets uit te staan hebben met, niets te maken hebben met
Van Dale 1995: (gewestelijk) geen uitstaans hebben met
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
Van Dale 2017 online: BE, algemeen
NL: niets uit te staan hebben met
zie ook geen uitstaans mee hebben, affaire, er geen ~ mee hebben, zaken, ergens geen ~ mee hebben
Ik heb daar geen uitstaans mee met wat diene vent allemaal vertelt.
’t Is beter dat ge daar geen uitstaans mee hebt. Daar komen alleen maar vodden van (vodden, daar komen ~ van).
Wat heb jij uitstaans met mijn echte naam, wil je mij te kakken zetten, de pot op hoor. (skynetblogs.be)
een kledingstuk rap uittrekken
vnw: kleren snel uittrekken, uitgooien
Van Dale 2018 online: BE, informeel
vergelijk aanspelen
De kleine heeft zijn schoenen al terug uitgespeld.
blunder
vnw: uitglijder, blunder
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands
De uitschuiver van Leterme werd breed in de media uitgesmeerd.
laten blijken, ter kennis geven, laten doorschemeren
ook: doen uitschijnen
vnw: laten/doen uitschijnen: laten blijken, suggereren, aantonen
Van Dale 2018 online: BE
DS2015 standaardtaalDe minister heeft laten uitschijnen dat er een belastingsverhoging komt.
Ik had hem woensdagavond nog aan de lijn, niets deed uitschijnen dat het de laatste keer was.
Ambetant? Laten uitschijnen? Die uitdrukkingen ken ik helemaal niet, waar kom jij vandaan? (Heeft niks met je topic te maken, maar ik ben nou eenmaal een taalfreak, sorry daarvoor)(geplukt uit Nederlands forum)
het bakspel spelen, triktrakken
“Willeme e partieke bakken?” (J. Cornelissen 1936)
> andere betekenis van bakken
moeilijk te verkrijgen, schaars
Door de rantsoenering waren tijdens de oorlog veel eetwaren kwakrijgs.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
