Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed
voeding
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Modern lemma: inslag
znw. m. Middelnederlands inslach. Van Inslaan. In verschillende beteekenissen, abstract en concreet.
- Wat men naar binnen, te lijve slaat: eten, voedsel, kost. In deze betekenis in Noord-Nederland onbekend.
“Pap en soepe en wortels is zachten inslag.”
“De boden hebben daar goeden inslag.”
“Hij krijgt thuis geenen inslag genoeg.”
Ge zijt veel te mager, ge moet wat meer inslag hebben.
pulken, peuteren, kleine stukjes aftrekken, afprutsen, krabben
zn: het gepul
puller: iemand die pult
Woordenboek der Nederlandsche Taal:
Stellig het grondwoord van pulken en nauwverwant met puilen. Alleen gewestelijk in Zuid-Nederland. ”Met de nagels, met een mesje enz. aan iets peuteren of plukken” (Cornelissen-Vervliet)
Etymologiebank, bij pulken:
Wellicht is pullen de oorspronkelijke vorm en is pulken daarvan afgeleid met een k-achtervoegsel. Als de oorspronkelijke betekenis van pullen ‘trekken’ is, is dit woord verwant met Engels pull ‘trekken’ < Oudengels pullian ‘plukken, trekken’ en met Middelnederduits pülen ‘lospeuteren’. De verdere herkomst is dan onbekend.
Een andere, meer waarschijnlijke, mogelijkheid is dat het woord teruggaat op hetzelfde vulgair-Latijnse woord *piluccare ‘uitpluizen, pellen, plukken’ als ? plukken, zie aldaar. Pulken is dan een vorm met metathese.
Toen mijn dochter klein was, pulde ze altijd met haar klein wijsvingertje stukjes uit het vers ongesneden brood.
Gij, kleine puller, nu is er een gat in mijn tafellaken.
Dat gepul aan dat behangpapier moet stoppen. Straks kan ik terug gaan plekken.
Haakes (zie: bweik), dieje zit in zijne neus te pullen. (De Ronnekes, 13 juli 2014)
pulken, peuteren, kleine stukjes aftrekken, afprutsen, krabben
zn: het gepul
puller: iemand die pult
Woordenboek der Nederlandsche Taal:
Stellig het grondwoord van pulken en nauwverwant met puilen. Alleen gewestelijk in Zuid-Nederland. ”Met de nagels, met een mesje enz. aan iets peuteren of plukken” (Cornelissen-Vervliet)
etymologiebank:
pulken ww. ‘peuteren’
Nnl. pulken: ‘peuteren’ in sy pulkt in haar Neus (1706; WNT)
gewestelijk in zuidelijke dialecten ook pullen ‘id.’ (1893; WNT).
Wellicht is pullen de oorspr. vorm en is pulken daarvan afgeleid met een k-achtervoegsel. Als de oorspr. betekenis van pullen ‘trekken’ is, is dit woord verwant met Engels pull ‘trekken’ < Oudengels pullian ‘plukken, trekken’ en met Middelnederduits pülen ‘lospeuteren’. De verdere herkomst is dan onbekend. Een andere, meer waarschijnlijke, mogelijkheid is dat het woord teruggaat op hetzelfde vulgair-Latijnse woord *piluccare ‘uitpluizen, pellen, plukken’ als ? plukken, zie aldaar. Pulken is dan een vorm met metathese.
Toen mijn dochter klein was, pulde ze altijd met haar klein wijsvingertje stukjes uit het vers ongesneden brood.
Gij, kleine puller, nu is er een gat in mijn tafellaken.
Dat gepul aan dat behangpapier moet stoppen. Straks kan ik terug gaan plekken.
Haakes (zie: bweik), dieje zit in zijne neus te pullen. (De Ronnekes, 13 juli 2014)
de kleine zelfstandige
zie ook uitbaten, uitbaatster
vgl de grote mannen
Voor de kleine uitbater is het moeilijk knokken tegenover de uitbaters van een grote supermarkt of een winkelketen.
De kleine uitbaters. (West-Vlaming 31 Mei 1930; Woordenboek der Nederlandsche Taal).
“Mijnkathedralen zijn kerkgebouwen die gebouwd zijn door de mijnmaatschappijen van het Kempens steenkoolbekken in Belgisch-Limburg in de wijken (cités) die ze voor hun werknemers aanlegden.” (Wikipedia)
Klik op de afbeelding
Mijnkathedraal Christus Koningkerk in Waterschei
De enorme kerken die tijdens het Interbellum in opdracht van de Limburgse steenkoolmijnen worden gebouwd, staan bekend als mijnkathedralen. Het zijn geen echte kathedralen, ze worden zo genoemd omwille van hun monumentale uitstraling en omvang. Er zijn er vijf; één in Winterslag, één in Eisden, één in Zwartberg, één in Waterschei en één in Beringen. De mijnkathedraal van Beringen, of de Sint-Theodarduskerk, is de jongste van de vijf. (vrt.be)
De 53 meter hoge toren van de mijnkathedraal staat al een jaar in de steigers. (nieuwsblad.be)
In de imposante mijnkathedraal Sint-Theodardus is een ploeg arbeiders aan het werk om de veertien panelen met glasramen te demonteren. (hln.be)
(verouderd)
ook fröbelklas/Fröbelklas
zie ook freubel
→Friederich Fröbel 1782-1852
Niet aan elke school was vroeger een freubelklas verbonden.
Dan voeren we een taaltest in voor de freubelklas, stampvoette Ben. (Mark Coenen – De Morgen)
“Lambik, van nu af spreken wij beschaafd Nederlands en daarom wil ik voortaan Sidonia heten”
Een analyse van intralinguale vertalingen van Suske en Wiske-albums (1958-1998)
Masterproef aangeboden door Liesbeth VICCA tot het behalen van de graad van Master in het vertalen Duits-Spaans
Promotor: Elke BREMS Academiejaar 2016 – 2017
Interessante studie over de taal in de strips van Suske en Wiske in Vlaanderen (Belgisch-Nederlands), Nederland (Noord-Nederlands) en het Standaard Nederlands.
Dit lemma wordt als verwijslemma gebruikt bij woorden of uitdrukkingen die in de strip als Vlaams beschouwd worden. Zie voorbeelden lemma’s of reacties: ajuin (scheldwoord); goesting; miljaar; vent; verwittigen; weeral; zaag, een ~ spannen; ziekenkas.
Verder hieronder enkele vermeldenswaardige passages van de tekst.
“Peter Van Gucht, de huidige scenarist van Suske en Wiske, lijkt zowel qua inhoud als qua taal geen immense veranderingen door te willen voeren (…). (Hij) laat de stripfiguren Standaardnederlands spreken, omdat dat volgens hem perfect past in de opvoedende taak die de strips van Suske en Wiske hebben”
“In de Vlaamse strip drinkt Lambik ‘gin’, maar in de Standaardnederlandse uitgave drinkt hij ‘jenever’.
Figuur 23. Gin wordt jenever (De geverniste zeerovers, p. 21). Een klein beetje kennis van de geschiedenis en van jenever kan de vertaling van het CSE (Cultureel Specifieke Elementen, GG) verklaren. Jenever is een Nederlandse drank.”
“Ten slotte is er in dit prentje een wijziging aan de onomatopee doorgevoerd. ‘Ploup’ in de Vlaamse strip wordt ‘Plop’ in de Standaardnederlandse versie.”
“Lambik, van nu af spreken wij beschaafd Nederlands en daarom wil ik voortaan Sidonia heten”
Een analyse van intralinguale vertalingen van Suske en Wiske-albums (1958-1998)
Masterproef aangeboden door Liesbeth VICCA tot het behalen van de graad van Master in het vertalen Duits-Spaans
Promotor: Elke BREMS Academiejaar 2016 – 2017
Interessante studie over de taal in de strips van Suske en Wiske in Vlaanderen (Belgisch-Nederlands), Nederland (Noord-Nederlands) en het Standaard Nederlands.
Dit lemma wordt als verwijslemma gebruikt bij woorden of uitdrukkingen die in de strip als Vlaams beschouwd worden. Zie voorbeelden lemma’s of reacties: ajuin (scheldwoord); goesting; miljaar; vent; verwittigen; zaag, een ~ spannen; ziekenkas.
Verder hieronder enkele vermeldenswaardige passages van de tekst.
“Peter Van Gucht, de huidige scenarist van Suske en Wiske, lijkt zowel qua inhoud als qua taal geen immense veranderingen door te willen voeren (…). (Hij) laat de stripfiguren Standaardnederlands spreken, omdat dat volgens hem perfect past in de opvoedende taak die de strips van Suske en Wiske hebben”
“In de Vlaamse strip drinkt Lambik ‘gin’, maar in de Standaardnederlandse uitgave drinkt hij ‘jenever’.
Figuur 23. Gin wordt jenever (De geverniste zeerovers, p. 21). Een klein beetje kennis van de geschiedenis en van jenever kan de vertaling van het CSE (Cultureel Specifieke Elementen, GG) verklaren. Jenever is een Nederlandse drank.”
“Ten slotte is er in dit prentje een wijziging aan de onomatopee doorgevoerd. ‘Ploup’ in de Vlaamse strip wordt ‘Plop’ in de Standaardnederlandse versie.”
“Lambik, van nu af spreken wij beschaafd Nederlands en daarom wil ik voortaan Sidonia heten”
Een analyse van intralinguale vertalingen van Suske en Wiske-albums (1958-1998)
Masterproef aangeboden door Liesbeth VICCA tot het behalen van de graad van Master in het vertalen Duits-Spaans
Promotor: Elke BREMS Academiejaar 2016 – 2017
Interessante studie over de taal in de strips van Suske en Wiske in Vlaanderen (Belgisch-Nederlands), Nederland (Noord-Nederlands) en het Standaard Nederlands.
Dit lemma wordt als verwijslemma gebruikt bij woorden of uitdrukkingen die in de strip als Vlaams beschouwd worden. Zie voorbeelden lemma’s of reacties: ajuin (scheldwoord), goesting, miljaar, vent, verwittigen, zaag, een ~ spannen, ziekenkas.
Verder hieronder enkele vermeldenswaardige passages van de tekst.
“Peter Van Gucht, de huidige scenarist van Suske en Wiske, lijkt zowel qua inhoud als qua taal geen immense veranderingen door te willen voeren (…). (Hij) laat de stripfiguren Standaardnederlands spreken, omdat dat volgens hem perfect past in de opvoedende taak die de strips van Suske en Wiske hebben”
“In de Vlaamse strip drinkt Lambik ‘gin’, maar in de Standaardnederlandse uitgave drinkt hij ‘jenever’.
Figuur 23. Gin wordt jenever (De geverniste zeerovers, p. 21). Een klein beetje kennis van de geschiedenis en van jenever kan de vertaling van het CSE (Cultureel Specifieke Elementen, GG) verklaren. Jenever is een Nederlandse drank.”
“Ten slotte is er in dit prentje een wijziging aan de onomatopee doorgevoerd. ‘Ploup’ in de Vlaamse strip wordt ‘Plop’ in de Standaardnederlandse versie.”
“Lambik, van nu af spreken wij beschaafd Nederlands en daarom wil ik voortaan Sidonia heten”
Een analyse van intralinguale vertalingen van Suske en Wiske-albums (1958-1998)
Masterproef aangeboden door Liesbeth VICCA tot het behalen van de graad van Master in het vertalen Duits-Spaans
Promotor: Elke BREMS Academiejaar 2016 – 2017
Interessante studie over de taal in de strips van Suske en Wiske in Vlaanderen (Belgisch-Nederlands), Nederland (Noord-Nederlands) en het Standaard Nederlands.
Dit lemma wordt als verwijslemma gebruikt bij woorden of uitdrukkingen die in de strip als Vlaams beschouwd worden. Zie voorbeelden lemma’s of reacties: ajuin (scheldwoord), goesting, miljaar, vent, verwittigen, ziekenkas.
Verder hieronder enkele vermeldenswaardige passages van de tekst.
“Peter Van Gucht, de huidige scenarist van Suske en Wiske, lijkt zowel qua inhoud als qua taal geen immense veranderingen door te willen voeren (…). (Hij) laat de stripfiguren Standaardnederlands spreken, omdat dat volgens hem perfect past in de opvoedende taak die de strips van Suske en Wiske hebben”
“In de Vlaamse strip drinkt Lambik ‘gin’, maar in de Standaardnederlandse uitgave drinkt hij ‘jenever’.
Figuur 23. Gin wordt jenever (De geverniste zeerovers, p. 21). Een klein beetje kennis van de geschiedenis en van jenever kan de vertaling van het CSE (Cultureel Specifieke Elementen, GG) verklaren. Jenever is een Nederlandse drank.”
“Ten slotte is er in dit prentje een wijziging aan de onomatopee doorgevoerd. ‘Ploup’ in de Vlaamse strip wordt ‘Plop’ in de Standaardnederlandse versie.”
“Lambik, van nu af spreken wij beschaafd Nederlands en daarom wil ik voortaan Sidonia heten”
Een analyse van intralinguale vertalingen van Suske en Wiske-albums (1958-1998)
Masterproef aangeboden door Liesbeth VICCA tot het behalen van de graad van Master in het vertalen Duits-Spaans
Promotor: Elke BREMS Academiejaar 2016 – 2017
Interessante studie over de taal in de strips van Suske en Wiske in Vlaanderen (Belgisch-Nederlands), Nederland (Noord-Nederlands) en het Standaard Nederlands.
Dit lemma wordt als verwijslemma gebruikt bij woorden of uitdrukkingen die in de strip als Vlaams beschouwd worden. Zie voorbeelden lemma’s of reacties: ajuin (scheldwoord), goesting, miljaar, vent, verwittigen, ziekenkas.
Verder hieronder enkele vermeldenswaardige passages van de tekst.
“Peter Van Gucht, de huidige scenarist van Suske en Wiske, lijkt zowel qua inhoud als qua taal geen immense veranderingen door te willen voeren (…). (Hij) laat de stripfiguren Standaardnederlands spreken, omdat dat volgens hem perfect past in de opvoedende taak die de strips van Suske en Wiske hebben”
In de Vlaamse strip drinkt Lambik ‘gin’, maar in de Standaardnederlandse uitgave drinkt hij ‘jenever’.
Figuur 23. Gin wordt jenever (De geverniste zeerovers, p. 21). Een klein beetje kennis van de geschiedenis en van jenever kan de vertaling van het CSE (Cultureel Specifieke Elementen, GG) verklaren. Jenever is een Nederlandse drank.
“Lambik, van nu af spreken wij beschaafd Nederlands en daarom wil ik voortaan Sidonia heten”
Een analyse van intralinguale vertalingen van Suske en Wiske-albums (1958-1998)
Masterproef aangeboden door Liesbeth VICCA tot het behalen van de graad van Master in het vertalen Duits-Spaans
Promotor: Elke BREMS Academiejaar 2016 – 2017
Interessante studie over de taal in de strips van Suske en Wiske in Vlaanderen (Belgisch-Nederlands), Nederland (Noord-Nederlands) en het Standaard Nederlands.
Dit lemma wordt als verwijslemma gebruikt bij woorden of uitdrukkingen die in de strip als Vlaams beschouwd worden. Zie voorbeelden lemma’s of reacties: miljaar, verwittigen, ziekenkas.
Verder hieronder enkele vermeldenswaardige passages van de tekst.
“Peter Van Gucht, de huidige scenarist van Suske en Wiske, lijkt zowel qua inhoud als qua taal geen immense veranderingen door te willen voeren (…). (Hij) laat de stripfiguren Standaardnederlands spreken, omdat dat volgens hem perfect past in de opvoedende taak die de strips van Suske en Wiske hebben”
In de Vlaamse strip drinkt Lambik ‘gin’, maar in de Standaardnederlandse uitgave drinkt hij ‘jenever’.
Figuur 23. Gin wordt jenever (De geverniste zeerovers, p. 21). Een klein beetje kennis van de geschiedenis en van jenever kan de vertaling van het CSE (Cultureel Specifieke Elementen, GG) verklaren. Jenever is een Nederlandse drank.
“Lambik, van nu af spreken wij beschaafd Nederlands en daarom wil ik voortaan Sidonia heten”
Een analyse van intralinguale vertalingen van Suske en Wiske-albums (1958-1998)
Masterproef aangeboden door Liesbeth VICCA tot het behalen van de graad van Master in het vertalen Duits-Spaans
Promotor: Elke BREMS Academiejaar 2016 – 2017
Interessante studie over de taal in de strips van Suske en Wiske in Vlaanderen (Belgisch-Nederlands), Nederland (Noord-Nederlands) en het Standaard Nederlands.
Dit lemma wordt als verwijslemma gebruikt bij woorden of uitdrukkingen die in de strip als Vlaams beschouwd worden. Zie voorbeelden lemma’s of reacties: miljaar, ziekenkas.
Verder hieronder enkele vermeldenswaardige passages van de tekst.
“Peter Van Gucht, de huidige scenarist van Suske en Wiske, lijkt zowel qua inhoud als qua taal geen immense veranderingen door te willen voeren (…). (Hij) laat de stripfiguren Standaardnederlands spreken, omdat dat volgens hem perfect past in de opvoedende taak die de strips van Suske en Wiske hebben”
In de Vlaamse strip drinkt Lambik ‘gin’, maar in de Standaardnederlandse uitgave drinkt hij ‘jenever’.
Figuur 23. Gin wordt jenever (De geverniste zeerovers, p. 21). Een klein beetje kennis van de geschiedenis en van jenever kan de vertaling van het CSE (Cultureel Specifieke Elementen, GG) verklaren. Jenever is een Nederlandse drank.
Een vork met een lapje stof om de tanden gewikkeld.(vastgebonden met een garendraadje) Werd gebruikt om een braadpan egaal en heel zuinig in te smeren met gesmolten boter.
Komt voor in het versje: “Een wissewasje om in te smeren… als ik soms eens koeken bak”
Werd gebruikt en zo genoemd door mijn grootmoeder geboren in 1898 in Temse
Een vork met een lapje stof om de tanden gewikkeld.(vastgebonden met een garendraadje) Werd gebruikt om een braadpan egaal en heel zuinig in te smeren met gesmolten boter.
Komt voor in het versje: “Een wissewasje om in te smeren… als ik soms eens koeken bak”
Werd gebruikt en zo genoemd door mijn grootmoeder geboren in 1898 in Temse
- man, jongen in het algemeen
- echtgenoot (Van Dale: informeel)
Verkleinwoord ventje
Van Dale: vent
met allerlei gevoelsnuances gebruikt: informeel, minachtend, soms bewonderend kerel, man
Encyclo.nl: Belgisch-Nederlands (mv. venten) (informeel) kerel
West-Vlaanderen: vint, altijd vent voor man
zie ook verzamellemma mensen
Dames, let even op: 10 kerstcadeaus die elke échte vent wil! (clint.be)
Homo Televisicus met Sofie Dumont: ‘Niet aan haar vent vertellen!’ (nieuwsblad.be)
Ze bracht haar vent tot het randje, maar stond niet toe dat hij erover ging. In plaats daarvan draaide ze de douchekraan dicht, gaf hem een handdoek,… (Lied van de liefde: books.google.be)
merkwaardig, vreemd
Van Dale online 2016: aantrekkelijk door bijzonderheid, opvallend- of zeldzaamheid
= merkwaardig, eigenaardig, typisch, raar
- ik vind het curieus
- curieuze gewoonten
- een curieus boekje
> andere betekenis van curieus
Der is iets curieus aan de hand met mijn auto.
In Figuur 25 zegt Jerom in de Vlaamse uitgave ‘curieus’. Dat wordt in het Standaardnederlands als ‘vreemd’ vertaald. (Suske en Wiske)
“Lambik, van nu af spreken wij beschaafd Nederlands en daarom wil ik voortaan Sidonia heten”
Een analyse van intralinguale vertalingen van Suske en Wiske-albums (1958-1998)
Masterproef aangeboden door Liesbeth VICCA tot het behalen van de graad van Master in het vertalen Duits-Spaans
Promotor: Elke BREMS Academiejaar 2016 – 2017
Interessante studie over de taal in de strips van Suske en Wiske in Vlaanderen (Belgisch-Nederlands), Nederland (Noord-Nederlands) en het Standaard Nederlands.
Dit lemma wordt als verwijslemma gebruikt bij woorden of uitdrukkingen die in de strip als Vlaams beschouwd worden (voorbeeld miljaar).
Verder hieronder enkele vermeldenswaardige passages van de tekst.
“Peter Van Gucht, de huidige scenarist van Suske en Wiske, lijkt zowel qua inhoud als qua taal geen immense veranderingen door te willen voeren (…). (Hij) laat de stripfiguren Standaardnederlands spreken, omdat dat volgens hem perfect past in de opvoedende taak die de strips van Suske en Wiske hebben”
In de Vlaamse strip drinkt Lambik ‘gin’, maar in de Standaardnederlandse uitgave drinkt hij ‘jenever’.
Figuur 23. Gin wordt jenever (De geverniste zeerovers, p. 21). Een klein beetje kennis van de geschiedenis en van jenever kan de vertaling van het CSE (Cultureel Specifieke Elementen, GG) verklaren. Jenever is een Nederlandse drank.
een brute ongemanierde kerel
Dat was een echte loebas, hij maakte tegen iedereen ruzie, van als hij nog naar schole ging.
Scheldwoord loebas wordt schooier (De geverniste zeerovers, p. 51). Van Dale zegt over ‘loebas’ dat het niet algemeen taalgebruik is als het als scheldnaam gebruikt wordt. (Suske en Wiske)
Een vork met een lapje stof om de tanden gewikkeld.(vastgebonden met een garendraadje) Werd gebruikt om een braadpan egaal en heel zuinig in te smeren met gesmolten boter.
Komt voor in het versje: “Een wissewasje om in te smeren… als ik soms eens koeken bak”
Werd gebruikt en zo genoemd door mijn grootmoeder geboren in 1898
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.