Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #27221

    zwien
    (het ~, ~s)

    zwijn, varken

    Hij kwikte (kwikken) een zwien voor eigen gebrûk (gebruik) en twî (twee) zwiens om te verkopen.

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 24 Mar 2020 22:54
    4 reactie(s)

    #27222

    charrette
    (de ~ (v.), ~n)

    kinderwagen, kinderkoets
    buggy

    varianten: sjarrette, sjaret, charet, cherrette

    in Antwerpen kindervoituur; voor een groter kind: poussette; charrette wordt daar niet gebruikt

    zie ook sieze

    De vier maanden oude baby lag te kraaien in zijn charrette, en dit tot groot jolijt van alle aanwezige familieleden.

    > andere betekenis van charrette

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 24 Mar 2020 22:53
    4 reactie(s)

    #27223

    wuf, mijn ~

    mijn vrouw

    zie ook: wefke, wijf

    mien wuf

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 24 Mar 2020 22:52
    1 reactie(s)

    #27224

    Teller VW
    (tijdelijk tellemma)

    Blijkbaar verdwijnen er regelmatig lemma’s uit het VW. Zie reactie bij coiffeuse. Dit lemma als hulpinstrument voor de suggestie van nthn om regelmatig de teller op het welkomstblad van het VW op te volgen. Hopelijk brengt dit wat inzicht in de aard en de omvang van het probleem.

    Hieronder kan per datum, de laatste tellerstand genoteerd worden in combinatie met het meest recente nieuwe woord/lemma én het aantal nieuwe lemma’s sinds de vorige tellingen (zie hiervoor lijst ‘recent’ en zelf daadwerkelijk tellen als controle).

    datum______teller____laatste lemma___________________aantal nieuwe sinds vorige__woorden tekort/verdwenen + opm
    **********************************************************************************
    8/3/2020___32680_____coiffeuse
    8/3/2020___32681_____Teller VW_____________________1 _____________________ineens een test :)
    11/3/2020__32690_____kunstencentrum________________9 _____________________OK
    13/3/2020__32695____paniekwinkelen_________________5 _____________________OK
    14/3/2020__32706_____gengig_______________________11 _____________________OK
    17/3/2020__32720____kant, er de ~jes (van) afrijden___14 _____________________OK
    19/3/2020__32740____dadelaar______________________20 _____________________OK
    22/3/2020__32765____klappe nansje_________________25 ____________________ OK
    24/3/2020__32777____wasmachien____________________12 _____________________OK

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 24 Mar 2020 21:31
    10 reactie(s)

    #27225

    keun
    (zn. o. -s)

    In feite een konijn maar ook een mooi meisje.
    zie ook keun, ferm ~

    Zie ne keer wat een schoon keun dat er daar loopt.

    Letterlijk : Wat een mooi konijn
    Figuurlijk : Wat een mooi meisje

    > andere betekenis van keun

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 24 Mar 2020 20:56
    3 reactie(s)

    #27226

    keun
    (het ~, ~s)

    konijn

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: keun
    Konijn, in Vlaamsch België: zie De Bo (1873).

    zie ook: keunebuk

    Oryctolagus cuniculus Tasmania 2

    Ons keun heeft de kabel van de TV doorgebeten.

    “Pa, g’hed een sms g’had van e keun!”. (uit de televisieserie Eigen kweek)

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 24 Mar 2020 20:55
    5 reactie(s)

    #27227

    kalle
    (de ~ (vr.), ~n)

    - scheldwoord voor een vrouw
    - niet slimme, achterlijke vrouw

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: kalle: Alleen in Zuid-Nederland. Naam (bijnaam; spotnaam) voor eene domme, dwaze vrouw. Kalletje, een onnoozel meisje (Yperen; Belg. Mus.)

    vergelijk ook kalle met de haak

    Gij domme kalle!

    Die dwaze kalle heeft weer niets begrepen van de uitleg.

    Die kalle steekt de kleurwas en de witte was tope!

    > andere betekenis van kalle

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 24 Mar 2020 20:53
    0 reactie(s)

    #27228

    kalle
    (de ~ (vr.), ~n)

    - scheldwoord voor een vrouw
    - niet slimme, achterlijke vrouw

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: kalle: Alleen in Zuid-Nederland. Naam (bijnaam; spotnaam) voor eene domme, dwaze vrouw. Kalletje, een onnoozel meisje (Yperen; Belg. Mus.)

    vergelijk ook kalle met de haak

    Gij domme kalle!

    Die dwaze kalle heeft weer niets begrepen van de uitleg.

    Die kalle steekt de kleurwas en de witte was tope!

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 24 Mar 2020 20:51
    0 reactie(s)

    #27229

    keppe
    (de ~ (v.), -n)

    schatje, vriendin, vriend, geliefde, lieveling

    dim: keppeke, keppetje

    Woordenboek der Nederlandsche Taal:
    Volgens Debrabandere is keppe de stam van middelnederlands keefse, kevesch, duits kebse `bijzit’. Verwant aan duits käfig, westvlaams keve `kooi’.
    Een keppe is dan `iemand die samenhokt, bijzit, geliefde’.
    (Vl.-België, inz. West-Vlaanderen) Iemand die men lief heeft; voor wie men voorkeur heeft; lieveling.

    zie ook: keppekindje, keppesleppe
    vgl keppemaken, keppemaker, bekeppelen

    Siska is al twee jaar mijn keppe. Met haar wil ik oud worden.

    kmis men keppeke

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 24 Mar 2020 20:49
    2 reactie(s)

    #27230

    keppekindje
    (het ~, ~s)

    Meest geprefereerde kind van iemand (ouders, leraar,…)

    Antw.: febbe, febbekak

    zie ook: kakkelatje, flebbeke, fleppeke, bebbeke, fiske, keppesleppe

    Jantje is het keppekindje van zijn mama, zo’n lief baaske!

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 24 Mar 2020 20:48
    1 reactie(s)

    #27231

    beenhouwer
    (de ~ (m.), ~s; vr. ~in)

    slager, zie ook beenhouwerij
    vr.: beenhouwerin

    zeer veel uitspraakvarianten

    in het Limburgs en West-Vlaams ook nog slachter

    Onze beenhouwer heeft lekkere biefstuk.

    De beenhouwerin staat in de winkel voor de klanten te gerieven.

    > zie andere betekenis van beenhouwer

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 24 Mar 2020 20:31
    1 reactie(s)

    #27232

    Madame Blanche

    staat symbool voor een helderziende

    herkomst: Madame Blanche is de naam van een waarzegster in het stripverhaal “Het Rattenkasteel” van Marc Sleen; zie ook Madame Soleil

    Hoe kan ik dat nu weten? Ik ben Madame Blanche niet!

    journalist: “Wanneer gaan de scholen terug open?” (n.a.v. de coronacrisis)
    minister Weyts: “Ik ben Madame Blanche niet…”

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 24 Mar 2020 20:20
    1 reactie(s)

    #27233

    pompsteen
    (de ~ (m.), ~~enen)

    gootsteen, aanrecht, pompbak

    Woordenboek der Nederlandsche Taal:
    in Vlaams België voor: gootsteen onder een pomp, Joos (1900-1904); Teirlinck.
    De pompbak is dieper dan de pompsteen en kan verplaatst worden, terwijl de pompsteen vastligt, Joos (1900-1904)

    Van Dale 2014 online: gewestelijk

    Onder de pompsteen staat het afwasmachien.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 24 Mar 2020 19:55
    0 reactie(s)

    #27234

    pompsteen
    (de ~ (m.), ~~enen)

    gootsteen, aanrecht, pompbak

    Woordenboek der Nederlandsche Taal:
    in Vlaams België voor: gootsteen onder een pomp, Joos (1900-1904); Teirl.
    De pompbak is dieper dan de pompsteen en kan verplaatst worden, terwijl de pompsteen vastligt, Joos (1900-1904)

    Van Dale 2014 online: gewestelijk

    Onder de pompsteen staat het afwasmachien.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 24 Mar 2020 19:55
    0 reactie(s)

    #27235

    beenhouwer
    (de ~ (m.), ~s; vr. ~in)

    slager, zie ook beenhouwerij
    vr.: beenhouwerin

    zeer veel uitspraakvarianten

    in het West-Vlaams ook nog vleeshouwer

    Onze beenhouwer heeft lekkere biefstuk.

    De beenhouwerin staat in de winkel voor de klanten te gerieven.

    > zie andere betekenis van beenhouwer

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 24 Mar 2020 19:17
    1 reactie(s)

    #27236

    Zuid-Nederlands
    (het ~, geen mv)

    Soms gebruikt als synoniem voor Belgisch-Nederlands of als koepelterm voor verschillende talen gesproken in Vlaanderen, m.n. het Vlaams, Limburgs, West-Vlaams en de Belgisch-Nederlandse standaardtaal, maar verwijst ook naar de streken boven de landgrens maar beneden de Grote rivieren (en overigens ook naar Frans-Vlaanderen), waar men historisch geen Noord-Nederlands (= Nederlands-Nederlands, de standaardtaal) sprak. De dag van vandaag is het taalgebruik daar echter sterk verschoven richting het Hollands, in die mate dat het grootste verschil tussen het Nederlands van een Nederlander van Noord-Brabant en dat van een Nederlander van Holland (de provincies) berust op een iets andere uitspraak van een aantal klanken, en dat de Noord-Brabander correct friet(en) eet terwijl de Hollander verkeerdelijk van ‘een bakkie petat mét’ smult.

    De term verwijst m.a.w. historisch gezien naar een groter gebied, maar door allerlei politieke (en daardoor ook taalkundige) ontwikkelingen blijft er buiten Vlaanderen niet bijzonder veel van wat historisch als Zuid-Nederlands werd bestempeld over.

    Nederlands is de officiële benaming van onze standaardtaal, ook in Vlaanderen. Als Vlamingen het hebben over Noord-Nederlands, bedoelen ze de taal (vooral: de uitspraak) die te horen is in het Koninkrijk Nederland. Het Nederlands dat in Vlaanderen gesproken wordt, heette vroeger Zuid-Nederlands. (taalschrift.org)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 24 Mar 2020 19:13
    5 reactie(s)

    #27237

    weps
    (de ~ (v.), ~en)

    wesp

    ook in Mechelen, Antwerpen

    zie ook appelkut

    Ge kunt maar beter de brandweer bellen in plaats van zelf een nest wepsen te gaan uitroken.

    Provincie Limburg
    Bewerking door nthn op 24 Mar 2020 17:57
    1 reactie(s)

    #27238

    appelkut
    (de ~ (v.), ~ten)

    wesp

    Oudegemse benaming voor dit stekebeest.

    zie ook weps

    Als er ne nest appelkutten in uwen hof zit, moet ge de pompiers bellen.

    Regio Scheldeland
    Bewerking door nthn op 24 Mar 2020 17:57
    3 reactie(s)

    #27239

    meeouderschap
    (zn. o.; geen mv.)

    ouderschap van een partner in een lesbisch koppel die niet de biologische moeder is

    zie ook meeouder; verzamellemma mensen

    Holebi’s vragen automatische erkenning meeouderschap (hln.be)

    De Senaat onderzoekt momenteel de mogelijkheden voor een wettelijke regeling van meeouderschap (dossier nr. 6-98). (vrouwenraad.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 24 Mar 2020 17:56
    0 reactie(s)

    #27240

    meeouder
    (zn.)

    bij een lesbisch koppel de partner die niet de biologische moeder van het kind is

    zie ook meemoeder; verzamellemma mensen

    vgl. meeouderschap

    Eenieder die vandaag via medisch begeleide bevruchting een kind heeft binnen een lesbisch koppel, kan vrij snel als meeouder worden erkend door de procedure van erkenning, als er tenminste nog geen adoptie heeft plaatsgevonden. (senate.be)

    ouderschapsverlof voor zelfstandige vaders en meeouders? (vrt.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 24 Mar 2020 17:55
    1 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.