Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed
spellingsvariant van cravate (stropdas)
zie ook: plastron; verzamellemma kledij
Tijdens de diensturen was ik verplicht een cravat te dragen.
broeksriem, riem op kleed van een vrouw
uitspraakvariant met korte /e/
→ Fr. ceinture (= gordel)
zie ook ceintuur; verzamellemma kledij
De gesp van mijn centuur is gebroken waardoor mijn broek afzakt.
“De geborduurde bloemen op de schouders laten zien dat het om een kwaliteitskledingstuk gaat voor meisjes. Het centuur op de taille past iedereen.” (bol.com/be)
De Vlaamse garderobe ziet er betrekkelijk anders uit dan de Nederlandse. In dit lemma bewaren we een lijst van allerlei Vlaamse kledingsstukken en gerelateerde terminologie, evenals uitdrukkingen die naar deze kledij verwijzen. Een aanzienlijk deel van deze terminologie is (duidelijk) geleend van de zuiderburen, maar er zijn ook verschillende gevallen waarbij de Hollander, en dus de Nederlandse standaardtaal, een Frans woord gebruikt, terwijl de Vlaming er zelf een woord voor heeft bedacht. Bij de gelinkte lemma’s zijn er bovendien nog talloze andere namen voor kledingsstukken te vinden.
kledij:
aanstekers
baai
bain de soleil
badkostuum
bovenlijfke
bretellen
broeksriem
centuur
cravat
debardeur
duffelcoat
frak
frennen
frulleke
gilet
golf
gordel
kap
kaptrui
kaspoesjeir
klak
kleed(je) (+ avondkleed, bloemekeskleed, communiekleed, doopkleed, slaapkleed, trouwkleed, zomerkleed, …)
knop
kostuum
k-way
lits
manchetknop
mantel
marcelleke
nestels
neuke
onderlijfke
overal
palto
pantoffels
plastron
pression
pull
regenscherm
sletsen
sloefen
sous-pull
tailleur
tallon
tiret
veston
voorschoot
werkwoorden:
fronsen
opplooien
plooien
sletsen
varia:
avondkledij
droogkast
droogkuis
gele hesjes
kapstok
kroon, de ~ ontbloten
okselvijver
smink
tent
wasmachien
uitdrukkingen:
frak, amaai mijne ~
klak, amai mijn ~
broek, de ~ dragen
ene frak en twee schoenen
Jean met de klak
klak, er met de ~ naar gooien
kiekens, de ~ zitten door den draad
kleedje, in een nieuw ~ steken
> andere betekenis van kledij
1) broekophouders (SN)
2) schouderbandjes van een BH
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Ontleend aan Frans bretelle, meestal in het meervoud bretelles, dat zelf weer ontleend is aan Oudhoogduits britil ‘teugel, toom’.
klemtoon op de tweede lettergreep
zie ook verzamellemma kledij
1) Zijn broek hangt altijd tot op zijn hielen. Wij hebben hem mooie bretellen gekocht voor zijn verjaardag.
2) De bretel van haar BH was over haar linkerschouder omlaag gezakt.
riem om de broek op te houden, gordel
broeksriem met tussen-s
Van Dale
broekriem (de m.)
1 riem die dient om een broek op te houden
zie ook verzamellemma kledij
Mijn bretellen zijn kapot, ik zal maar weer mijn broeksriem gebruiken.
riem om de broek op te houden, gordel
broeksriem met tussen-s
Van Dale
broekriem (de m.)
1 riem die dient om een broek op te houden
zie ook verzamellemma kledij
Mijn bretellen zijn kapot, ik zal maar weer mijn broeksriem gebruiken.
t-shirt zonder mouwen, singlet, topje
zie bovenhemmeke, lijfke, onderlijfke, hemmeke, marcelleke; verzamellemma kledij
Ge hebt gesmost op uw bovenlijfke, doe maar gauw een ander aan.
iets vernieuwen (vooral het uiterlijk, de verschijningsvorm, …)
Van Dale 2015 online BE
DS2015 standaardtaal
NL-SN: in een nieuw jasje steken
zie ook steken, in een nieuw kleedje ~; verzamellemma kledij
bron: https://vrttaal.net/taaladvies-taalkwestie/taalmail-503
deredactie.be: Karrewiet wordt in een nieuw kleedje gestoken en “Ketnet king size” krijgt een filosofische rubriek.
voetbalsnieuws.be: Vanden Stockstadion in een nieuw kleedje gestoken
E-government in een nieuw kleedje | bestuurszaken.be
Bericht in de gazet van 2026: “De website van het VW steekt volledig in een nieuw kleedje.”
badpak
Van Dale: (formeel) kledingstuk om in te zwemmen of te zonnen: badpak, bikini of zwembroek
zie ook verzamellemma kledij
Ik moet mijn badkostuum nog zoeken, want morgen gaan we zwemmen.
badpak
/‘bat k.es tum/ [’b?tk?sty?m] of (minder vaak) [’b?tk?sty?m]
Van Dale: (formeel) kledingstuk om in te zwemmen of te zonnen: badpak, bikini of zwembroek
zie ook verzamellemma kledij
Ik moet mijn badkostuum nog zoeken, want morgen gaan we zwemmen.
< Frans: robe bain de soleil
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal
zie ook verzamellemma kledij
Met deze warme dagen dragen de meeste dames een bain de soleil.
gebreide trui
uitspraak: boy, boaj, boej, boi, boj
Van Dale: baai
(1619) <Frans baie, Oud Frans bai, van Latijn badius (bruin – paard- met zwarte stippen)
(stofnaam) dik en grof wollen weefsel, op molton lijkend flanel, waarvan onderkleren, vrouwenrokken, hemden worden gemaakt
zie ook liefbaai; verzamellemma kledij
ook in sommige Limburgse regio’s en in de Noorderkempen
Trek zo nie an m’n boy!
Met dat koud weer kan je wel een boy gebruiken.
Pantoffel die van achteren open is, slipper
zie ook: sleffers, slets; verzamellemma kledij
Van Dale 2015 online: BE, niet algemeen
Ik was bang dat ik de hele vakantie op mijn aanstekers had moeten lopen.
De Vlaamse garderobe ziet er betrekkelijk anders uit dan de Nederlandse. In dit lemma bewaren we een lijst van allerlei Vlaamse kledingsstukken en gerelateerde terminologie, evenals uitdrukkingen die naar deze kledij verwijzen. Een aanzienlijk deel van deze terminologie is (duidelijk) geleend van de zuiderburen, maar er zijn ook verschillende gevallen waarbij de Hollander, en dus de Nederlandse standaardtaal, een Frans woord gebruikt, terwijl de Vlaming er zelf een woord voor heeft bedacht. Bij de gelinkte lemma’s zijn er bovendien nog talloze andere namen voor kledingsstukken te vinden.
kledij:
aanstekers
baai
bain de soleil
badkostuum
bovenlijfke
broeksriem
centuur
cravat
debardeur
duffelcoat
frak
frennen
frulleke
gilet
golf
gordel
kap
kaptrui
kaspoesjeir
klak
kleed(je) (+ avondkleed, bloemekeskleed, communiekleed, doopkleed, slaapkleed, trouwkleed, zomerkleed, …)
knop
kostuum
k-way
lits
manchetknop
mantel
marcelleke
nestels
neuke
onderlijfke
overal
palto
pantoffels
plastron
pression
pull
regenscherm
sletsen
sloefen
sous-pull
tailleur
tallon
tiret
veston
voorschoot
werkwoorden:
fronsen
opplooien
plooien
sletsen
varia:
avondkledij
droogkast
droogkuis
gele hesjes
kapstok
kroon, de ~ ontbloten
okselvijver
smink
tent
wasmachien
uitdrukkingen:
frak, amaai mijne ~
klak, amai mijn ~
broek, de ~ dragen
ene frak en twee schoenen
Jean met de klak
klak, er met de ~ naar gooien
kiekens, de ~ zitten door den draad
kleedje, in een nieuw ~ steken
> andere betekenis van kledij
met nadruk neen zeggen
regio West- en Oost-Vlaanderen
Moeder tegen zoon: hebt ge uw kleren weggelegd?
zoon: baneenk
Blijkbaar verdwijnen er regelmatig lemma’s uit het VW. Zie reactie bij coiffeuse. Dit lemma als hulpinstrument voor de suggestie van nthn om regelmatig de teller op het welkomstblad van het VW op te volgen. Hopelijk brengt dit wat inzicht in de aard en de omvang van het probleem.
Hieronder kan per datum, de laatste tellerstand genoteerd worden in combinatie met het meest recente nieuwe woord/lemma én het aantal nieuwe lemma’s sinds de vorige tellingen (zie hiervoor lijst ‘recent’ en zelf daadwerkelijk tellen als controle).
datum______teller____laatste lemma___________________aantal nieuwe sinds vorige__woorden tekort/verdwenen + opm
**********************************************************************************
8/3/2020___32680_____coiffeuse
8/3/2020___32681_____Teller VW_____________________1 _____________________ineens een test :)
11/3/2020__32690_____kunstencentrum________________9 _____________________OK
13/3/2020__32695____paniekwinkelen_________________5 _____________________OK
14/3/2020__32706_____gengig_______________________11 _____________________OK
17/3/2020__32720____kant, er de ~jes (van) afrijden___14 _____________________OK
19/3/2020__32740____dadelaar______________________20 _____________________OK
22/3/2020__32765____klappe nansje_________________25 ____________________ OK
24/3/2020__32777____wasmachien____________________12 _____________________OK
26/3/2020__32784____voortonen______________________7 _____________________OK
28/3/2020__32789____achtervolgingskoers____________5 _____________________OK
koers (race) waarbij de ene de andere moet trachten in te halen; faze in een koers waarbij men op achtervolgen aangewezen is
ook fig.
Ook de grote, Duitse autoreuzen die enkele jaren geleden nog grapten over de wilde plannen van Elon Musk, hebben de achtervolgingskoers ingezet. (Managers the day after tomorrow – Rik Vera)
Bayrou stemt voor Hollande omdat hij het oneens is met de “achtervolgingskoers naar extreemrechts” van huidig president Nicolas Sarkozy. (hln.be)
Soeverein Deceuninck-Quick-Step was een klasse apart in de achtervolgingskoers. (wielerflits.be)
race, wielerwedstrijd
Van Dale: snelheidswedstrijd, wedren
In Nederland: Met ‘de koers’ wordt de Tour de France bedoeld, daarbuiten is het gewoon wielerwedstrijd – zie reacties
zie ook koerswedstrijd
vgl. achtervolgingskoers
Afbeelding zie hier
Ze hebben alle straten van het dorp afgezet omdat de koers er door moet.
renpaard
Van Dale 2018 online: BE, spreektaal
DS2015 standaardtaal
zie ook ge kunt van een ezel geen koerspaard maken
‘Van een ezel kunt ge geen koerspaard maken.’
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.