Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
SN/NL: spijkeren
zie ook nagel (+ commentaren), toenagelen
Nu vroeg ik me af hoe ik de planken het beste zou nagelen. (bouwinfo.be)
Filipijnen laten zich aan het kruis nagelen op Goede Vrijdag (hln.be)
SN/NL: dichtspijkeren
zie toe, nagelen, nagel (+ commentaren)
Ik zal eens navragen want ik stel me vragen bij het “nut” van het toenagelen. (forum.belgiumdigital.com)
Aan het hoofdeinde legde men vroeger wat schavelinge; geen familielid bleef in de kamer terwijl de kiste toegenageld werd. (Biekorf jg 52, dbnl.org)
De Vlaamse garderobe ziet er betrekkelijk anders uit dan de Nederlandse. In dit lemma bewaren we een lijst van allerlei Vlaamse kledingsstukken en gerelateerde terminologie, evenals uitdrukkingen die naar deze kledij verwijzen. Een aanzienlijk deel van deze terminologie is (duidelijk) geleend van de zuiderburen, maar er zijn ook verschillende gevallen waarbij de Hollander, en dus de Nederlandse standaardtaal, een Frans woord gebruikt, terwijl de Vlaming er zelf een woord voor heeft bedacht. Bij de gelinkte lemma’s zijn er bovendien nog talloze andere namen voor kledingsstukken te vinden.
kledij:
aanstekers
baai
bain de soleil
badkostuum
blokken
botten
bottinen
bovenlijfke
bretellen
broeksriem
centuur
cravat
debardeur
duffelcoat
frak
frennen
frulleke
gilet
golf
gordel
kap
kaptrui
kaspoesjeir
klak
kleed(je) (+ avondkleed, bloemekeskleed, communiekleed, doopkleed, slaapkleed, trouwkleed, zomerkleed, …)
kloef
kloon
knop
kostuum
kousen
k-way
lits
manchetknop
mantel
marcelleke
nestels
neuke
onderlijfke
onderpull
overal
palto
pantoffels
pitteleir
plastron
pression
pull
regenscherm
rijkoord
sletsen
sloefen
sous-pull
tailleur
tallon
tiret
veston
voorschoot
zot
werkwoorden:
fronsen
opplooien
plooien
sletsen
tailleren
varia:
afgeborsteld
avondkledij
coupe regentes
droogkast
droogkuis
gele hesjes
hiel
kapstok
okselvijver
smink
solden
tent
wasmachien
uitdrukkingen:
broek, de ~ dragen
ene frak en twee schoenen
frak, amaai mijne ~
Jean met de klak
kiekens, de ~ zitten door den draad
klak, amai mijn ~
klak, er met de ~ naar gooien
kleedje, in een nieuw ~ steken
klonen, de ~ van iets aanhebben
kroon, de ~ ontbloten
met de klak rondgaan
nestel, zijnen ~ afdraaien
sloef, op zijn ~en afkomen
uit een doosje komen
voorschoot, een ~ groot
> andere betekenis van kledij
De Vlaamse garderobe ziet er betrekkelijk anders uit dan de Nederlandse. In dit lemma bewaren we een lijst van allerlei Vlaamse kledingsstukken en gerelateerde terminologie, evenals uitdrukkingen die naar deze kledij verwijzen. Een aanzienlijk deel van deze terminologie is (duidelijk) geleend van de zuiderburen, maar er zijn ook verschillende gevallen waarbij de Hollander, en dus de Nederlandse standaardtaal, een Frans woord gebruikt, terwijl de Vlaming er zelf een woord voor heeft bedacht. Bij de gelinkte lemma’s zijn er bovendien nog talloze andere namen voor kledingsstukken te vinden.
kledij:
aanstekers
baai
bain de soleil
badkostuum
blokken
botten
bottinen
bovenlijfke
bretellen
broeksriem
centuur
cravat
debardeur
duffelcoat
frak
frennen
frulleke
gilet
golf
gordel
kap
kaptrui
kaspoesjeir
klak
kleed(je) (+ avondkleed, bloemekeskleed, communiekleed, doopkleed, slaapkleed, trouwkleed, zomerkleed, …)
kloef
kloon
knop
kostuum
kousen
k-way
lits
manchetknop
mantel
marcelleke
nestels
neuke
onderlijfke
onderpull
overal
palto
pantoffels
pitteleir
plastron
pression
pull
regenscherm
rijkoord
sletsen
sloefen
sous-pull
tailleur
tallon
tiret
veston
voorschoot
zot
werkwoorden:
fronsen
opplooien
plooien
sletsen
tailleren
varia:
afgeborsteld
avondkledij
coupe regentes
droogkast
droogkuis
gele hesjes
hiel
kapstok
kroon, de ~ ontbloten
okselvijver
smink
solden
tent
wasmachien
uitdrukkingen:
broek, de ~ dragen
ene frak en twee schoenen
frak, amaai mijne ~
Jean met de klak
kiekens, de ~ zitten door den draad
klak, amai mijn ~
klak, er met de ~ naar gooien
kleedje, in een nieuw ~ steken
klonen, de ~ van iets aanhebben
met de klak rondgaan
nestel, zijnen ~ afdraaien
sloef, op zijn ~en afkomen
uit een doosje komen
voorschoot, een ~ groot
> andere betekenis van kledij
De Vlaamse garderobe ziet er betrekkelijk anders uit dan de Nederlandse. In dit lemma bewaren we een lijst van allerlei Vlaamse kledingsstukken en gerelateerde terminologie, evenals uitdrukkingen die naar deze kledij verwijzen. Een aanzienlijk deel van deze terminologie is (duidelijk) geleend van de zuiderburen, maar er zijn ook verschillende gevallen waarbij de Hollander, en dus de Nederlandse standaardtaal, een Frans woord gebruikt, terwijl de Vlaming er zelf een woord voor heeft bedacht. Bij de gelinkte lemma’s zijn er bovendien nog talloze andere namen voor kledingsstukken te vinden.
kledij:
aanstekers
baai
bain de soleil
badkostuum
blokken
botten
bottinen
bovenlijfke
bretellen
broeksriem
centuur
cravat
debardeur
duffelcoat
frak
frennen
frulleke
gilet
golf
gordel
kap
kaptrui
kaspoesjeir
klak
kleed(je) (+ avondkleed, bloemekeskleed, communiekleed, doopkleed, slaapkleed, trouwkleed, zomerkleed, …)
kloef
kloon
knop
kostuum
kousen
k-way
lits
manchetknop
mantel
marcelleke
nestels
neuke
onderlijfke
onderpull
overal
palto
pantoffels
pitteleir
plastron
pression
pull
regenscherm
rijkoord
sletsen
sloefen
sous-pull
tailleur
tallon
tiret
veston
voorschoot
zot
werkwoorden:
fronsen
opplooien
plooien
sletsen
tailleren
varia:
afgeborsteld
avondkledij
coupe regentes
droogkast
droogkuis
gele hesjes
hiel
kapstok
kroon, de ~ ontbloten
okselvijver
smink
solden
tent
wasmachien
uitdrukkingen:
frak, amaai mijne ~
klak, amai mijn ~
broek, de ~ dragen
ene frak en twee schoenen
Jean met de klak
kiekens, de ~ zitten door den draad
klak, er met de ~ naar gooien
kleedje, in een nieuw ~ steken
klonen, de ~ van iets aanhebben
met de klak rondgaan
nestel, zijnen ~ afdraaien
sloef, op zijn ~en afkomen
uit een doosje komen
voorschoot, een ~ groot
> andere betekenis van kledij
(zich) op een bedenkelijke manier aankleden
zie ook aantoortelen, aantakelen, aantujetelen, aansingelen; verzamellemma kledij
ook in de prov. Antw.
Hebt ge Nadia gezien? Die is vandaag nogal aangestoten, he.
Ocharme, dat schaapke is weer aangestoten door haar moeder.
(aan)passen, vallen, uitvallen, telkens van kleding of schoenen; hoe groot of hoe klein de maten uitvallen
in Nederland tailleren = bij de taille innemen, nauwer maken
zie ook verzamellemma kledij
Kunnen jullie even zeggen hoe jullie vinden dat de volgende merken tailleren? Ik krijg er nl een punthoofd van! (9maand.be)
Wanneer de maten iets groter of kleiner tailleren, wordt dit zo goed mogelijk vermeld op de productfiche. (spookies.be)
Maatje L maar tailleert niet groot. (2dehands.be)
Uit ervaring weten we dat onze kledingstukken klein tailleren. Schoenen tailleren meestal normaal.
De meeste winkelketens produceren en tailleren kleding gebaseerd op veel oudere gegevens, wat voor problemen zorgt in de paskamer. (flair.be)
houten schoen of klomp
Antwerpen-stad: blok
Antwerpse Kempen: kloon, blok, kloef of kloefers
Hageland: olleblok, kloenk
Limburg: holleblok, kloemp
Limburgse Kempen: holen
Oost-Vlaanderen: blok, kloef
Vlaamse Ardennen: kloet
Waasland: toon, blok
West-Vlaanderen: kloefe
Woordenboek der Nederlandsche Taal: kloef
In ’t Westvlaams daarnaast kloefe, vr. Van onbekenden oorsprong.
1. Eigenlijk Houten schoen, klomp, holsblok. Inzonderheid in Vlaand. en Antw. in gebruik, in ’t laatste met minachtende of spottende bijgedachte voor een ruwen, lompen klomp.
zie ook kloefekapper; verzamellemma kledij
Doe uw kloefen aan voor je in de stal gaat.
Waar zijn mijn kloefers gebleven moeder, ik wil in den hof gaan werken.
de gevolgen van iets moeten dragen
zie ook kloon; verzamellemma kledij
Ja, ge wilde persé aan den ene kant wonen. Nu hebt ge er de klonen van aan: ge ziet nooit ne mens.
klomp
synoniemen zie: kloef
Antwerpen stad, Lier: blok
zie ook: klonen, de ~ van iets aanhebben; verzamellemma kledij
De boere droage segeweurrigs allemoa nog klonen (serreworg). (De boeren dragen de dag van vandaag nog steeds klompen.)
Als ik naar de dieren ga, draag ik altijd mijn klonen.
> andere betekenis van kloon
feestelijk aangekleed, op zijn paasbest
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
Provincie Limburg: afgeveegd
zie andere definitie van afgeborsteld
zie ook verzamellemma kledij
Hij stond er piekfijn, afgeborsteld bij op de receptie.
Hij is nen afgeborstelde.
er altijd piekfijn, afgeborsteld uitzien
in Nederland:
Van Dale
hij is, ziet eruit als uit een doosje/om door een ringetje te halen
buitengewoon net en met zorg gekleed
zie ook verzamellemma kledij
Hoe doet ze het toch, ook als ze pas uit haar bed komt ziet ze eruit alsof ze uit een doosje komt.
neologisme dat ten tijde van de coronacrisis geïntroduceerd is: een niet noodzakelijke verplaatsing
google2020: .NL (22 alle mbt .BE)
Wegpolitie stuurde al tweeduizend voertuigen terug op autosnelwegen bij niet-essentiële verplaatsing (standaard.be)
“Afval wegdoen? Dat is een niet-essentiële verplaatsing”, mopjes van “De coach” uit “Iedereen beroemd” zijn terug (vrt.be)
Een interventieploeg van de lokale politie Bilzen – Hoeselt – Riemst om vier uur deze ochtend een boete moeten uitschrijven voor een 30-jarige vrouw die een niet-essentiële verplaatsing maakte. De vrouw uit Lanaken gaf toe op weg te zijn naar Hoeselt…om de liefde te gaan bedrijven. Ze vond dit wel een essentiële verplaatsing, gezien de “hoge nood” ten gevolge van de lockdown light. (tvl.be)
Vermijd toeristische locaties en rijd er zeker niet met je wagen naartoe. Zo vermijd je een boete wegens niet-essentiële verplaatsing. (olen.be)
hak van een schoen, sloef of bot
zie ook verzamellemma kledij
Schoen met hoge hiel
Ik heb in de solden schoon daim bottekes gekocht met een klein hieltje.
- hoge schoen, wandelschoen
(halve laars, rijglaars, knooplaars zijn niet gangbaar in Vlaanderen)
Algemeen Nederlands Woordenboek: bottine
((vooral) in België)
lage of halfhoge laars; hoogsluitende schoen
Van Dale: bottine (dev; bottines; bottientje, bottinetje): hoge schoen, halve laars
< Frans: la bottine
zie ook verzamellemma kledij
Voorbeeld van bottine.
Als ge goede bottinnen aandoet, zult ge minder blaren op uw voeten hebben.
Om blaren te voorkomen, draagt ge best een nylon sokje in de kousen in uwen bottin: dan is er wrijving tussen uwe voet en uw kous en niet tussen uwe voet en den bottine.
“Aan uw beenen zie ’k noch botten noch bottinen om te trotten over strate naar uw werk”, Gezelle (1884).
> andere definitie van bottine
korte vrouwelijke laars met platte of hoge hiel
Algemeen Nederlands Woordenboek: bottine, (vooral) in België: lage of halfhoge laars; hoogsluitende schoen
zie ook verzamellemma kledij
Ik doe mijn platte bottines aan om te gaan wandelen.
De dansmariekes hebben witte bottinekes aan.
> andere definitie van bottine
laars
< Frans: la botte
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal
zie ook verzamellemma kledij
Leren damesbotten
Als ge in de modder wilt springen, moet ge uw botten aandoen.
Italië es bekend vô zijne karakteristieke vorm, namelik een botte. (West-Vl.)
> andere betekenissen van bot
lerares snit en naad
NL: ~ naald en draad, naaldvakken
zie ook verzamellemma kledij
Mijn moeder was graag coupe regentes geworden, maar als jongste meisje mocht ze niet langer naar school dan tot haar 14de: ze werd verondersteld thuis te blijven om haar ouders te helpen en later te verzorgen.
inmemoriam.be – Marie-José Daenen, Ere-Coupe Regentes bij de Religieuse Ursulinen.
lerares snit en naad
NL: ~ naald en draad, naaldvakken
zie ook verzamellemma kledij
Mijn moeder was graag coupe regentes geworden, maar als jongste meisje mocht ze niet langer naar school dan tot haar 14de: ze werd verondersteld thuis te blijven om haar ouders te helpen en later te verzorgen.
inmemoriam.be – Marie-José Daenen, Ere-Coupe Regentes bij de Religieuse Ursulinen.
De tepels van een vrouw zijn zichtbaar door haar kledij.
zie ook verzamellemma kledij
Kijk Ive, de kiekens zitten door den draad.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
