Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #26261

    coupe regentes
    (de ~ (v.), ~sen)

    lerares snit en naad
    NL: ~ naald en draad, naaldvakken

    zie ook verzamellemma kledij

    Mijn moeder was graag coupe regentes geworden, maar als jongste meisje mocht ze niet langer naar school dan tot haar 14de: ze werd verondersteld thuis te blijven om haar ouders te helpen en later te verzorgen.

    inmemoriam.be – Marie-José Daenen, Ere-Coupe Regentes bij de Religieuse Ursulinen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 28 Mar 2020 13:03
    1 reactie(s)

    #26262

    coupe regentes
    (de ~ (v.), ~sen)

    lerares snit en naad
    NL: ~ naald en draad, naaldvakken

    zie ook verzamellemma kledij

    Mijn moeder was graag coupe regentes geworden, maar als jongste meisje mocht ze niet langer naar school dan tot haar 14de: ze werd verondersteld thuis te blijven om haar ouders te helpen en later te verzorgen.

    inmemoriam.be – Marie-José Daenen, Ere-Coupe Regentes bij de Religieuse Ursulinen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 28 Mar 2020 13:03
    1 reactie(s)

    #26263

    kiekens, de ~ zitten door den draad
    (uitdr.)

    De tepels van een vrouw zijn zichtbaar door haar kledij.

    zie ook verzamellemma kledij

    Kijk Ive, de kiekens zitten door den draad.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 28 Mar 2020 13:00
    2 reactie(s)

    #26264

    klak, er met de ~ naar gooien
    (uitdr.)

    er naar raden
    iets op goed geluk af doen
    niet genoeg zijn best doen

    < Vroeger werd de klak bij wijze van orakel gebruikt.
    In onze streke, als men uitgaat om een peerd te koopen, men smijt zijn klakke omhooge, en alwaar de vooie wijst als zij gevallen is, aldaar moet men gaan om eenen goeden koop te doen. (uit: Rond den Heerd bij De Bo (c. 1866)). (Woordenboek der Nederlandsche Taal)

    SN: er met de pet naar gooien

    vgl. ook: klak, er met uw ~ hene slaan

    zie ook verzamellemma kledij

    nieuwsblad.be: Strijbos gooit er met zijn klak naar, werd wel eens gezegd. De meest talentrijke rijder van het peloton maar hij geeft te snel op.

    seniorennet.be: Hij gooit er met zijn klak naar (raden naar)

    De laatste tijd interesseert hem het doen en laten in zijn café niet echt ni meer precies want hij is er met zijn klak aan ’t henne smijten.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 28 Mar 2020 13:00
    0 reactie(s)

    #26265

    Jan met de klak
    (uitdr.)

    Jan met de pet, Jef klak

    ook: Jean met de klak of de contaminatie Jean met de pet

    zie klak; verzamellemma kledij

    Was dit weer voor genodigden en nu Jan met de klak (de gewone man )die dit gelag weer mag betalen! (fotolink.eu)

    Op een autosnelweg haal ik tegen 140 km/h Jan met de klak in, die met zijn Lada tegen 120 km/h taffelt (taffelen) (forum.christophoros.be)

    Ik mis de Vlaamse tongval van die man met dat vieze baardje en foute leren jasje maar bovenal mis ik die Jean met de Klak uit dorpjes als Deurne, Wommelgem of Retie. (wordpress.com)

    Stel je voor dat ,,Jean-met-de-pet’’ plots toch ,,ja’’ zegt. (standaard.be)

    …Jan met de pet of Jean met de klak, zoals ze zeggen, … (Bart de Wever in De Afspraak 20/3/2020)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 28 Mar 2020 13:00
    0 reactie(s)

    #26266

    ene frak en twee schoenen
    (uitdr.)

    ezelsbruggetje om de spelling van professor of professioneel te onthouden: één keer de f van frak en twee keer de s van schoen

    varianten: ene frak en twee sokken, ene frak en twee sloefen

    NL: De Professor zit in zijn Fauteuil met twee Sloffen aan.

    zie ook verzamellemma kledij

    Zo controleer ik nog steeds bij elke professor die in mijn teksten ronddwaalt of die wel degelijk ‘ene frak en twee schoenen’ draagt (demorgen.be)

    ‘Eénfrak en twee sloffen’ Dit trucje is dan weer uitgevonden om het Franse ‘profession’ en de Nederlandstalige aanverwanten als professioneel juist te schrijven. (telenet.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 28 Mar 2020 12:59
    0 reactie(s)

    #26267

    broek, de ~ dragen
    (uitdr.)

    laten zien wie dat er thuis de baas is

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, informeel
    de broek aanhebben

    zie ook verzamellemma kledij

    Die hare vent is nen echte sloef. ’t Is duidelijk wie dat er thuis de broek draagt.

    Eén ding is zeker: Lydie draagt de broek thuis, al heeft ze ook heel wat korte rokjes en kleedjes. (vier.be)

    Adams draagt de broek thuis bij Beckham, die enkel op het veld het spel verdeelt. (demorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 28 Mar 2020 12:59
    0 reactie(s)

    #26268

    frak, amaai mijne ~
    (uitroep)

    uitroep van verwondering, verbazing, soms afkeuring

    (vr. tegenhanger): amaai, m’n jak!

    zie synoniemen bij: voeten, amai mijn ~

    zie ook verzamellemma kledij

    Den bompa zei: “Amaai, m’ne frak, dat was de moeite waard”.
    Taanske antwoordde: “Amaai, m’n jak. Dat was ver lopen”.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door nthn op 28 Mar 2020 12:59
    0 reactie(s)

    #26269

    wasmachien
    (znw. het ~, ~en)

    SN/NL: wasmachine (m.)

    de Surinaamse megahit ‘Kleine wasjes, grote wasjes’ heeft het ook over een ‘wasmachien’, maar daar gaat het enkel om een uitspraakvariant, aangezien het daar ‘de wasmachien’ is

    zie ook machien; waste; verzamellemma kledij

    Nu zou ik de volledige helm op 30° in het wasmachien willen flikkeren om hem nekeer proper te maken (forum.mountainbike.be)

    Geachte Samsung, Mijn Samsung wasmachien type WW80J6603EW is net uit de garantie en de printkaart ( computer) is kapot. (community.samsung.com)

    “Zelfs al ben ik een pure Vlaming, ik twijfel toch nog steeds over een woord.

    Is het ‘het wasmachine’ (uitgesproken als het wasmachien) of ‘de wasmachine’? (zoals het er staat uitspreken)" (forum.wordreference.com)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 28 Mar 2020 12:59
    3 reactie(s)

    #26270

    tent
    (de ~ (v.), ~en)

    Kleding in grote maten of kleding die niet aanpast maar te groot is.
    Extreme grote maten worden al wel eens ‘circustent’ genoemd.

    zie ook verzamellemma kledij

    Maat XXL, dat is toch een tent als ge dat aan hebt.

    Die T-shirt is te groot, die hangt als een tent rond mijn lijf.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 28 Mar 2020 12:58
    2 reactie(s)

    #26271

    smink
    (de ~ (m.), geen mv.)

    make-up

    Van Dale: schmink (dem): kleurstof voor het gezicht

    zie ook schminkdoos; verzamellemma kledij

    Als ik uitga dan wil ik goed voor den dag komen: mooie kleren, haren in de plooi en een beetje gesminkt, dat maakt het helemaal af.

    Tegen een fel opgemaakte vrouw zeggen ze hier een sminkdoos.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 28 Mar 2020 12:58
    7 reactie(s)

    #26272

    okselvijver
    (de ~, (m.), -s)

    grote zweetvlek op de kleding onder de arm, onder de oksel

    ongemarkeerd in Van Dale 2015, maar blijkbaar in Vlaanderen ontstaan (zie reacties)

    zie ook verzamellemma kledij

    Amaai, ge hebt weer serieuze (serieus) okselvijvers !!!

    zapbaby.be: Ik wil echter gewoon niet met van die okselvijvers blijven rondlopen en alle deo’s uit de natuurwinkel zijn bij mij blijkbaar niet voldoende.

    Over de okselvijvers van Ben Crabbé doen al langer veel grapjes de ronde.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 28 Mar 2020 12:58
    3 reactie(s)

    #26273

    kroon, de ~ ontbloten
    (uitdr.)

    De schending van het colloque singulier of het buitengewoon overleg. Het niet naleven van de zwijgplicht die van kracht is nadat men bij de koning en/of koningin in een audiëntie is ontvangen ofte wel uitspraken doen over de interne aangelegenheden van het Hof.
    De koning mag er geen persoonlijke mening op nahouden, aangezien alles wat hij zegt, gedekt wordt door de regering.
    Het geheimhouden van de inhoud van de audiënties is cruciaal tijdens regeringsvormingen. De meeste politici houden zich dan ook strikt aan deze regel en zullen nooit een uitspraak doen over de inhoud van het gesprek of de mening van de Koning. Indien er toch een mededeling is, dan zal dit altijd met goedkeuring zijn van een minister. Wanneer een burger of een minister iets gezegd of gedaan heeft waardoor hij de geheimhoudingsplicht geschonden heeft m.b.t. de gesprekken met het staatshoofd, zegt men dat hij of zij de Kroon heeft ontbloot.

    < Frans: découvrir la Couronne

    Van Dale 2016 online: BE

    NL: de eenheid van de Kroon is in gevaar

    zie ook verzamellemma kledij

    In Voeren legt Happart voor de vierde keer de eed af als eerste schepen. Wynants weigert de eed af te leggen. De Kroon is ‘ontbloot’. (De Morgen, 25/09/87)

    De speciale senaatscommissie over Rwanda zal geen persoonlijke medewerkers van de koning en ook geen leden van het Militair Huis kunnen ondervragen. Deze beslissing komt er na een advies van KUL-grondwetspecialist André Alen en diens Luikse collega Scholsem waarin gesteld wordt dat zo’n ondervraging neerkomt op ‘het ontbloten van de kroon’. (De Morgen, 25/02/97)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 28 Mar 2020 12:57
    0 reactie(s)

    #26274

    kapstok
    (de ~ (m.), ~ken)

    kleerhanger

    Van Dale 2017 online: BE

    zie ook verzamellemma kledij

    Etrusco 43 CB

    Kapstokken van ijzerdraad zijn niet stevig. Ge kunt er hoogstens een fijn kleedje op hangen. Die van tegenwoordig in plastiek zijn al niet veel beter.

    > andere betekenis van kapstok

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 28 Mar 2020 12:57
    3 reactie(s)

    #26275

    gele hesjes
    (vaste woordgroep altijd mv.)

    deelnemers aan acties tegen de hoge brandstofprijzen, de benaming verwijst naar de fluohesjes van de activisten

    < Frans “gilets jaunes”

    zie ook verzamellemma kledij

    ManifGiletsJaunesVesoul 17nov2018 (cropped)
    Manifestanten in Vesoul

    “Het Crisiscentrum komt om 15 uur samen om zich te buigen over het protest van de zogenaamde ‘gilets jaunes’ (‘gele hesjes’) in verschillende provincies in Wallonië.” (DM 21/11/18)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 28 Mar 2020 12:57
    1 reactie(s)

    #26276

    droogkuis
    (de ~, (m.), geen mv.)

    standaardtaal in België

    1. stomerij, droogkuiserij, nieuwkuis; in de Antwerpse Kempen: kuiserij of verwerij

    2. techniek om bepaalde kleding ‘droog’ te reinigen

    Van Dale: BE

    zie ook droogkuisen; verzamellemma kledij

    Stomerij
    machine voor droogkuis

    1. Ik ga mijn kostuum naar den droogkuis brengen.

    2. Hoe moet ge die broek wassen? Volgens mij is dat droogkuis, maar kijk voor de zekerheid maar eens op het etiketje.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 28 Mar 2020 12:56
    1 reactie(s)

    #26277

    droogkast
    (de ~ (v.), ~en; uitspraak: klik <a href="https://nl.forvo.com/search/droogkast/">op het pijltje</a>)

    machine om was te drogen, wasdroger, droogtrommel
    Nederland: droogautomaat, wasdroger

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands

    zie ook verzamellemma kledij

    klik op de afbeelding
    Electric clothes dryer, Hamilton Manufacturing Company, Two Rivers, Wisconsin, c. 1940 - Wisconsin Historical Museum - DSC02837
    Vintage droogkast Hamilton

    Ik zal de was in de droogkast steken.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 28 Mar 2020 12:56
    0 reactie(s)

    #26278

    avondkledij
    (de ~ (v.), geen mv.)

    avondkleding

    zie ook verzamellemma kledij

    Specialisatie van het huis is de reiniging van ceremoniekledij, avondkledij en bruidsjurken.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 28 Mar 2020 12:56
    0 reactie(s)

    #26279

    sletsen
    (ww. sletste, gesletst)

    op sletsen rondlopen, met slepende voeten slufferen

    zie ook sleffen, slefferen; verzamellemma kledij

    Hij sletste achter zijn vrouw aan, omdat het wreed tegen zijn goesting was dat hij mee moest.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 28 Mar 2020 12:56
    1 reactie(s)

    #26280

    opplooien
    (ww., plooide op, opgeplooid)

    (op)vouwen van bvb kledij

    Van Dale 2016 online: BE, niet algemeen

    zie ook plooien; verzamellemma kledij

    De kleren zijn proper opgeplooid en in de kleerkast gelegd.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 28 Mar 2020 12:55
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.