Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
Ook de Vlaming moet op tijd en stond eens zijn woonst verlaten en hem in het openbaar begeven. Om van punt A naar punt B te geraken, moet hij een beroep doen op de wegcode, maar die verschilt in het Vlaams aanzienlijk van het Nederlands. In dit lemma bewaren we een overzicht van alle essentiële en minder essentiële terminologie en uitdrukkingen m.b.t. wegen en verkeer.
voertuigen:
cabriard
camion
camionette
crèmekar
decapotabel
geit
hollandse mercedes
ministadswagen
mobilhome
moto
motocyclette
opligger
otto
plooivelo
trottinette
velo
vlieger
wagen
wegen:
afdraai
autostrade
baan
baanvak
buurtweg
drievaksbaan
egelwegel
fietsostrade
gemeenteweg
gracht
heirbaan
kasseibaan
kasseiweg
kerkwegel
macadam
middenvak
ovalen punt
ovonde
rijbaan
rijvak
rondpunt
tarmac
trage weg
trottoir
tunnelkoker
tweevaksbaan
vak
velostrade
viervaksbaan
voetpad
wegel
wegenis
varia:
aan de klap
accident
achter de hoek
achterruitontdooiing
afdraaien
amortisseur
auto-accident
autoconstructeur
autocontrole
automatic
baancafé
baandancing
baanhotel
baanrestaurant
baanwinkel
baan, onder de ~
baarchoc
bache
banden leggen
banden steken
bedrijfswagen
betalend parkeren
bielle
blokrijden
bluts
blutsen
Bob
boîte
bollen
cabrioleren
camion, van de ~ gevallen
chappement
copiloot
corijder
depanneren
doorvlammen
dwarsen
een rijdende doodskist
embrayage
embrayeren
ertegen plakken
faar
firmawagen
frein
garagepoort
garagist
gardeboe
gat, in iemands ~ zitten
groene nummerplaat
handelaarsplaat
herspuiten
het hol van Pluto
ijsgang
janettenbak
kaartjesknipper
keuring
kilometriek
kreukelpaal
langs
lichten
loonwagen
maleur
maneuver
middenvakrijder
mobiliteitsknoop
monovolume
motard
moteur
naft
nummerplaat
occasie
omlegging
op den trein, tram, velo
petrol
pikkel
pinken
pinker
pinkers opzetten
pinklicht
plak
platten band
Porschist
ressort
rijmplek
rood licht
schouwing
schouwingsbewijs
sjieken bak
slijklap
smijten, alles dicht ~
sneeuwschuifelen
sortie
soupape
staander
statie
stationeren
stelplaats
treinbegeleider
uitblutsen
uitbollen
verbodsteken
verkeersaccident
verkeersbelasting
verkeerscode
verkeershinder
verkeersinbreuk
verkeerswisselaar
vervangstuk
Vespist
vlammen
vis platinées
vitesse
vitessepook
volumewagen
voorbijsteken
voorruitontdooiing
waar men gaat langs Vlaamse wegen
wegbollen
wegeniswerken
wegenwerken
wet betreffende de politie over het wegverkeer
wisselstuk
z-plaat
zwieren, op de bon ~
> andere betekenis van wegcode
Opplooibare fiets die bv. door pendelaars mee op de trein genomen wordt
syn.: plooivelo
NL:vouwfiets
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
vgl. plooistoel; plooitafel; plooibed
zie ook plooien; verzamellemma wegcode
De plooifiets is de meest compacte van alle fietssoorten.
DeMorgen: Verboden bij de overheid: plooifiets onder uw bureau
Onze vliegende reporter probeert de moordende La Planche des Belles Filles op te klauteren met een plooifiets. (vrt.be)
Een reporter is niets zonder zijn plooifiets – De Standaard
oude vorm van vader, soms pejoratief bedoeld
nog in gebruik rond Gent?
variant: vadre
uitspraakvarianten: voadre, vadere, vaadre, …
zie ook moedere
Ja, vadre zal het weer oplossen zeker?
Ewel, ’k zalle ne keer meegaan", zei vadre (volksverhalenbank.be)
Lijk da mijn vadre altijd gezegd eeft ‘Nuchter toekomen op carnaval is geen optie!’ (facebook)
En dat heb thuis vele horen vertellen van mijn vadere. (knesselaarsnieuws.net)
oude vorm van moeder, soms pejoratief gebruikt
nog in gebruik rond Gent?
ook moedre
vergelijk vadere
Awel, moedere, wat zegt ge nu?
De ièste kièren waas dadde bergaf enne bergop ièn mijn moedere ièren buik, (knesselaarsnieuws.net)
En in het straatje van mijn moedre. Zat oms bomma ’s avonds op heur gat. Ze zat heure Genteneire te lezen.(bloggen.be)
oude vorm van Moeder, soms pejoratief gebruikt
nog in gebruik rond Gent?
ook moedre
vergelijk vadere
Awel, moedere, wat zegt ge nu?
De ièste kièren waas dadde bergaf enne bergop ièn mijn moedere ièren buik, (knesselaarsnieuws.net)
En in het straatje van mijn moedre. Zat oms bomma ’s avonds op heur gat. Ze zat heure Genteneire te lezen.(bloggen.be)
oude vorm van vader, soms pejoratief bedoeld
variant: vadre
uitspraakvarianten: voadre, vadere, vaadre, …
zie ook moedere
Ja, vadre zal het weer oplossen zeker?
Ewel, ’k zalle ne keer meegaan", zei vadre (volksverhalenbank.be)
Lijk da mijn vadre altijd gezegd eeft ‘Nuchter toekomen op carnaval is geen optie!’ (facebook)
En dat heb thuis vele horen vertellen van mijn vadere. (knesselaarsnieuws.net)
vader, soms pejoratief bedoeld
variant: vadre
uitspraakvarianten: voadre, vadere, vaadre, …
zie ook moedere
Ja, vadre zal het weer oplossen zeker?
Ewel, ’k zalle ne keer meegaan", zei vadre (volksverhalenbank.be)
Lijk da mijn vadre altijd gezegd eeft ‘Nuchter toekomen op carnaval is geen optie!’ (facebook)
En dat heb thuis vele horen vertellen van mijn vadere. (knesselaarsnieuws.net)
vader, soms pejoratief bedoeld
variant: vadere
uitspraakvarianten: voadre, vadere, vaadre, …
Ja, vadre zal het weer oplossen zeker?
Ewel, ’k zalle ne keer meegaan", zei vadre (volksverhalenbank.be)
Lijk da mijn vadre altijd gezegd eeft ‘Nuchter toekomen op carnaval is geen optie!’ (facebook)
dat heb thuis vele horen vertellen van mijn vadere. (knesselaarsnieuws.net)
op maat van iets of iemand; willekeurig
Algemeen Nederlands Woordenboek: Afgezien van de juridische vaktaal in België bekender dan in Nederland.
Maar wetten à la tête du client zijn geen wetten meer. Dan hebben we het over een legislatieve tombola. (demorgen.be)
Het zet de deur open voor lobbydemocratie, waarbij, zoals in dit geval, de lobbyisten in hun dure advocatenkantoren zelf de wet schrijven à la tête de leur client. (demorgen.be)
Hij beschrijft hoe lokale ambtenaren die instaan voor de verdeling van de hulp, a la tête du client beslissen wie hulp verdient en zo landbouwers nog minder zelfredzaam maken. (mo.be)
Hoe kun je nu milieunormen gaan interpreteren a la tête du client? (politics.be)
vader, soms pejoratief bedoeld
variant: vadere
uitspraakvarianten: voadre, vadere, vaadre, …
Ja, vadre zal het weer oplossen zeker?
Ewel, ’k zalle ne keer meegaan", zei vadre (volksverhalenbank.be)
Lijk da mijn vadre altijd gezegd eeft ‘Nuchter toekomen op carnaval is geen optie!’ (facebook)
dat heb thuis vele horen vertellen van mijn vadere. (knesselaarsnieuws.net)kleine, benepen plaats of woning
zie ook verzamellemma koterij
Van de straat af gezien lijkt het een degelijke woning, maar het is een echt kruipkot.
Locatie is alles in de immowereld, maar zou jij bereid zijn om in een kruipkot te wonen als dat in het Londense Westminster gelegen is? (newsmonkey.be)
De Rode Duivels zijn wel wat anders gewoon, dít ‘kruipkot’ doet in Bosnië dienst als kleedkamer. (voetbalkrant.com)
De Vlaming is, zacht uitgedrukt, erg gesteld op zijn koterij in de bouwkunde, maar even goed in de taalkunde. In dit lemma bewaren we een overzicht van een hele rist koten – ‘koterij’ is hiervan het collectief meervoud. In se is elke afgesloten ruimte kleiner dan een volwaardige woonst een kot (hoewel het woord ‘kot’ ook als koosnaam voor een huis kan aangewend worden), waardoor er constant nieuwe samenstellingen kunnen ontstaan. Naast deze samenstellingen bestaan er ook ettelijke typische uitdrukkingen die rond een of ander ‘kot’ draaien.
Samenstellingen:
apenkot
ballenkot
bergkot
bergingskot
bezemkot
buskotje
digikot
doempkot
drugskot
druppelkot
duivenkot
fietsenkot
frietkot
fritkot
hoerenkot
hondenkot
houtkot
hullekot
jeneverkot
kattenkot
kiekenkot
koffiekot
kolenkot
koolkot
kruipkot
paskot
platen kot
rattekot
rokerskot
rommelkot
smoorkot
smurfenkot
stampkot
stemkotje
studentenkot
telefoonkot
tuinkot
vogelkot
vogelkotje
waskot
wc-kot
werkkot
wietkot
zottekot
zuipkot
zwienekot
zwijnenkot
Studentenjargon:
boerenkot
kotstudent
kotbaas, kotmadam
kotbaasbedrijf
kotencomplex
kotfuif
kotreglement
kotleven
koteten en daarmee ook kotkilo’s
kotlabel
kotbelasting/kottaks
luxekot
Uitdrukkingen:
blijf in uw kot
dansen, mijn kot staat te ~
kot, eerst een ~ en dan een varken
kot, het ~ afbreken
kot, het ~ in brand steken
kot, het ~ is te klein
kot, het ~ voor zich (alleen) hebben
kot, het ~ vrij hebben
kot houden
kot, iemand uit zijn ~ lokken
kot, in zijn ~ blijven
kot, op ~ gaan
kot, op ~ zitten
kot, uit z’n ~ komen
Regionaal beperktere uitdrukkingen:
kot, daar hebt ge het ~
kot, iemand naar zijn ~ rijden
kot, er zijn ~ in hebben
sterven op het kot
kotje, in een ~ zitten
vogelkotje, tegen het ~ gelopen
> andere betekenissen van koterij
kleine, benepen plaats of woning
Van de straat af gezien lijkt het een degelijke woning, maar het is een echt kruipkot.
Locatie is alles in de immowereld, maar zou jij bereid zijn om in een kruipkot te wonen als dat in het Londense Westminster gelegen is? (newsmonkey.be)
De Rode Duivels zijn wel wat anders gewoon, dít ‘kruipkot’ doet in Bosnië dienst als kleedkamer. (voetbalkrant.com)
Ook de Vlaming heeft al eens last van kwaaltjes allerhande, maar zowel voor de aandoeningen als voor de remedies verschilt zijn taalgebruik van het Nederlands. Overigens put de Vlaming, in tegenstelling tot de Nederlander, zijn scheldarsenaal helemaal niet uit ziektes. In dit lemma bewaren we een overzicht van allerlei Vlaamse terminologie gelieerd aan de gezondheidszorg.
aandoeningen:
appelsienhuid
appelsienvel
appendicite
attak
bommaziekte
buikstorm
brand
bronchite
cellulite
crise
deshydratatie
deurvlogentheid
dikoor
draaien
draaiing
flebit
fleuris
geel
geestesgestoord
geraaktheid
griepig
kerkhofblommen
kiekeborst
kiekhoest
klierkoorts
knikkebolziekte
nevenverschijnsel
notarisziekte
pellekes
plekken
’t pootje
rattenziekte
rodehond
sciatique
sinusite
slaptitude
slepende ziekte
vallende ziekte
valling
vuil ziekte
wateroog
onechte aandoeningen:
hypo
jupilitis
manzjenieziekte
Sinte-Medunkt
vanbrustum
het menselijk lichaam:
billen
kaaken
karuur
kas
kop
vel
wervelzuil
wijsheidstanden
gezondheidsverlening:
arbeidsgeneesheer
baxter
cocoonvaccinatie
collocatie
dokteres
dokter van wacht
dokteur
doktoor
gasthuis
Geel
Geneeskunde voor het Volk
geneesmiddel, wit ~
generisch geneesmiddel
griepcommissaris
Het Vlaamse Kruis
honderd
hospitaal
hospitalisatie
huisapotheker
huisartsenwachtpost
intensieve
intensieve zorgen
internering
kinderbed
kine
kinesist
kinesitherapeut
kinesietherapie
kliniek
materniteit
medicijnen
militair geneesheer
moederhuis
mug
O.K.
operatiekwartier
palliatieve
pikuur
plaaster
plaasterspecialist(e)
plakker
plomberen
recupereren
senologie
spoed
spoedarts
suppo
tandplaaster
tantist
urgentiearts
vloed
wasdom
zorgen
zothuis
documenten:
dixitattest
doktersbriefje
gmd
klevertje
maagdelijkheidsattest
sis-kaart
ziekenbrief
uitdrukkingen:
beterhand, aan de ~ zijn
in het kinderbed blijven
klot, van zijne ~ vallen
laste, ten ~ van de patiënt
losbreken
mensen, het zit onder de ~
vallen, van zijnzelve ~
sus, van zijne ~ draaien
ziek vallen
ziek vieren
varia:
arbeidsonbekwaam
Bednet
berechten
b-fast
center
compensatiekas
corona (voorvoegsel samenstellingen)
coronacoalitie
coronanummer
coronaregering
coronavluchteling
coronavrijwilliger
disponibiliteit
gezondheidsfactuur
hospitalisatieverzekering
kiwimodel
medische bijpremie
mutualiteit
noodnummer
orde van artsen
orde van geneesheren
pyjamadag
Riziv
sanitair
systeem
voos
werkonbekwaam
ziekenbond
ziekenkas
-
zetpil, ook suppositoire, poepsnoep, gatkaramel, poepraket, tab, een ~ steken
Van Dale 2018:suppo
BE; informeel zetpil
zie ook verzamellemma geneeskunde
Met een suppo zal de baby haar koorts wel beteren.
“Het kiwimodel is een Nieuw-Zeelands model voor terugbetaling van geneesmiddelen, waarbij de overheid openbare aanbestedingen uitschrijft. Alleen de prijs van het goedkoopste medicijn dat respectievelijk alle nodige werkzame bestanddelen bevat in een vergelijking tussen alle merkartikelen en dat redelijkerwijs het beoogde resultaat zal geven, wordt terugbetaald door de ziekteverzekering.” (Wikipedia)
De term werd in 2004 geïntroduceerd door arts Dirk Van Duppen
googel2020: .NL (57 waarvan meeste mbt .BE)
zie ook Geneeskunde voor het Volk; verzamellemma geneeskunde
‘Kiwimodel voor medicijnen brengt half miljard euro op’ – De Standaard
Bij het kiwimodel wordt een openbare aanbesteding gelanceerd voor geneesmiddelen en de goedkoopste fabrikant haalt de markt binnen (deblock.belgium.be)
In Deurne, in het bijzijn van zijn familie, is Dirk Van Duppen (63) gisteravond gestorven aan de gevolgen van pancreaskanker. (…) Met zijn “kiwimodel” verwierf hij bekendheid als bestrijder van de farma-industrie, en droeg hij ertoe bij dat de prijs van geneesmiddelen zakte. (vrt.be)
Ook de Vlaming heeft al eens last van kwaaltjes allerhande, maar zowel voor de aandoeningen als voor de remedies verschilt zijn taalgebruik van het Nederlands. Overigens put de Vlaming, in tegenstelling tot de Nederlander, zijn scheldarsenaal helemaal niet uit ziektes. In dit lemma bewaren we een overzicht van allerlei Vlaamse terminologie gelieerd aan de gezondheidszorg.
aandoeningen:
appelsienhuid
appelsienvel
appendicite
attak
bommaziekte
buikstorm
brand
bronchite
cellulite
crise
deshydratatie
deurvlogentheid
dikoor
draaien
draaiing
flebit
fleuris
geel
geestesgestoord
geraaktheid
griepig
kerkhofblommen
kiekeborst
kiekhoest
klierkoorts
knikkebolziekte
nevenverschijnsel
notarisziekte
pellekes
plekken
’t pootje
rattenziekte
rodehond
sciatique
sinusite
slaptitude
slepende ziekte
vallende ziekte
valling
vuil ziekte
wateroog
onechte aandoeningen:
hypo
jupilitis
manzjenieziekte
Sinte-Medunkt
vanbrustum
het menselijk lichaam:
billen
kaaken
karuur
kas
kop
vel
wervelzuil
wijsheidstanden
gezondheidsverlening:
arbeidsgeneesheer
baxter
cocoonvaccinatie
collocatie
dokteres
dokter van wacht
dokteur
doktoor
gasthuis
Geel
Geneeskunde voor het Volk
geneesmiddel, wit ~
generisch geneesmiddel
griepcommissaris
Het Vlaamse Kruis
honderd
hospitaal
hospitalisatie
huisapotheker
huisartsenwachtpost
intensieve
intensieve zorgen
internering
kinderbed
kine
kinesist
kinesitherapeut
kinesietherapie
kliniek
materniteit
medicijnen
militair geneesheer
moederhuis
mug
O.K.
operatiekwartier
palliatieve
pikuur
plaaster
plaasterspecialist(e)
plakker
plomberen
recupereren
senologie
spoed
spoedarts
tandplaaster
tantist
urgentiearts
vloed
wasdom
zorgen
zothuis
documenten:
dixitattest
doktersbriefje
gmd
klevertje
maagdelijkheidsattest
sis-kaart
ziekenbrief
uitdrukkingen:
beterhand, aan de ~ zijn
in het kinderbed blijven
klot, van zijne ~ vallen
laste, ten ~ van de patiënt
losbreken
mensen, het zit onder de ~
vallen, van zijnzelve ~
sus, van zijne ~ draaien
ziek vallen
ziek vieren
varia:
arbeidsonbekwaam
Bednet
berechten
b-fast
center
compensatiekas
corona (voorvoegsel samenstellingen)
coronacoalitie
coronanummer
coronaregering
coronavluchteling
coronavrijwilliger
disponibiliteit
gezondheidsfactuur
hospitalisatieverzekering
kiwimodel
medische bijpremie
mutualiteit
noodnummer
orde van artsen
orde van geneesheren
pyjamadag
Riziv
sanitair
systeem
voos
werkonbekwaam
ziekenbond
ziekenkas
-
Ook de Vlaming heeft al eens last van kwaaltjes allerhande, maar zowel voor de aandoeningen als voor de remedies verschilt zijn taalgebruik van het Nederlands. Overigens put de Vlaming, in tegenstelling tot de Nederlander, zijn scheldarsenaal helemaal niet uit ziektes. In dit lemma bewaren we een overzicht van allerlei Vlaamse terminologie gelieerd aan de gezondheidszorg.
aandoeningen:
appelsienhuid
appelsienvel
appendicite
attak
bommaziekte
buikstorm
brand
bronchite
cellulite
crise
deshydratatie
deurvlogentheid
dikoor
draaien
draaiing
flebit
fleuris
geel
geestesgestoord
geraaktheid
griepig
kerkhofblommen
kiekeborst
kiekhoest
klierkoorts
knikkebolziekte
nevenverschijnsel
notarisziekte
pellekes
plekken
’t pootje
rattenziekte
rodehond
sciatique
sinusite
slaptitude
slepende ziekte
vallende ziekte
valling
vuil ziekte
wateroog
onechte aandoeningen:
hypo
jupilitis
manzjenieziekte
Sinte-Medunkt
vanbrustum
het menselijk lichaam:
billen
kaaken
karuur
kas
kop
vel
wervelzuil
wijsheidstanden
gezondheidsverlening:
arbeidsgeneesheer
baxter
cocoonvaccinatie
collocatie
dokteres
dokter van wacht
dokteur
doktoor
gasthuis
Geel
Geneeskunde voor het Volk
geneesmiddel, wit ~
generisch geneesmiddel
griepcommissaris
Het Vlaamse Kruis
honderd
hospitaal
hospitalisatie
huisapotheker
huisartsenwachtpost
intensieve
intensieve zorgen
internering
kinderbed
kine
kinesist
kinesitherapeut
kinesietherapie
kliniek
materniteit
medicijnen
militair geneesheer
moederhuis
mug
O.K.
operatiekwartier
palliatieve
pikuur
plaaster
plaasterspecialist(e)
plakker
plomberen
recupereren
senologie
spoed
spoedarts
tandplaaster
tantist
urgentiearts
vloed
wasdom
zorgen
zothuis
documenten:
dixitattest
doktersbriefje
gmd
klevertje
maagdelijkheidsattest
sis-kaart
ziekenbrief
uitdrukkingen:
beterhand, aan de ~ zijn
in het kinderbed blijven
klot, van zijne ~ vallen
laste, ten ~ van de patiënt
losbreken
mensen, het zit onder de ~
vallen, van zijnzelve ~
sus, van zijne ~ draaien
ziek vallen
ziek vieren
varia:
arbeidsonbekwaam
Bednet
berechten
b-fast
center
compensatiekas
corona (voorvoegsel samenstellingen)
coronacoalitie
coronanummer
coronaregering
coronavluchteling
coronavrijwilliger
disponibiliteit
gezondheidsfactuur
hospitalisatieverzekering
medische bijpremie
mutualiteit
noodnummer
orde van artsen
orde van geneesheren
pyjamadag
Riziv
sanitair
systeem
voos
werkonbekwaam
ziekenbond
ziekenkas
-
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
