Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
zacht, vlot, zonder weerstand
ook lis
(Fr. lisse)
Een zaag moet goed geslepen zijn, zodat ze lies (of: lis) door het hout gaat.
benaming voor de duim in Zuid-Limburg
zie liereboom, lange
In het dialect klinkt dit als ‘lauzeknoepper’.
benaming voor de wijsvinger in Zuid-Limburg
zie liereboom, lange
In het dialect klinkt dit als ‘snotwoof’.
1. slungel, 2. naam voor de middelvinger
ne lange liereboom
In Zuid-Limburg noemt men de vingers: klein pinkske, ringvingerke, lange liereboom, snotwolf en luizenknoeper (in het dialect: klee pinkske, rinkvingerke, lange liereboom, snotwoof en lauzeknoepper)
windei
z. liesei
Een liezenei is een ei zonder kalkschaal.
ei zonder schaal, windei
ook liezenei
Als ge de eier in de hinnen hun kont telt, leggen ze gemeenlek lieseier.
Ge moet e liezenei ni weggooien, da’s nog goed voor in een saus of zo.
perzik
zie ook appelkok, peche, piës, peirsel
Toon Hermans had ooit een sketch met een dikke, sappige “priësel” – alleen noemde hij het zelf niet zo.
perzik
zie ook appelkok, peche, piës, peirsel
klik op de afbeelding
Toon Hermans had ooit een sketch met een dikke, sappige “priësel” – alleen noemde hij het zelf niet zo.
2 openslaande of uiteen te schuiven deuren zonder middenstijl, die 2 vertrekken verbinden.
1 enkele deur op zich is ook een portebrisée, soms ook wel portebriséedeur genoemd.
syn. vleugeldeur, vouwdeur
uitspraak: portbrizee, porbrizee
< Frans porte-brisée: lett. gebroken deur
De saloondeurtjes uit de comboytijd zijn portbrizeedeurtjes.
In sommige gebouwen gaat een glazen portebrisée automatisch open vanaf het moment dat iemand in de reikwijdte van een bewegingdetecterende camera komt.
In de horeca vindt men portebriséedeuren tussen de zaal en de keuken.
Alles weten zijn, alles weten staan, weten hoe alles reilt en zeilt
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Toe, als znw. in de vlaamsche uitdrukking den open en toe, welke verbinding zooveel beteekent als: alles.
- Jan had er gewoond dertig jaar, en die wist er den open en toe van heel het huis, Streuvels, in Vlaanderen (1903)
Als 6-jarig kind mocht ik mijn memoe altijd helpen als de tafel moest opgezet (tafel opzetten) worden. Dan zei ze: "Gij kent den open en toe van de kast he, pakt gij de talloren (talloor) is en zet ze es op tafel.
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Steenen pot met gaten in het deksel, waarin vuur wordt gedaan, en die als verwarmingsmiddel wordt gebruikt, voornamelijk door vrouwen. Volgens Gailliard, in Zuid-Nederland onder het volk nog wel bekend.
Klik op de afbeelding
Onderaan rechts van het schilderij ‘Het Melkmeisje’ staat een lollepot.
zie ook grispot
“Een lollepot of vuurpot is een voetstoofje in aardewerk of koper, waarbij ook een bankje hoort om de voeten op te plaatsen. De potten werden niet enkel binnenshuis gebruikt, maar ook op de markt, in de kerk en op school. Menig potje was een verjaardags- of bruidsgeschenk.” (euroreizen.be)
“De luisteraars van stadsradio FM Brussel hebben de Lollepotstraat uitgeroepen tot de mooiste straatnaam van het Brussels Gewest.” (bruzz.be)
1) kloppen, slagen
2) ijverig en met drukte bezig zijn, rumoer maken
syn: boezelen
Van Dale online: niet algemeen: kloppen, slaan
Etymologie: boezen: kloppen, slaan, met bedrijvige drukte bezig zijn (J. Vercoullie 1925)
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Boezen: Thans nog slechts hier en daar bekend; in Vlaanderen hetzij in ’t algemeen: kloppen, slaan
- ”Wie boest daar”, Schuermans 1865-1870
1) Hij werd kwaad en boesde hevig op tafel om zijn woorden kracht bij te zetten.
De hevige rukwind heeft de deur wild dicht geboesd.
2) Laat ze maar even gerust, ze is aan ’t boezen op de zolder. Ze wil dat het tegen van den avond op orde staat.
2 openslaande of uiteen te schuiven deuren zonder middenstijl, die 2 vertrekken verbinden.
1 enkele deur op zich is ook een portebrisée, soms ook wel portebriséedeur genoemd.
syn. vleugeldeur, vouwdeur
uitspraak: portbrizee, porbrizee
< Frans porte-brisée: lett. gebroken deur, fausse porte
Woordenboek der Nederlandsche Taal: gewestelijk
De saloondeurtjes uit de comboytijd zijn portbrizeedeurtjes.
In sommige gebouwen gaat een glazen portebrisée automatisch open vanaf het moment dat iemand in de reikwijdte van een bewegingdetecterende camera komt.
In de horeca vindt men portebriséedeuren tussen de zaal en de keuken.
bes
Woordenboek der Nederlandsche Taal: bees
znw. vr., mv. bezen. Uit Middelnederlands bese, een vorm die tot heden toe in het Vlaamsch is bewaard. Bijvorm van Bezie en van Bes.
Van Dale 2018: bees
niet algemeen
bes
Rode bezekes:
.jpg)
“Wij hebben bezekes in de tuin. Rode bezekes, en het zijn er VEEL. De afgelopen 2 weken pluk ik dagelijks een heel mand vol, en je ziet …” (veerleschrijftblog Jun 23, 2017)
> andere betekenis van bees
witloof uitdoen
deklimop.net/witloofmuseum: Eerst moesten we het witloof ‘langen’ of oogsten. Daarna werd het witloof gekuist en vervolgens ingepakt.
bloggen.be: Het witloof ‘langen’ of uitdoen! Met een riek proberen we het ook! Wie krijgt met één ‘riekslag’ de meeste stronken te pakken?
> andere betekenis van langen
geven, aanreiken
ook regio Mechelen
Lang mij dat touw eens.
Lang mich èns e poeneke! (Krijg ik een kusje?)
> andere betekenis van langen
geven, aanreiken
ook regio Mechelen
Lang mij dat touw eens.
Lang mich èns e poeneke! (Krijg ik een kusje?)
brede poort in de garage waardoor de auto binnen en buiten kan
In Nederland: garagedeur
zie ook kantelpoort
In de garage is een sectionale garagepoort en een deur naar den hof.
eksterachtige vogelsoort, zie roeter, rotzak, wuiten
Woordenboek der Nederlandsche Taal, bij Gaai: Ontleend aan Oudfrans gai, en zeker ’t eerst in Vlaanderen gebezigd (verg. Nat. Bl. 3, 2116, waar van den Garrulus gezegd wordt: ”Een gay heetet in Walsche lant.”), gelijk ook uit de benaming Vlaamsche gaai blijkt.
Nederland: gaai
opm: verschillen Vlaanderen en Nederland vogelnamen, zie reactie
zie ook vogelnamen
Klik op de afbeelding
wikipedia: De Vlaamse gaai (Garrulus glandarius) Geluidsfragment roep (info / uitleg) en Geluidsfragment zang (info / uitleg), ook wel kortweg gaai genoemd, of schreeuwekster, is een opvallend gekleurde kraaiachtige.
vogelbescherming.be:
- Gaai (Garrulus glandarius) – vroeger Vlaamse Gaai genoemd
- Vlaamse Gaai (zie Gaai)
mannelijk geslachtsdeel
uitdrukking : ’t is fris aan den dis
Het is koud weer.
ook gebruikt als scheldwoord of plagerig onder vrienden
Gijse foempen dis!!! (voze vent, idioot, halve gare,
onnozel manneke…)
zie ook dees
De zon scheen dus ik dacht dat het goed weer was buiten maar het was ferm fris aan den dis. Zo koud man.
Heb jij nu frisdrank gekocht?? Maar gijse foempen dis!!! Wij zitten hier wel op bier te wachten hé.
> andere betekenis van dis
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
