Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
scheldwoord voor scheidsrechter
“‘Kutref’ is " (standaard.be 31 dec. 2020)
“En dat is geen hands/penalty? Duwt de bal gewoon weg met arm. Kutref/VAR” (voetbalflitsen.be 22 jan. 2021)
“Een superefficiënt Willebroek, dat onverdiend won, een kutref die 2 flagrante penaltyfouten wou zien, een FCD dat na de 0-1 meer ..” (iendracht.be 4 okt. 2005)
“Kakt omhoog kutref. #GALCLU8” (Twitter)
scheldwoord voor scheidsrechter
“‘Kutref’ roepen is níét normaal” (standaard.be 31 dec. 20)
“En dat is geen hands/penalty? Duwt de bal gewoon weg met arm. Kutref/VAR” (voetbalflitsen.be 22 jan. 2021)
“Een superefficiënt Willebroek, dat onverdiend won, een kutref die 2 flagrante penaltyfouten niet wou zien, een FCD dat na de 0-1 niet meer ..” (iendracht.be 4 okt. 2005)
“Kakt omhoog kutref. #GALCLU8” (Twitter)
moord zonder motief, zonder zin
NL: zinloze moord
Een geëmotioneerde getuige op het journaal noemde de dood van een van de slachtoffers van de bendeoorlog gisteren in Luik een gratuite moord. (VRT- journaal)
Lammers verklaarde ooit dat de gratuite moord op een echtpaar in Anderlecht in 1982 een test was om te checken tot hoe ver leden van de WNP durfden gaan. (Nieuwsblad)
moord zonder motief, zonder zin
NL: zinloze moord
Een geëmotioneerde getuige op het journaal noemde de dood van een van de slachtoffers van de bendeoorlog gisteren in Luik een gratuite moord. (VRT- journaal)
Lammers verklaarde ooit dat de gratuite moord op een echtpaar in Anderlecht in 1982 een test was om te checken tot hoe ver leden van de WNP durfden gaan. (Nieuwsblad)
krimpen, verschrompelen
De appelsiene wat dae miensj op de merkt mich lits in de tuut gesjtoake haet woare gans gesjroempeld.
De sinaasappels die die man op de markt laatst in de zak gestopt heeft waren helemaal geschrompeld.
Ver zind mit vöäls te vöäl luuj op dizze welt, ver kinne mer baeter goan sjroempele es ver nog get langer wille blieve besjtoan.
We zijn met veel te veel mensen op deze wereld, we kunnen maar beter gaan krimpen als we nog wat langer willen blijven bestaan.
AN: zorgcoördinator, persoon die zich op school bezig houdt met leerlingen die in hun leerprogramma extra zorg nodig hebben.
Voor leerlingen die gedurende een langere periode extra hulp nodig hebben stellen de zorgjuffen een handelingsplan op.
Nog steeds geen doorbraak in het onderzoek naar de gratuite moord op de zorgjuf die met meerdere messteken omgebracht werd.
steenproduct, veel gebruikt in oude huizen, gemaakt van slakken uit hoogovens
AN: sintelsteen
voor juiste samenstelling en toepassing: google op internet
In het huis dat we destijds kochten was veel met assesteen gewerkt, we zijn nog op zoek gemoeten naar een vakman die er ons over kon vertellen.
“Een woonkorrel is een kleine ruimtelijke concentratie van minimaal 8 woningen die dichter bij de rijweg staan en in een gesloten of halfopen configuratie voorkomen.” (mobielvlaanderen.be)
Woonkorrel naast Dorpsbrug toegankelijk eind 2019. (Ingelmunster.be)
Een derde site betreft een woonkorrel met een tiental
woningen langs de Groenstraat, ten oosten van Kammeland, (brakel.be)
Gelet op het feit dat de woonkorrel Hazenpad op de grens met de gemeente Grobbendonk gelegen is en in de onmiddellijke omgeving op het grondgebied … (herentals.be)
De woonkorrels zijn concentraties aan bestaande bebouwing in het agrarisch landschap. (alveringem.be)
scheidsrechter
DS2015: standaardtaal
“Juiste beslissing van de ref” – Het Belang van Limburg
“Ik begrijp de ref wel” – Het Nieuwsblad
Iedereen zag héérlijke vrije trap Dendoncker binnen, behalve de ref. (demorgen.be)
De ref maakte dan een telfout en binnen de kortste keren stond het 22-22. Eventjes waren we meer met de ref dan wel met volleybal bezig, … (nieuwsblad.be)
tijdens een onderwaterbevalling zit de barende vrouw in een bevallingsbad en wordt haar baby in het water geboren
Een epidurale is niet mogelijk bij een onderwaterbevalling.
clientèle, klantenkring, cliënteel, klandizie
WNT: Modern lemma: klandizie
— uit KALANDIZIE, een jongere bijvorm van het oudere kalandieze, dat ontleend is aan noordfra. calandise: fra. chalandise (van caland/chaland: zie klant), Kalandieze en kalandizie zijn, het eerste al heel lang, in Nederland in onbruik;
zie ook kalant
Dat is een winkel die goed aantrekt; ze hebben er een grote kalandizie.
ontvanger op de tram of bus
Vroeger werkte op de tram of bus niet alleen een conducteur maar ook een “receveur” bij wie men een ticket kocht.
Plaats waar de receveur zat
Bij de “receveur” kunde twee soorte trambriefkes kope, ne rechtstreeks of ne correspondentie
De betekenis is niet altijd eenduidig maar meestal gaat het over het overbrengen van bevoegdheden naar de gewesten en gemeenschappen in het huidig Belgisch staatsbestel.
Het kan echter ook gaan over de omvorming van het huidig staatsbestel naar een confederatie zoals die door sommige partijen nagestreefd wordt.
zie ook federaliseren
De federale bevoegdheden: herfederaliseren of confederaliseren? (kuleuven.be)
N-VA wil het sociaal overleg ‘confederaliseren’ – Het Nieuwsblad
Betekent eenheid van commando confederaliseren of herfederaliseren? (seniorennet.be)
De Vlaamse zorgverzekering zit niet in dit pakket, maar kan eraan toegevoegd worden, indien de SZ geconfederaliseerd zou worden. (Het solidair-individualisme – Marcel De Beukeleer)
bevoegdheden overhevelen van het federale niveau naar het regionale niveau van gemeenschappen en gewesten
vgl. federalisering; confederaliseren
Pas nu het onderwijs bij ons gefederaliseerd is en de overheid geen inrichtende macht meer is werd er in 1991 in een decreet vaste vorm gegeven aan de minimumdoelstellingen voor het onderwijs in Vlaanderen. (klasse.be)
Verzucht Open VLD niet al maanden dat de eenzijdige fixatie op nog meer federaliseren de zaken niet alleen nodeloos complexer maakt, maar ook onnoemlijk duurder? (tijd.be)
de betekenis is niet altijd eenduidig maar meestal gaat het over het overbrengen van bevoegdheden naar de gewesten en gemeenschappen in het huidig Belgisch staatsbestel.
zie ook federaliseren
De federale bevoegdheden: herfederaliseren of confederaliseren? (kuleuven.be)
N-VA wil het sociaal overleg ‘confederaliseren’ – Het Nieuwsblad
Betekent eenheid van commando confederaliseren of herfederaliseren? (seniorennet.be)
De Vlaamse zorgverzekering zit niet in dit pakket, maar kan eraan toegevoegd worden, indien de SZ geconfederaliseerd zou worden. (Het solidair-individualisme – Marcel De Beukeleer)
De rampoefening zette een ontploft chemielabo in scène. (hln.be)
Hij neemt ons aan de hand van concrete voorbeelden mee naar het allereerste chemielabo in Brussel in 1856. (vub.ac.be)
Ik denk dat zomaar uw tuinhuis/garage inrichten als chemielabo dat niet echt mag :) (9lives.be)
1) leslokaal uitgerust als laboratorium voor scheikunde
2) laboratorium voor scheikunde
zie labo
vgl. chemielabo
1) Onbekenden stichten brand aan scheikundelabo KU Leuven – De Standaard
1) Zo beschikken we nu over een modern uitgerust scheikundelabo met annex preparatielokaal en ernaast nog een volledig heringerichte klas die ook nog beperkt uitgerust is voor het geven van wetenschapslessen. (sint-janscollege-meldert.be)
2) Zij gaf haar job in een scheikundelabo op en waagde de sprong. (hln.be)
1) leslokaal uitgerust als laboratorium voor scheikunde
2) laboratorium voor scheikunde
zie labo
vgl. chemielabo
1) Onbekenden stichten brand aan scheikundelabo KU Leuven – De Standaard
1) Zo beschikken we nu over een modern uitgerust scheikundelabo met annex preparatielokaal en ernaast nog een volledig heringerichte klas die ook nog beperkt uitgerust is voor het geven van wetenschapslessen. (sint-janscollege-meldert.be)
2) Zij gaf haar job in een scheikundelabo op en waagde de sprong. (hln.be)
AN: het voorstaan van een confederatie of statenbond
momenteel (2014) in België: de betekenis en draagwijdte van het woord is zeer onduidelijk, voor sommigen is confederalisme gewoon een synoniem van federalisme, waarbij een zekere federale samenhang van de drie gemeenschappen blijft bestaan, voor anderen is het een omfloerste vorm voor separatisme.
zie ook confederaliseren
-"Daarentegen zal de oprichting van een evenwichtig en stabiel federaal of confederaal België beantwoorden aan de verzuchtingen van beide gemeenschappen. Elkeen zal op die manier op een efficiënte wijze voordeel halen uit de culturele en economische verschillen.”(Hendrik Vuye citeert Elio di Rupo in Knack, 140214)
-‘Premier Di Rupo antwoordde vandaag een uur lang op vragen via Twitter. Van harde politieke vragen tot vragen over huisdieren, het kwam allemaal aan bod. Vooral de uithaal naar N-VA sprong in het oog. “Het confederalisme is de wachtkamer van het separatisme”, klonk het.’ (VTM 170414)
-“Als men hier confederalisme invoert, IS dat gewoon separatisme. België bestaat dan enkel nog op papier.” www. student.leuven.be
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
