Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #21991

    velodroom
    (z. nw. de ~ (m.) ~s)

    al of niet overdekte wielerpiste, wielerbaan
    soms ook voor andere sporten of voorstellingen gebruikt
    NL: wielerstadion

    < Frans: vélodrome

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: velodroom: Een vorming bij vélo, naar het model van hippodrome. Ovale, al dan niet in een gebouw ondergebrachte renbaan voor wielrenners, oorspronkelijk gebruikt als rijwielschool, thans uitsluitend dienend voor wielerwedstrijden. Wielerbaan, baan, piste.
    Het woord is thans uitsluitend in Zuid-Nederl. in gebruik.

    Klik op de afbeelding
    Kuipke 19-12-2008 14-38-47
    Het Kuipke in Gent

    Het Kuipke in Gent is een bekende velodroom in Vlaanderen.

    Zaterdag gaan we een inbolritje in onze velodroom houden.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 22 Apr 2021 14:01
    3 reactie(s)

    #21992

    zjaar, in de ~ van
    (uitdr.)

    in de genre van, in de trant van, of iets dergelijks, in den aard van

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: zjèren, zjaren: manier, mode.
    Ik zou e kostuum willen in de zj?r van het uw, Cornelissen-Vervliet (1903).
    Hij is naar de’ leste’ zj?r gekleed, Ald.

    < Frans: genre

    In de kleerkast heb ik nog een kleedje gevonden in de zjaar van de jaren 80. Dat mag naar de verkleedkist voor carnaval.

    Ze heeft zo iets gezegd in die zjaar, ja.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 22 Apr 2021 13:59
    3 reactie(s)

    #21993

    zjaar, in de ~ van
    (uitdr.)

    in de genre van, in de trant van, of iets dergelijks, in den aard van

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: zjèren, zjaren: manier, mode.
    Ik zou e kostuum willen in de zj?r van het uw, corn.-vervl. (1903).
    Hij is naar de’ leste’ zj?r gekleed, Ald.

    < Frans: genre

    In de kleerkast heb ik nog een kleedje gevonden in de zjaar van de jaren 80. Dat mag naar de verkleedkist voor carnaval.

    Ze heeft zo iets gezegd in die zjaar, ja.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 22 Apr 2021 13:59
    3 reactie(s)

    #21994

    over zijn hout gaan
    (uitdrukking)

    te ver gaan

    Van Dale on line: BE niet algemeen

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Over zijn hout(je)gaan, over de schreef, de perken te buiten gaan, eig. iemands crediet overschrijden. In Noord-Nederland onbekend.

    “Ganzenspel dat was voor de kleineren. Dan werd er gezeurd en bedrogen, tot er ruzie van kwam. Onverbiddelijk werden we naar ons bed gestuurd. zie zeuren
    Als het erg over zijn hout ging werd er wel eens een oorveeg uitgedeeld,(…)” (Website Jan De Cooman – Appelterre)

    “Daar stonden meer dan vijftig menschen rond.
    Negemassij!… Het ging over zijn hout. Wie zou het uitgestaan hebben?” (Ernest Staas van A. Bergmann)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 22 Apr 2021 13:57
    0 reactie(s)

    #21995

    kalandizie
    (zn. v.)

    clientèle, klantenkring, cliënteel, klandizie

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Modern lemma: klandizie
    — uit KALANDIZIE, een jongere bijvorm van het oudere kalandieze, dat ontleend is aan noordfra. calandise: fra. chalandise (van caland/chaland: zie klant), Kalandieze en kalandizie zijn, het eerste al heel lang, in Nederland in onbruik;

    zie ook kalant

    Dat is een winkel die goed aantrekt; ze hebben er een grote kalandizie.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 22 Apr 2021 13:56
    2 reactie(s)

    #21996

    maquillage
    (de ~ (m) mv ~s)

    make up

    < Frans maquillage

    Turkish Airlines stelde een nieuwe esthetische code op voor de stewards en stewardessen. Opvallend daarbij is dat stewardessen hun lippen niet meer in opvallend rood of roze of in een andere felle kleur mogen stiften. Turkish Airlines geeft de voorkeur aan “simpele, verzorgde maquillage in een pastelkleur” (deredactie.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 22 Apr 2021 13:53
    5 reactie(s)

    #21997

    haar, iemand voor geen ~ vertrouwen
    (uitdr.)

    iemand helemaal niet vertrouwen
    NL: iemand voor geen meter vertrouwen

    „Ik vertrouw hem voor geen haar”, zei burgemeester en N-VA-voorzitter Bart De Wever over zijn tegenstrever in Antwerpen. (VRTNWS)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 22 Apr 2021 13:48
    0 reactie(s)

    #21998

    stookhout
    (het ~, geen mv. onz. zelfst. nw.)

    brandhout

    Zie ook stook, vuurkestook

    Van Dale 2014 gewestelijk

    Mijn vader kocht elk jaar een lot stookhout van den heer van Pulderbos. Dat gebeurde op een koopdag in het café van Lieneke van de smid.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 22 Apr 2021 13:47
    0 reactie(s)

    #21999

    stuk, voor een ~
    (idioom )

    voor een gedeelte van
    NL: voor een deel

    Het gaat voor een groot stuk om geld dat de overheid subsidieerde, maar toch bij de privébedrijven belandde. (nieuws)

    Dat is voor een stuk een beleidsfalen en daarom is het goed dat de nieuwe regering ernstige nieuwe maatregelen heeft genomen. (De Tijd)

    De Neerveldstraat in Opwijk wordt vanaf morgen, dinsdag voor een stuk autovrij. (HLN)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door koarebleumke op 22 Apr 2021 13:23
    0 reactie(s)

    #22000

    spoorwegzate
    (z.n. de ~ (v.) ~n)

    spoorwegbedding, tegenwoordig (ontdaan van rails) vaak gebruikte term door natuurliefhebbers en wandelaars

    zie ook zaat, in de betekenis van scheepstimmerwerf

    Het is nu al een paar jaar dat daar peren en appels in de spoorwegzate gestort worden. (VRTNWS)

    De laatste trein reed in 1968 over de rails waar nu het natuurgebied Spoorwegzate Tienen-Hoegaarden ligt. (natuurpunt.be)

    De oude spoorwegzate Tongeren is een stukje waardevolle natuur dat als een lint het cultuurlandschap in Haspengouw doorkruist. (natuurpunt.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door koarebleumke op 22 Apr 2021 13:00
    12 reactie(s)

    #22001

    treinterminus
    (zn; m.; ~sen)

    eindstation van een treinlijn of van een spoorverbinding

    zie terminus

    zie ook verzamellijst wegcode

    Daarnaast hebben we een treinterminus, een haven, een luchthaven en het eindpunt van een autosnelweg. (kw.be)

    ‘Station Building’ is de oudste treinterminus ter wereld, langs de eerste spoorlijn ter wereld, van Manchester naar Liverpool, uit 1830. (reisboei.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 Apr 2021 08:51
    0 reactie(s)

    #22002

    tramterminus
    ((zn; m.; ~sen) )

    eindstation van een tramlijn

    zie terminus

    zie ook verzamellijst wegcode

    Start werken tramterminus | Tervuren

    De tramterminus wordt in die zin aangepast dat de tram geen lus meer zal moeten maken via de Brusselstraat – Guido Gezellestraat, maar rechtstreeks vanop de Brusselstraat naar de terminus in de Rob. (dilbeek.be)

    Aan Tramterminus 44 komt parkeercapaciteit voor 286 wagens, fietskluizen en overdekte en een beveiligde fietsenstalling (nieuwsblad.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 Apr 2021 08:51
    0 reactie(s)

    #22003

    busterminus
    (zn. m.; ~sen)

    eindhalte van een buslijn

    zie terminus

    zie ook verzamellijst wegcode

    Na meer dan acht jaar heeft het centrum van de Beerselse deelgemeente Alsemberg opnieuw een busterminus waar ook bussen kunnen draaien. (nieuwsblad.be)

    Politici tegen busterminus voor Brussels Parlement | BRUZZ

    Aan het nieuwe Westland Shopping is een busterminus gepland. (anderlecht.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 Apr 2021 08:51
    0 reactie(s)

    #22004

    wegcode
    (verzamellemma)

    Ook de Vlaming moet op tijd en stond eens zijn woonst verlaten en hem in het openbaar begeven. Voor van punt A naar punt B te geraken, moet hij beroep doen op de wegcode, maar die verschilt in het Vlaams aanzienlijk van het Nederlands. In dit lemma bewaren we een overzicht van alle essentiële en minder essentiële terminologie en uitdrukkingen m.b.t. wegen en verkeer.

    voertuigen:
    alleterreinwagen
    automatic
    belbus
    boemeltrein
    cabriard
    camion
    camionette
    clark
    crèmekar
    decapotabel
    geit
    harley trapson
    hollandse mercedes
    hoogtestapelaar
    ministadswagen
    mobilhome
    moto
    motocyclette
    opligger
    otto
    pletwals
    plooivelo
    staancaravan
    trambus
    trottinette
    velo
    vlieger
    volumewagen
    vorklift
    wagen
    warmeluchtballon

    wegen:
    afdraai
    autostrade
    baan
    baanvak
    buurtweg
    drievaksbaan
    egelwegel
    enkel richting
    enkelrichtingstraat
    expresweg
    fietsostrade
    gemeenteweg
    gracht
    grote baan
    heirbaan
    ijzerenweg
    kasseibaan
    kasseiweg
    kerkwegel
    laan
    lei
    macadam
    middenvak
    ovalen punt
    ovonde
    pechstrook
    pelotonremmer
    premetro
    ribbelstrook
    rijbaan
    rijvak
    rondpunt
    sens unique
    sluikweg
    tarmac
    trage weg
    trottoir
    tunnelkoker
    tweevaksbaan
    vak
    velostrade
    viervaksbaan
    voetpad
    wegel
    wegenis

    parking:
    betaalparking
    carpoolparking
    overloopparking
    overstapparking
    parkingplaats
    pendelparking
    privéparking
    randparking
    voorstadsparking

    auto-onderdelen:
    achterruitontdooiing
    achterzetel
    alternateur
    amortisseur
    baarchoc
    bache
    bielle
    boîte
    chappement
    claxon
    embrayage
    faar
    frein
    gardeboe
    groene nummerplaat
    guidon
    handelaarsplaat
    kilometriek
    koffer
    moteur
    naft
    naftbak
    naftstop
    nummerplaat
    petrol
    pinker
    pinklicht
    plak
    remork
    ressort
    slijklap
    vervangstuk
    vis platinées
    vitesse
    vitessepook
    voorruitontdooiing
    wisselstuk
    z-plaat

    velo-onderdelen:
    buis
    fietskader
    fietszak
    frein
    slijklap
    soupape
    staander
    verzet
    vitesse
    zaal

    varia:
    aan de klap
    aanloopwagen
    abri
    accident
    accordeonfile
    achter de hoek
    afdraaien
    afstappen
    amortisseur
    Amsterdammer
    arret
    auto-accident
    autoconstructeur
    autocontrole
    autoinspectie
    automobielinspectie
    baancafé
    baandancing
    baanhotel
    baanrestaurant
    baanwinkel
    baan, onder de ~
    banden leggen
    banden steken
    bedding
    bedding, eigen ~
    bedrijfswagen
    belauto
    betalend parkeren
    bitterballenakkoord, het ~
    blok
    blokrijden
    bluts
    blutsen
    Bob
    bollen
    bushinder
    buskotje
    busterminus
    cabrioleren
    camionchauffeur
    camioneur
    camion, van de ~ gevallen
    carwash
    chauffeur
    controle
    copiloot
    corijder
    coupon
    De Lijn
    depanneren
    doodrijder
    doorvlammen
    dwarsen
    een rijdende doodskist
    eindstatie
    embrayeren
    enkelrichtingsverkeer
    ertegen plakken
    filegolf
    firmawagen
    flitsmarathon
    flitspaalspookrijden
    flitspaalspookrijder
    garagepoort
    garagist
    gat, in iemands ~ zitten
    gelijkvormigheidsattest
    halt
    herspuiten
    het hol van Pluto
    hoffelijkheidscode
    ijsgang
    janettenbak
    kaart, grijze ~
    kaartjesknipper
    keuring
    keuringscentrum
    kreukelpaal
    kusttram
    laagvlieger
    lage-emissiezone
    langs
    leasingwagen
    lichten
    Lidar
    loonwagen
    maleur
    maneuver
    middenstatie
    middenvakrijder
    MOBIB-kaart
    mobiliteitsknoop
    monovolume
    motard
    NMBS
    nummerplaatherkenning
    occasie
    octopuspaal
    octopusplan
    omlegging
    ontruimingspijl
    op den trein, tram, velo
    overdreven snelheid
    parkeren, zich ~
    pechstrookrijder
    pikkel
    pinken
    pinkers opzetten
    platten band
    Porschist
    rechtsomkeer maken
    rijmplek
    rijpad
    rittenkaart
    roderen
    rommeltrein
    rood licht
    schouwing
    schouwingsbewijs
    schuilhuisje
    simonis
    simoniseren
    sjieken bak
    smijten, alles dicht ~
    sneeuwschuifelen
    sortie
    stadsnet
    statie
    stationeren
    stelplaats
    ster, vallende ~
    superflitspaal
    terminus
    toerijden
    trambedding
    tramterminus
    treinbedding
    treinbegeleider
    treinterminus
    TreinTramBus
    uitblutsen
    uitbollen
    uur, in ’t ~
    uurrooster
    veldvitesse
    velorijden
    verbodsteken
    verdwaalde reiziger
    verdwijnpaal
    verkeersaccident
    verkeersbelasting
    verkeerscode
    verkeershinder
    verkeersinbreuk
    verkeerswisselaar
    Vespist
    Vlaamse Thalys
    vlammen
    vliegwet
    voorbijsteken
    waar men gaat langs Vlaamse wegen
    wegbollen
    wegeniswerken
    wegenwerken
    wegpolitie
    wet betreffende de politie over het wegverkeer
    wielerterrorist
    wielertoerist
    ZOA
    zonk
    zwaantje
    zwieren, op de bon ~

    > andere betekenis van wegcode

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 Apr 2021 08:50
    10 reactie(s)

    #22005

    treinterminus
    (zn; m.; ~sen)

    eindstation van een treinlijn of van een spoorverbinding

    zie terminus

    Daarnaast hebben we een treinterminus, een haven, een luchthaven en het eindpunt van een autosnelweg. (kw.be)

    ‘Station Building’ is de oudste treinterminus ter wereld, langs de eerste spoorlijn ter wereld, van Manchester naar Liverpool, uit 1830. (reisboei.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 Apr 2021 08:46
    0 reactie(s)

    #22006

    tramterminus
    ((zn; m.; ~sen) )

    eindstation van een tramlijn

    zie terminus

    Start werken tramterminus | Tervuren

    De tramterminus wordt in die zin aangepast dat de tram geen lus meer zal moeten maken via de Brusselstraat – Guido Gezellestraat, maar rechtstreeks vanop de Brusselstraat naar de terminus in de Rob. (dilbeek.be)

    Aan Tramterminus 44 komt parkeercapaciteit voor 286 wagens, fietskluizen en overdekte en een beveiligde fietsenstalling (nieuwsblad.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 Apr 2021 08:44
    0 reactie(s)

    #22007

    busterminus
    (zn. m.; ~sen)

    eindhalte van een buslijn

    zie terminus

    Na meer dan acht jaar heeft het centrum van de Beerselse deelgemeente Alsemberg opnieuw een busterminus waar ook bussen kunnen draaien. (nieuwsblad.be)

    Politici tegen busterminus voor Brussels Parlement | BRUZZ

    Aan het nieuwe Westland Shopping is een busterminus gepland. (anderlecht.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 Apr 2021 08:43
    0 reactie(s)

    #22008

    tramterminus
    ((zn; m.; ~sen) )

    eindstation van een tramreis of van een tramspoorverbinding

    zie terminus

    Start werken tramterminus | Tervuren

    De tramterminus wordt in die zin aangepast dat de tram geen lus meer zal moeten maken via de Brusselstraat – Guido Gezellestraat, maar rechtstreeks vanop de Brusselstraat naar de terminus in de Rob. (dilbeek.be)

    Aan Tramterminus 44 komt parkeercapaciteit voor 286 wagens, fietskluizen en overdekte en een beveiligde fietsenstalling (nieuwsblad.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 Apr 2021 08:38
    0 reactie(s)

    #22009

    treinterminus
    (zn; m.; ~sen)

    eindstation van een treinreis of van een spoorverbinding

    zie terminus

    Daarnaast hebben we een treinterminus, een haven, een luchthaven en het eindpunt van een autosnelweg. (kw.be)

    ‘Station Building’ is de oudste treinterminus ter wereld, langs de eerste spoorlijn ter wereld, van Manchester naar Liverpool, uit 1830. (reisboei.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 Apr 2021 08:35
    0 reactie(s)

    #22010

    terminus
    (de ~ (m.))

    laatste halt van een tram-, trein- of buslijn

    Taaladvies.net: standaardtaal in België
    Van Dale 2017 online: BE

    zie ook eindstatie; verzamellemma wegcode

    ook samenstellingen: treinterminus, tramterminus, busterminus

    Waar het café “Terminus” is? Awel, aan de terminus van tram 7.

    “Neem de bus van de luchthaven naar San José tot aan de terminus. (standaardtaal in België)” Taaladvies.net

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 Apr 2021 08:32
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.