Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
advertentie. Om iets te vinden.
Van Dale 2016 online: BE
NL: speurder
vgl. ook zoekertjessite, zoekertjesblad
Ik heb een zoekertje geplaatst om mijn moto te verkopen.
beperking
Er is een “contrainte” voor de minister van Landhouw, met name. (dekamer.be)
…hebt in De Morgen gezegd dat er een contrainte is. U bedoelt daarmee waarschijnlijk dat niet alles zomaar mogelijk is in het huidige decreet. (vlaamsparlement.be)
Anderzijds is er ook een pijl die gaat van schrijfatelier naar constrained writing, en wel om de eenvoudige reden dat in de Franse traditie een schrijfatelier niet uitgaat van het principe van zelfexpressie, maar bijna per definitie start met een contrainte, die aan alle deelnemers bij het begin van de werkzaamheden wordt opgegeven. (vlrom.be)
een kortere weg, een sluikweg,
ook overdrachtelijk: een snellere/kortere manier om iets te doen of te bereiken
Van Dale 2013 online: markeert voor kortere weg ‘weinig gebruikt’
zie ook binnendoor, binnendoorweg
Ja, we kunnen langs de autostrade rijden, maar dan moet ge over Mechelen. Ik ken een binnenweg.
clickx.be: Programma’s openen via een binnenweg
Van den Binnenweg in Lier hebben ze een eenrichtingsstraat gemaakt, in de tegenovergestelde richting dan dat we gewoon zijn.
Ctrl + P is een binnenweg om tot de printinstellingen te komen.
kleefband, tape, plakband
ook in de Kempen alsook pleklint, plekband
Weldra pakjestijd, is er nog plaklint in huis?
gelijk, dezelfste/hetzelfste, gelijkaardig
Den grooten woordenboek van ‘t West-Vlamsch in Frankryk (via anvt.org):
gelykig /hlikix/ /hlik?x/: pareil, semblable, similaire ; ’t zyn gelykige menschen = ce sont des personnes semblables
vgl. verschillig
E hallekerke es e gotisch kerkgebouw woavan dan de zybeukn à peu près eevn hoge en eevn breed zyn lik de middnbeuke. Soms zyn der vuuf gelykige beukn in plekke van drie. (vls.wikipedia.org)
Zijn ’t al gelijkige, of zijn ’t verschillige?
koosnaam voor auto, eend
ook geit
.JPG)
Ons mama heeft nog met een mooi wit geitje gereden.
meerijden
Zèt dich mer achterop de zaal dan moogste ein sjtökske mitvare.
Ga maar achterop het zadel zitten dan mag je een stukje meerijden.
huismiddeltje tegen de pijn en andere ongemakken
in de Antwerpse Kempen: peujerke
Elke dag bracht pepe een poeierke bij mijn pet tegen de koppijn.
huismiddeltje tegen de pijn en andere ongemakken
in de Antwerpse Kempen: peujerke
Elke dag bracht pepe een poeierke bij mijn pet tegen de koppijn.
huismiddeltje tegen de pijn en andere ongemakken
in de Antwerpse Kempen: peujerke
Elke dag bracht pepe een poeierke bij mijn petpet tegen de koppijn.
een plooi om een kledingstuk op een bepaalde plaats wat te versmallen, figuurnaad
Voorbeelden:
Synoniem: pince
Zie ook verzamellemma kledij en andere definitie van neep
een plooi om een kledingstuk op een bepaalde plaats wat te versmallen, figuurnaad
Voorbeelden:
Bij mijn nieuw bloeske zijn er twee neppekes in de taille.
Het kleedje is wat smal in de rug, als we de nepen in de rug weghalen dan past dat perfect.
Deze is niet getailleerd maar heeft wel al 1 grote neep (die nooit daar zal blijven zitten, misschien leg ik neep-manipulatie ook wel een keer uit) (blog.coupe-maison.be)
basisconstructie damescorsage zonder neep op lichaamsmaten (fbt-online.be)
De standaardbloes met neep Basisconstructie korte mouw met 2 cm toegifte Borstneepverplaatsing De hemdsbloeskraag uit 2 delen Modelinterpretatie van … (vdab.be)
Synoniem: pince
Zie ook verzamellemma kledij en andere definitie van neep
-
bijgebouw, achterbouw, aanbouw
schrijfvariant: annex (zie reacties en voorbeelden)
uitspraakvariant regio Lembeek, Halle: amix of annix (zie reacties)
vrt-taal: annex / annexe
- Annex is een bijvoeglijk naamwoord: een bedrijf met annexe gebouwen
- Annex is een voegwoord : galerie annex atelier
- Annex’ is een zelfstandig naamwoord : de annexen van een verdrag
- Annexe (gebouw) is geen standaardtaal.
Van Dale 1995: annexe (v.(m.), ~n: (gew.): bijgebouw
Van Dale online: annex
1 an·nex (bijvoeglijk naamwoord): gevoegd bij, horend bij, verbonden met: dat is er annex mee
2 an·nex (voorzetsel): en ook: een uitgeverij annex drukkerij een bedrijf dat beide is
De optredens vinden plaats in de annexe van de stadszaal Oosthove. (hln.be)
De gemeenteraadscommissie Grondgebiedzaken met voorzitter Björn Bordon vergadert woensdag 25 november om 19.30 uur in de annexe van het stadhuis. (standaard.be)
Ten kantore van Knack huizen wij op een vertikale annex van het gebouw : een verdieping, hoog in de wolken boven de Tervurenlaan (knack.be)
De annex van het kantoor is een restaurantje, en we besluiten om daar onze lunch te nemen. (christiandevos.be)
Naast de fuifzaal ligt ook een extra polyvalente zaal, de annix (730 pers.). 2 zalen samen, max 1400 pers. Adres: Stapelhuisstraat 1, 8400 Oostende (findglocal.com)
Het raam van de amix staat open.
afkeer verwekkend, degoutant
Urbanus vertelt dat zijn buurman boer is en dat hij rond rijdt met zijn tractor en een vieselijk geel poeder spuit op zijn akker. Kwaad interpelleert hij hem. Urbanus: “Maar voor wat is dat nu allemaal weer nodig ?” Boerke: “Dat is poeder tegen de olifanten.” Urbanus: “Maar hier zitten toch geen olifanten in ’t Pajottenland ?” Boerke: “Goe poeier hé jongen!” (Urbanus, Biologisch Tuinieren, 1983)
“De tafel naast ons had onverse gamba’s , als je ze doorsneed kam er een vieselijk blauw sapje kijken!” (tripadvisor.nl 19 juni 2017)
“De toiletten waren vieselijk vuil en konden niet doorgetrokken worden.
Spijtige zaak.” (tripadvisor.be 11 april 2017)
neologisme: iemand die in opdracht van de koning een taak uitvoert
google2020: er zijn volgens google slechts 2 gevallen van een ‘koninklijke opdrachthouder’ bekend:
1) in 2010 was Jean-Luc Dehaene koninklijke opdrachthouder i.v.m. institutionele hervormingen en de splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde (bhv)
2) Momenteel is Koen Geens koninklijke opdrachthouder i.v.m. de regeringsvorming
Alle NL goegels gaan over .BE
Tot wanneer geeft de eerste minister de koninklijke opdrachthouder de kans om met een voorstel voor de institutionele problemen in het algemeen en het probleem BHV in het bijzonder voor de dag te komen? (senate.be)
Koninklijke opdrachthouder” Koen Geens (CD&V) gaat de komende dagen contact opnemen met alle partijen.(metrotime.be)
Geen informateur wegens alle info al voorhanden, geen preformateur wegens te vroeg. Wel: “koninklijke opdrachthouder”. Die opdracht? “De vorming van een volwaardige regering mogelijk maken.” (gva.be)
iemand die een heel specifieke opdracht vervult
Per uitdaging werd een opdrachthouder aangesteld, die ons zal ondersteunen om deze uitdagingen te concretiseren en te verwezenlijken. (ugent.be)
Opdrachthouder worden voor de effectenstudies op het vlak van parkeren (environnement.brussels)
Opdrachthouders zijn personen die, t.a.v. de directie van de DAV, de eindverantwoordelijkheid dragen over een bepaalde opdracht of project, waarbij de DAV actief betrokken is of dat door de DAV geïnitieerd werd. (selor.be)
het hervallen
In het arbeidsrecht is het een begrip: “Als de werknemer tussen twee ziekteperiodes wel is komen werken, spreekt men van hervalling. Als hij hervalt binnen de 14 dagen na het einde van de eerste ziekteperiode, is de werkgever in principe geen gewaarborgd loon verschuldigd” (jobat.be)
Ook in het strafrecht is het een begrip (zie voorbeeld)
Het gewaarborgd loon voor ziekte van bedienden en arbeiders is een vrij ingewikkelde materie, zeker als het om zgn. hervallingen gaat. (indicator.be)
Bij hervalling, kan de geldboete verdubbeld worden. Daarenboven kan de rechter eene gevangenisstraf van acht tot dertig dagen uitspreken. Er is hervalling, indien de overtreder het nieuwe misdrijf begaat vóór het einde van de vijf jaren, volgende op eene veroordeeling opgelegd wegens eene van de misdrijven bij deze wet voorzien.
(ejustice.just.fgov.be)
Internationaal is al jaren aanvaard dat de kans op een hervalling te hoog is bij een cholesterolgehalte van 250. (standaard.be)
Er werd ook rekening gehouden met de stelling van de experts, die de kans op hervalling laag inschatten. (nieuwsblad.be)
*zie ook hervallen
instorten, weer ziek worden; terugvallen in een oude gewoonte, toestand
standaardtaal in België
DS2015tandaardtaal
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
< Frans: retomber
zie her-
Nadat ze een paar dagen gewerkt had, is ze hervallen.
Hij heeft een tijdje gezond geleefd, maar hij is hervallen en eet weer elke dag frieten. (Taallink 183)
verschillend, verscheiden, niet eender
ook gebruik met vz. in en van
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Van den stam van verschillen met -ig. Niet in Middelnederlands Woordenboek. Verouderd, maar nog gewestelijk, bep. in Vlaams-België, in gebruik.
Van Dale 2013 online: gewestelijk
vgl. gelijkig
zie ook verschillige, verschilligheid
Dat is verschillig, die kleur van die schoenen. De ene heeft in de vitrine gestaan want die ziet lichter.
Die tweeling; zo verschillig in lengte en zo verschillig van aard.
Het is verschillig wie dat er op de receptie de speech gaat brengen.
“Zy gaet traegzaem haren gang, hier in verschillig met hare lieve antwerpsche kunstgenooten”, Blieck in Briefw. Conscience (1838)
gelijk, dezelfste/hetzelfste, gelijkaardig
Den grooten woordenboek van ‘t West-Vlamsch in Frankryk (via anvt.org):
gelykig [h<cite>likix] [h</cite>lik?x]: pareil, semblable, similaire ; ’t zyn gelykige menschen = ce sont des personnes semblables
vgl. verschillig
E hallekerke es e gotisch kerkgebouw woavan dan de zybeukn à peu près eevn hoge en eevn breed zyn lik de middnbeuke. Soms zyn der vuuf gelykige beukn in plekke van drie. (vls.wikipedia.org)
Zijn ’t al gelijkige, of zijn ’t verschillige?
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
