Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #20551

    appartementsbuilding
    (zn. m.; ~s of ~en)

    groot appartementsgebouw, appartementsblok

    Het ene geval greep plaats in een appartementsbuilding, waar de uitslaande brand de vierde op één jaar tijd is. (dekamer.be)

    Door een uitslaande brand in een appartementsbuilding zaten we lang vast in het verkeer. (farawayandveryclose.wordpress.com)

    Het ontwerp valt niet terug te brengen tot de klassieke kusttypologie van een solitaire appartementsbuilding of een immobiliair opgefokt 19de eeuws bouwblok. (kuleuven.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 02 Jun 2021 12:45
    0 reactie(s)

    #20552

    appartementsbuilding
    (zn. m.; ~s of ~en)

    groot appartementsgebouw, appartementsblok

    Het ene geval greep plaats in een appartementsbuilding, waar de uitslaande brand de vierde op één jaar tijd is. (dekamer.be)

    Door een uitslaande brand in een appartementsbuilding zaten we lang vast in het verkeer. (farawayandveryclose.wordpress.com)

    Het ontwerp valt niet terug te brengen tot de klassieke kusttypologie van een solitaire appartementsbuilding of een immobiliair opgefokt 19de eeuws bouwblok. (kuleuven.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 02 Jun 2021 12:45
    0 reactie(s)

    #20553

    anticipatief
    (bn., bw.)

    vooraf, anticiperend

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen

    Op uw 60ste verjaardag heft de fiscus als eindtaxatie een zogenaamde “anticipatieve heffing” op uw pensioenspaarpot.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 02 Jun 2021 12:38
    1 reactie(s)

    #20554

    randanimatie
    (de ~ (v.), ~s)

    ontspanning in de marge van een evenement

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 7

    zie ook rand~

    DeMorgen.be: "Op een tiental plaatsen langs het parcours zijn optredens en randanimatie voorzien. "

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 02 Jun 2021 11:17
    0 reactie(s)

    #20555

    animatie
    (de ~ (v.), ~s)

    georganiseerde ontspannende activiteiten
    entertainment

    < Frans animation

    standaardtaal in België
    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands

    vgl. randanimatie

    Uiteraard zorgen we bij dit evenement ook voor animatie voor de kinderen, waarbij oude volksspelen centraal zullen staan. Voorts is er ook ballondecoratie, kindergrime, en natuurlijk seniorenanimatie

    “De specificiteit van de ouderenanimatie ligt in het aanbieden van een zinvolle dagbesteding voor ouderen.” (stedelijkonderwijs.be)

    “Mochten jullie iemand inhuren voor kinderanimatie, hoeveel kunnen en willen jullie hier dan aan besteden?” (zappyouders.be)

    “Op het wijkfeest was er ook aan animatie voor de kinderen gedacht. (standaardtaal in België)” Taaladvies.net

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 02 Jun 2021 11:16
    0 reactie(s)

    #20556

    pastana?
    (uitdrukking)

    pastana? pastapora? pastaporna? ja, daporpasna!

    plaagzin/sjibbolet waarmee we ons als kind amuseerden door anderen de betekenis te laten ‘graden’
    (vermoedelijk uit het Antwerps overgenomen)
    betekent: past dat nu? past dat paar u? past dat paar nu? ja, dat paar past nu!
    benieuwd hoe wijdverbreid dit zinnetje is en hoeveel varianten ervan bestaan!

    Regio Haspengouw
    Bewerking door petrik2 op 02 Jun 2021 02:30
    3 reactie(s)

    #20557

    liever is een haas die snel loopt
    (zegswijze)

    Lievre is ne noaze die zere lopt of lievre is nen hoaze en je lopt zo zere (liever is een haas en hij loopt zo snel).
    Lievre is ne noaze en je lopt in ’t wild (liever is een haas en hij loopt in het wild).

    Lievre is ontleend uit het frans: lièvre.

    wordt gezegd als men graag iets anders wilt maar het toch niet krijgen of bereiken.

    zie ook liever is opgehangen

    - Moe, we willen lievre ne pistolet of een stutte.
    - Lievre is ne noaze die zere lopt.

    Toen we als kind liever mooiere schoenen en ook liever een nieuwe fiets wilden, zei vader: ’Lievre is nen hoaze en je lopt zo zere’. Daarmee wisten we dat we niet moesten aandringen. (Kastanjeoog)

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 01 Jun 2021 23:58
    1 reactie(s)

    #20558

    liever is een haas die snel loopt
    (zegswijze)

    Lievre is ne noaze die zere lopt of lievre is nen hoaze en je lopt zo zere (liever is een haas en hij loopt zo snel).
    Lievre is ne noaze en je lopt in ’t wild (liever is een haas en hij loopt in het wild).

    Lievre is ontleend uit het frans: lièvre.

    wordt gezegd als men graag iets anders wilt maar het toch niet krijgen of bereiken.

    zie ook liever is opgehangen

    - Moe, we willen lievre ne pistolet of e stutte.
    - Lievre is ne noaze die zere lopt.

    Toen we als kind liever mooiere schoenen en ook liever een nieuwe fiets wilden, zei vader: ’Lievre is nen hoaze en je lopt zo zere’. Daarmee wisten we dat we niet moesten aandringen. (Kastanjeoog)

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 01 Jun 2021 23:57
    1 reactie(s)

    #20559

    splitbusje
    (zn. o.; ~s)

    Volkswagen T1 busje met een typische voorruit in 2 delen, vandaar splitbusje

    NL: spijlbusje

    VW T1 Splitbusje. Bouwjaar: 1967. Motor: 1200cc. Gerestaureerd in 2010. Aantal zitplaatsen: 2 + chauffeur. Huren: enkel met chauffeur. (rent-a-classic.be/)

    Heb je zelf geen splitbusje, maar wil je het evenement graag eens bezoeken? (splitbusnation)

    Wat dacht je van een hip splitbusje? Of wil je met het ganse gezin cruisen in een Amerikaanse slee? (kbc.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 01 Jun 2021 23:41
    1 reactie(s)

    #20560

    opkuisactie
    (de ~ ~s vrouwelijk zelfst. nw.)

    1) grootschalig en georganiseerd verwijderen van rommel en vuil
    synoniem: kuisactie

    2) fig.: zuivering

    1) SCHOTEN – De leden van Hoogenboom Diving Education verzamelden zondagmiddag aan de jachthaven in het centrum van Schoten om een opkuisactie in het kanaal uit te voeren. (GVA110416)

    1) Civiele bescherming en leger houden opkuisactie op het strand. TITEL (Krant van West-Vlaanderen 090608)

    2) Het re-integratieplan dreigt uit te draaien op een opkuisactie waarbij werkgevers zich gemakkelijk van langdurig zieken kunnen ontdoen. (acv-limburg.acv-online.be)

    2) “Ik vraag me af hoeveel oud-rijkswachters er nu op het onderzoek zitten. Is dit een opkuisactie? ” (bendevannijvel.com)

    2) De moord gaf ook aanleiding tot een grootschalige “opkuisactie” in de Italiaanse politiek, waarbij de banden tussen politici en de maffia werden aangepakt. (vrt.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 01 Jun 2021 16:46
    2 reactie(s)

    #20561

    bakkes, vuil ~
    (vaste woordgroep)

    iemand die een ander op bijzonder grove manier uitscheldt of over anderen zijn mening verkondigt

    NL/SN: grootmuil, grote bek

    Ja, de Jakke dat is een vuil bakkes, geen wonder dat hij het regelmatig aan de stok heeft met zijn maten op ’t werk.

    Gij met uw vuil bakkes! Ge hebt dat allemaal verraden! Ik vertrouw u niet meer nu!

    > andere betekenis van bakkes, vuil ~

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 01 Jun 2021 14:37
    0 reactie(s)

    #20562

    zo kloot men Jacob
    (uitdrukking)

    vaak gehoord als reactie op een verhaal over bedriegerij

    misschien verwijst deze uitdrukking naar het verhaal van Jacob, de aartsvader die zich liet sjarelen door zijn nonkel Laban; het gebruik van het formele “men” in plaats van “ze” benadrukt het sarcasme, bovendien wordt de uitdrukking in het Nederlands uitgesproken, ook al verloopt het gesprek in het dialect

    - Ouwe Gust beloofde de Jan dat hij alles zou erven als hij hem aan zijn einde zou willen brengen. Maar toen ’t zover was, kon de Jakke fluiten naar zijn geld.
    - Ja, zo kloot men Jacob!

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 01 Jun 2021 14:24
    0 reactie(s)

    #20563

    dossierrecht
    (zn. o.; ~en)

    administratieve kost om een dossier te beheren

    Slechts na ontvangst van dit dossierrecht zal de Erkenningscommissie kennis nemen van de aanvraag. (ije.be)

    U betaalt een controle- en toezichtrecht alsook een éénmalig dossierrecht. (bipt.be)

    Het Agentschap spreekt zich uit over het volledige en ontvankelijke karakter van de aanvraag binnen 30 dagen na inning van het dossierrecht. (ejustice.just.fgov.be)

    Daarnaast betaalt u een eenmalige studievergoeding van 125 euro en per trimester 30 euro dossierrechten. (ing.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 01 Jun 2021 10:22
    0 reactie(s)

    #20564

    wegsignalisatie
    (zn. v.; ~s)

    verkeerssignalisatie op de weg

    Vanaf zondag hinder op E313 door plaatsen wegsignalisatie (gva.be)

    Deze opleiding richt zich tot de personen werkzaam op werven die verantwoordelijk zijn voor de wegsignalisatie gedurende werkzaamheden op en langs de openbare weg. (sbm.be)

    Linkebeek werkt mee aan de inventarisatie van de Vlaamse overheid van alle verkeersborden in Vlaanderen. De gemeente verbindt er zich toe om alle wijzigingen van de wegsignalisaties bij te houden en door te geven. (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 01 Jun 2021 00:53
    0 reactie(s)

    #20565

    aar
    (het ~, (o.), aare, aaërs, aaëre)

    een ei

    verschillende meervoudsvormen:
    Lier: aare, aaërs
    Kempen: aajere

    reïnterpretatie van ei-ren/ei-res tot eir-en/eir-es

    Het bruin kieken heeft 1 aar gelegd en het zwet 3 aaërs.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 31 May 2021 16:45
    7 reactie(s)

    #20566

    aar
    (het ~, (o.), aare, aaërs, aaëre)

    een ei

    verschillende meervoudsvormen:
    Lier: aare, aaërs
    Kempen: aajere

    reinterpretatie van ei-ren/ei-res tot eir-en/eir-es

    Het bruin kieken heeft 1 aar gelegd en het zwet 3 aaërs.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 31 May 2021 16:42
    7 reactie(s)

    #20567

    signalisatiebord
    (zn. o.; ~en)

    bord met verkeerssignalisatie

    Signalisatie is standaardtaal in België. Het woord wordt in verschillende betekenissen gebruikt. Enkele synoniemen zijn bewegwijzering, verkeerstekens en wegmarkering.(…) Samenstellingen met signalisatie, zoals signalisatiebord en verkeerssignalisatie, zijn ook standaardtaal in België.” (taaladvies – vlaanderen.be)

    Er is vanochtend grote hinder ontstaan op de Binnenring rond Brussel in Zaventem doordat een signalisatiebord boven de weg was beginnen te branden. (vrt.be)

    De E40 in Aalter is in de richting van Brussel vrijgemaakt nadat een vrachtwagen een signalisatiebord afreed. (demorgen.be)

    Boven de rijbaan zijn er alvast op verschillende locaties dynamische signalisatieborden aangebracht die wijzen op de maatregel. (nieuwsblad.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 31 May 2021 11:56
    0 reactie(s)

    #20568

    administratie
    (zn. v.; ~s)

    een afdeling van een ministerie

    “Bij de Vlaamse overheid is ‘administratie’ de officiële naam voor een onderdeel van een ministerie.” vrttaal.net

    administratie = Belgisch-Nederlands ministerie (encyclo.nl)

    het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Departement Leefmilieu en lnfra- structuur, Administratie Milieu, Natuur, Land- en Waterbeheer, Afdeling Natuur (dms.ooste-vlaanderen.be)

    De Administratie Opmetingen & Waarderingen staat in voor: het opmeten van de percelen en constructies (financien.belgium.be)

    Ken je de Administratie van Inning en Invordering? Het is een van de zeven administraties van FOD Financiën waarvan de rol essentieel is voor … (jobfin.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 31 May 2021 10:53
    1 reactie(s)

    #20569

    administratie
    (zn. v.; ~s)

    een afdeling van een ministerie

    “Bij de Vlaamse overheid is ‘administratie’ de officiële naam voor een onderdeel van een ministerie.” vrttaal.net

    administratie = Belgisch Nederlands ministerie (encyclo.nl)

    het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Departement Leefmilieu en lnfra- structuur, Administratie Milieu, Natuur, Land- en Waterbeheer, Afdeling Natuur (dms.ooste-vlaanderen.be)

    De Administratie Opmetingen & Waarderingen staat in voor: het opmeten van de percelen en constructies (financien.belgium.be)

    Ken je de Administratie van Inning en Invordering? Het is een van de zeven administraties van FOD Financiën waarvan de rol essentieel is voor … (jobfin.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 31 May 2021 10:52
    1 reactie(s)

    #20570

    wegsignalisatie
    (zn. v.; ~s)

    verkeerssignalisatie op de weg

    Vanaf zondag hinder op E313 door plaatsen wegsignalisatie (gva.be)

    Deze opleiding richt zich tot de personen werkzaam op werven die verantwoordelijk zijn voor de wegsignalisatie gedurende werkzaamheden op en langs de openbare weg. (sbm.be)

    Linkebeek werkt mee aan de inventarisatie van de Vlaamse overheid van alle verkeersboden in Vlaanderen. De gemeente verbindt er zich toe om alle wijzigingen van de wegsignalisaties bij te houden en door te geven. (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 31 May 2021 10:09
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.