Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #161

    bobonne

    zie bobon

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 19 Jul 2025 17:08
    0 reactie(s)

    #162

    kwaksmoel
    (de ~, ~ en man.zelfst. nw.)

    dronkaard, zatlap

    kwak is jenever

    “Un echte kwaksmoel même pas encore klachkop! Décidément…tu nous enterreras tous vieux zwanseur. Bon anniversaire Ketje!” (facebook 16/01/09)

    (Een echte kwaksmoel, zelfs nog geen kletskop! Vast en zeker …ge zult ons nog allemaal begraven oude zwanzer. Gelukkige verjaardag Ketje!)

    Regio Brussel
    Bewerking door de Bon op 19 Jul 2025 17:07
    1 reactie(s)

    #163

    schreemen
    (ww., schreemde, geschreemd)

    schreien, huilen

    Crying

    Woordenboek der Nederlandsche Taal (wnt): schreemen: schreien, wenen
    Het arme kind schreemde van de koude. Men snikte en schreemde rond het lijk. Ik kan dat niet hooren zonder schreemen. Hij schreemde van spijt en berouw, De Bo (1873)

    zie ook schremienge

    Voorbeelden

    Ik heb me bijna doodgeschreemd toen mijn kat overreden was. Nog een geluk dat ze van de eerste keer dood was.

    Regio Leiestreek
    Bewerking door de Bon op 19 Jul 2025 17:06
    0 reactie(s)

    #164

    kaarsriet

    zie kaarsroet

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 19 Jul 2025 17:05
    0 reactie(s)

    #165

    kommapunt
    (znw. het ~, ~en)

    SN/NL: puntkomma

    anw: (vooral) in België

    opm.: ‘puntkomma’ wordt ook in VL gebruikt

    zie ook punt, dubbelpunt, afkappingsteken, uitroepingsteken; spatiegebruik bij leestekens

    As ge ni zeker zijt of dat e kommapunt gepast is, kunde best een gewone komma gebruiken, da valt minder op voor taalverbeteraars.

    Gebruik alle interpunctietekens (punt, puntkomma/kommapunt, dubbelepunt, open de haakjes, sluit de haakjes, open de aanhalingstekens, sluit de aanhalingstekens, copyrightteken of -symbool, merkteken of -symbool, plusteken of -symbool, enz.), en ook “nieuwe alinea” en “nieuwe regel” terwijl u dicteert. (speechware.beà

    Typografie: er wordt geen spatie geplaatst voor de leestekens dubbelpunt, vraagteken, kommapunt; er wordt één spatie gelaten na een punt. (kzm.be)

    Een tekst tot op het laatste kommapunt afwerken geeft mij telkens weer dat rollercoastergevoel. (sofieschrijft.be)

    De vertalers permitteren zich bijvoorbeeld om de lange zinnen soms door te knippen en een punt te zetten waar Proust een kommapunt gebruikte. Dat had Proust in het Frans zelf ook gekund, want hij overdrijft soms met zijn kommapunt. (bruzz.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 19 Jul 2025 17:04
    0 reactie(s)

    #166

    uurtabel
    (zn. m.; ~len)

    dienstrooster; uurrooster

    vnw: dienstregeling, lesrooster

    Indien u geen gesprek wenst, kan u onder de uurtabel aanvinken dat u niet aanwezig zal zijn (sjbmalle.be)

    Voor het overzicht van de nachtbussen: klik hier. De volledige uurtabel van de lijnen vind je op de website van De Lijn: https://www.delijn (kaagent.be)

    “Volgens de uurtabel ben ik precies om 15.37 uur aan Floreal vertrokken. Bijna onmiddellijk rook ik een sterke brandgeur. Ter hoogte van de …" (nieuwsblad.be)

    In de bundel staan uurtabellen van De Lijn en van de NMBS. Aan de hand van verschillende vragen leren de leerlingen de info op de tabel af te lezen. (klascement.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 19 Jul 2025 17:04
    0 reactie(s)

    #167

    kluppel
    (de ~ (m.), -s)

    stommerik, oen

    Van Dale online: gewestelijk, knuppel

    zie andere definitie van kluppel

    Kluppel! Wat doet ge nu weer?

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 19 Jul 2025 17:02
    7 reactie(s)

    #168

    stiel
    (de ~ (m.), ~en)

    vak, beroep, specialisatie

    vnw: vak, beroep, baan

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 3

    Van Dale 2016: België, spreektaal

    vrttaal.net: verouderd Belgisch-Nederlands

    vgl. stielman; stielvrouw; stielkennis; stielvaardigheid; stielwerk; stielbederver; twaalf stielen, dertien ongelukken; stiel, er zijn ~ van maken; stiel apart

    ook in samenstellingen: bakkersstiel, beestenstiel, boerenstiel, hondenstiel, metsersstiel; schildersstiel, schrijversstiel

    Dat is mijne stiel niet zo, auto’s repareren.

    Christophe Lambrecht leerde de stiel aan zijn jonge collega’s: “Alles was wat ik geleerd heb was met Christophe aan mijn zijde” (hln.be)

    Partijvoorzitters houden laatste verkiezingsdebat: “Politiek is een harde stiel en er vallen al eens klappen”. (demorgen.be)

    Toiletdame zijn is een harde stiel | Byloo | Radio 1

    Teksten nalezen is ook een stiel.(Tim Pauwels – vrt.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 19 Jul 2025 17:01
    2 reactie(s)

    #169

    opjoeberen

    zie opzjoeberen

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 19 Jul 2025 17:00
    0 reactie(s)

    #170

    dikwijlder
    (bw.)

    meer

    wordt gebruikt om “meerdere keren” aan te duiden.
    dikwijlder is meer dan soms, maar minder dan dikwijls, tenzij dikwijls vooraf gaat in een vergelijkende zin.

    Kempen: dikwijlser

    pappa gaat dikwijlder met de fiets eropuit dan mamma.
    mamma gaat dikwijls met de fiets naar de winkel, pappa maakt dikwijlder toerkes met de fiets.

    Regio Mijnstreek
    Bewerking door de Bon op 19 Jul 2025 17:00
    0 reactie(s)

    #171

    likstok
    (zn. m;; ~ken)

    lekstok, lolly

    Een lolly word in België soms ook een likstok genoemd het is een soort snoepgoed dat bestaat uit harde suiker dat aan een stokje gesmolten is. (jouwweb.nl)

    Welke woorden zijn verschillend bij Vlaams en Nederlands? (…) BE: Likstok NL: Lolly (startpagina.nl)

    In de jaren 80 zagen we – naast een banale perzik of banaan – geregeld een likstok, ijsje of potje pudding in beeld. (demorgen.be)

    Bij André Cauwbergs worden de kinderen vergast op een likstok én op een andere attractie: “Deze figuur is gemaakt door mijn dochter Danja”, vertelt André. “ (hbvl.be)

    Kan iemand die eens een likstok geven zodat die zwijgt? (hln.be)

    Dus : geen chips, geen kauwgom, geen likstokken ! Wat natuurlijk wel nog kan: een koek of een wafel als tussendoortje. (sint-jozefsinstituut.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 19 Jul 2025 16:59
    2 reactie(s)

    #172

    verantwoordingsstuk
    (zn. o.; ~ken)

    document om iets te staven, bewijsstuk

    vnw: bewijsstuk

    Uit de eerste resultaten van een financiële audit, die door minister Geens werd bevolen, blijkt echter dat “de boekhoudingen zeer correct zijn bijgehouden” en “alle verantwoordingsstukken zijn aanwezig en nauwgezet geklasseerd”. (vrt.be)

    Voor verschillende uitgaven bestonden ook geen verantwoordingsstukken. Het Rekenhof stelde ook vragen bij de consultancyopdrachten, maar … (demorgen.be)

    (liberoo.be)Zoals eerder aangehaald kan het hier gaan om diverse kleine uitgaven waarvoor geen verantwoordingsstuk werd uitgereikt of voorgelegd kan worden.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 19 Jul 2025 16:50
    0 reactie(s)

    #173

    goetsemoets
    ( bn., bw.)

    opzettelijk, expres, moedwillig

    Je hebt het goetsemoets kapot gemaakt!

    Regio Meetjesland
    Bewerking door de Bon op 19 Jul 2025 16:48
    2 reactie(s)

    #174

    vliegenbout
    (de ~ (m.), ~en)

    vlinder

    < variant van vijfwouter, zie vijffouter

    Inachis io Lill-Jansskogen
    Aglais io

    In mijne jonge tijd deed ik niets liever dan vliegenbouten vangen.

    Regio Vlaamse Ardennen
    Bewerking door de Bon op 19 Jul 2025 16:47
    1 reactie(s)

    #175

    flikketeer
    (de ~ (m.), ~s)

    vlinder

    overzicht bij vijffouter

    Die rups is ne schone (schoon) flikketeer geworden.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 19 Jul 2025 16:46
    2 reactie(s)

    #176

    pepel
    (de ~ (m.), ~s)

    vlinder

    Vergelijk: Lat.: papilio, Fr. papillon. Vooral in Leuven, Antwerpse Kempen en Haspengouw

    zie piepel, pimpel, wiewouter, hellekapelle, vijffouter

    Ik heb een mooie pepel gezien in de tuin.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 19 Jul 2025 16:46
    0 reactie(s)

    #177

    vijffouter
    (de ~ (m.), ~s )

    vlinder

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Modern lemma: vijfwouter
    Vlinder, kapel. In de algemene taal sinds lang verouderd, echter nog wel gewestelijk in Vlaams-België in gebruik.

    < VIJVOUTER Middelnederlands: vivouder, viveltere, vivalter(e). Een in velerlei vormen verspreid germaans woord, grondvorm fifal?rôn -, dat waarschijnlijk een met latijns papilio overeenkomende reduplicatieve formatie is bij een wortel die ‘fladderen’ beteekent.

    Bij De Bo: fijfouter

    Volksetymologie (zie reactie): een vlinder bestaat uit 5 delen, een romp en 4 vleugels.

    Antwerpen: wiewouter
    Antwerpse Kempen: flikketeer
    Laarne: moddevijver
    Tielt: flieflotter
    Vlaamse Ardennen: vliegenbout, vliegenbouter, vliegemouter

    VanessaAtalanta Closeup
    Vanessa atalanta

    ’s Zomers zitten er veel vijffouters in onze vlierstruik.

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 19 Jul 2025 16:45
    2 reactie(s)

    #178

    pimpel
    (de ~ (m.), ~s)

    vlinder

    Gewestelijke bijvorm van ‘pepel’ = vlinder (Latijn: papilio, Frans papillon). Vooral in Leuven en Antwerpse Kempen

    zie piepel, wiewouter, hellekapelle, vijffouter

    Comma (15106769286)

    Da’s echt schoon om te zien… al die pimpels in de zomer.

    Provincie Vlaams Brabant
    Bewerking door de Bon op 19 Jul 2025 16:45
    1 reactie(s)

    #179

    vliegenbouter
    (de ~ (m.), -s)

    vlinder

    overzicht bij vijffouter

    Wat een schone vliegenbouter!

    Regio Vlaamse Ardennen
    Bewerking door de Bon op 19 Jul 2025 16:44
    1 reactie(s)

    #180

    hellekapelle
    (de ~ (v.), ~n)

    vlinder

    < Van Dale: bij kapel
    (1397) waarschijnlijk van dezelfde herkomst als kapel (bedehuisje), dus eigenlijk ‘manteltje’
    1. dagvlinder

    zie ook: pimpel, pepel, piepel, wiewouter, vijffouter

    Deze zomer waren er veel verschillende hellekappellen te zien in onze hof. Een kleurrijk schouwspel.

    Regio Westhoek
    Bewerking door de Bon op 19 Jul 2025 16:44
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.