Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #13031

    kleur-tv
    (zn. m.; ~´s)

    SN-NL: kleuren-tv

    vnw

    zei ook kleurtelevisie

    Zo haalde men in het begin een kleur-TV groot scherm en afstandsdbediening binnen met een dagtotaal van 165 punten. (seniorennet.be)

    Als je een prijsvergelijking met vroeger maakt moet je er ook het inkomen bijtellen: een kleur-TV van 30.000 frank (in de zeventiger jaren) kostte vier maandlonen, en kost nu omgerekend nog steeds zoveel, alleen is dat nu een vierde van een maandloon! (forum.modelspoormagazine.be)

    Met andere woorden : een kleur tv of een kar vol eten kopen ging nog altijd met de bankkaart ? (spaargids.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 20 Apr 2023 07:24
    0 reactie(s)

    #13032

    pluimen, ~ op eigen hoed steken
    (uitdrukking)

    zichzelf complimenteren, met de eer gaan strijken

    Alexander D’Hooghe wilde niet te veel pluimen op eigen hoed steken en benadrukte dat dit akkoord het resultaat is van een grootse inspanning van verschillende partijen. (GVA)

    Voorbeelden zijn o.m. de pluimen op eigen hoed steken, de hete appel steeds doorschuiven, mensen niet aan het woord laten, etc. (wimhoeckman.be)

    Is het “de pluimen op eigen hoed steken” of “de pluimen in hun eigen gat steken” #deochtend Kijk uit naar mijn interview van straks! (Alexander de Croo).

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Gene Zever op 19 Apr 2023 16:05
    0 reactie(s)

    #13033

    melkerijboter
    (zn. v.; ~s)

    boter die op industriële schaal bereid wordt in een zuivelfabriek of melkerij

    Van Dale 2020 online: BE
    NL: fabrieksboter

    Melkerijboter is ook roomboter maar wordt meestal op industriële schaal bereid, waardoor het eindproduct een stabielere smaak heeft en langer houdbaar is. (dagelijksekost.een.be)

    Delhaize Melkerijboter | delhaize.be

    echte Belgische melkerijboter van verse room, verpakt in aluminium wikkel voor optimale houdbaarheid. 1.49. 250 g 5,96/kg. (aldi.be)

    ‘Boter’ is de term die enkel mag gebruikt worden voor hoeveboter of melkerijboter, een product gemaakt van vetten uit koemelk. (horecamagazine.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fiberstrings op 19 Apr 2023 08:35
    0 reactie(s)

    #13034

    kleurfilm
    (zn. m.; ~s of ~en)

    SN-NL: kleurenfilm

    vnw

    ’s Avonds gaat hij alleen op stap door de winkelstraten de uitgangsbuurten, ditmaal met een kleurfilm in zijn toestel. (knack.be)

    ze spelen een kleurfilm: (1984) (Vlaanderen, euf.) gezegd wanneer een meisje of vrouw haar maandstonden heeft. (Woordenboek van Populair Taalgebruik – Marc De Coster)

    Via Secura heeft een kleurfilm in drie delen gerealiseerd over de wegcode. (dekamer.be)

    filmontwikkelingen (kleurfilm C41 of zwart-wit, type 135 of 120) – per film : € 4,95. delro.be)

    Feit is dat Kurosawa sinds Dodes’kaden (zijn eerste kleurfilm die hij in 1970 draaide en waarvoor hij een Oscar-nominatie kreeg) bijna nooit meer een … (demorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 19 Apr 2023 05:51
    0 reactie(s)

    #13035

    kleurfilm
    (zn. m.; ~s of ~en)

    SN-NL: kleurenfilm

    vnw

    ’s Avonds gaat hij alleen op stap door de winkelstraten de uitgangsbuurten, ditmaal met een kleurfilm in zijn toestel. (knack.be)

    ze spelen een kleurfilm: (1984) (Vlaanderen, euf.) gezegd wanneer een meisje of vrouw haar maandstonden heeft. (Woordenboek van Populair Taalgebruik – Marc De Coster)

    Via Secura heeft een kleurfilm in drie delen gerealiseerd over de wegcode. (dekamer.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 19 Apr 2023 05:48
    0 reactie(s)

    #13036

    kleurfoto
    (zn. m.; ~'s)

    SN-NL: kleurenfoto

    vnw

    Leuke collage-uitnodiging 4 foto’s van jou door de jaren heen. De foto’s zijn zwartwit. Bij een kleurfoto kun je dit aanpassen bij foto-effecten. (kaartje2go.be)

    In sommige gevallen wordt een kleurfoto genomen van het netvlies. (oogkliniek.be)

    Binnenkort fotografeert hij 32eerste communicanten in Knokke-Heist. Een kleurfoto in 3D van 30 op 35centimeter kost 75euro. Meer info over de 3D-fotografie van Frank Matthys op www.fotof.be (nieuwsblad.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 18 Apr 2023 06:07
    0 reactie(s)

    #13037

    kleurfoto
    (zn. m.; ~'s)

    SN-NL: kleurenfoto

    vnw

    Leuke collage-uitnodiging 4 foto’s van jou door de jaren heen. De foto’s zijn zwartwit. Bij een kleurfoto kun je dit aanpassen bij foto-effecten. (kaartje2go.be)

    In sommige gevallen wordt een kleurfoto genomen van het netvlies. (oogkliniek.be)

    Binnenkort fotografeert hij 32eerste communicanten in Knokke-Heist. Een kleurfoto in 3D van 30 op 35centimeter kost 75euro. Meer info over de 3D-fotografie van Frank Matthys op www.fotof.be(nieuwsblad.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 18 Apr 2023 06:06
    0 reactie(s)

    #13038

    kleurfoto
    (zn. m.; ~'s)

    SN-NL: kleurenfoto

    vnw

    Leuke collage-uitnodiging 4 foto’s van jou door de jaren heen. De foto’s zijn zwartwit. Bij een kleurfoto kun je dit aanpassen bij foto-effecten. (kaartje2go.be)

    In sommige gevallen wordt een kleurfoto genomen van het netvlies. (oogkliniek.be)

    Binnenkort fotografeert hij 32eerste communicanten in Knokke-Heist.

    Een kleurfoto in 3D van 30 op 35centimeter kost 75euro. Meer info over de 3D-fotografie van Frank Matthys op www.fotof.be(nieuwsblad.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 18 Apr 2023 06:06
    0 reactie(s)

    #13039

    het weer
    (verzamellemma)

    Zelfs het weer is anders in België dan in Nederland. In dit lemma bewaren we een overzicht van de Vlaamse weerterminologie en daaraan gerelateerde uitdrukkingen.

    meteorologische fenomenen:
    allerheiligenweer
    aprilse grillen
    buiencarrousel
    buiige schermutselingen
    donderslag
    drache
    drasjen
    drasj national
    drets
    duvelkeskermis
    haardrogerwind
    hagelbollen
    heilicht
    ijllicht
    kwakkelweer
    lenterig
    maartse buien, aprilse grillen
    muggenpis
    nevel
    ochtendgrijs
    onweder
    onweerachtige bui
    overtrekken
    regendouche
    regenvlaag
    salavlaagje
    schoon weer
    smogregen
    smokkelregen
    smoor
    smosregen
    smuiken
    smukregen
    snipsneeuw
    stofhagel
    strontregen
    vlaag
    weerlichten
    winterprik
    zeveren
    zoelte

    varia:
    ozendrop
    weeranker

    uitdrukkingen:
    het weer uitgeven
    Onzen heer is nen …
    regenen dat het giet
    regenen, oude wijven ~

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 17 Apr 2023 16:43
    1 reactie(s)

    #13040

    dat het klettert
    (uitdr.)

    stevig, hevig, dat de stukken eraf vliegen

    vnw: slaan/vloeken/werken enz. dat het klettert: slaan/vloeken/werken enz. dat de stukken eraf vliegen, hevig, flink

    vgl. kletteren

    Je beseft echt dat je van iemand houdt als je haar van dichtbij hebt zien kotsen dat het klettert. (Herman Brusselmans)

    Sociaal werker Kaat Hermans hoopt dat het klettert op de Sociaalwerkconferentie. (departementwvg.be)

    Dat Bush en Blair over de oorlog in Irak logen dat het klettert, kan hem niet zoveel schelen. (demorgen.be)

    Blijft het peis en liefde of zullen ze nog ruziën dat het klettert? (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 17 Apr 2023 07:44
    0 reactie(s)

    #13041

    dat het klettert
    (uitdr.)

    stevig, hevig, dat de stukken eraf vliegen

    vgl. kletteren

    Je beseft echt dat je van iemand houdt als je haar van dichtbij hebt zien kotsen dat het klettert. (Herman Brusselmans)

    Sociaal werker Kaat Hermans hoopt dat het klettert op de Sociaalwerkconferentie. (departementwvg.be)

    Dat Bush en Blair over de oorlog in Irak logen dat het klettert, kan hem niet zoveel schelen. (demorgen.be)

    Blijft het peis en liefde of zullen ze nog ruziën dat het klettert? (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 17 Apr 2023 07:43
    0 reactie(s)

    #13042

    kletteren
    (ww. kletterde, gekletterd)

    hevig, stevig, onstuimig (bv. ruzie maken)

    meestal in vaste woordverbinding: het klettert tussen, het klettert met, ruzie maken dat het klettert

    vnw: slaan/vloeken/werken enz. dat het klettert: slaan/vloeken/werken enz. dat de stukken eraf vliegen, hevig, flink

    zie ook kletterende ruzie

    vgl. dat het klettert

    Soms klettert het tussen ons, als Roby wel naar mij en niet naar haar luistert. (standaard.be)

    Verschillende bronnen bevestigen dat het gisteren ‘kletterde’ op de vergadering van de Veiligheidsraad. (demorgen.be)

    Het klettert tussen Eandis en Gentse handelaars. (nieuwsblad.be)

    Gedurende een kwartier maken de twee ruzie dat het klettert. (nieuwsblad.be)

    Hoewel het kletterde tussen de twee, spreekt hij met respect over zijn socialistische rivaal, aan wie hij zich spiegelt. (tijd.be)

    Hoe hard het klettert met je (schoon)ouders, broer of zus. (newsmonkey.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 17 Apr 2023 07:39
    0 reactie(s)

    #13043

    kletteren
    (ww. kletterde, gekletterd)

    hevig, stevig, onstuimig (bv. ruzie maken)

    meestal in vaste woordverbinding: het klettert tussen, het klettert met, ruzie maken dat het klettert

    vnw: slaan/vloeken/werken enz. dat het klettert: slaan/vloeken/werken enz. dat de stukken eraf vliegen, hevig, flink

    zie ook kletterende ruzie

    Soms klettert het tussen ons, als Roby wel naar mij en niet naar haar luistert. (standaard.be)

    Verschillende bronnen bevestigen dat het gisteren ‘kletterde’ op de vergadering van de Veiligheidsraad. (demorgen.be)

    Het klettert tussen Eandis en Gentse handelaars. (nieuwsblad.be)

    Gedurende een kwartier maken de twee ruzie dat het klettert. (nieuwsblad.be)

    Hoewel het kletterde tussen de twee, spreekt hij met respect over zijn socialistische rivaal, aan wie hij zich spiegelt. (tijd.be)

    Hoe hard het klettert met je (schoon)ouders, broer of zus. (newsmonkey.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 17 Apr 2023 07:37
    0 reactie(s)

    #13044

    kletteren
    (ww. kletterde, gekletterd)

    hevige ruzie maken

    meestal in vaste woordverbinding: het klettert tussen, het klettert met, ruzie maken dat het klettert

    vnw: slaan/vloeken/werken enz. dat het klettert: slaan/vloeken/werken enz. dat de stukken eraf vliegen, hevig, flink

    zie ook kletterende ruzie

    Soms klettert het tussen ons, als Roby wel naar mij en niet naar haar luistert. (standaard.be)

    Verschillende bronnen bevestigen dat het gisteren ‘kletterde’ op de vergadering van de Veiligheidsraad. (demorgen.be)

    Het klettert tussen Eandis en Gentse handelaars. (nieuwsblad.be)

    Gedurende een kwartier maken de twee ruzie dat het klettert. (nieuwsblad.be)

    Hoewel het kletterde tussen de twee, spreekt hij met respect over zijn socialistische rivaal, aan wie hij zich spiegelt. (tijd.be)

    Hoe hard het klettert met je (schoon)ouders, broer of zus. (newsmonkey.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 17 Apr 2023 07:36
    0 reactie(s)

    #13045

    kletskop
    (de ~ (m.), ~pen)

    1. hoofd zonder haar, kale kop
    2. persoon met een kale kop, ‘kaalkop’

    vnw:
    •kaal hoofd
    •iemand met een kaal hoofd

    Antwerpse Kempen: vleesklak
    Oost-Vlaanderen: pletskop
    Prov. Antwerpen: blottekop, kletsenbol
    zie ook blotte

    Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal

    PatrickStewart2004-08-03

    zie ook kletskop, op een ~ staat geen haar; klets

    Ik heb mijne kletskop met zonnecrème ingesmeerd.

    Toreadoor, op ne kletskop staat geen ‘hoor’ (haar).

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 17 Apr 2023 07:34
    6 reactie(s)

    #13046

    klets

    kaal
    ook: afgesleten (bv. banden)
    zie ook kletsenbol; kletskop

    Al zijn haar ging er af. Hij heeft zijn eigen laten klets scheren. Nu is m kletskop en draagt m een vleesklak.

    De banden van zijn velo zijn zo klets als wat.

    > andere betekenis van klets

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door Georges Grootjans op 17 Apr 2023 07:33
    0 reactie(s)

    #13047

    klets
    (de ~ (v.), -en; dim. kletske)

    overschot, rest, meestal van vloeistof
    een kleine hoeveelheid

    vnw: kleine hoeveelheid van iets, restje, kliekje

    zie ook klakske, klad, klas, lek, klad, klets, en een ~

    Moet er iemand dat laatste kletske wijn nog hebben?

    > andere betekenis van klets

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 17 Apr 2023 07:33
    1 reactie(s)

    #13048

    klets
    (de ~ (v.), -en)

    slag, tik met platte hand

    vnw: klap, mep, slag met de vlakke hand

    vgl: klets op de poep

    Als ge stout zijt krijgt ge een klets op de poep.

    Stop met bleiten of ge krijgt er nog een klets bij!

    > andere betekenis van klets

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 17 Apr 2023 07:33
    0 reactie(s)

    #13049

    klepper
    (de ~ (m.), ~s)

    Typisch Vlaams: kanjer, uitschieter: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 6; Vlaamsheid: 5

    vnw:
    •kei, uitblinker, knappe kerel, die veel kan of presteert
    •kanjer (van personen en van voorwerpen)

    groot exemplaar: “klepper van formaat

    < overgewaaid van Vlaanderen naar Nederland, waarschijnlijk via de sport

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: klepper
    znw. m. Naam voor iemand (of iets) bijzonders, buitengewoons in zijn soort. Alleen in Vlaamsch België.
    ?1. Eigenlijk. Persoonsnaam. Iemand (man of jongen) die meer doet, of kan, durft, waagt, dan een ander, dan (de) anderen: een baas, bol, kerel, in goeden en in afkeurenden zin. Met een gebruikelijke versterking: een felle klepper.
    Klepper, … kerel of een die groot is in zijne soort, Schuermans (1865-1870).
    Bilderdijk en Vondel zijn felle kleppers van poëten, Schuermans (1865-1870)
    Klepper. … Buitengewone jongen, iemand die zich onderscheidt door geleerdheid, verstand, bekwaamheid, stoutmoedigheid, deugnietenstreken, enz., Cornelissen-Vervliet.
    Klepper, een die er dwars doorgaat, die stoute stukken waagt en ze moedig uitvoert, Loquela (Wdb.) (1907).
    De heer D. … moet een felle en onbeschaamde klepper zijn, om zoo iets te durven eischen, Het Volksbelang v. 8 Juli 1899.
    ?2. In toepassing op zaken. Iets dat groot is in zijn soort: een bom, bommel, bommerd, bonkerd, kokkerd.
    Da’ zijn kleppers van pataten! Ziet is wa’ klepper van ’nen appel! Cornelissen-Vervliet.
    Artikel gepubliceerd in 1933.

    Van Dale 2016
    iem. die of iets dat bui­ten­ge­woon is in zijn soort
    = kan­jer
    • dat zijn klep­pers van ap­pe­len, van pe­ren
    • een klep­per van for­maat

    Die klepper van 600 bladzijden krijg ik tegen morgen echt niet meer uitgelezen.

    > andere betekenis van klepper

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 16 Apr 2023 09:56
    1 reactie(s)

    #13050

    klepper van formaat
    (uitdr.)

    een (heel) groot exemplaar, iets of iemand met reputatie

    zie klepper

    De stuntman van Rick Dalton wordt vertolkt door klepper van formaat Brad Pitt. (vrt.be)

    Met een jaar waar het Capitole werd bestormd, de drugsmaffia werd ontmaskerd en waar we meer dan ooit door hebben hoe essentieel kappers zijn, belooft ook deze conference een klepper van formaat te worden. (vrt.be)

    Als nagerecht wacht met de Rijstpap geparfumeerd met bourbon vanille nog een regionale klepper van formaat. (bloggen.be)

    Onze grootste geschenkmand, absoluut een klepper van formaat! (pipoappelsappen.be)

    Net zoals “Een klein leven”, is ook “Naar het paradijs” opnieuw een klepper van formaat. Het boek telt 672 pagina’s (radio1.be)

    Geen slang dus, maar met een lengte tot zo’n 8 centimeter is ze wel een klepper van formaat. (onzenatuur.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 16 Apr 2023 09:55
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.