Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed
koopman, opkoper, handelaar
vnw:
•handelaar, koopman, -boer, venter: kolenmarchand
•sjacheraar, woekeraar
uitspraak in Antwerpen: marsjaant – mv. marsjaanten
Van Dale 2014 online: gewestelijk
zie ook automarchand, brillenmarchand, marsjang, oudijzermarchand, voddenmarchand, kolenmarchand, pillenmarchand, slunsemarchang
De kelder wordt leeggemaakt en ik ga een marchand bellen om alle bruikbare brol te komen ophalen, tegen een vergoeding uiteraard.
Bibieke is de achterkleindochter van de 19de Eeuwse kolenmarchand in Lier.
“Doorgaans zijn Belgen goede marchanten, maar dat leidt vaak tot een gebrek aan voorbereiding”, vertelt Jean-Pierre Blumberg. (knack.be)
opkoper van oud ijzer, handelaar in metalen
zie ook marchand
Daarnet horen we hier allemaal de oudijzermarchand in de verte. Slow zegt: “zeg, zouden we die stoof niet meegeven, die staat al zo lang in de weg”. (wizzewasjes.be)
Een oudijzermarchand heeft bestek meegekregen van de luchthaven. Wie wil er lepeltjes met het logo van Sabena of KLM? (bruzz.be)
Hij redde talloze gietijzeren kruisen uit de omgeving en uit de Ardennen van de oudijzermarchand (nieuwsblad.be)
Enkele maanden geleden gekocht bij een oud-ijzermarchand die indertijd nog loten opgekocht had uit het ABL afvoerpark te Ieper (ablhistoryforum.be)
koopman, opkoper, handelaar
vnw:
•handelaar, koopman, -boer, venter: kolenmarchand
•sjacheraar, woekeraar
uitspraak in Antwerpen: marsjaant – mv. marsjaanten
Van Dale 2014 online: gewestelijk
zie ook automarchand, brillenmarchand, marsjang, oudijzermarchand, voddenmarchand, kolenmarchand, pillenmarchand, slunsemarchang
De kelder wordt leeggemaakt en ik ga een marchand bellen om alle bruikbare brol te komen ophalen, tegen een vergoeding uiteraard.
Bibieke is de achterkleindochter van de 19de Eeuwse kolenmarchand in Lier.
pejoratieve benaming voor mensen met een iets donkerder huidskleur, meestal gebezigd in het (extreem)rechtse middens
NL: lichtgetintiërs
Dat werkt toch gewoon niet? Alle Antwerp supporters zijn racisten want ik heb er eentje gesproken en die zei “alle bruinen buiten”. (Beyond Gaming)
Al onze ellende is de schuld van de Turken, de Marokkanen, de bruinen, de zwarten, de gekleurden. Zij pakken het werk af van de Belgen. (EVE)
terechte klachten
Het komt er dus op aan evenwichtige compromissen te vinden die rekening houden met de rechtmatige verzuchtingen van eenieder. In zodanige overeenkomsten mogen er geen verliezers zijn. Wij moeten tot oplossingen komen waar iedereen winnaar is. (Kersttoespraak koning Albert)
Zo kon de oude vijandschap geruisloos terugkeren in vele hoofden en in politieke verhoudingen. Over en weer wordt er nauwelijks geluisterd naar de rechtmatige verzuchtingen van de betrokken bevolking. (kerknet)
Zowel Prosper Poullet als mijn schoonvader waren van huis uit Franssprekend. Dit betekende echter niet dat zij afkerig stonden tegenover de Vlaamse Beweging. Integendeel, zij verdedigden de rechtmatige verzuchtingen van de Vlamingen, maar dat was voor de Leuvense franskiljonse bourgeoisie en middenstand voldoende om hen uit te schelden voor flaminganten. (Gaston Eyskens)
pejoratieve benaming voor mensen met een iets donkerder huidskleur, meestal gebezigd in het (extreem)rechtse middens
NL: lichtgetintiërs
Dat werkt toch gewoon niet? Alle Antwerp supporters zijn racisten want ik heb er eentje gesproken en die zei “alle bruinen buiten”. (Beyond Gaming)
Al onze ellende is de schuld van de Turken, de Marokkanen, de bruinen, de zwarten, de gekleurden. Zij pakken het werk af van de Belgen. (EVE)
neologisme: een land, m.n. België, waar flexi-jobs een belangrijk aandeel in de tewerkstelling uitmaken
Flexiland België kan heel wat uitdagingen oplossen (Opinie Vincent Van Quickenborne – demorgen.be)
Liberalen willen “België flexiland”, socialisten terughoudend (vrt.be)
Kafka heeft er als bijklusser in flexiland een kluif aan. (standaard.be)
Een Flexiland van verarmde en gestresseerde werknemers, zonder toegankelijke openbare diensten en tegen de achtergrond van een ontregelend klimaat? (knack.be)
neologisme: een land, m.n. België, waar flexi-jobss een belangrijk aandeel in de tewerkstelling uitmaken
Flexiland België kan heel wat uitdagingen oplossen (Opinie Vincent Van Quickenborne – demorgen.be)
Liberalen willen “België flexiland”, socialisten terughoudend (vrt.be)
Kafka heeft er als bijklusser in flexiland een kluif aan. (standaard.be)
Een Flexiland van verarmde en gestresseerde werknemers, zonder toegankelijke openbare diensten en tegen de achtergrond van een ontregelend klimaat? (knack.be)
bijklusbaan, oorspronkelijk in de horeca, maar tegenwoordig ook uitgebreid naar andere sectoren
In dit systeem kan iemand die een viervijfdebaan heeft bij een andere werkgever, bijverdienen in de horeca. De werknemer die de flexi-job uitoefent, betaalt geen sociale zekerheidsbijdragen. De werkgever betaalt een verlaagde bijdrage van 25%.
zie ook flexi-jobber; flexi-jobben; flexiland
De flexi-job wordt gekenmerkt door het flexi-loon. Dit is een niet-baremiek loon dat in een onderlinge overeenkomst wordt vastgelegd, maar niet onder een wettelijk minimum (9,50 EUR) mag gaan. (sdworx.be)
demorgen.be: Ze maakte van de gelegenheid ook gebruik om nog eens te pleiten voor een uitbreiding van de flexijobs, die nu alleen in de horeca worden gebruikt.
werkvrouw
oppas voor kinderen, en meid
vrouw die het huishoudelijke werk deed voor de pastoor
ook: maartje
vnw: maarte, maartje: dienstmeisje, meisje
Etymologie: Middelnederlands ‘maerte’.
(1410) genoemd naar de dienstvaardige Martha uit Lucas 10:38 (Van Dale)
Tineke van Heule, ons maartje,
Kan werken gelijk een paardje,
Kan melken, kan mesten,
Kan schuren gelijk de besten.
Tineke van Heule, ons maartje,
Staat hoog in de gunst van mijn vaartje,
En als moederken haar prijst,
Dat mijn zuster er om krijst,
Dan lach ik een beetj’ in mijn baardje.
(Tineke van Heule – René De Clercq)
werkvrouw
oppas voor kinderen, en meid
vrouw die het huishoudelijke werk deed voor de pastoor
ook: maartje
vnw: maarte, maartje: dienstmeisje, meisje
Etymologie: Middelnederlands ‘maerte’.
(1410) genoemd naar de dienstvaardige Martha uit Lucas 10:38 (Van Dale)
Tineke van Heule, ons maartje,
Kan werken gelijk een paardje,
Kan melken, kan mesten,
Kan schuren gelijk de besten.
Tineke van Heule, ons maartje,
Staat hoog in de gunst van mijn vaartje,
En als moederken haar prijst,
Dat mijn zuster er om krijst,
Dan lach ik een beetj’ in mijn baardje.
(Tineke van Heule – René De Clercq)
gaan, stappen
vnw:
•lopen (in NL betekenis = gaan in VL)
•functioneren, werken (zie andere betekenis van marcheren)
Typisch Vlaams: lopen, functioneren, werken: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 5; Vlaamsheid: 1
opm: SN-betekenis is stappen door soldaten
“Dat heb ik gezien”, krijs ik helemaal buiten mijn zinnen en marcheer naar de Playstationkamer waar ik de controllers verzamel en de kabel uit de televisie trek. (gva.be)
Zijn instructies zijn kort en bondig en zijn gericht op het effect van de beweging (marcheer naar voor en spring benen open toe) (exlo.be)
Ik marcheerde samen met hen in de Witte Mars, in de strijd voor arbeid, tegen de sluiting van Ford Genk en in talrijke andere betogingen. (lzg.be)
Zo zijn we te voet aangezet richting station waar hun auto geparkeerd stond. Na een paar honderd meter begon het goed te regenen. Hoe verder we marcheerden, hoe natter we werden. (nikoeeckhout.be)
Hoorapparaat en gehoorapparaat zijn allebei correct. In België wordt hoorapparaat het meest gebruikt, in Nederland gehoorapparaat. (www.vlaanderen.be/team-taaladvies)
Op basis van uw hoorprofiel, uw (esthetische) verwachtingen en uw budget wordt het beste hoorapparaat voor u uitgezocht. (uzleuven.be)
Steeds meer mensen dragen een hoorapparaat. Dat blijkt uit cijfers van het Riziv. (vrt.be)
Belgen die een hoorapparaat kopen, kiezen vaak voor de duurdere soorten. (demorgen.be)
CM wil zich ook inzetten om het terugbetalingsbeleid van hoorapparaten te optimaliseren en wijst op het belang van preventie van hoorproblemen. (standaard.be)
gaan, stappen
vnw:
•lopen (in NL betenis = gaan in VL)
•functioneren, werken (zie andere betekenis van marcheren)
Typisch Vlaams: lopen, functioneren, werken: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 5; Vlaamsheid: 1
opm: SN-betekenis is stappen door soldaten
“Dat heb ik gezien”, krijs ik helemaal buiten mijn zinnen en marcheer naar de Playstationkamer waar ik de controllers verzamel en de kabel uit de televisie trek. (gva.be)
Zijn instructies zijn kort en bondig en zijn gericht op het effect van de beweging (marcheer naar voor en spring benen open toe) (exlo.be)
Ik marcheerde samen met hen in de Witte Mars, in de strijd voor arbeid, tegen de sluiting van Ford Genk en in talrijke andere betogingen. (lzg.be)
Zo zijn we te voet aangezet richting station waar hun auto geparkeerd stond. Na een paar honderd meter begon het goed te regenen. Hoe verder we marcheerden, hoe natter we werden. (nikoeeckhout.be)
functioneren, werken (van toestellen en apparaten, maar ook van principes, systemen, …)
vnw:
•lopen (in NL betekenis = gaan in VL, zie andere betekenis van marcheren)
•functioneren, werken
Typisch Vlaams: lopen, functioneren, werken: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 5; Vlaamsheid: 1
Afgeleid van het Frans “marcher”.
uitspraak: masjeren
zie ook macheren
Mijn koffiemachien marcheert niet goe meer, ik ga een nieuw moeten kopen.
Uit De Morgen (7/9/11): ‘Strafwerk? Och, dat marcheert allemaal niet meer’, reageert leraar André S. (56). ‘Honderd jaar geleden misschien wel, maar de grenzen liggen vandaag veel verder.’
gaan, stappen
vnw:
•lopen (in NL betenis = gaan in VL)
•functioneren, werken (zie andere betekenis van marcheren)
Typisch Vlaams: lopen, functioneren, werken: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 5; Vlaamsheid: 1
opm: SN-betekenis is stappen door soldaten
“Dat heb ik gezien”, krijs ik helemaal buiten mijn zinnen en marcheer naar de Playstationkamer waar ik de controllers verzamel en de kabel uit de televisie trek. (gva.be)
Zijn instructies zijn kort en bondig en zijn gericht op het effect van de beweging (marcheer naar voor en spring benen open toe) (exlo.be)
Ik marcheerde samen met hen in de Witte Mars, in de strijd voor arbeid, tegen de sluiting van Ford Genk en in talrijke andere betogingen. (lzg.be)
Zo zijn we te voet aangezet richting station waar hun auto geparkeerd stond. Na een paar honderd meter begon het goed te regenen. Hoe verder we marcheerden, hoe natter we werden. (nikoeeckhout.be)
gaan, stappen
vnw:
•lopen (in NL betenis = gaan in VL
•functioneren, werken (, zie andere betekenis van marcheren)
Typisch Vlaams: lopen, functioneren, werken: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 5; Vlaamsheid: 1
opm: SN-betekenis is stappen door soldaten
“Dat heb ik gezien”, krijs ik helemaal buiten mijn zinnen en marcheer naar de Playstationkamer waar ik de controllers verzamel en de kabel uit de televisie trek. (gva.be)
Zijn instructies zijn kort en bondig en zijn gericht op het effect van de beweging (marcheer naar voor en spring benen open toe) (exlo.be)
Ik marcheerde samen met hen in de Witte Mars, in de strijd voor arbeid, tegen de sluiting van Ford Genk en in talrijke andere betogingen. (lzg.be)
Zo zijn we te voet aangezet richting station waar hun auto geparkeerd stond. Na een paar honderd meter begon het goed te regenen. Hoe verder we marcheerden, hoe natter we werden. (nikoeeckhout.be)
functioneren, werken (van toestellen en apparaten, maar ook van principes, systemen, …)
vnw:
•lopen (in NL betenis = gaan in VL, zie andere betekenis van marcheren)
•functioneren, werken
Typisch Vlaams: lopen, functioneren, werken: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 5; Vlaamsheid: 1
Afgeleid van het Frans “marcher”.
uitspraak: masjeren
zie ook macheren
Mijn koffiemachien marcheert niet goe meer, ik ga een nieuw moeten kopen.
Uit De Morgen (7/9/11): ‘Strafwerk? Och, dat marcheert allemaal niet meer’, reageert leraar André S. (56). ‘Honderd jaar geleden misschien wel, maar de grenzen liggen vandaag veel verder.’
gerief
wordt meestal gezegd als je je iets goeds aangeschaft hebt, zie voorbeeld hieronder.
vnw: marchandise: koopwaar, waar
ook marchandise (zie voorbeelden)
Mijn ouwe printer is kapot gegaan en nu heb ik mij een nieuwe gekocht. Nu heb ik me pas echt goei marchandies gekocht!
- Jef, ge hebt ne farme dikke buik gekregen he maat.
- Tja, goei marchandies moet onder een afdak hangen.
Zulke goede “marchandise van voor den oorlog” maken ze nu niet meer. (minatica.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.