Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
preskop, ‘geperst vlees’ van varkenskop, staart en oren
NL: hoofdkaas
Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België
Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands
Er bestaan tal van varianten, ook in de benaming: hoofdvlees of preskop (Vlaanderen), kopvlees (informeler), frut, zure zult, varkenskop, huidvleis (Zuid-Limburg), kipkap (Noord-Limburg), geperste kop, poskop (Zeeuws), huré of uufflakke (Gents). (wikipedia)
De deelnemers aan de viering werden na volbrachte taak in zaal De Vak uitgenodigd om er getrakteerd te worden op boterhammen met geperste kop. (hln.be)
Okra Leupegem huldigde tijdens een etentje met geperste kop en paté met pelaardappelen zijn kaartkampioenen. (nieuwsblad.be)
vnw: preskop, hoofdkaas
Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België
Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands
Er bestaan tal van varianten, ook in de benaming: hoofdvlees of preskop (Vlaanderen), kopvlees (informeler), frut, zure zult, varkenskop, huidvleis (Zuid-Limburg), kipkap (Noord-Limburg), geperste kop, poskop (Zeeuws), huré of uufflakke (Gents). (wikipedia)
De deelnemers aan de viering werden na volbrachte taak in zaal De Vak uitgenodigd om er getrakteerd te worden op boterhammen met geperste kop. (hln.be)
Okra Leupegem huldigde tijdens een etentje met geperste kop en paté met pelaardappelen zijn kaartkampioenen. (nieuwsblad.be)
helemaal zijn zin doen, zich laten gaan
Een van de eerste vrouwen die carrément haar goesting deed”: Grace Jones … Dat zei hij in zijn eerste toespraak aan de Liga sinds 2011. (krantenkoppen.be)
Als vrijheidszoeker doe ik carrément mijn goesting: ‘moet just niks’… Tegelijkertijd wil ik als jongleur CONSTANT nieuwe projecten op mijn bordje: laat dus maar komen! (Nele van Eyken)
Zolang het geen excuus is om carrément zijn eigen goesting proberen te doen. En misschien zijn wat burgerzin en vertrouwen nu ook wel belangrijk. (motorforum)
helemaal zijn zin doen, zich laten gaan
Een van de eerste vrouwen die carrément haar goesting deed”: Grace Jones … Dat zei hij in zijn eerste toespraak aan de Liga sinds 2011. (krantenkoppen.be)
Als vrijheidszoeker doe ik carrément mijn goesting: ‘moet just niks’… Tegelijkertijd wil ik als jongleur CONSTANT nieuwe projecten op mijn bordje: laat dus maar komen! (Nele van Eyken)
Zolang het geen excuus is om carrément zijn eigen goesting proberen te doen. En misschien zijn wat burgerzin en vertrouwen nu ook wel belangrijk. (motorforum)
kop of let; kruis of munt
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Kop of letter, in Zuid-Nederland bij het omhoog gooien van centen voor: kruis of munt. Ook letters en letteren, blijkbaar de meervoudsvormen, komen in dit verband voor; die woorden worden in sommig verband als bijw. gevoeld, en door analogie wordt in plaats van kop wel eens koppen of kopperen (koppelen) gezegd.
- Ze zijn betraapt, bezig zijnde met kop of letter te spelen, Loquela (1893).
- Het is letters, De Bo (1873).
- De cent valt letter, Joos (1900-1904).
- Koppen of letteren spelen, Cornelissen-Vervliet (1899)
Van Dale 2016 online: kop of letter: BE
Omdat beide broers hun persoonlijke voorkeur tegenover elkaar niet kenbaar wilden maken om elkaar niet te kwetsen, besloten ze om ‘kop of letter’ op te gooien. Met een 5-frank stuk werd de splitsing in 1957 beslecht, François kreeg de tabak, Gilbert de drank. (nieuwsblad.be)
Riekes haalde een vijffrankstuk uit zijn broekzak en begon per vraag kop of letter te spelen. Gooide hij kop dan schreef hij ja en was het letter dan antwoordde hij neen op de vraag. (beversklok.be)
Tot de vader het beu werd en besloot dat men kop of letter zou doen met een muntstuk. (bloggen.be)
afkorting van kop of letter
= kruis of munt, tossen;
de letter is de zijde van de munt die de waarde aangeeft
ook: kop of letter
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Kop of letter, in Zuid-Nederland bij het omhoog gooien van centen voor: kruis of munt. Ook letters en letteren, blijkbaar de meervoudsvormen, komen in dit verband voor; die woorden worden in sommig verband als bijw. gevoeld, en door analogie wordt in plaats van kop wel eens koppen of kopperen (koppelen) gezegd.
- Ze zijn betraapt, bezig zijnde met kop of letter te spelen, Loquela (1893).
- Het is letters, De Bo (1873).
- De cent valt letter, Joos (1900-1904).
- Koppen of letteren spelen, Cornelissen-Vervliet (1899)
Van Dale 2016 online: kop of letter: BE
Etymologiebank: Kruis of munt: Synonieme uitdrukkingen zijn kop of letters (of let),…
.jpg)
Wie begint er? Zullen we kop of let doen?
Kop of let gebruikt men in het voetbal en in sommige andere sporten, voor het bepalen van de speelrichting in de eerste helft en wie met het spel mag beginnen.
kop of let; kruis of munt
Omdat beide broers hun persoonlijke voorkeur tegenover elkaar niet kenbaar wilden maken om elkaar niet te kwetsen, besloten ze om ‘kop of letter’ op te gooien. Met een 5-frank stuk werd de splitsing in 1957 beslecht, François kreeg de tabak, Gilbert de drank. (nieuwsblad.be)
Riekes haalde een vijffrankstuk uit zijn broekzak en begon per vraag kop of letter te spelen. Gooide hij kop dan schreef hij ja en was het letter dan antwoordde hij neen op de vraag. (beversklok.be)
Tot de vader het beu werd en besloot dat men kop of letter zou doen met een muntstuk. (bloggen.be)
zelfmoord plegen door zich een kogel door het hoofd te jagen
vnw: zich door de kop schieten: zich een kogel door het hoofd jagen
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands
in Nederland: zich voor de kop schieten
Zich ‘door’ de kop schieten lijkt mij helaas doeltreffender dan zich ‘voor’ de kop schieten.
Judas schiet zich door de kop nadat die Christus heeft verraden. Wanneer Jezus naar het kruis gevoerd wordt draagt hij geen doornenkroon maar steken de doornen van binnen uit door zijn hoofd. (potaarde.be)
homo (homojargon, niet denigrerend)
eig. van d’sport – zie grammatica: gereduceerd lidwoord
Is da ook ene ‘van ’t sport’?
Wa?
Den die?
Dien heeft het uitgevonde!!
een glaasje sterke drank na een rijkelijk etentje
Wie heeft er goesting voor een digestifke bij de koffie?
verhaal uit de jaren ‘80 (waar of niet) over feestjes, gehouden in een bad met confituur
zie ook: bende van Nijvel, de ~, Roze Balletten, bendedossier, trop is te veel, VDB (vdb), en confituur.
Een belangrijke waarschuwing, want dat het confituurbad waarin men lag te zompen destijds ook écht gevuld zou zijn met potten uit de voorraadkast van de rijkswachtkazerne, lijkt me in meerdere opzichten net iets te fraai om sluitend te zijn. (Humo)
Eén van de meer zoetsappige verhalen die daarover verteld worden, zijn de fameuze confituurbaden, een begrip dat u letterlijk mag nemen. Er circuleren foto’s en filmpjes van schaars geklede dames tijdens deze “Rock and Roll dans la confiture”. (VRTNWS)
De Bende van Nijvel, de Roze Balletten, een minister die opduikt in de beruchte nachtclub Le Jonathan in Brussel waar halfnaakte vrouwen in baden vol confituur staan te dansen… alles wordt op een hoopje gegooid. (beursforum.be)
Trop is te veel en te veel is trop. Na een zitting van de parlementaire Bendecommissie stapte Vanden Boeynants zelfs op zijn kritische ondervrager Hugo Coveliers (toen Volksunie) af: ‘Moi, je ne pédale pas dans la confiture!’ (Knack)
verhaal uit de jaren ‘80 (waar of niet) over feestjes, gehouden in een bad met confituur
zie ook: bende van Nijvel, de ~, Roze Balletten, bendedossier, trop is te veel, VDB (<span class="caps">VDB</span>), en confituur.
Een belangrijke waarschuwing, want dat het confituurbad waarin men lag te zompen destijds ook écht gevuld zou zijn met potten uit de voorraadkast van de rijkswachtkazerne, lijkt me in meerdere opzichten net iets te fraai om sluitend te zijn. (Humo)
Eén van de meer zoetsappige verhalen die daarover verteld worden, zijn de fameuze confituurbaden, een begrip dat u letterlijk mag nemen. Er circuleren foto’s en filmpjes van schaars geklede dames tijdens deze “Rock and Roll dans la confiture”. (VRTNWS)
De Bende van Nijvel, de Roze Balletten, een minister die opduikt in de beruchte nachtclub Le Jonathan in Brussel waar halfnaakte vrouwen in baden vol confituur staan te dansen… alles wordt op een hoopje gegooid. (beursforum.be)
Trop is te veel en te veel is trop. Na een zitting van de parlementaire Bendecommissie stapte Vanden Boeynants zelfs op zijn kritische ondervrager Hugo Coveliers (toen Volksunie) af: ‘Moi, je ne pédale pas dans la confiture!’ (Knack)
begrip dat het bedrag aangeeft dat gemoeid is met de kosten van de vergrijzing
AN: de vergrijzingskosten
zie ook factuur
Een vergrijzingsfactuur van jaarlijks 26 miljard euro. Het wordt afwachten of de federale regering haar grote pensioenhervorming kan uitwerken. (De Standaard)
‘De ene vergrijzingsfactuur is de andere niet’ zegt Olivier Pintelon, politicoloog, expert sociaal beleid bij de progressieve denktank Minerva. Bron: Knack
De vergrijzingsfactuur zal een loodzware hypotheek leggen op ons beleid van morgen, maar de Vivaldi-regering blijkt onmachtig dat fundamentele probleem aan te pakken. (Twitter)
vnw: in België ook: rekening
zie ook elektriciteitsfactuur; waterfactuur; vergrijzingsfactuur
vgl. factuur, de ~ presenteren
Hoe uw factuur voor water, gas en elektriciteit betwisten? (economie.fgov.be)
Op deze manier kunnen uw gasten terwijl ze nog in het restaurant staan de factuur al voldoen. (lightspeedhq.be)
Amai, duur was het wel: Voor twee koffies en een waterke een factuur van 18 euro en centiemen. En ’t waren nochtans geen gouden lepelkes om mee te roeren.
per man, per persoon
vnw: 10 euro per kop: 10 euro per hoofd
“Als land is China bijvoorbeeld vervuilender, maar per kop doen wij het slechter”, zegt weervrouw en klimaatexpert Jill Peeters. (knack.be)
Een diner van 22.500 euro per kop (tijd.be)
Genk is zowel koploper in het tonnage verzameld zwerfvuil -het gaat om bijna 1.053 ton – als in zwerfvuil per kop; 15,7 kilo per Genkenaar. (nieuwsblad.be)
begrip dat het bedrag aangeeft dat gemoeid is met de kosten van de vergrijzing
AN: de vergrijzingskosten
Een vergrijzingsfactuur van jaarlijks 26 miljard euro. Het wordt afwachten of de federale regering haar grote pensioenhervorming kan uitwerken. (De Standaard)
‘De ene vergrijzingsfactuur is de andere niet’ zegt Olivier Pintelon, politicoloog, expert sociaal beleid bij de progressieve denktank Minerva. Bron: Knack
De vergrijzingsfactuur zal een loodzware hypotheek leggen op ons beleid van morgen, maar de Vivaldi-regering blijkt onmachtig dat fundamentele probleem aan te pakken. (Twitter)
per man, per persoon
vnw: 10 euro per kop: 10 euro per hoofd
“Als land is China bijvoorbeeld vervuilender, maar per kop doen wij het slechter”, zegt weervrouw en klimaatexpert Jill Peeters. (knack.be)
Een diner van 22.500 euro per kop (tijd.be)
Genk is zowel koploper in het tonnage verzameld zwerfvuil het gaat om bijna 1.053 ton als in zwerfvuil per kop; 15,7 kilo per Genkenaar. (nieuwsblad.be)
per man, per persoon
vnw: 10 euro per kop, 10 euro per hoofd
“Als land is China bijvoorbeeld vervuilender, maar per kop doen wij het slechter”, zegt weervrouw en klimaatexpert Jill Peeters. (knack.be)
Een diner van 22.500 euro per kop (tijd.be)
Genk is zowel koploper in het tonnage verzameld zwerfvuil het gaat om bijna 1.053 ton als in zwerfvuil per kop; 15,7 kilo per Genkenaar. (nieuwsblad.be)
juist geteld
vnw: op de kop: precies, op de kop af
Het was op de kop 25 euro.
de omslag (wending) die er gemaakt moet worden om tot een confederatie te komen in België
zie: confederalisme; confederaal
‘Je bezet enkel de viceposten en spreekt een aantal minimale doelstellingen af, vooral budgettaire. Intussen vertimmer je het land in de diepte, met een confederale omslag.’ (De Tijd)
Wie in hemelsnaam gaat de andere leveren voor die ‘confederale omslag’? De Belgicisten van MR, Open Vld, Ecolo of PVDA? (doorbraak.be)
De N-VA wil een zogenaamde confederale omslag van België na de verkiezingen van 2024. Zelden was een kiesbelofte zo broos’, … (Knack)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
