Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
rijstrook die automobilisten vrij moeten houden bij calamiteiten zodat de hulpdiensten erlangs kunnen
oo reddingstrook (zie voorbeelden)
vgl. pechstrook, moordstrook
Op wegen met meer dan één rijstrook is het sinds 1 oktober 2020 in België verplicht een reddingsstrook te vormen in geval van file. (Auto Week)
Voor een ambulance die op weg is naar een ongeval met gewonden of geknelde personen telt elke seconde en is de reddingsstrook van belang. (pitane.blue)
Twee jaar na de invoering weet een derde van de Vlaamse autobestuurders nog steeds niet wat een reddingsstrook is. (Tubantia)
Wat is een reddingstrook en hoe moet ik dit toepassen? (politie.be)
in Nederland: vluchtstrook
Van Dale 2016 online: BE
zie ook verzamellemma wegcode
zie ook pechstrookrijder
vgl. reddingsstrook, moordstrook
Als je auto op de pechstrook staat, moet ge bij het uitstappen een fluovestje aan doen zodat je goed zichtbaar bent voor het aanstormende verkeer.
rijstrook die automobilisten vrij moeten houden bij calamiteiten zodat de hulpdiensten erlangs kunnen
vgl. pechstrook, moordstrook
Op wegen met meer dan één rijstrook is het sinds 1 oktober 2020 in België verplicht een reddingsstrook te vormen in geval van file. (Auto Week)
Voor een ambulance die op weg is naar een ongeval met gewonden of geknelde personen telt elke seconde en is de reddingsstrook van belang. (pitane.blue)
Twee jaar na de invoering weet een derde van de Vlaamse autobestuurders nog steeds niet wat een reddingsstrook is. (Tubantia)
lijsttrekker
vnw: lijsttrekker, aanvoerder bij verkiezingen
in NL alleen gebruikelijk in de wielersport (evenals VL)
Van Dale online: BE; politiek lijsttrekker
vrouw: kopvrouw
zie ook andere betekenis van kopman
Niet Herman, maar zoon Alexander De Croo trekt bij de gemeenteraadsverkiezingen de lijst van Open Vld in Brakel. (Open VLD)
Onze kopman Mark Demesmaeker, bewijst verkiezing na verkiezing dat hij de populairste politicus is van Halle. (NVA)
vnw: belangrijkste renner in een wielerploeg
opm: tegenwoordig ook in NL in gebruik, maar zoals vele wielertermen uit VL overgewaaid
zie ook andere betekenis van kopman
Nairo Quintana is kopman voor Arkéa-Samsic in de Vuelta. (wielerkrant.be)
Ewan is uitstekend omringd, lijfwacht Jasper De Buyst neemt zijn kopman op sleeptouw. (sporza.be)
vnw: belangrijkste renner in een wielerploeg
opm: tegenwoordig ook in NL in gebruik, maar zoals vele wielertermen uit VL overgewaaid
Nairo Quintana is kopman voor Arkéa-Samsic in de Vuelta. (wielerkrant.be)
Ewan is uitstekend omringd, lijfwacht Jasper De Buyst neemt zijn kopman op sleeptouw. (sporza.be)
lijsttrekker
vnw: lijsttrekker, aanvoerder bij verkiezingen
in NL alleen gebruikelijk in de wielersport (evenals VL)
Van Dale online: BE; politiek lijsttrekker
vrouw: kopvrouw
Niet Herman, maar zoon Alexander De Croo trekt bij de gemeenteraadsverkiezingen de lijst van Open Vld in Brakel. (Open VLD)
Onze kopman Mark Demesmaeker, bewijst verkiezing na verkiezing dat hij de populairste politicus is van Halle. (NVA)
kopie
vnw: in België soms voor: kopie
VD2015 online: Belgisch-Nederlands
opm: SN-betekenis van kopij zijn teksten voor de krant
zie ook: examenkopij
forum.politics.be: Je kent heel dat lijvige verslag toch? Kunnen we daar een kopij van krijgen of staat dat ergens op het internet?
chu-brugmann.be: Aanvraagformulier voor het bekomen van een kopij van het medisch dossier of resultaten door de patiënt zelf.
vastgoedservice.be: Gedeeltelijke kopij van het kadastraal perceelplan. GEEL 3 AFD. Ìb/206473-003.
(bij prijsaanduiding) voor, tegen, à, NL à raison van
< Frans: à
vnw: kopen aan een prijs: kopen voor een bepaalde prijs
taaladvies.net: standaardtaal in België, status onduidelijk
Van Dale: Belgisch-Nederlands, niet algemeen: bij prijsaanduiding; voor, tegen
DS2015 geen standaardtaal
We hebben die grond gekocht aan 60 euro per vierkante meter.
Belgacom heeft immers de 12,4 miljoen aandelen die het in 2003 van ADSB heeft gekocht aan 26,25 euro per stuk, vernietigd. (standaard.be)
Fake je desinteresse en je kan het wellicht kopen aan de minimale verkoopprijs.(standaard.be)
een kindje krijgen
vnw: een kind(je) kopen: een kind(je) krijgen
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal
Woordenboek der Nederlandsche Taal: koopen: Een kind (enz.) koopen
- Een stamhouder spookte hun steeds door den kop: Een jongetje wilden ze koopen, (W. van Reymerswael, Haagse Satyren (1929))
Van Dale 2012 online: een kindje kopen: Belgisch-Nederlands, spreektaal, kindertaal
DS2015 geen standaardtaal
vgl. kinneke kopen
- Ja, Jefke, de onbevlekte ontvangenis, hoe zal ik dat uitleggen… dat is Maria en Jozef die het kinneke Jezus kochten zonder dat Jozef in de portemonnee van Maria moest zitten…
- Was kinneke Jezus dan gratis?
- Euh… ja… zoiets… en ga nu maar verder met de lego spelen, ik moet de gazet nog lezen…
Binnen een paar maanden koopt myn dochter haar 1ste kindje.
In het stuk wordt een piratenmeisje bijvoorbeeld verliefd op een olifant en gaat ze bij de kruidenier een kindje kopen. (standaard.be)
bevallen
zie ook andere betekenis van kopen: een kind(je) kopen: een kind(je) krijgen
vergelijk kinneke kopen, kopen, een kindje ~
ook gebruikelijk in:
- Antwerpse Kempen
- Waasland
- Vlaamse kust
Niet gebruikelijk in Antwerpen en in Limburg
Ze koopt zij heel gemakkelijk. Na een uur was het gepasseerd. De kleine weegt 3 kilo!
- Wanneer moet ze kopen?
- Dat zal in het vroege voorjaar zijn. (Antwerpse Kempen)
> andere betekenis van kopen
bevallen
vnw: een kind(je) kopen: een kind(je) krijgen
vergelijk kinneke kopen, kopen, een kindje ~
ook gebruikelijk in:
- Antwerpse Kempen
- Waasland
- Vlaamse kust
Niet gebruikelijk in Antwerpen en in Limburg
Ze koopt zij heel gemakkelijk. Na een uur was het gepasseerd. De kleine weegt 3 kilo!
- Wanneer moet ze kopen?
- Dat zal in het vroege voorjaar zijn. (Antwerpse Kempen)
> andere betekenis van kopen
(kaartterm) met een troefkaart een slag proberen te halen
vnw: troeven in het kaartspel
Woordenboek der Nederlandsche Taal: koopen: Ten zuiden van de groote rivieren: troeven.
- ”Ik wil niet koopen” zeide Clara ”dan heeft vader Torfs ook een’ slag. Daar, RuitenNegen!” Conscience (ed. 1867).
- Hooger koopen, met eene hooger kaart koopen, Teirlinck.
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
Waarom kocht gij die slag nu niet, gij hebt toch nog een troef?
> andere betekenis van kopen
rijstrook die automobilisten vrij moeten houden bij calamiteiten zodat de hulpdiensten erlangs kunnen
Op wegen met meer dan één rijstrook is het sinds 1 oktober 2020 in België verplicht een reddingsstrook te vormen in geval van file. (Auto Week)
Voor een ambulance die op weg is naar een ongeval met gewonden of geknelde personen telt elke seconde en is de reddingsstrook van belang. (pitane.blue)
Twee jaar na de invoering weet een derde van de Vlaamse autobestuurders nog steeds niet wat een reddingsstrook is. (Tubantia)
‘Typisch Vlaams’ is een boekje uitgegeven door het Davidsfonds met 4000 woorden en uitdrukkingen door Ludo Permentier en Rik Schutz verzameld.
Interessant is dat zij voor elk lemma de ‘Vlaamsheid’ weergeven door een aantal ‘leeuwen’ bij het lemma te plaatsen. Zo is volgens de auteurs beenhard met 6 leeuwen typischer Vlaams dan bekwaam (om) met slechts 1 leeuw.
In Van Dale staat besttijd ongemarkeerd als SN terwijl het in ‘Typisch Vlaams’ 7 leeuwen krijgt.
geperste kop; vleesbereiding (‘geperst vlees’) van varkenskop, oren en staart
Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 1
Ik wilde hier van achter mijn bord met preskop een poging doen het Goudblommeke te typeren zónder de evidente namen te noemen of de hogervermelde kadertjes te kaderen. (bruzz.be)
Proef er zeker de fouées en galipettes, plaatselijke specialiteiten die niet moeten onderdoen voor onze boterhammen met preskop (standaard.be)
De tweede stop is op de Rooberg (aan het ploegmonument) voor een boterham met preskop en een Delirium. (nieuwsblad.be)
preskop, ‘geperst vlees’ van varkenskop, staart en oren
NL: hoofdkaas
Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België
Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands
Er bestaan tal van varianten, ook in de benaming: hoofdvlees of preskop (Vlaanderen), kopvlees (informeler), frut, zure zult, varkenskop, huidvleis (Zuid-Limburg), kipkap (Noord-Limburg), geperste kop, poskop (Zeeuws), huré of uufflakke (Gents). (wikipedia)
De deelnemers aan de viering werden na volbrachte taak in zaal De Vak uitgenodigd om er getrakteerd te worden op boterhammen met geperste kop. (hln.be)
Okra Leupegem huldigde tijdens een etentje met geperste kop en paté met pelaardappelen zijn kaartkampioenen. (nieuwsblad.be)
vnw: preskop, hoofdkaas
Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België
Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands
Er bestaan tal van varianten, ook in de benaming: hoofdvlees of preskop (Vlaanderen), kopvlees (informeler), frut, zure zult, varkenskop, huidvleis (Zuid-Limburg), kipkap (Noord-Limburg), geperste kop, poskop (Zeeuws), huré of uufflakke (Gents). (wikipedia)
De deelnemers aan de viering werden na volbrachte taak in zaal De Vak uitgenodigd om er getrakteerd te worden op boterhammen met geperste kop. (hln.be)
Okra Leupegem huldigde tijdens een etentje met geperste kop en paté met pelaardappelen zijn kaartkampioenen. (nieuwsblad.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
