Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #11741

    gsm’en
    (ww. gsm'de; gegsm'd)

    de gsm gebruiken

    google2023: de beperkte hits in .NL zijn meestal mbt BE

    Aan het gsm’en achter het stuur? Dan kan je rijbewijs op woensdag 24 en donderdag 25 mei onmiddellijk worden ingetrokken. (hln.be)

    Hij gsm’de vaak met Louis Tobback, al sloeg hij diens raad soms in de wind. (demorgen.be)

    Toch wordt er ook bij ons duchtig gegsm’d achter het stuur. (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 24 Oct 2023 18:19
    0 reactie(s)

    #11742

    gsm
    (zn. m. -s)

    mobiele telefoon
    (GSM is SN, maar meer gebruikt in Vlaanderen)

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 3

    < afkorting voor Global System for Mobile Communications

    Nokia 6120 Classic alga 01

    vgl. gsm’en

    De beltoon van mijn gsm is het lievelingslied van mijn vader zaliger.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 24 Oct 2023 18:14
    1 reactie(s)

    #11743

    matinaal
    (bn.)

    vnw: matineus, vroeg uit de veren, vroeg

    Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 1; Vlaamsheid: 3

    Vandaag maak ik dé grote uitzondering voor een matinale date bij Gust, mét koffiebuddy Rudy. (nieuwsblad.be)

    Toen hij de vertegenwoordigers van ABVV en ACLVB ontving in zijn poging om het overleg voor de privé-sector opnieuw vlot te trekken, had hij al een matinale bijeenkomst van het comité A achter de rug. (tijd.be)

    Matinaal feest. BRUSSEL — Morgen, woensdag, viert Voor de dag zijn tiende verjaardag met een live uitzending van 6 tot 9 uur. (standaard.be)

    Voorts zijn we constant open zodat zelfs sommige van onze leden hier om acht uur ’s morgens al een matinaal partijtje komen afwerken. (hln.be)

    Erg matinaal blijken Placora’s in het voorjaar niet te zijn op zondag want alleen Steve en Peter waagden zich aan een uitwaaiertje van 60km. (bloggen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 24 Oct 2023 16:50
    0 reactie(s)

    #11744

    elektromecanicien
    (zn. m. ~s)

    mecanicien/monteur die aan elektrische installaties en apparaten werkt

    ook electromecanicien, zie voorbeelden

    Een elektromecanicien houdt zich bezig met het plaatsen en aansluiten van elektrische motoren, nood- en beveiligingssystemen, pneumatische onderdelen, contactoren, PLC’s, frequentieregelaars, signalerings- en bedieningsapparatuur, borden en verlichting in een industriële omgeving. (hik.be)

    U kent die droom wel: van krantenbezorger tot mediamagnaat. Of in Barts geval: van elektromecanicien A2 tot prof! (vrt.be)

    Rothman Salazar, zopas onverbiddelijk uitgewezen, zou toch een perfecte economische migrant zijn: als electromecanicien wil hij niets liever dan een knelpuntberoep invullen. (demorgen.be)

    “De meerderheid bij Ford beschikt over kostbare ervaring die van pas komt voor functies als treinbestuurder, technicus of elektromecanicien.” (demorgen.be)

    Bij de uitschieters qua populariteit zitten klassiekers als de avondopleiding tot elektricien of elektromecanicien. (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 24 Oct 2023 16:20
    0 reactie(s)

    #11745

    electromecanicien

    zie elektromecanicien

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 24 Oct 2023 08:13
    0 reactie(s)

    #11746

    elektromecanicien
    (zn. m. ~s)

    die aan elektrische installaties en apparaten werkt

    ook electromecanicien, zie voorbeelden

    Een elektromecanicien houdt zich bezig met het plaatsen en aansluiten van elektrische motoren, nood- en beveiligingssystemen, pneumatische onderdelen, contactoren, PLC’s, frequentieregelaars, signalerings- en bedieningsapparatuur, borden en verlichting in een industriële omgeving. (hik.be)

    U kent die droom wel: van krantenbezorger tot mediamagnaat. Of in Barts geval: van elektromecanicien A2 tot prof! (vrt.be)

    Rothman Salazar, zopas onverbiddelijk uitgewezen, zou toch een perfecte economische migrant zijn: als electromecanicien wil hij niets liever dan een knelpuntberoep invullen. (demorgen.be)

    “De meerderheid bij Ford beschikt over kostbare ervaring die van pas komt voor functies als treinbestuurder, technicus of elektromecanicien.” (demorgen.be)

    Bij de uitschieters qua populariteit zitten klassiekers als de avondopleiding tot elektricien of elektromecanicien. (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 24 Oct 2023 08:13
    0 reactie(s)

    #11747

    mecanicien
    (de ~ (m.), ~s)

    monteur, mekanieker, mechanieker
    ook i.h.b. een fietsenmechanieker

    vnw: in België vaak voor: monteur

    Van Dale 2005: 2.(algemeen Belgisch-Nederlands) monteur
    Van Dale 2017 online: BE

    Frans mécanicien

    vgl. automecanicien; electromecanicien

    Die machine kunnen we zelf niet herstellen, roep de mecaniciens maar.

    Een mecanicien die tijdens het wielervoorjaar van 2010 aan de fiets werkte van Fabian Cancellara verdedigt de Zwitser. “Ik zou dat motortje meteen ontdekt hebben”, zegt Rune Kristensen, destijds mecanicien bij Saxo Bank. (sporza.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 24 Oct 2023 08:02
    1 reactie(s)

    #11748

    mazoutverwarming
    (zn. v.; ~en)

    verwarming op mazout; stookolieverwarming

    zie ook mazoutstoof; mazoutkachel

    Wij verbleven in een comfortabele basis, waar de mazoutverwarming zorgde voor een knusse 18 graden, terwijl het buiten tot -50 graden vroor. (standaard.be)

    Voor de ruim 3,5 miljoen Belgen met mazoutverwarming scheiden we graag nog eens feit van fictie. (demorgen.be)

    Weg met benzinewagens en met mazoutverwarming, een kerosinetaks en een CO₂-taks aan de grens: de Europese klimaatpuzzel (tijd.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 23 Oct 2023 09:52
    0 reactie(s)

    #11749

    mazoutkachel
    (zn. v.; ~s)

    mazoutstoof; kachel op mazout, oliekachel

    Zuidnederlands Woordenboek (WALTER DE CLERCK (1981)): Oliekachel, oliehaard, soms bep.: olieconvector; in de standaardt. ook: petroleumkachel.

    De oorzaak was een vogelnest dat in de schoorsteen zat. Daardoor was de rook van een mazoutkachel in het huis blijven hangen. (vrt.be)

    “Ik woonde met mijn twee dochters, toen vier en zes jaar, in een piepkleine tussenwoning, met een mazoutkachel in de woonkamer" (demorgen.be)

    Het onzorgvuldig bijvullen van een mazoutkachel veroorzaakte zaterdagavond in de Brusselsestraat een zware brand. (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 23 Oct 2023 09:48
    0 reactie(s)

    #11750

    mazoutstoof
    (de ~ (v.), -ven)

    ook in de prov. Antw.

    zie ook mazoutkachel, mazoutverwarming

    vgl. stoof; gasstoof; kolenstoof

    De mazoutstoven en de gaskachels hebben de kolenkachels verdreven.

    T’is een mazoutstoof en dat dient om mazout te verbranden, niet om gazetten of hout of plastiek te verbranden. (9lives.be)

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 23 Oct 2023 09:44
    0 reactie(s)

    #11751

    mazoutvuur
    (zn. o.; ~vuren)

    mazoutstoof; mazoutkachel, mazoutverwarming

    vnw

    Bobbejaan zong in diezelfde meezinger: ‘Er vloog een mazoetvuur in brand in m’n straat/ Toen de brandweer verscheen was ‘t al veel te laat’ (standaard.be)

    Mazoutvuur zet huis onder rook. (nieuwsblad.be)

    Huis onder roet na explosie in mazoutvuur | Wetteren (hln.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 23 Oct 2023 09:43
    0 reactie(s)

    #11752

    carrièrist
    (z.n. de ~ (m.) ~en)

    iemand die hard zijn best doet om carrière te maken
    AN: carrièremaker, streber

    De leerkracht is geen carrièrist maar een idealist. Zelf sta ik als zij-instromer twee jaar in het onderwijs. Ik ben dus een groentje. (DM)

    De carrièrist opereert integendeel met een onzekerheid die hij altijd zélf mee produceert en die hij nooit kan opheffen, enkel imaginair negeren. (De Witte Raaf)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Gene Zever op 22 Oct 2023 12:45
    0 reactie(s)

    #11753

    doorstoter
    (z.n. de ~ (m.) ~s)

    jargon voor tussenhandelaar in het Antwerpse drugscircuit

    Die groepen kopen blokken per kilo aan bij tussenhandelaars en doorstoters brengen de drugs via een netwerk van ‘runners’ aan de man. (GVA)

    Antwerpen – De cocaïne die via de havens het land binnenkomt, vindt zijn weg naar de gebruiker via een grillig distributienetwerk van groothandelaars in blokken, doorstoters en pakjesdealers. Journalist en antropoloog Teun Voeten verdiepte zich in opdracht van stad Antwerpen twee jaar lang in het wereldje van de dealers. “De verkoop is in sneltempo aan het veranderen. Ook in de drugswereld hebben het internet en de sociale media zijn intrede gedaan en de corona-pandemie heeft dat proces alleen maar versneld.” (GVA)

    Regio Antwerpen
    Bewerking door Gene Zever op 22 Oct 2023 12:32
    0 reactie(s)

    #11754

    carrièrist
    (z.n. de ~ (m.) ~en)

    eind die hard zijn best doet om carrière te maken
    AN: carrièremaker, streber

    De leerkracht is geen carrièrist maar een idealist. Zelf sta ik als zij-instromer twee jaar in het onderwijs. Ik ben dus een groentje. (DM)

    De carrièrist opereert integendeel met een onzekerheid die hij altijd zélf mee produceert en die hij nooit kan opheffen, enkel imaginair negeren. (De Witte Raaf)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Gene Zever op 22 Oct 2023 12:16
    0 reactie(s)

    #11755

    patine
    (z.n. de~ (v.) ~s)

    de laag van het materiaal verkregen hetzij door de tijd hetzij door bewerking die het finale aanzicht van het materiaal bepaalt
    AN: het patina (o.)
    NL: het patina, ook wel de look

    Door de eeuwen heen hebben ze hun dienst bewezen als straatstenen, de patine van deze straatkassei verschilt dan ook van partij tot partij. (kasseiendeclerqc.be)

    Exterior Wood Shield creëert een water- en vuilafstotend oppervlak met respect voor de patine van het hout aangezien het kleurloos is. (woca.be)

    Bij het aanbrengen van de patine zal deze eerst vrij hard lijken. Vergeet niet dat je kalkmengsel nat is waardoor alles stukken donkerder lijkt. (debeverdeco.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Gene Zever op 22 Oct 2023 12:12
    0 reactie(s)

    #11756

    corbicyclette
    (z.n. de ~ (v.) ~s)

    neologisme: uitvaartbakfiets, rouwbakfiets

    Zij ziet de lijkbakfiets als een mooi alternatief voor de traditionele lijkwagen waar de schone, trage en stille corbicyclette aan bijdraagt. (HLN)

    Een mooi voorbeeld is de ‘corbicyclette’ van het uitvaartcentrum ‘Le Ciel & la Terre’ in Parijs (Frankrijk) dat gebruik maakt van een specifiek aangepaste elektrische bakfiets om lijken te vervoeren. Deze bakfiets weegt 180 kg, heeft een laadvermogen van 200 kg en bereikt een snelheid van 25 km/u. Volgens initiatiefneemster Isabelle Plumereau is dit “een bijzonder geschikt alternatief in een stedelijke omgeving, waarbij het schoon en stil functioneren van de corbicyclette een troef is om bij te dragen tot de serene sfeer van de uitvaart”. (AM business)

    Regio Brussel
    Bewerking door Gene Zever op 22 Oct 2023 12:06
    0 reactie(s)

    #11757

    mazoutvuur
    (zn. o.; ~vuren)

    vnw: mazoutkachel, mazoutverwarming

    Bobbejaan zong in diezelfde meezinger: ‘Er vloog een mazoetvuur in brand in m’n straat/ Toen de brandweer verscheen was ‘t al veel te laat’ (standaard.be)

    Mazoutvuur zet huis onder rook. (nieuwsblad.be)

    Huis onder roet na explosie in mazoutvuur | Wetteren (hln.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 Oct 2023 11:23
    0 reactie(s)

    #11758

    mazout
    (de ~ (m.))

    stookolie, brandstof, diesel

    vnw: stookolie, dieselolie
    -verwarming met mazout: oliestook(inrichting)
    -een auto op mazout: een auto die op dieselbrandstof rijdt

    uitspr.: mazoet (zie voorbeelden)

    < Frans mazout < Russisch mazut (petroleumrest) < Arabisch: makhzulat (afval)

    Woordenboek der Nederlandsche Taal, bij mazoet:
    Petroleumresidu dat gebruikt wordt als brandstof; stookolie. In Vlaams-België.
    - Spoedig bleek deze afval, een strooperige, zwartbruine olie, `mazout’, een voortreffelijk stookmiddel te zijn, (Gerretson, `Koninklijke’ 1932).

    DS2015 geen standaardtaal (ondanks bloemlezing onder)

    zie ook rode mazout; mazouttank; mazoutvuur

    Ze komen onze tank met mazoet vullen, nog net op tijd voor de winter begint.

    Bloemlezing De Standaard:
    Steeds meer bestuurders tanken mazout – De Standaard
    De mazout is in vier jaar niet meer zo goedkoop geweest als vandaag.(standaard.be)
    Een gecoördineerde actie op verschillende plaatsen in Limburg en Luik heeft een miljoenenfraude met rode mazout blootgelegd. (standaard.be)
    Honderden liter mazout via riool in dode Leiearm – De Standaard
    enz.

    Mazoutkorting van 200 euro en korting van 10 euro op volle autotank: federale regering heeft energieakkoord beet (demorgen.be)

    We hebben een huis op het oog om aan te kopen maar er staat nog een CV op mazoet in. (forum.belgiumdigital.com)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 Oct 2023 11:21
    0 reactie(s)

    #11759

    mazouttank
    (znw. de ~ (v.) ~en)

    brandstoftank (diesel) , stookolietank

    vnw

    zie: mazout

    De bestelwagen reed in op een Engelse vrachtwagen die net rechtsomkeer aan het maken was. Hierbij werd de mazouttank van de vrachtwagen geraakt. De brandweer van Veurne kreeg versterking van drie andere korpsen om het vuur te blussen. (deredactie.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 Oct 2023 11:20
    0 reactie(s)

    #11760

    mazout
    (de ~ (m.))

    stookolie, brandstof, diesel

    vnw: stookolie, dieselolie
    -verwarming met mazout: oliestook(inrichting)
    -een auto op mazout: een auto die op dieselbrandstof rijdt

    uitspr.: mazoet (zie voorbeelden)

    < Frans mazout < Russisch mazut (petroleumrest) < Arabisch: makhzulat (afval)

    Woordenboek der Nederlandsche Taal, bij mazoet:
    Petroleumresidu dat gebruikt wordt als brandstof; stookolie. In Vlaams-België.
    - Spoedig bleek deze afval, een strooperige, zwartbruine olie, `mazout’, een voortreffelijk stookmiddel te zijn, (Gerretson, `Koninklijke’ 1932).

    DS2015 geen standaardtaal (ondanks bloemlezing onder)

    zie ook rode mazout; mazouttank

    Ze komen onze tank met mazoet vullen, nog net op tijd voor de winter begint.

    Bloemlezing De Standaard:
    Steeds meer bestuurders tanken mazout – De Standaard
    De mazout is in vier jaar niet meer zo goedkoop geweest als vandaag.(standaard.be)
    Een gecoördineerde actie op verschillende plaatsen in Limburg en Luik heeft een miljoenenfraude met rode mazout blootgelegd. (standaard.be)
    Honderden liter mazout via riool in dode Leiearm – De Standaard
    enz.

    Mazoutkorting van 200 euro en korting van 10 euro op volle autotank: federale regering heeft energieakkoord beet (demorgen.be)

    We hebben een huis op het oog om aan te kopen maar er staat nog een CV op mazoet in. (forum.belgiumdigital.com)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 Oct 2023 11:19
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.