Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #11761

    mazout
    (de ~ (m.))

    stookolie, brandstof, diesel

    vnw: stookolie, dieselolie
    -verwarming met mazout: oliestook(inrichting)
    -een auto op mazout: een auto die op dieselbrandstof rijdt

    uitspr.: mazoet (zie voorbeelden)

    < Frans mazout < Russisch mazut (petroleumrest) < Arabisch: makhzulat (afval)

    Woordenboek der Nederlandsche Taal, bij mazoet:
    Petroleumresidu dat gebruikt wordt als brandstof; stookolie. In Vlaams-België.
    - Spoedig bleek deze afval, een strooperige, zwartbruine olie, `mazout’, een voortreffelijk stookmiddel te zijn, (Gerretson, `Koninklijke’ 1932).

    DS2015 geen standaardtaal (ondanks bloemlezing onder)

    zie ook rode mazout; mazouttank

    Ze komen onze tank met mazoet vullen, nog net op tijd voor de winter begint.

    Bloemlezing De Standaard:
    Steeds meer bestuurders tanken mazout – De Standaard
    De mazout is in vier jaar niet meer zo goedkoop geweest als vandaag.(standaard.be)
    Een gecoördineerde actie op verschillende plaatsen in Limburg en Luik heeft een miljoenenfraude met rode mazout blootgelegd. (standaard.be)
    Honderden liter mazout via riool in dode Leiearm – De Standaard
    enz.

    Mazoutkorting van 200 euro en korting van 10 euro op volle autotank: federale regering heeft energieakkoord beet (demorgen.be)

    We hebben een huis op het oog om aan te kopen maar er staat nog een CV op mazoet in. (forum.belgiumdigital.com)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 Oct 2023 11:19
    0 reactie(s)

    #11762

    mazout
    (de ~ (m.))

    stookolie, brandstof, diesel

    vnw: stookolie, dieselolie
    -verwarming met mazout: oliestook(inrichting)
    -een auto op mazout: een auto die op dieselbrandstof rijdt

    uitspr.: mazoet (zie voorbeelden)

    < Frans mazout < Russisch mazut (petroleumrest) < Arabisch: makhzulat (afval)

    Woordenboek der Nederlandsche Taal, bij mazoet:
    Petroleumresidu dat gebruikt wordt als brandstof; stookolie. In Vlaams-België.
    - Spoedig bleek deze afval, een strooperige, zwartbruine olie, `mazout’, een voortreffelijk stookmiddel te zijn, (Gerretson, `Koninklijke’ 1932).

    DS2015 geen standaardtaal (ondanks bloemlezing onder)

    zie ook rode mazout

    Ze komen onze tank met mazoet vullen, nog net op tijd voor de winter begint.

    Bloemlezing De Standaard:
    Steeds meer bestuurders tanken mazout – De Standaard
    De mazout is in vier jaar niet meer zo goedkoop geweest als vandaag.(standaard.be)
    Een gecoördineerde actie op verschillende plaatsen in Limburg en Luik heeft een miljoenenfraude met rode mazout blootgelegd. (standaard.be)
    Honderden liter mazout via riool in dode Leiearm – De Standaard
    enz.

    Mazoutkorting van 200 euro en korting van 10 euro op volle autotank: federale regering heeft energieakkoord beet (demorgen.be)

    We hebben een huis op het oog om aan te kopen maar er staat nog een CV op mazoet in. (forum.belgiumdigital.com)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 Oct 2023 11:19
    0 reactie(s)

    #11763

    mazoet

    zie mazout

    vnw: mazout, mazoet

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 Oct 2023 11:18
    0 reactie(s)

    #11764

    mazout
    (de ~ (m.))

    stookolie, brandstof, diesel

    vnw: stookolie, dieselolie
    -verwarming met mazout: oliestook(inrichting)
    -een auto op mazout: een auto die op dieselbrandstof rijdt

    uitspr.: mazoet

    < Frans mazout < Russisch mazut (petroleumrest) < Arabisch: makhzulat (afval)

    Woordenboek der Nederlandsche Taal, bij mazoet:
    Petroleumresidu dat gebruikt wordt als brandstof; stookolie. In Vlaams-België.
    - Spoedig bleek deze afval, een strooperige, zwartbruine olie, `mazout’, een voortreffelijk stookmiddel te zijn, (Gerretson, `Koninklijke’ 1932).

    DS2015 geen standaardtaal (ondanks bloemlezing onder)

    zie ook rode mazout

    Ze komen onze tank met mazoet vullen, nog net op tijd voor de winter begint.

    Bloemlezing De Standaard:
    Steeds meer bestuurders tanken mazout – De Standaard
    De mazout is in vier jaar niet meer zo goedkoop geweest als vandaag.(standaard.be)
    Een gecoördineerde actie op verschillende plaatsen in Limburg en Luik heeft een miljoenenfraude met rode mazout blootgelegd. (standaard.be)
    Honderden liter mazout via riool in dode Leiearm – De Standaard
    enz.

    Mazoutkorting van 200 euro en korting van 10 euro op volle autotank: federale regering heeft energieakkoord beet (demorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 Oct 2023 11:17
    0 reactie(s)

    #11765

    mazout
    (de ~ (m.))

    stookolie, brandstof, diesel

    vnw: stookolie, dieselolie
    -verwarming met mazout: oliestook(inrichting)
    -een auto op mazout: een auto die op dieselbrandstof rijdt

    uitspr.: mazoet

    < Frans mazout < Russisch mazut (petroleumrest) < Arabisch: makhzulat (afval)

    Woordenboek der Nederlandsche Taal, bij mazoet:
    Petroleumresidu dat gebruikt wordt als brandstof; stookolie. In Vlaams-België.
    - Spoedig bleek deze afval, een strooperige, zwartbruine olie, `mazout’, een voortreffelijk stookmiddel te zijn, (Gerretson, `Koninklijke’ 1932).

    DS2015 geen standaardtaal (ondanks bloemlezing onder)

    zie ook rode mazout

    Ze komen onze tank met mazoet vullen, nog net op tijd voor de winter begint.

    Bloemlezing De Standaard:
    Steeds meer bestuurders tanken mazout – De Standaard
    De mazout is in vier jaar niet meer zo goedkoop geweest als vandaag.(standaard.be)
    Een gecoördineerde actie op verschillende plaatsen in Limburg en Luik heeft een miljoenenfraude met rode mazout blootgelegd. (standaard.be)
    Honderden liter mazout via riool in dode Leiearm – De Standaard
    enz.

    Mazoutkorting van 200 euro en korting van 10 euro op volle autotank: federale regering heeft energieakkoord beet (demorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 Oct 2023 11:17
    0 reactie(s)

    #11766

    maximum
    (bn & bw)

    is standaardtaal in België
    maximaal, ten hoogste, hoogstens

    vnw: in België ook gebruikt als bijvoeglijk naamwoord of bijwoord

    DS2015 standaardtaal

    ‘Maximum’ als adjectief/bijwoord komt vaker voor in België, maar is in Nederland zeker niet onbekend.

    zie ook minimum

    zie ook maximum, met een ~ van

    Het maximum aantal leerlingen toegelaten per klas bedraagt 25.
    Ge moogt maximum 20 kg als bagage meenemen op een vliegtuig, handbagage niet meegerekend.

    In Nederland:
    De Raad kiest een Voorzitter en een Ondervoorzitter voor een periode van maximum twee jaar. (wetten.overheid.nl – Overeenkomst Synchrotronstralingsinstallatie, Hfdst. II, art. 5)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 Oct 2023 11:15
    0 reactie(s)

    #11767

    mattentaart
    (de ~ (v.), ~en)

    Vlaams bladerdeeg gebak met een vulling van mat of karnemelk met eieren en amandelen. Het gebak wordt gemaakt in Geraardsbergen (mattentaartenstad) en is beschermd door de Europese Unie.

    vnw: soort kwarktaart met gestremde melk, vooral in de streek van Geraardsbergen bekend

    oorsprong mat:
    (1562) vgl. Frans maton (klonter)
    benaming voor de klonters van toevallig geronnen melk, die niet meer geschikt is om er kaas van te maken.

    Klik op de afbeelding
    Gent typical cake

    De eerste zondag van augustus is de Dag van de Geraardsbergse Mattentaart. Tijdens deze dag is er een kapittelzitting van de Broederschap van de Geraardsbergse Mattentaart, waarbij nieuwe leden opgenomen worden opgenomen en er op de markt van Geraardsbergen doorlopend mattentaarten worden gebakken.

    Geert Bourgeois: “Mattentaartenbakkers hebben weinig te vrezen van CETA” (demorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 Oct 2023 11:15
    0 reactie(s)

    #11768

    matrak
    (de ~ (v.), -ken)

    wapenstok, knuppel

    vwn: gummistok, wapenstok

    DS2015 standaardtaal

    → Frans la matraque < Arabisch

    Schlagstock

    De flik heeft met zijn matrak op mijn been geslagen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 Oct 2023 11:14
    10 reactie(s)

    #11769

    max, de ~
    (uitdr.)

    het beste, het summum

    vnw: dat is de max: dat is je van het

    Van Dale online: Belgisch-Nederlands, jongerentaal

    Ne kouwe cola is de max!

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 Oct 2023 10:49
    0 reactie(s)

    #11770

    matinaal
    (bw.)

    vnw: matineus, vroeg uit de veren, vroeg

    Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 1; Vlaamsheid: 3

    Vandaag maak ik dé grote uitzondering voor een matinale date bij Gust, mét koffiebuddy Rudy. (nieuwsblad.be)

    Toen hij de vertegenwoordigers van ABVV en ACLVB ontving in zijn poging om het overleg voor de privé-sector opnieuw vlot te trekken, had hij al een matinale bijeenkomst van het comité A achter de rug. (tijd.be)

    Matinaal feest. BRUSSEL — Morgen, woensdag, viert Voor de dag zijn tiende verjaardag met een live uitzending van 6 tot 9 uur. (standaard.be)

    Voorts zijn we constant open zodat zelfs sommige van onze leden hier om acht uur ’s morgens al een matinaal partijtje komen afwerken. (hln.be)

    Erg matinaal blijken Placora’s in het voorjaar niet te zijn op zondag want alleen Steve en Peter waagden zich aan een uitwaaiertje van 60km. (bloggen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 21 Oct 2023 10:19
    0 reactie(s)

    #11771

    materniteit
    (de ~ (v.) , ~en)

    kraamafdeling, moederhuis

    vnw

    < Frans maternité

    Van Dale 2017 online: BE

    zie ook verzamellemma geneeskunde

    Voor de materniteit in Sint-Augustinus zoeken we een vroedvrouw met eventueel kans op verlenging mits positieve evaluatie.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 21 Oct 2023 10:12
    1 reactie(s)

    #11772

    materie, plaatsgebonden ~
    (begrip)

    Van Dale 2015 online: in België, politiek: aangelegenheid, zoals economie en infrastructuur, die tot de bevoegdheid van de gewesten behoort

    vnw: (bnl.) plaatsgebonden materies, zaken als economie en infrastructuur, die behoren tot de bevoegdheid van de gewesten

    zie ook materie, persoonsgebonden ~

    senate.be: Het onderzoeken van de schade aan de volksgezondheid is een plaatsgebonden materie en behoort dus tot de bevoegdheid van de gewesten en de gemeenschappen. De emissies worden immers veroorzaakt door een of meer industriële puntbronnen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 21 Oct 2023 10:11
    0 reactie(s)

    #11773

    materie, plaatsgebonden ~
    (begrip)

    Van Dale 2015 online: in België, politiek: aangelegenheid, zoals economie en infrastructuur, die tot de bevoegdheid van de gewesten behoort

    zie ook materie, persoonsgebonden ~

    senate.be: Het onderzoeken van de schade aan de volksgezondheid is een plaatsgebonden materie en behoort dus tot de bevoegdheid van de gewesten en de gemeenschappen. De emissies worden immers veroorzaakt door een of meer industriële puntbronnen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 21 Oct 2023 10:11
    0 reactie(s)

    #11774

    materie, grondgebonden ~
    (begrip)

    De drie gewesten zijn bevoegd voor de grondgebonden materies zoals milieu, ruimtelijke ordening, wonen, mobiliteit, infrastructuur, economie en werkgelegenheid (vlaanderen.be)

    zie ook bevoegdheid, grondgebonden ~

    vgl. materie, persoonsgebonden ~; materie, plaatsgebonden ~

    Leefmilieu (LNE), Ruimtelijke ordening (RV) en Mobiliteit (MOW) hebben te maken met cruciale grondgebonden materies met tal van onderlinge interacties. (lne.be)

    Grondgebonden materies, zoals ruimtelijke ordening, mobiliteit of waterlopen, worden herbevestigd als provinciale bevoegdheden. (leuvenactueel.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 21 Oct 2023 10:10
    0 reactie(s)

    #11775

    materie, grondgebonden ~
    (begrip)

    De drie gewesten zijn bevoegd voor de grondgebonden materies zoals milieu, ruimtelijke ordening, wonen, mobiliteit, infrastructuur, economie en werkgelegenheid (vlaanderen.be)

    zie ook bevoegdheid, grondgebonden ~

    vgl. materie, persoonsgebonden ~; materie, plaatsgebonden ~

    Leefmilieu (LNE), Ruimtelijke ordening (RV) en Mobiliteit (MOW) hebben te maken met cruciale grondgebonden materies met tal van onderlinge interacties. (lne.be)

    Grondgebonden materies, zoals ruimtelijke ordening, mobiliteit of waterlopen, worden herbevestigd als provinciale bevoegdheden. (leuvenactueel.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 21 Oct 2023 10:10
    0 reactie(s)

    #11776

    materie, grondgebonden ~
    (begrip)

    De drie gewesten zijn bevoegd voor de grondgebonden materies zoals milieu, ruimtelijke ordening, wonen, mobiliteit, infrastructuur, economie en werkgelegenheid (vlaanderen.be)

    zie ook bevoegdheid, grondgebonden ~

    vgl. materie, persoonsgebonden ~; materie, plaatsgebonden ~

    Leefmilieu (LNE), Ruimtelijke ordening (RV) en Mobiliteit (MOW) hebben te maken met cruciale grondgebonden materies met tal van onderlinge interacties. (lne.be)

    Grondgebonden materies, zoals ruimtelijke ordening, mobiliteit of waterlopen, worden herbevestigd als provinciale bevoegdheden. (leuvenactueel.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 21 Oct 2023 10:09
    0 reactie(s)

    #11777

    generatiestudent
    (zn. m.; ~en)

    Een generatiestudent is een student die zich, in een bepaald academiejaar, voor het eerst inschrijft met een diplomacontract in het Vlaams hoger onderwijs. (Vlaanderen.be)

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België

    In Kortrijk starten 10,1 procent meer generatiestudenten in vergelijking met vorig jaar, op de Brusselse campus gaat het om een stijging van 11,1 procent en ook op de campus van Sint-Katelijne-Waver stijgt het aantal generatiestudenten met 18,2 procent. (vrt.be)

    Als generatiestudent krijg je het volledige leerkrediet terug als je voor 1 december van opleiding verandert. (onderwijskiezer.be)

    1 op 10 generatiestudenten hoger onderwijs haalt onvoldoende studiepunten. (demorgen.be)

    Het zijn vooral de zogenaamde generatiestudenten – de studenten die net van de middelbare school komen – die weer meer voor verpleegkunde kiezen (standaard.be)

    Als niet-generatiestudent greep hij zijn tweede kans op een opleiding met zijn beide handen. (nieuwsblad.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 20 Oct 2023 09:51
    0 reactie(s)

    #11778

    generatiestudent
    (zn. m.; ~en)

    Een generatiestudent is een student die zich, in een bepaald academiejaar, voor het eerst inschrijft met een diplomacontract in het Vlaams hoger onderwijs. (Vlaanderen.be)

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België

    n Kortrijk starten 10,1 procent meer generatiestudenten in vergelijking met vorig jaar, op de Brusselse campus gaat het om een stijging van 11,1 procent en ook op de campus van Sint-Katelijne-Waver stijgt het aantal generatiestudenten met 18,2 procent. (vrt.be)

    Als generatiestudent krijg je het volledige leerkrediet terug als je voor 1 december van opleiding verandert. (onderwijskiezer.be)

    1 op 10 generatiestudenten hoger onderwijs haalt onvoldoende studiepunten. (demorgen.be)

    Het zijn vooral de zogenaamde generatiestudenten – de studenten die net van de middelbare school komen – die weer meer voor verpleegkunde kiezen (standaard.be)

    Als niet-generatiestudent greep hij zijn tweede kans op een opleiding met zijn beide handen. (nieuwsblad.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 20 Oct 2023 09:12
    0 reactie(s)

    #11779

    woonst
    (de ~ (v.), ~en)

    woning, woonplaats

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands; schrijftaal

    DS2015 standaardtaal

    vgl. woonstbetreding

    Onze nieuwe woonst is opgetrokken in minder dan 4 maand.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 20 Oct 2023 08:45
    0 reactie(s)

    #11780

    woonst
    (de ~ (v.), ~en)

    woning

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands; schrijftaal

    DS2015 standaardtaal

    vgl. woonstbetreding

    Onze nieuwe woonst is opgetrokken in minder dan 4 maand.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 20 Oct 2023 08:44
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.