Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #11101

    leurderskaart
    (zn. v., ~kaarten)

    Licentie door leurders bij de overheid aan te vragen.

    vnw: vergunning om op straat of van deur tot deur handel te drijven

    ook leurkaart, leurhandel, leuren

    Zonder leurderskaart moogt ge in België geen straat- of deur aan deur verkoop doen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Aug 2023 06:21
    0 reactie(s)

    #11102

    let, kop of ~

    zie kop of let

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Aug 2023 06:20
    0 reactie(s)

    #11103

    letter, kop of ~

    zie kop of letter

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Aug 2023 06:19
    0 reactie(s)

    #11104

    spellen, de les ~
    (spelde, gespeld)

    NL, (iemand) de les lezen, een standje geven, uitleggen waar men niet van gediend is, wat niet hoort

    vnw: iemand de les lezen, berispen

    Van Dale: (Belgisch-Nederlands) iem. de les spellen
    iem. berispen

    DS2015 standaardtaal

    zie ook les, de ~ spelen

    Na de zoveelste blunder met het versturen van een e-mail met gevoelige inhoud naar het verkeerde adres werd haar de les gespeld.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Aug 2023 06:17
    0 reactie(s)

    #11105

    spellen, de les ~
    (spelde, gespeld)

    NL, (iemand) de les lezen, een standje geven, uitleggen waar men niet van gediend is, wat niet hoort

    vnw: iemand de les lezen, berispen

    Van Dale: (Belgisch-Nederlands) iem. de les spellen
    iem. berispen

    DS2015 standaardtaal

    zie ook les, de ~spelen

    Na de zoveelste blunder met het versturen van een e-mail met gevoelige inhoud naar het verkeerde adres werd haar de les gespeld.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Aug 2023 06:17
    0 reactie(s)

    #11106

    spellen, de les ~
    (spelde, gespeld)

    NL, (iemand) de les lezen, een standje geven, uitleggen waar men niet van gediend is, wat niet hoort

    Van Dale: (Belgisch-Nederlands) iem. de les spellen
    iem. berispen
    DS2015 standaardtaal

    Na de zoveelste blunder met het versturen van een e-mail met gevoelige inhoud naar het verkeerde adres werd haar de les gespeld.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Aug 2023 06:16
    0 reactie(s)

    #11107

    occupee

    bezet (bij het telefoneren)

    ’k Hem geprobeerd te bellen maar ’t is occupee.

    Ik zeg dat het de hele tijd occupé is. (gva.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 09 Aug 2023 18:43
    0 reactie(s)

    #11108

    koekendoos
    (de ~ (v.), -zen)

    klein autootje
    zie knolselderke

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands

    zie ook verzamellemma wegcode

    Fiat

    Ik ben niet rijk genoeg om een grote auto te kopen, zo’n klein koekendoos is alles wat ik me kan permitteren.

    > andere betekenis van koekendoos

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 09 Aug 2023 17:45
    2 reactie(s)

    #11109

    wegcode
    (verzamellemma)

    Ook de Vlaming moet op tijd en stond eens zijn woonst verlaten en hem in het openbaar begeven. Voor van punt A naar punt B te geraken, moet hij beroep doen op de wegcode, maar die verschilt in het Vlaams aanzienlijk van het Nederlands. In dit lemma bewaren we een overzicht van alle essentiële en minder essentiële terminologie en uitdrukkingen m.b.t. wegen en verkeer.

    voertuigen:
    alleterreinwagen
    automatic
    belbus
    boemeltrein
    cabriard
    camion
    camionette
    clark
    crèmekar
    decapotabel
    geit
    harley trapson
    hollandse mercedes
    hoogtestapelaar
    koekendoos
    ministadswagen
    mobilhome
    monovolume
    moto
    motocyclette
    opligger
    otto
    overbrengwagen
    piekuurtrein
    pletwals
    plooivelo
    railbike
    splitbusje
    staancaravan
    trambus
    triporteur
    trottinette
    velo
    vlieger
    volumewagen
    vorklift
    wagen
    warmeluchtballon

    wegen:
    afdraai
    autostrade
    baan
    baanvak
    buurtweg
    drievaksbaan
    egelwegel
    enkel richting
    enkelrichtingstraat
    expresweg
    fietsostrade
    gemeenteweg
    gracht
    grote baan
    heirbaan
    ijzerenweg
    kasseibaan
    kasseiweg
    kerkwegel
    kruispunt, conflictvrij ~
    laan
    lei
    macadam
    middenvak
    ovalen punt
    ovonde
    pechstrook
    pelotonremmer
    pijpenkop
    premetro
    ribbelstrook
    rijbaan
    rijvak
    rondpunt
    sens unique
    signalisatie
    signalisatiebord
    sluikweg
    tarmac
    teleferiek
    trage weg
    trottoir
    tunnelkoker
    tweevaksbaan
    vak
    velostrade
    verkeerssignalisatie
    viervaksbaan
    voetpad
    wegel
    wegenis
    wegsignalisatie

    parking:
    betaalparking
    carpoolparking
    overloopparking
    overstapparking
    parkingplaats
    pendelparking
    privéparking
    randparking
    voorstadsparking

    auto-onderdelen:
    achterruitontdooiing
    achterzetel
    alternateur
    amortisseur
    baarchoc
    bache
    bielle
    boîte
    chappement
    claxon
    embrayage
    faar
    frein
    gardeboe
    groene nummerplaat
    guidon
    handelaarsplaat
    jante
    joint de culasse
    kilometriek
    koffer
    moteur
    naft
    naftbak
    naftstop
    nummerplaat
    petrol
    pinker
    pinklicht
    plak
    remork
    ressort
    slijklap
    vervangstuk
    vis platinées
    vitesse
    vitessepook
    voorruitontdooiing
    wisselstuk
    z-plaat

    velo-onderdelen:
    buis
    fietskader
    fietszak
    frein
    jante
    slijklap
    soupape
    staander
    verzet
    vitesse
    zaal

    varia:
    aan de klap
    aanloopwagen
    abri
    accident
    accordeonfile
    achter de hoek
    afdraaien
    afstappen
    agglomeratie
    Amsterdammer
    antigel
    arret
    auto-accident
    autoconstructeur
    autocontrole
    autocontroleur
    autoinspectie
    automobielinspectie
    baancafé
    baandancing
    baanhotel
    baanrestaurant
    baanwinkel
    baan, onder de ~
    banden leggen
    banden steken
    bedding
    bedding, eigen ~
    bedrijfswagen
    belauto
    betalend parkeren
    bitterballenakkoord, het ~
    blok
    blokrijden
    bluts
    blutsen
    Bob
    bollen
    bushinder
    buskotje
    busterminus
    cabrioleren
    camionchauffeur
    camioneur
    camion, van de ~ gevallen
    carwash
    chauffeur
    controle
    copiloot
    corijder
    coupon
    De Lijn
    depanneren
    doodrijder
    doorvlammen
    dwarsen
    een rijdende doodskist
    eindstatie
    embrayeren
    enkelrichtingsverkeer
    ertegen plakken
    fietstelpaal
    filegolf
    firmawagen
    flitsmarathon
    flitspaalspookrijden
    flitspaalspookrijder
    garagepoort
    garagist
    gat, in iemands ~ zitten
    gelijkvormigheidsattest
    halt
    herspuiten
    het hol van Pluto
    hoffelijkheidscode
    ijsgang
    janettenbak
    kaart, grijze ~
    kaartjesknipper
    keuring
    keuringscentrum
    kreukelpaal
    kusttram
    laagvlieger
    lage-emissiezone
    langs
    leasingwagen
    lichten
    Lidar
    loonwagen
    maleur
    maneuver
    middenstatie
    middenvakrijder
    MOBIB-kaart
    mobiliteitsknoop
    monovolume
    motard
    NMBS
    nummerplaatherkenning
    occasie
    octopuspaal
    octopusplan
    omlegging
    ontruimingspijl
    op den boek vliegen
    op den trein, tram, velo
    overdreven snelheid
    parkeren, zich ~
    pechstrookrijder
    pikkel
    pinken
    pinkers opzetten
    platten band
    pollutienorm
    Porschist
    rechtsomkeer maken
    rijmplek
    rijpad
    rittenkaart
    roderen
    rommeltrein
    rood licht
    schouwing
    schouwingsbewijs
    schuilhuisje
    simonis
    simoniseren
    sjieken bak
    smijten, alles dicht ~
    sneeuwschuifelen
    sortie
    stadsnet
    statie
    stationeren
    stelplaats
    ster, vallende ~
    superflitspaal
    terminus
    toerijden
    trambedding
    tramterminus
    treinbedding
    treinbegeleider
    treinterminus
    TreinTramBus
    uitblutsen
    uitbollen
    uur, in ’t ~
    uurrooster
    veldvitesse
    velorijden
    verbodsteken
    verdwaalde reiziger
    verdwijnpaal
    verkeersaccident
    verkeersbelasting
    verkeerscode
    verkeershinder
    verkeersinbreukonmiddellijke inningminnelijke schikking
    verkeerswisselaar
    Vespist
    Vlaamse Thalys
    vlammen
    vliegwet
    vogelkotje
    voorbijsteken
    waar men gaat langs Vlaamse wegen
    wegbollen
    wegeniswerken
    wegenwerken
    wegpolitie
    wet betreffende de politie over het wegverkeer
    wielerterrorist
    wielertoerist
    ZOA
    zone 30
    zone 30-bord
    zonk
    zwaantje
    zwieren, op de bon ~

    > andere betekenis van wegcode

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 09 Aug 2023 17:45
    10 reactie(s)

    #11110

    interfederaal
    (bijv.nw.)

    (overheid in België) wanneer een bevoegdheid gedeeld wordt door de federale overheid, de gewesten en de gemeenschappen;
    (bij uitbreiding) een dienst of organisatie die gedeeld wordt door de federale overheid van België, de gewesten en de gemeenschappen;

    niet in Van Dale, standaardtaal in België
    zie ook interfederaliseren

    “Sinds de hervorming naar een interfederaal centrum, wordt de raad van bestuur als volgt samengesteld (met telkens een gelijk aantal mannen en vrouwen): 10 leden aangeduid door de federale Kamer van Volksvertegenwoordigers (5 Nederlandstaligen en 5 Franstaligen); 10 leden aangeduid door de gemeenschappen en gewesten…”(Wikipedia over Interfederaal Gelijkekansencentrum)

    “De wet heeft een autonoom Interfederaal Korps opgericht dat in samenwerking met de regeringen van de deelentiteiten beheerd wordt.” ( Federale Overheidsdienst
    Budget en Beheerscontrole 241013)

    “Er is een interfederaal drugsplan in opmaak”, laat zijn kabinet weten. (vrt.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 09 Aug 2023 17:14
    1 reactie(s)

    #11111

    kanten, langs geen ~
    (uitdrukking)

    hoegenaamd niet, op geen enkele manier

    vnw: langs geen kanten: helemaal niet, volstrekt niet

    Die nieuwe installatie heeft fabricagefouten, want ze marcheert langs geen kanten.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 09 Aug 2023 16:36
    2 reactie(s)

    #11112

    inschuifhuis
    (zn. o.; ~huizen)

    neologisme: renovatietechniek waarbij een rijhuis vervangen wordt door een volledige nieuwe prefabconstructie in skeletbouw die ahw op de plaats van het oud huis ingeschoven wordt

    google2023: in .NL 9 hits, alle mbt tot .BE

    ’s Morgens vond je op een stuk grond in de Sint-Denijslaan nog alleen maar een fundering, tegen de middag stond er een woning met meerdere verdiepingen. Hoe dat kan? Met een ‘inschuifhuis’, dat vooraf in een atelier wordt gemaakt. Onlangs verscheen het tweede in Gent, en iedereen kan het deze zomer bezoeken. (nieuwsblad.be)

    “Het inschuifhuis kan altijd verplaatst worden of terug naar ons atelier komen om te demonteren en hergebruiken”, vertelt Kristof De Jaegher, bestuurder van Mobble. (vrt.be)

    Een inschuifhuis wordt met een kraan tussen aanpalende huizen geplaatst, met maar enkele centimeters speling aan elke kant. (hln.be)

    Zijn inschuifhuizen oplossing voor wooncrisis? ‘Ga een kleine maand op reis, en bij terugkomst heb je een nieuw huis’ (demorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 09 Aug 2023 11:38
    0 reactie(s)

    #11113

    stinkstok
    (de ~ (m.), ~ken)

    sigaret

    NL: sigaar

    Tegenwoordig maakt men nog enkel antireklame voor stinkstokken.

    Zelfs in de televisiestudio’s mocht een stinkstok worden opgestoken. (Louis van Dievel – vrt.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 09 Aug 2023 09:40
    3 reactie(s)

    #11114

    stinkstok
    (de ~ (m.), ~ken)

    sigaret

    NL: sigaar

    Tegenwoordig maakt men nog enkel antireklame voor stinkstokken.

    Zelfs in de televisiestudio’s mocht een stinkstok worden opgestoken. (Louis van Dievel – vrt.be)

    Regio Standaard Nederlands
    Bewerking door nthn op 09 Aug 2023 09:40
    3 reactie(s)

    #11115

    inschuifhuis
    (zn. o.; ~huizen)

    neologisme: renovatietechniek waarbij een rijhuis vervangen wordt door een volledige nieuwe prefabconstructie in skeletbouw die ahw op de plaats van het oud huis ingeschoven wordt

    google2023: in .NL 9 hits, alle mbt tot .BE

    ’s Morgens vond je op een stuk grond in de Sint-Denijslaan nog alleen maar een fundering, tegen de middag stond er een woning met meerdere verdiepingen. Hoe dat kan? Met een ‘inschuifhuis’, dat vooraf in een atelier wordt gemaakt. Onlangs verscheen het tweede in Gent, en iedereen kan het deze zomer bezoeken. (nieuwsblad.be)

    “Het inschuifhuis kan altijd verplaatst worden of terug naar ons atelier komen om te demonteren en hergebruiken”, vertelt Kristof De Jaegher, bestuurder van Mobble. (vrt.be)

    Een inschuifhuis wordt met een kraan tussen aanpalende huizen geplaatst, met maar enkele centimeters speling aan elke kant.
    (hln.be)

    Zijn inschuifhuizen oplossing voor wooncrisis? ‘Ga een kleine maand op reis, en bij terugkomst heb je een nieuw huis’ (demorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 09 Aug 2023 07:30
    0 reactie(s)

    #11116

    inschuifhuis
    (zn. o.; ~huizen)

    neologisme: renovatietechniek waarbij een rijhuis vervangen wordt door een volledige nieuwe prefabconstructie in skeletbouw die ahw op de plaats van het oud huis ingeschoven wordt

    google2023: in .NL 9 hits, alle mbt tot .BE

    ’s Morgens vond je op een stuk grond in de Sint-Denijslaan nog alleen maar een fundering, tegen de middag stond er een woning met meerdere verdiepingen. Hoe dat kan? Met een ‘inschuifhuis’, dat vooraf in een atelier wordt gemaakt. Onlangs verscheen het tweede in Gent, en iedereen kan het deze zomer bezoeken. (nieuwsblad.be)

    “Het inschuifhuis kan altijd verplaatst worden of terug naar ons atelier komen om te demonteren en hergebruiken”, vertelt Kristof De Jaegher, bestuurder van Mobble. (vrt.be)

    Een inschuifhuis wordt met een kraan tussen aanpalende huizen geplaatst, met maar enkele centimeters speling aan elke kant.
    (hln.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 09 Aug 2023 07:25
    0 reactie(s)

    #11117

    leninglast
    (zn. m.; ~en)

    vnw: schuldenlast als gevolg van een lening

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 4; Vlaamsheid: 6

    Met de schuldsaldoverzekering zorgt u ervoor dat (een deel van) de leninglast van uw hypothecaire lening of investeringskrediet wegvalt als u overlijdt. (ag.be)

    Het meerjarenplan verwacht dat de uitstaande schuld van het Zorgbedrijf sneller zal toenemen, net als de leninglast. (demorgen.be)

    “Momenteel wordt er met geld gesmeten, het kan niet op. In de volgende legislatuur zal bespaard moeten worden. De leninglast zal een zware hypotheek leggen op Brakel.” (vrt.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 09 Aug 2023 06:57
    0 reactie(s)

    #11118

    kar, iemand tegen zijn ~ rijden
    (uitdrukking )

    iemand tegenwerken, in de weg zitten
    NL: in de wielen rijden

    Algemeen Nederlands Woordenboek: iemand tegen de kar rijden: ((vooral) in België) iets ondernemen waardoor men iemand dwarsboomt; iemand ontstemmen door wat men onderneemt

    Vandelannoite : “Je kunt op hem rekenen op alle vlakken, maar je moet niet tegen zijn kar rijden.” (Knack)

    Zoals we dat in België zeggen: je moet hem niet te vaak tegen de kar rijden. Al kan ik op de training alles tegen hem zeggen. (forum)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 08 Aug 2023 13:17
    0 reactie(s)

    #11119

    lendenband
    (zn. m.; ~en)

    vnw: tailleband, ceintuur

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 1; Vlaamsheid: 3

    opm: blijkbaar ook een (medische) steunband om de lenden

    Boordstof is ideaal om een lendenband van rokjes te maken en je kan er gemakkelijk t-shirts, truien,.. mee afwerken. (wildvanstof.be)

    Alleen een lendenband en vele kraalsieraden bedekken haar lichaam. (knack.be)

    Bovendien fixeren een lendenband met grote gesp en een borstband met signaalfluit perfect de positie van de rugzak. (decathlon.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 08 Aug 2023 05:58
    0 reactie(s)

    #11120

    lelijkaard
    (zn. m., ~s)

    (figuurlijk) iemand met een lelijk karakter, een slechterik

    vnw

    Van Dale 1995: gewestelijk
    Van Dale 2016 online: BE; spreektaal
    NL-SN: lelijkerd

    Gust, die rosse gorilla uit de zologie, was nen echte lelijkaard, maar wel heel populair bij het volk.

    Gij se lelijkaard, mij zo willen in ’t zak zetten.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 08 Aug 2023 05:51
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.