Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #11081

    lever, dat ligt op zijn(e) of hare ~
    (uitdr.)

    iets niet kunnen verkroppen

    ook op de lever liggen (lever, op de ~ liggen) (zie voorbeelden)

    meestal gaat het om problemen algemeen, problemen met iemands gedrag en gedoe, enz.

    vnw: dat ligt op zijn lever, dat ligt hem op de lever: dat ligt op zijn maag, dat zit hem dwars

    Van Dale 2018 online: BE dat ligt op zijn le­ver: dat kan hij niet ver­krop­pen

    “Het ligt al langer op mijn lever dat de wegwijzer is weggenomen. Dat Zottegem een wegwijzer heeft vanaf de E40 en Geraardsbergen niet, is onlogisch.” (schepen van toerisme)

    Oude mensen die beweren
    dat ik het soms durf risceren
    van zomaar te vliegen in je haar
    Maar dat ligt op mijne lever,
    want das allemaal dikke zever
    en daarbij da’s helemaal nie waar
    (De Vledermuis, Urbanus)

    Hetgeen dat ge 5 jaar geleden tegen haar gezegd hebt, dat ligt nog altijd op hare lever.

    “Dat zijn imago een knauw dreigt te krijgen, zal Coucke zwaarder op de lever liggen dan de dreigementen van Perrigo”, zegt Bert Lauwers (knack.be)

    We willen minister Van Peteghem en de regering waarschuwen dat dat zwaar op de lever ligt bij ondernemend Vlaanderen. (tijd.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 12 Aug 2023 11:14
    6 reactie(s)

    #11082

    lever, op de ~ liggen

    zie lever, dat ligt op zijn(e) of hare ~

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 12 Aug 2023 11:14
    0 reactie(s)

    #11083

    lever, dat ligt op zijn(e) of hare ~
    (uitdr.)

    iets niet kunnen verkroppen

    ook op de lever liggen (zie voorbeelden)

    meestal gaat het om problemen algemeen, problemen met iemands gedrag en gedoe, enz.

    vnw: dat ligt op zijn lever, dat ligt hem op de lever: dat ligt op zijn maag, dat zit hem dwars

    Van Dale 2018 online: BE dat ligt op zijn le­ver: dat kan hij niet ver­krop­pen

    “Het ligt al langer op mijn lever dat de wegwijzer is weggenomen. Dat Zottegem een wegwijzer heeft vanaf de E40 en Geraardsbergen niet, is onlogisch.” (schepen van toerisme)

    Oude mensen die beweren
    dat ik het soms durf risceren
    van zomaar te vliegen in je haar
    Maar dat ligt op mijne lever,
    want das allemaal dikke zever
    en daarbij da’s helemaal nie waar
    (De Vledermuis, Urbanus)

    Hetgeen dat ge 5 jaar geleden tegen haar gezegd hebt, dat ligt nog altijd op hare lever.

    “Dat zijn imago een knauw dreigt te krijgen, zal Coucke zwaarder op de lever liggen dan de dreigementen van Perrigo”, zegt Bert Lauwers (knack.be)

    We willen minister Van Peteghem en de regering waarschuwen dat dat zwaar op de lever ligt bij ondernemend Vlaanderen. (tijd.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 12 Aug 2023 11:12
    6 reactie(s)

    #11084

    levensduurte
    (de~, (v.), geen mv)

    kosten van levensonderhoud

    vnw
    Taaladvies.net: standaardtaal in belgië
    DS2015 standaardtaal
    Van Dale 2016 online: BE

    Komt vooral voor in de schrijftaal. In teksten over economische en financiële zaken (in krantenartikelen, nieuwsberichten enz.).

    De bescherming die de index geeft zorgt ervoor dat uw inkomen mee stijgt met de levensduurte.

    “De economie groeit trager, de werkloosheid neemt toe en de levensduurte stijgt. (standaardtaal in België)” (taaladvies.net)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 12 Aug 2023 11:07
    0 reactie(s)

    #11085

    plezier, leute en ~

    zie leute en plezier

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 11 Aug 2023 10:31
    0 reactie(s)

    #11086

    leute en plezier
    (uitdr.)

    lol en plezier

    een tautologie, want leute betekent op zich ook al plezier

    oorspronkelijk vooral in W-Vlaanderen, maar ondertussen veralgemeend

    Het Alkense kampioenschap sacoche werpen voor dames en heren, een activiteit die altijd voor veel leute en plezier zorgt, sloot deze editie … (hbvl.be)

    Veel leute en plezier tijdens de ‘Kermis oep ’t Heike’ (gva.be)

    Het gaat erom iemand te bekronen die voor Gent en de Gentenaars iets betekent op het gebied van leute en plezier (standaard.be)

    De reeks speelt zich af in Arizona en draait rond 7 zestig- en zeventigplussers. (…) Leute en plezier zijn de drijfveer en vriendschap het enige dat echt telt. (vrt.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 11 Aug 2023 10:30
    0 reactie(s)

    #11087

    leute
    (de ~ (v.), ~n)

    lol, plezier

    vnw

    SN/NL: leut

    oorspronkelijk voornamelijk regio West- en Oost-Vlaanderen maar ondertussen veralgemeend

    zie ook leute en plezier

    De kinderen hadden veel leute op het paasfeestje.

    Veel leute op verbroederingsfeest met Ober-Mockstadt. (nieuwsblad.be over Opwijk)

    Veel leute en plezier tijdens de ‘Kermis oep ’t Heike’ (gva.be)

    Het trio maakt veel leute en beslist hun kroegentocht verder te zetten in Geel. (gva.be)

    Het Alkense kampioenschap sacoche werpen voor dames en heren, een activiteit die altijd voor veel leute en plezier zorgt, sloot deze editie … (hbvl.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 11 Aug 2023 10:25
    5 reactie(s)

    #11088

    leute
    (de ~ (v.), ~n)

    lol, plezier

    vnw

    SN/NL: leut

    voornamelijk regio West- en Oost-Vlaanderen en in de Antwerpse Kempen

    De kinderen hadden veel leute op het paasfeestje.

    Veel leute op verbroederingsfeest met Ober-Mockstadt. (nieuwsblad.be over Opwijk)

    Veel leute en plezier tijdens de ‘Kermis oep ’t Heike’ (gva.be)

    Het trio maakt veel leute en beslist hun kroegentocht verder te zetten in Geel. (gva.be)

    Het Alkense kampioenschap sacoche werpen voor dames en heren, een activiteit die altijd voor veel leute en plezier zorgt, sloot deze editie … (hbvl.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 11 Aug 2023 10:24
    5 reactie(s)

    #11089

    leute
    (de ~ (v.), ~n)

    lol, plezier

    vnw

    SN/NL: leut

    voornamelijk regio West- en Oost-Vlaanderen en in de Antwerpse Kempen

    De kinderen hadden veel leute op het paasfeestje.

    Veel leute op verbroederingsfeest met Ober-Mockstadt. (nieuwsblad.be over Opwijk)

    Veel leute en plezier tijdens de ‘Kermis oep ’t Heike’ (gva.be)

    Het trio maakt veel leute en beslist hun kroegentocht verder te zetten in Geel. (gva.be)

    Het Alkense kampioenschap sacoche werpen voor dames en heren, een activiteit die altijd voor veel leute en plezier zorgt, sloot deze editie … (hbvl.be)

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 11 Aug 2023 10:23
    5 reactie(s)

    #11090

    leute
    (de ~ (v.), ~n)

    lol, plezier

    vnw

    SN/NL: leut

    voornamelijk regio West- en Oost-Vlaanderen en in de Antwerpse Kempen

    De kinderen hadden veel leute op het paasfeestje.

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 11 Aug 2023 10:18
    5 reactie(s)

    #11091

    leurhandel
    (de ~ (m.))

    colportage

    vnw

    “Bol het hier is af (afbollen, het ~) met al dieë namaakrommel, leurhandel is hier verboden op straat!”

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 11 Aug 2023 10:17
    0 reactie(s)

    #11092

    leuren
    (ww. leurde, geleurd)

    venten, colportage (NL), deur aan deur verkoop, leurhandel

    Wordt in wikipedia als toelichting bij colportage gegeven:
    In Vlaanderen komt dit min of meer overeen met leuren (waarvoor een leurkaart (leurderskaart) bij de overheid moet worden aangevraagd

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: leuren ww. ‘venten’
    > Vnnl. leuren, loren ‘bedriegen’ in lortsen en leuren ‘lenen en bedriegen’ (1548),
    - loren ende soren ‘bedriegen’ (1588; Kil.),
    - loren ‘onbeduidende waar te koop aanbieden’ (1599; Kil.),
    - leuren ‘venten’ in langhs de wegen … te gaen leuren ende veylen of te verkoopen (1659).
    > Afleiding van vnnl. leure, lore ‘waardeloos voorwerp, onbeduidende waar’: lor.
    De betekenis ‘bedriegen’ verouderde al in het Vroegnieuwnederlands; sindsdien heeft het woord uitsluitend de huidige betekenis.

    zie ook leuren, met zich laten ~

    Ze komen hier regelmatig aan de deur leuren met potten en pannen en heel de santeboetiek, maar het is uiteindelijk duurder dan dat ge het in de winkel koopt.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 10 Aug 2023 20:18
    0 reactie(s)

    #11093

    leuren, met zich laten ~
    (uitdr.)

    zich laten doen

    vnw: zich voor de gek laten houden

    zie ook leuren

    Ik vind me te oud om met me te laten leuren in het testcircuit. (knack.be)

    Gelukkig hadden we beslist om vandaag niet zo hard met ons te laten leuren, waardoor er flink geschrapt werd in het door ons vooropgestelde programma. (brothersinraw.com)

    Nu wil je kwaliteit van leven, je moet niet met je eigen laten “leuren”, kom voor je eigen op. (VL bijdrage op knieartroseonline.nl)

    ik had graag zelf het huis behouden voor de zelfde prijs als ze van de kopers krijgt en ze wil het niet aan mij verkopen dus ik laat ook niet met mij leuren … (livios.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 10 Aug 2023 20:17
    1 reactie(s)

    #11094

    inschuifhuis
    (zn. o.; ~huizen)

    neologisme: renovatietechniek waarbij een rijhuis vervangen wordt door een volledige nieuwe prefabconstructie in skeletbouw die ahw op de plaats van het oud huis ingeschoven wordt

    google2023: in .NL 9 hits, alle mbt tot .BE

    ’s Morgens vond je op een stuk grond in de Sint-Denijslaan nog alleen maar een fundering, tegen de middag stond er een woning met meerdere verdiepingen. Hoe dat kan? Met een ‘inschuifhuis’, dat vooraf in een atelier wordt gemaakt. Onlangs verscheen het tweede in Gent, en iedereen kan het deze zomer bezoeken. (nieuwsblad.be)

    “Het inschuifhuis kan altijd verplaatst worden of terug naar ons atelier komen om te demonteren en hergebruiken”, vertelt Kristof De Jaegher, bestuurder van Mobble. (vrt.be)

    Een inschuifhuis wordt met een kraan tussen aanpalende huizen geplaatst, met maar enkele centimeters speling aan elke kant. (hln.be)

    Zijn inschuifhuizen oplossing voor wooncrisis? ‘Ga een kleine maand op reis, en bij terugkomst heb je een nieuw huis’ (demorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 10 Aug 2023 11:05
    0 reactie(s)

    #11095

    is ertoe gehouden

    Zou volgens mijn taal-verstand moeten zeggen: je bent gevraagd om iets te doen – dus: je KUNT het doen, maar je bent niet verplicht.

    Als verplichting bedoeld zou zijn, zou er beter moeten staan: is verplicht

    Daarom is de belanghebbende ertoe gehouden, om bij zijn inschrijving in België, het rijbewijs waarvan hij houder is voor te leggen aan de overheid bedoeld in artikel 7.

    Regio Standaard Nederlands
    Bewerking door nthn op 10 Aug 2023 08:32
    1 reactie(s)

    #11096

    leuren, met zich laten ~
    (uitdr.)

    zich laten doen

    vnw: zich voor de gek laten houden

    Ik vind me te oud om met me te laten leuren in het testcircuit. (knack.be)

    Gelukkig hadden we beslist om vandaag niet zo hard met ons te laten leuren, waardoor er flink geschrapt werd in het door ons vooropgestelde programma. (brothersinraw.com)

    Nu wil je kwaliteit van leven, je moet niet met je eigen laten “leuren”, kom voor je eigen op. (VL bijdrage op knieartroseonline.nl)

    ik had graag zelf het huis behouden voor de zelfde prijs als ze van de kopers krijgt en ze wil het niet aan mij verkopen dus ik laat ook niet met mij leuren … (livios.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Aug 2023 06:32
    1 reactie(s)

    #11097

    leurderskaart
    (zn. v., ~kaarten)

    Licentie door leurders bij de overheid aan te vragen.

    vnw: vergunning om op straat of van deur tot deur handel te drijven

    ook leurkaart, leurhandel, leuren

    Zonder leurderskaart moogt ge in België geen straat- of deur aan deur verkoop doen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Aug 2023 06:21
    0 reactie(s)

    #11098

    let, kop of ~

    zie kop of let

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Aug 2023 06:20
    0 reactie(s)

    #11099

    letter, kop of ~

    zie kop of letter

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Aug 2023 06:19
    0 reactie(s)

    #11100

    spellen, de les ~
    (spelde, gespeld)

    NL, (iemand) de les lezen, een standje geven, uitleggen waar men niet van gediend is, wat niet hoort

    vnw: iemand de les lezen, berispen

    Van Dale: (Belgisch-Nederlands) iem. de les spellen
    iem. berispen

    DS2015 standaardtaal

    zie ook les, de ~ spelen

    Na de zoveelste blunder met het versturen van een e-mail met gevoelige inhoud naar het verkeerde adres werd haar de les gespeld.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Aug 2023 06:17
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.