Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
met alles erop en eraan, heel de boel, heel de santenboetiek, …
ook: heel de bataklan, heel de battaklang, heel de batteklank
m.i. komen deze woorden niet voor zonder ‘heel de/zijn/…’
shrimprefuge.be : Juist nog es zien voor een SSD die mij aanstaat en dan zien da ik kast vin waar heel de bataklang inpast en die er ni al et belachelijk uitziet
In ruzie liggen. Woorden hebben. Niet meer naar elkaar omkijken.
Kempen: acht, in ~ liggen
Antwerpen: piket, in ~ liggen
West-Vlaanderen: stokke, in ~ liggen
Je moet die twee niet naast elkaar zetten voor het feest; ze liggen in spurre.
jaloezie
zie ook zjaloes
Die jaloeziteit maakte hem agressief.
- tegenwerken, dwarsbomen
- het moeilijk maken om goed te kunnen functioneren
‘Ik hoop dat de N-VA de lucht niet uit de banden van de regering haalt.’ (standaard.be)
eetbare zeeslak. Meestal gaat het over de wulk, maar soms wordt ook de alikruik bedoeld. De karakollen worden veelal ter plaatse gekookt en verkocht aan kraampjes op kermissen.
Karakol wordt in Vlaanderen slechts zelden nog gebruikt in de betekenis van tuinslak of wijngaardslak.
wnt: KRAKOL
Modern lemma: caracole, krakol
— Karakol — Uit Spaans caracol.
“Krakollen, Karakollen, Slakken met Huisjes”, Chomel (1770).
Samenstellingen. Landkrakol, tuinkrakol (”De Land- of Tuin-krakollen, voornaamelijk de groote zoort, (dienen) ook tot spijze …, inzonderheid bij de Roomschgezinden op de Vast-dagen”, Chomel (1770))
-moeraskrakol, zeekrakol (Chomel)
Van Dale 2016 online: BE; niet algemeen, wijngaardslak
etymologiebank.nl: caracole: wijngaardslak {1901-1925} < luiks dialect caracole, frans (16e-eeuws) caracol < spaans caracol: huisjesslak, wenteltrap, van dezelfde herkomst als escargot.
Afbeelding zie hier
“In België worden wulken veelal in (pikante) bouillon verkocht op kermissen en markten onder de naam ‘caracollen’. Deze volksnaam zorgt voor verwarring met de kleinere, zwarte alikruiken (Littorina littorea) die in sommige dialecten ook wel ‘caracollen’genoemd worden.” (zeevruchtengids.org)
gva.be: De frietkramen van vroeger, bloemenstalletjes en waarom niet een kraampje met caracoles”, zegt Unizo-voorzitter Ivo Nicolay, die verwijst naar Nederlandse steden waar op pleinen viskraampjes staan.
bloggen.be: Maar ik heb een ander probleem wat eten betreft, met caracoles en slakken en van die dingen, dat krijg ik nooit binnen, het gedacht alleen al.
(Belgische politiek) wanneer een deelregering afgunstig is op de andere
zie ook vechtfederalisme, oplossingsfederalisme, samenwerkingsfederalisme
In een reactie op het arrest van het Europees Hof van Justitie over de zorgverzekering betreurt de N-VA dat de Franse gemeenschap “zich via juridische omwegen en spitsvondigheden tegen deze sociale maatregel keert”. “Blijkbaar ziet men deze extra sociale bescherming liever verdwijnen als men er zelf niet van kan genieten. De N-VA spreekt van ‘afgunstfederalisme’.” HLN 010408
het breedste en voorste gedeelte van een schoenzool
vnw: (schoen)zool
Van Dale online: BE: breed gedeelte van een schoenzool
zie ook verzamellemma kledij
In de zool van mijne schoen is een gat, ik zal er een andere lap moeten laten onderzetten.
> andere betekenissen van lap
een slechte opvoeding komt altijd aan het licht
zie ook soort (gemeen volk), saus naar t panneke
- Het buske van de gendarmen stond weer voor de deur bij de Witte!
- Ze zullen weer deugenieterij gedaan hebben. Wat wilt ge: de soort komt boven!
Een zenuwpees die springt en danst en in zeven sloten tegelijk loopt, maar die niks gedaan krijgt.
Kijk naar die twee tallorendraaiers, ze zijn aan het zoeken waar de treinsporen bij mekaar komen.
huid die verrimpeld is en wit uittrekt omdat men te lang in water heeft gezeten
Kempen: ook rozijnenvel of rozijnenvlees
Niet te lang in het badwater blijven liggen want dan krijgt ge oud pekesvel.
handborstel met stijve haren
woord gebruikt in Leuven, ook in West-Vlaanderen
Mijn zuster was op het grind gevallen en mijn grootmoeder schuurde haar knieën af met de chiendent.
borstel om schoenen te blinken
SN: schoenborstel
Van Dale 2016 online: BE; spreektaal
zie ook blink; schoenblink
historischekranten.be: Dan opwrijven met den blinkborstel. Als deze be werking gedaan is. strijkt men over den schoen met een vochtig doek, en wrijft daarna op met een wollen lap.
weerzin of walging oproepend
Van Dale 2016 online: ‘gedegouteerd zijn van’ : BE
zie ook gedegouteerd raken; degoutant
clint.be: "Vanaf dag één in de gevangenis dacht ik er al zo over. Ik was gedegouteerd van mezelf.
hln.be: De Werkgroep Mensenrechten in de Kerk is “ontzet en gedegouteerd” over de wraking van onderzoeksrechter Wim De Troy
voetbalnieuws.be: Ik ben nog steeds gedegouteerd. In Moeskroen zag ik alles wat ik niet wil zien in een sport.
nieuwsblad.be: Ik ben dan ook gedegouteerd in mijn favoriete sport.
het is zover
uitspraak: Hie zen ze mé tlaak
regio Herenthout
Hier zijn ze met het lijk za, de petitie tegen de Wet Peeters is al vollen bak (bak, vollen ~) aan ’t rondgaan.
stootkarn om boter te maken, waarbij een stamper in een houten ton met de hand op en neer bewogen wordt, voorloper van het zwaddervat
zie ook stande, petroolstande
“Variante: pater komt de boterstand overlezen
Verhaalopbouw: Op een boerderij waar men geen boter kon karnen, ging men naar de paters van Tongerlo. Terwijl een pater het botervat aan het overlezen was, sprong er plots een zwarte kat onder het vat uit en liep naar buiten. Daarop sprak de pater: “Heb je nu de heks gezien?” (http://volksverhalenbank.be/mzoeken/zoeken_Detail.php?ID=47742)
neologisme dat naar de ondernemer Marc Coucke verwijst die een miljardenwinst maakte bij de verkoop van zijn bedrijf en daar geen belastingen hoefde op te betalen
“Het is kinderlijk eenvoudig om deze belasting te ontlopen. De Couckes van deze wereld moeten hun aandelen gewoon onder hun vennootschap parkeren”, waarschuwt Maus. (demorgen.be)
De InBevs en de Couckes van deze wereld betalen nauwelijks belastingen en kunnen doodleuk beweren dat ze geen zin hebben om geld te storten in de bodemloze put van de staat. (humo.be)
Net zoals gij en ik ook geen goedkoper prijsje zullen krijgen als we een dikke wagen willen kopen waarbij we die aankoop veel harder zullen voelen in onze portefeuille dan de Couckes van deze wereld dat zullen voelen als ze een wagen kopen. (9lives.be)
Wel, daar kunnen de Couckes van deze wereld misschien iets van leren. “Geld is de drek van de duivel” zegt Franciscus. (politics.be)
“Het geld wordt gehaald bij de gepensioneerden, zieken en werklozen. Zij zijn en blijven de pineut, maar voor de Hutsen en Couckes van deze wereld kan de pret niet op.” (demorgen.be)
doelpunt
Ik heb een golle gescoord.
“Op naar de volgend match, waar een herboren TDS een golle of vijf maakt, snellie zes, verbist zich nie laat strikken, op een weekend waar klup …” (cerclebruggeforum.be)
> andere betekenis van golle
zware vuisthamer, moker
Antwerpse Kempen: wulle
De metser gebruikte een weulle om de bakstenen los te kloppen.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.