Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook
beschikbaar als RSS Feed
korte stage, werkervaring om een indruk van het werk te krijgen, syn. kennismakingsstage
NL: proefstage
Dit is een belevingsstage of inleefstage, waarbij je ervaart hoe een zorgkundige dagelijks zorgt draagt voor de zieke mens. (KU Leuven)
De inleefstage binnen het voltijds traject van de Verkorte Educatieve Bachelor Secundair Onderwijs heeft een equivalent van 3 studiepunten. (Artevelde)
De inleefstage omvat 2 dagen of minimaal 14 uur, gespreid over een semester. Dit betreft zowel observatie in de klas alsook deelname schoolbrede activiteiten. (Vives-Zuid.be)
de eigen problemen oplossen, zijn eigen rommel opruimen
NL: schoon schip maken
De vraag om meer geld is terecht. En dat is het allang. Het moet er ook komen. Er mag wel tegenoverstaan dat de procureurs ook hun eigen stal uitkuisen. (Nieuwsblad)
Wel, ik denk dat mijnheer De Wever dan het best eerst begint met zijn eigen stal uit te kuisen voor hij andere partijen de les komt spellen. (Vlaams Parlement)
Eerst de stal uitkuisen. Pas dan wil hij denken aan mogelijke coalities. En hij staat sterk, Maingain. Ze hebben hem nodig om meerderheden zonder de PS te vormen. (GVA)
ergens niet over spreken, iets stil houden
NL: mondjes dicht, iets onder de pet houden
Al vele jaren is hierop kritiek: er heerst een “ons kent ons”-sfeertje, men dekt potjes toe en er worden maar weinig tuchtstraffen opgelegd. (Clint.be)
Of is het een laatste krampachtige poging om de stinkende potjes toe te houden? Diep in de put: Optima Globale Estate aan de Tunnelplaats. (Knack)
Sinds mijn kindertijd probeerde ik alle potjes toe te dekken door mezelf aan te passen aan anderen, situaties, de buitenwereld. (Veer Licht)
ergens naartoe trekken, gaan
vnw: gaan, trekken, zich begeven naar
znwb: Zich op weg begeven (naar-); trekken, gaan (naar-).
zie ook andere definitie van togen
Wij zeggen nu nog: ,,Hij toog naar zijn werk’’ (hij trok naar zijn werk) (standaard.be)
Hij toog naar Tottenham Hotspur en later naar het Japanse Nagoya Grampus Eight als uithangbord van de nieuw opgezette J-League (humo.be)
Hij toog naar de Alpen, waar hij op de ski’s zijn accu weer volledig oplaadde. (knack.be)
Wij togen naar het noordoosten van Frankrijk en beleefden er een back to basics-tripje. (nieuwsblad.be)
Zo’n 240.000 mensen, onder wie een voormalig president, togen naar het centrum om zich uit te spreken voor de Europese Unie (tijd.be)
opzichter, toezichter
vnw: opzichter, inspecteur
gwnt: veroud., nog gew. in Z.-Ned.
Ook toezieners en wellicht de ploegbazen van de groen- en reinigingsdienst komen in aanmerking. (standaard.be)
Het is de toeziener – grafdelver toegelaten de teraardebestelling te weigeren wanneer hij vaststelt dat het lijk gekist werd in overtreding met voorafgaande bepalingen. (zwevegem.be)
“De toezieners en de maatschappelijk werker zijn onze ogen op het veld. Zij merken al gauw als er iets niet pluis is.” (hln.be)
aanvallend toestormen, aanvliegen
gwnt: (Zuidn.) zich met vijandige bedoelingen snel naar iem. toe begeven, aanvallen, aanvliegen
opm: SN betekenis van toevliegen: toesnellen
‘Ik ben bijna onmiddellijk naar hem toegevlogen en heb hem vastgegrepen. Bovendien ben ik luid beginnen roepen.’ (standaard.be)
In België is dat soms ongelooflijk grof,hoe spelers op je toevliegen,met wilde gebaren en weet ik veel wat ze allemaal schreeuwen. (bloggen.be)
een deur of raam die dichtsmakt
NL: dichtknallen
vnw: plotseling met geweld dichtgaan van een deur
gwnt: (Zuidn.) plotseling en met geweld dichtgaan: de deur vloog toe.
De deure vloog toe met groot geweld, en de kapitein was daar weder, m«t de woede in de oogen en roepende (historischekranten.be)
derbij het waait daar precies nog goed. Mss stond bij haar thuis het raam open boven en door den trok de deur toegevlogen (beyondgaming.be)
Gerda: Wat was dien harde bonk nu?
Jean: ’t Was ’t raam dat toegevlogen was. Ik heb het dichtgedaan.
geld bijleggen, eraan toeleggen
opm: soms zonder eraan
vnw: (geld) eraan toesteken: (geld) erop toeleggen
Negatieve rente betekent dat investeerders eigenlijk geld toesteken om te mogen lenen aan onze overheid (standaard.be)
‘Als we eraan toesteken, hebben zij altijd verdiend want de centen op de kaartenverkoop hebben ze altijd, net als we altijd personeel nodig hebben. Dat zijn voor de twee dagen zo’n tweehonderd mensen.’ (nieuwsblad.be)
‘Ik heb goeie jaren met veel slechtere afgewisseld en heel lang eraan toegestoken. Ik heb me vaak afgevraagd waar ik mee bezig was’ (kw.be)
toestoppen
vnw: toestoppen, geven, overhandigen
znwb: (Iem. iets) overhandigen, verschaffen; in ’t bijz.: heimelijk geven, toestoppen.
Volgens de aanklagers kregen Menendez en zijn vrouw geld toegestoken om de regering van Egypte te bevoordelen. (vrt.be)
De ambtenaren zouden zich steekpenningen hebben laten toesteken of gingen op kosten van bouwvergunningsaanvragers eten in de betere restaurants.(demorgen.be)
‘Eigenaars denken vaak dat het geen kwaad kan: een stukje vlees geven, een bolletje brood gooien, een plakje ham toesteken.’ (standaard.be)
toevouwen, dichtvouwen, terugplooien
ook fig.
vnw: dichtvouwen, opvouwen, plooien
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 1; Vlaamsheid: 2
zie ook toe
Doordat banken zich op de Belgische thuismarkt toeplooien, ontstaat er meer concurrentie. (standaard.be)
“Ik voelde me helemaal toegeplooid, toen ik hem belde.” (demorgen.be)
Toen de agenten hem wilden meenemen, verzette hij zich en haalde met een toegeplooid plooimes uit naar een inspecteur. (vrt.be)
Een eenvoudig teak bijzettafeltje dat je overal mee naartoe kan nemen. Het plooit gemakkelijk toe en neemt weinig plaats in als je het weg bergt. (tuinrama.be)
zonder (expliciete) toestemming
vnw: zonder toelating: zonder toestemming
zie ook toelating
In Wevelgem en de andere gemeenten van de politiezone Grensleie bijvoorbeeld mag je rond middernacht vuurwerk afsteken, zonder toelating. (vrt.be)
De Amerikaanse zangeres Katy Perry heeft zonder toelating een videoclip opgenomen in een Spaans natuurgebied. (demorgen.be)
Free party’s, ook wel ‘illegale raves’ of ‘illegale fuiven’ genoemd, zijn feesten die zonder toelating van de overheid worden georganiseerd (standaard.be)
Zo’n 15j geleden hebben wij een veranda aan ons huis gebouwd zonder toelating van het gemeentebestuur. (livios.be)
er geld bij of bovenop moeten leggen of betalen
vnw: er (geld) aan toegeven: erop toeleggen, er geld bijleggen
gwnt: (gew.) er op toe leggen, er geld bij leggen
zie ook: toesteken, eraan ~
“Zelfs al moest ik er geld aan toegeven, dan nog zou ik de zalen en festivals blijven afdweilen.” (nieuwsblad.be)
“Een medaille, dat is alles, want je moet er nog geld aan toegeven”, lacht haar man Dominique Maes, die de vaste piloot is van de raceboot. (gva.be)
pak slaag, rammeling
vnw: pak slaag, afranseling
znwb: (Pak) slaag, afranseling; vooral in de verb. iem. een toefeling geven, een toefeling krijgen.
zie ook toeflinge
Ik dacht dat politici na de toefeling op Zwarte Zondag eindelijk begrepen hadden dat ze zich niet straffeloos in een ivoren toren konden ophouden. (tijd.be)
Krijgt Open Vld een toefeling? Wat gebeurt er dan? Een nieuw leiderschap, waardoor eindelijk de bereidheid komt om te praten over andere … (demorgen.be)
Want een toefeling van de. Janssens was genoeg om zelf in uw broek te doen, en dan hadt ge twee keer werk met vegen (erfgoedcelkapelleopdenbos.be)
bijnaam voor een dieselwagen
zie ook andere betekenis van mazoutstoof
Zo’n oude mazoutstoof spuwt nog torenhoge ladingen NOx (stikstofoxide) uit – veel meer dan moderne diesels met sjoemelsoftware – waar we met z n allen mottig van worden. (Juridisch Forum)
Ik weet zelfs niet of er in mijn mazoutstoof een turbo zit , maar afgelopen zomer heb ik de auto toch telkens 5 minuten laten nadraaien alvorens deze af te zetten. (Autoforum)
In de jaren negentig werden dieselwagens door zogenaamd ‘sportieve rijders’ weggezet als ‘mazoutstoven’: ze accelereerden als een lamme marathonloper en stonken als de pest. Toch werd de diesel een succesverhaal met een lagere brandstofkost en meer kilometers op de teller. Maar het liedje van de mazoutstoof raakt stilaan uitgezongen. (HLN)
In Nederland is organogram gebruikelijker
.
titelhouder, titelverdediger
vnw: titelhouder
Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 3
Gastland Frankrijk en titelvoerder Brazilië brachten misschien niet het meest verfijnde voetbal dat ze in huis hadden, spannend was het wel. (demorgen.be)
“Ik wil een waardige titelvoerder zijn. Ik weet dat er dagen volgen dat ik compleet door het ijs zak. Ik ben geen supercoureur , maar als ik straks kan …” (standaard.be)
Gisteren stond het BK Omnium op de agenda, een belangrijke wedstrijd want de titelvoerder mag met de driekleur deelnemen aan meetings in binnen- en buitenland. (cyclingsite.be)
sport: titelstrijd
vnw: titelwedstrijd
znwb: Wedstrijd om de kampioenstitel: titelstrijd, titelwedstrijd.
Tandem Badibanga-Lukaku brengt Anderlecht weer in titeldebat (demorgen.be)
Club Brugge mept Anderlecht uit titeldebat, ook Genk wint meteen overtuigend. (standaard.be)
Ook Leipzig moet de rol lossen in het Duitse titeldebat (sporza.be)
Beresterk Ladies Volley Limburg geplaatst voor titeldebat na zege in Oostende (hbvl.be)
onder bezwarende voorwaarden of omstandigheden
vnw: ten bezwarenden titel: onder bezwarende voorwaarden
zie ook titel
Aldus is een lening op interest een contract ten bezwarende titel zonder evenwel een wederkerig contract te zijn. (elfri.be)
Het Hof herhaalt in de eerste plaats de algemene regel dat iedere dienst ten bezwarende titel aan btw is onderworpen (standaard.be)
bijnaam voor een benzineauto
Hallo, mijn broer heeft hem onlangs een E30 320 naftje bijgekocht. Batterij plat, gestart met kabels en gaan rijden, maar batterij is dood. (bimmerandmore)
Is een naftje en enorm tevreden van. Wat ik vooral wil zeggen is dat je volgens mij vooral ‘geluk’ moet hebben met auto’s. (bouwinfo.be)
Maw, een klein naftje van toen met een zelfde verbruik als een klein naftje van nu, ik zou daar wel eens cijfers van willen zien. (AutoMinded.be)
Ik ben vandaag, na 8 maand alleen te rijden, nogmaals gaan oefenen met de rijschool. Gewoon voor bijkomende verbeteringen. Ik rijd met een kleine wagen, naftje. In de rijschool is het een dieselke. Het parkeren met de wagen van rijschool lukte compleet niet! Met mijn wagen daarentegen loopt dat zo vlot en soepel. (rijbewijsonline.be)
dragen van kleding, in het Vlaams ook voor een hoed, een bril, een klak/pet, een hoorapparaat, …
zie ook bril, zijn ~ aan hebben
de heks draagt een jurk en heeft een hoed aan (inmijnklas.be)
Op het moment van zijn verdwijning droeg Valentin een grijze trui, een grijze trainingsbroek, en grijze sneakers van het merk Nike. Waarschijnlijk had hij zijn bril niet aan. (redactie24.be)
Hij had zijn klak aan. Hij had die diep aangetrokken en zijn haar zag grijs rond die klak. (volksverhalenbank.be)
Die Tornado, ik hoop dat de piloten een dikke sjaal aanhebben, want die lijkt me erg tochtig ;-). (Vlaamse bijdrage op modelbrouwers.nl)
“Hij heeft voor corona nog één show van me gezien. Hij vond het ‘heel, heel goed’, zei hij, maar ik zag wel dat hij zijn hoorapparaat niet aan had die dag (schaterlach).” (hln.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.