Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #3261

    ereconsulaat
    (zn. o.; ~aten)

    consulaat met aan het hoofd een ereconsul

    Borgloon zamelt spullen in bij Oekraïens ereconsulaat in Hoepertingen (hln.be)

    Ereconsulaat Rwanda Vlaanderen | Facebook

    Ereconsulaat: Behalve consulaten en consulaten-generaal zijn er consulaire agentschappen waarvan de verantwoordelijkheid is toevertrouwd aan ereconsuls, die geen beroepsdiplomaten zijn en de nationaliteit kunnen hebben van het uitzendende land of van het land van verblijf. (nl.frwiki.wiki)

    Belgisch ereconsulaat Managua. de la CST (Central Sandinista de Trabajadores), 1 cuadra sur, 20 varas oeste, Calle 27 de Mayo, Managua Managua – Nicaragua. (flandersinvestmentandtrade.com)

    In Azië komt er zoals eerder aangekondigd een consulaat in Chennai, in het zuiden van India en een ereconsulaat in Myanmar. (vrt.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (11 Jul 2024 23:08)

    👍
    3

    #3262

    ereconsul
    (zn. m.; ~s)

    onbetaald consul

    SN-NL: honorair consul

    vnw

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 4; Vlaamsheid: 4

    vgl. ereconsulaat

    Wat de grote geopolitieke krachten voorhebben, weet niemand”, vertelt de ereconsul. (nieuwsblad.be)

    Een ereconsul is iemand die woont in en de nationaliteit heeft van het land waar het consulaat is gevestigd. (nieuwsblad.be)

    Ambassadeur Sleeuwagen loofde de beschikbaarheid en toewijding van de heer Toyoda als ereconsul om Belgische burgers en bedrijven bij te staan.(japan.diplomatie.belgium.be)

    De Oostendse advocate Caroline Vanwynsberghe (52) is aangesteld als ereconsul van Italië voor de provincie West-Vlaanderen. (standaard.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (08 Jul 2022 07:22)
    Dit woord was woord van de dag op 03 Feb 2023

    👍
    4

    #3263

    epuratie
    (zn. v.; ~s)

    vnw: zuivering, opsporing van collaborateurs tijdens de Tweede Wereldoorlog

    Ten slotte was er de burgerlijke epuratie of, in andere woorden, de bestraffing van de politieke collaborateurs en van de minder zware gevallen van militaire collaboratie. (nevb.be)

    De repressie en epuratie in Tielt aan de hand van gerechtelijke archieven. (ugent.be)

    Een jaar na de bevrijding, op 19 september 1945, vaardigt de regering een besluitwet uit die de zogenoemde burgerlijke epuratie mogelijk maakt. (vrt.be)

    De fouten en ontsporingen bij de repressie en epuratie mogen evenmin worden ontkend, maar de repressie mag niet worden gelijkgesteld met de collaboratie. (standaard.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (06 Jul 2022 05:50)

    👍
    3

    #3264

    gedevoueerd
    (vd)

    toegewijd

    dbnl.nl: gedevoueerd (zuidn.)

    < Frans: dévouer – merk op dat het leenwerkwoord devoueren zelf niet gebruikt wordt, enkel het voltooid deelwoord ervan

    niet te verwarren met devoeëre, uw ~ doen (doffe e en klemtoon op de oe)

    P. Johan Van Boxtel, pastoor te Jutitoli waar hij de vriend is van mensen en dieren: gedevoueerd tot het uiterste voor zijn mensen. (De Gazet van Aalst | 1 september 1962)

    Authentiek, warmhartig en gedevoueerd. Meteen mijn wens voor 2019! (twitter)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door nthn (05 Jul 2022 16:36)

    👍
    3

    #3265

    mare, van de ~ bereden
    (uitdr.)

    een nachtmerrie, bespookt

    vgl. van de maar bereden zijn; mare, van de ~ bereën zijn

    In België is de uitdrukking ‘Van de mare bereden’ synoniem aan ‘Van d’alf geleid’. (beleven.org)

    Ik hè vannacht zo slecht geslapen
    ’k was veel te laat in mijn bedde gerocht
    maar ’k ben van de mare bereden
    deur ’n duvel en zijn moere bezocht
    (Moët & Chandon – Willem Vermandere)

    Sommige, al dan niet psychische ziektebeelden, kon men niet duiden; ‘hij is van de Mare bereden’ bleek dan een plausibele uitleg. (bloggen.be)

    In Beveren-Waas zegt men van iemand die buiten zinnen is dat hij “van de mare bereden is”. (demorgen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (05 Jul 2022 09:20)

    👍
    4

    #3266

    kazakkenkeerder
    (zn. m.; ~s)

    kazakkendraaier, opportunist die uit eigenbelang van gedacht verandert

    Iemand die uit puur eigenbelang zijn oude overtuiging opgeeft en zich bij een andere opvatting aansluit, noemt men een (kazakkenkeerder, kazakkendraaier, …) (W O O R D E N B O E K V A N D E V L A A M S E D I A L E C T E N – wvd.ugent.be)

    In 1910 werd Leo Vande Velde ( + 1 908) door een collega uit Overmere afgeschilderd als kazakkenkeerder en liberaal. (bloggen.be)

    De nieuwe politieke partij NSN heeft een lijsttrekker en -duwer, een zakkenvuller, een kazakkenkeerder, een overloper, een muilentrekker, een lange arm en een gatlekker in haar rangen. (nieuwsblad.be)

    Gij listige kazakkenkeerder. Gij pretentieuze terrorist. Gij gluiperige samenzweerder. Gij roestige nagel van onze kist. Gij helpt de wereld naar de kloten. (demorgen.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (04 Jul 2022 07:28)

    👍
    3

    #3267

    zat, zo ~ als Tielebuis

    zie zo zot als Tielebuis

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (04 Jul 2022 07:15)

    👍
    3

    #3268

    Tielebuis, zo zot als ~

    zie zo zot als Tielebuis

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (04 Jul 2022 07:14)

    👍
    3

    #3269

    zot, zo ~ als Tielebuis

    zie zo zot als Tielebuis

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (04 Jul 2022 07:13)

    👍
    3

    #3270

    zo zot als Tielebuis
    (uitdr.)

    Groot Woordenboek der Nederlandse Taal: Tielebuis: eigennaam van de hoofdpersoon van een klucht welke in 1541 door de Haarlemse rederijkerskamer te Diest werd gespeeld; als naam voor een aartsgek bekend gebleven in sommige Zuidn. streken in de uitdrukking zo zot als Tielebuis, door en door gek.

    ook zo zat als Tielebuis (zat, zo ~ als Tielebuis): zie voorbeelden

    Microsoft heeft al zo vaak rondgesprongen als een kangoeroe – de laatste vijf jaar maken ze elkeen zo zot als tielebuis als je nog maar een poging onderneemt om die waanzin te volgen. (tweakers.net)

    In ons Birdlife park zie je ons wel, in een kooi, waar je na verloop van tijd eenzelfde gedrag aanneemt als die schattige leeuwen in de zoo: neurotisch gedrag, of anders: zo zot als tielebuis. (sarahverroken.blogspot.com)

    RTV maakt ons tegenwoordig zo zot als Tielebuis. (gva.be)

    Maar zo ver is ’t voor Charelke nog niet: “In de eerste dagen van de oorlog waren ze te Diest allemaal zo zat als tielebuis." (Charelke Dop – Ernest Claes)

    ‘Stapel als Tielebus! Slaap eerst eens uit, jongske. ’k Koom morgenavond weerom en dan spreken we verder. Salu alle drie!’ (A. Thiry, Voghelen in der muyte)

    Zo gek als tillebuis trutsel, zeggen ze in de Kempen… (facebook)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (04 Jul 2022 07:20)

    👍
    3

    #3271

    financieringsenveloppe
    (zn. v.; ~s)

    financiering in het kader van een enveloppefinanciering; een vast financieringsbudget

    zie: enveloppe

    De Vlaamse overheid kent elk jaar een financieringsenveloppe aan de VRT toe. (vrt.be)

    De federale regering voorziet een financieringsenveloppe van 703 420 euro om de werkgeverskost te compenseren (agoria.be)

    Maar de financieringsenveloppe groeit niet samen met de toename van het aantal onderzoekers. (demorgen.be)

    Ze vragen tegen 2004 één miljard frank meer in hun financieringsenveloppe. (standaard.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (03 Jul 2022 09:43)

    👍
    3

    #3272

    enveloppefinanciering
    (zn. v.; ~en)

    financiering op basis van een vast budget

    Typisch Vlaams: financiering met een vooraf vastgesteld bedrag (formeel); Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 5

    vnw

    zie: enveloppe

    vgl. financieringsenveloppe

    Enveloppefinanciering kan niet voldoen aan nieuwe noden. Hogescholen vragen meer geld. (veto.be)

    Alle Vlaamse gemeenten tekenden eind 2018 in op deze enveloppefinanciering met het ondertekenen van de ‘Asbestovereenkomst’. (vvsg.be)

    Onze minister werkt aan een systeem van enveloppefinanciering. Elke rechtbank krijgt
    een afgesproken bedrag of enveloppe, en mag zelf beslissen wat daarmee gebeurt. (vlaamspleitgenootschap.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (03 Jul 2022 09:39)
    Dit woord was woord van de dag op 12 Mar 2024

    👍
    5

    #3273

    coronakabinet
    (zn. o.; ~ten)

    de regering Wilmès die ten tijde van corona de crisis moest beheren

    corona in België: “(in België) demissionair kabinet dat speciale volmachten heeft gekregen voor de bestrijding van de (economische) gevolgen van de coronacrisis”

    zie ook verzamellemma corona

    Wilmès start coronakabinet. De minderheids­regering-Wilmès krijgt een doorstart én volmachten om de coronacrisis het hoofd te bieden in samenwerking met alle bestuurspartijen uit de oppositie. (standaard.be)

    Aan goede wil en hard werk geen gebrek in het coronakabinet. (vrt.be)

    Wat met het coronakabinet na die zes maanden? ‘Pfff, daar hou ik mijn hart voor vast.’ (blauwwit.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (02 Jul 2022 17:53)

    👍
    3

    #3274

    werkingsenveloppe
    (zn. v.; ~s)

    enveloppe (bedrag) beschikbaar gesteld voor de werking van een organisatie

    In de personeelsstatistieken wordt enkel het personeel geregistreerd dat ofwel rechtstreeks door het Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming wordt betaald, ofwel waarvan de lonen ten laste zijn van de werkingsenveloppe van het hoger onderwijs (met uitzondering van de gastprofessoren en de mandaatsvergoedingen in het hogescholenonderwijs). (vlaanderen.be)

    Een RTC heeft door het afsluiten van een beheersovereenkomst met de Vlaamse Regering recht op een driejaarlijkse vaste werkingsenveloppe. (openjustice.be)

    Voor de CAW’s zou dat ruwweg 4,92 miljoen euro betekenen op een budget van 100 miljoen euro werkingsenveloppe. (hln.be)

    En de werkingsenveloppe voor de externe communicatie van de kanselarij wordt met 952.000 euro verlaagd, luidt het nog. (demorgen.be)

    Naast de werkingsenveloppes behoren tot de basisfinanciering ook de aanvullende onderzoeksmiddelen, de middelen voor het praktijkgericht onderzoek, de middelen bestemd voor de ondersteuning van de studentenvoorzieningen en de subsidies voor specifieke instellingen. (vlaamsparlement.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (02 Jul 2022 08:56)

    👍
    3

    #3275

    enveloppe, onder gesloten ~

    zie onder gesloten enveloppe

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (01 Jul 2022 06:53)

    👍
    3

    #3276

    enveloppe, onder open ~

    zie onder open enveloppe

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (01 Jul 2022 06:53)

    👍
    3

    #3277

    onder open enveloppe
    (uitdr.)

    vnw: in een open enveloppe

    antoniem: onder gesloten enveloppe

    zie ook onder open omslag

    Brief verzonden onder open enveloppe vanuit Lamalou les Bains (Hérautl), gefrankeerd met postzegels van het type “Vrede” voor Oudenarade (België). (academiebelgium.be)

    De gemeentelijke en gewestelijke ontvangers mogen de aanmaning te sturen aan de achterstallige belastingplichtigen onder open enveloppe verzenden (bib.kuleuven.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (01 Jul 2022 06:50)

    👍
    3

    #3278

    onder gesloten enveloppe
    (uitdr.)

    vnw: in een gesloten enveloppe

    antoniem: onder open enveloppe

    vgl. onder gesloten omslag

    Als meerdere keren de vraagprijs wordt geboden, dan behoudt de eigenaar het recht om eventueel onder gesloten enveloppe te laten bieden (infinimo.be)

    Je kan openbaar verkopen, verkopen onder gesloten enveloppe of kiezen voor een internetveiling. (rosseel.be)

    De enquête is volledig anoniem. Gelieve dan ook deze onder gesloten enveloppe aan de juf of meester terug te bezorgen vóór 24 mei 2019. (dewissel-opitter.be)

    Een kleine (anonieme) bijdrage om dit feestje te sponsoren mag altijd! De kinderen kunnen dit (onder gesloten enveloppe) bij hun registratie deponeren in de daarvoor bestemde bus. (schoolbranst.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (01 Jul 2022 06:51)

    👍
    4

    #3279

    kalmeermiddel
    (zn. o.; ~en)

    SN-NL: kalmeringsmiddel

    vnw

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 5

    vgl. calmant

    Dat zijn typische symptomen van angst en spanning. Bij sommige mensen gaat het zo ver dat ze hun arts om een kalmeermiddel vragen. (test-aankoop.be)

    In de Verenigde Staten heeft het Hooggerechtshof geweigerd het gebruik van het kalmeermiddel midazolam te verbieden bij executies. (vrt.be)

    De jaren vijftig schonken ons het eerste kalmeermiddel, toen op basis van barbituraten. (standaard.be)

    De rij-‘vaardigheid’ van iemand die kalmeermiddelen slikt is zelfs vergelijkbaar met deze van iemand die 1,0 promille alcohol in het bloed heeft. (demorgen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (22 Feb 2023 05:25)
    Dit woord was woord van de dag op 27 Mar 2023

    👍
    6

    #3280

    aandoening, onderliggende ~

    zie onderliggende aandoening

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (30 Jun 2022 11:19)

    👍
    4

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.