Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook
beschikbaar als RSS Feed 
een wijziging aanbrengen ‘aan’ een tekst, een ontwerp, een wetsvoorstel, … is standaardtaal in België
DS2015 standaardtaalSN: een wijziging aanbrengen ‘in’ een tekst
In opdracht van haar baas, brengt de secretaresse de wijzigingen aan de tekst in de brief aan.
“Als we nog vlug wat wijzigingen aanbrengen aan de tekst, kan hij morgen worden verstuurd. (standaardtaal in België)” Taaladvies.net
De architect moet nog enkele wijzigingen aanbrengen aan de plannen van de keuken.
zingen op de wijze van een koorknaap
die met een onveranderde stem in de sopraanhoogte zingt, monotoon gezang
De zangcoach in ‘de voice van Vlaanderen’ vond dat het mannenduo koorknaapgewijs had gezongen. Simultaan, monotoon maar met engelenstemmen.
iemand die een relatiebureau uitbaat
Vindt ge geen man of vrouw, ga dan naar een relatiekoppelaarster. Zij zoekt voor u de geschikte kandidaat.
omheining
Dit is zelfs de oorspronkelijke betekenis van het woord. Iemand om de tuin leiden = iemand om een omheining heenleiden. Engels ‘town’ is eigenlijk een ommuurde of bevestigde stad. Duits ‘Zaun’ heeft ook nog de oorspronkelijke betekenis ‘afrastering’.
Iemand om de tuin leiden = iemand om een afgeperkt stuk grond heenleiden.
het is terecht
Van Dale, bij besteden:
(gewestelijk) dat is wel besteed (wanneer iets slecht afloopt)
dat is verdiend
Dat is goed dat die foutparkeerder eindelijk een boete gekregen heeft. Het is welbestit.
“Dan maar de burgemeester onder handen genomen, hem volgegooid met verf en uitgesmeerd, voilá, daar zal hij niet blij mee zijn, ’ t is welbestit.” (uit een blog)
omheining
tuin: wordt hier niet gebruikt als een stuk grond, maar als wat er rond staat. Dat kan bv zijn: prikkeldraad
De koe was weggeraakt van de weide door over den tuin te springen.
1) heel, fantastisch, super, wreed
2) hevig
3) enthousiast zijn van of over iets
1) Joke Vincke heeft zot goed gezongen in ‘de voice van Vlaanderen’
1) demorgen.be: Navid Sharifi “zot gelukkig” nu hij weer in België is
2) Ze trilt zot op haar benen van spanning.
3) Hij is niet zot van champignons.
> andere betekenissen van zot
twee huizen die tegen mekaar staan in dezelfde stijl, dus een tweewoonst. Zo hoorde ik: we woonden ende aan-ende.
Toen ze jong waren woonden ze in een tweewoonst en ze zei
den: we woonden wiedre ende-aan-ende.
preuts, streng katholiek opgevoed meisje of vrouw
zie ook zebedees
Ge gaat die ‘sebbetrees’ toch niet uitnodigen op dat feestje zeker!
Denigrerende omschrijving van een volwassen persoon van kleine gestalte.
(Hij komt met zijn neus net op de hoogte van iemand’s gulp)
Zie daar… die “gulperuiker” is er ook weer bij!
bijna
abie of ook abij, klemtoon op 2e lettergreep
< albij
Dat trekt goed op mekaar; ’t is abie ’t zelfde
(ook entwaarsen)
ergens
In het W.-VL zal men dikwijls op een vragend vnw niet antwoorden met een gewoon onbep. vnw, maar het vragend vnw herhalen en er ent- aan toevoegen.
Is er hier entwaarten entwie die me entwadde kan zeggen hoe dat ze nog een regeringe kunnen ineensteken. Een kandidaat zei: het zal enthoe gebeuren, van ’t zijn er toch enthoevele die nog goestinge hèn.
D.w.z:
Is er hier ergens iemand die mij iets kan zeggen, hoe dat ze nog een regering kunnen ineensteken. Een kandidaat zei: het zal op de een of andere manier gebeuren, want er zijn er nog enkelen die er zin in hebben.
het gerecht
Portie frieten
wikipedia: Friet is bekend onder verschillende benamingen: in Vlaanderen wordt meestal van frieten, frietjes of fritten gesproken, in de drie zuidelijke provincies van Nederland spreekt men van friet of frites, en in de rest van Nederland wordt ook vaak het woord patat gebruikt. Vlaamse friet is in Nederland een benaming voor dikke frieten van goede kwaliteit.
samenstellingen: stoofvlees-friet, frietkotfrieten
We eten frieten vandaag.
Frieten met mayonaise is toch nog wat anders dan de ‘friet met’, laat staan de ‘patat met’, van onze noorderburen.
Frituriste uit Lanaken verkoopt frieten met choco (vrt.be)
tegen, ten belope van
taaladvies: a rato van is een combinatie die in België in formeel taalgebruik voorkomt. Het is niet duidelijk of we a rato van al dan niet tot de standaardtaal in België kunnen rekenen.
Van Dale 2015 online: BE niet algemeen
Niet t’ akkoord dat het in VL formeel taalgebruik zou zijn.
Er worden verplaatsingsonkosten a rato van 1,2 euro per kilometer verrekend.
De wereldbevolking groeit aan a rato van 2 kinderen per seconde. Dat tikt aan natuurlijk.
om het even, eender
taaladvies.net: status standaardtaal in België onduidelijk
Van Dale 2013 online: onderling niet afwijkend, synoniem: overeenkomstig
het is mij gelijk: geheel hetzelfde, om het even, onverschillig
ook: gelijk wie, gelijk hoe, gelijk wanneer, gelijk welk, gelijk wat, …
zie andere definities van gelijk
Om zeven uur of om acht uur? Het is mij gelijk, zeg het maar.
Mij gelijk wat we eten, alleen geen frieten want die heb ik deze week al twee keer geten.
Gelijk wat hij doet, het is verkeerd.
1) parkeerterrein: openbaar of privaat
2) parkeerruimte, parkeergelegenheid, parkeerplaats boven- of ondergronds
vnw: parkeerterrein, parkeergarage, parkeerplaats, parkeergelegenheid
1) Typisch Vlaams: parkeerterrein, parkeergarage, Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 7
2) “Parking wordt in België soms ook gebruikt voor ‘parkeergelegenheid’ of voor ‘één parkeerplaats’. In die betekenis is het woord geen standaardtaal.” (taaladvies.net)
Staat nu wel zonder label in Van Dale, tenzij voor de uitspraak (korte a in Vlaanderen), maar dit woord was oorspronkelijk enkel in Vlaanderen bekend (bron: taaladvies.net)
< Frans: le parking (uit Eng. ww.-vorm “parking”, als in “no parking” en “parking lot”)
zie ook betaalparking, parkinggelegenheid, parkingmogelijkheid, parkingplaats, parkingwachter, overloopparking, privéparking, overstapparking, randparking, voorstadsparking; ondergrondse parking; fietsparking; motoparking; motorparking; parkingmeter; parkinglijn
1) Het was weer te denken, alle parkings volzet!
1) Een privéterrein waar gedurende beperkte tijd wagens van de eigenaar van de grond of van door hem toegelaten personen worden gestald, is geen parking.
1) Paola liet een privéparking aanleggen aan het kasteel Belvédère, waar zij en Albert wonen. Op kosten van de belastingbetaler, inderdaad. En het schoonst van al: die parking is daarna nog twee keer opnieuw aangelegd. (HLN.be)
1) Oona vindt dat er al genoeg parkingen zijn en hangt haar protestbordje aan de slinger. (hln.be)
2) Bij ons aan het bedrijf is er te weinig parking voorzien.
2) Ik was te laat, ik vond geen parking.
2) Is er parking in de buurt van het hotel?
SN-NL: lidmaatschapskaart
Van Dale 2018 online: BE
DS2015 standaardtaal
Ge moet eerst het lidgeld overschrijven, daarna sturen ze de lidkaart op.
“Wie bij de ingang zijn lidkaart laat zien, mag gratis naar binnen. (standaardtaal in België)” Taaladvies.net
1) niet duur
2) duur
1) vnw: betaalbaar, zijn prijs waard
SN betekenis prijselijk, prijslijk: lofwaardig, loffelijk, te prijzen
1)
Die botten waren heel prijselijk: ik heb ze direct gekocht.
De andere zijn prijslijk maar die km standen schrikken me af. (2fast4u.be)
Bovendien is het eten er lekker en prijslijk. Een pizza voor 6,30 euro (standaard.be)
“Bovendien is het eten er lekker en prijslijk. Een pizza voor 6,30 euro” (standaard.be)
2)
Die botten waren nogal prijselijk: ik zal ze wel in de solden kopen.
Ze zijn prijslijk die matten maar weet niet goed of dit de moeite is. (bouwinfo.be)
Ik heb besloten om eens een “collectors item” Jo-Han te bouwen, deze bouwdoos is al een rariteit aan t worden en dan ook redelijk prijslijk (modelbouwen.be)
versnellen in het lopen, rijden, stappen
wnt: bedr. en onz. zw. ww. Van ver- met dapper. Niet in Middelnederlands Woordenboek. Uitsluitend aangetroffen in Vlaams-België.
- Verhevigen, versterken; feller, heviger, sterker worden.
“— Deez meedoogentheit, Zoo vérre van ’t opregt meedoogen afgespreit, Verdappert myn verdriet, doet de ongenucht vermeeren.” De Potter, Getrouwen Herder (1678).
- Versnellen, verhaasten; sneller worden.
¨
Typisch Vlaams: nieuwe energie opdoen (informeel): Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 2
VRT taal: verdapperen: Belgisch-Nederlandse sporttaal. Soms ook in een andere context.
versnellen, zijn tweede adem vinden, er weer tegenaan kunnen gaan, sterker / feller / groter / duurder worden
Voorbeelden:
?? Het peloton kon nog nauwelijks reageren, toen de Belg verdapperde.
Het peloton kon nog nauwelijks reageren, toen de Belg versnelde.
?? Het aandeel verdapperde met 13 % in twee weken.
Het aandeel werd in twee weken 13 % duurder.
Toen hij hem achterna zat, begon hij te verdapperen en kon hij hem inhalen.
Overigens, bepaalde termen die jullie als typisch Vlaams beschouwen zijn in Vlaamse oren eigenlijk louter typisch Wuyts (“verdapperen” bijvoorbeeld: niemand anders hier te lande gebruikt ooit dat werkwoord!) (fiets.nl)
oorvijg, kaakslag
Zie ook: safflet
De schoolmeester was zo verbolgen, dat hij die deugniet een ferme sifla gaf.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
