Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook
beschikbaar als RSS Feed
fuif die in een feesttent georganiseerd wordt
Haal je passoa uit de kast en herbeleef hier de tentfuif van de jaren nul! (stubru.be)
Zaterdagavond organiseren we een authentieke tentfuif. Het is gratis inkom en volgende line-up hebben we voor je klaar: – live optreden van Band Marginal. – DJ … (uitinbeerse.be)
Terug naar de begin jaren 2000 waarbij er elk weekend in een van de Hoogstraatse deelgemeenten wel ergens een tentfuif werd georganiseerd. (hln.be)
Velen zien het JOC als een sfeerloze bunker. Het heeft niet de gezellige charme van bijvoorbeeld een tentfuif. (standaard.be)
De brandweer heeft een checklist voor tentfuiven en formulier ‘activiteiten ingericht in publiek toegankelijke tenten’ (politie.be)
bijzondere afdeling van een rechtbank waarin daders nauwgezet worden opgevolgd, om hen van een drank-, drugs-, of agressieproblematiek af te helpen
Agressie, alcohol en drugs, maar dankzij “herstelkamer” vond Dirk zichzelf terug: “Beter dan klassieke straffen” (vrt.be)
Van 5 naar 22 herstelkamers in correctionele rechtbanken | RTVµ
Mechelse rechtbank heeft als enige in ons land herstelkamer voor intrafamiliaal geweld: “22 mensen doorliepen traject al, niemand is hervallen”. (nieuwsblad.be)
Filip (*) kampte lange tijd met een alcoholverslaving. Hij misdroeg zich tegen zijn ouders en sloeg hen ook. Hij is een van de mensen die al maandenlang wordt opgevolgd door de herstelkamer van de correctionele rechtbank en is positief over hoe hij is geëvolueerd. (gva.be)
slaag krijgen, ook fig.
vgl. klets; kletsen uitdelen
55 punten zijn record voor Antetokounmpo, Boston krijgt kletsen bij Oklahoma (sporza.be)
Steve Darcis krijgt kletsen in eerste ronde München. (demorgen.be)
Al die dingen werden groot gespeeld in de media en de partij kreeg kletsen langs alle kanten. (standaard.be)Den eerste die mij raakt mee nen sneeuwbal krijgt kletsen. (facebook)
“Als kind heb ik nooit kletsen gekregen. Achteraf bekeken misschien te weinig.” (demorgen.be)
kruisbeeld, o.a. opgericht langs de weg of in een kapel
vnw: kruisbeeld
Op de hoek van de Meensesteenweg en de Mgr. Catrystraat vind je de kapel met een kruislieveheer (1945). Binnenin zie je de namen van de gesneuvelde Beitemse soldaten uit de Eerste Wereldoorlog. (routeyou.com)
Vroeger vond je in Denderwindeke een watermolen en 5 windmolens: één ervan was “Schoonen God”, genoemd naar een groot houten kruisbeeld – een kruislieveheer – dat zich langs de veldweg naar het dorpscentrum bevond. (ninove.be)
Elke vissersboot had dan ook, naast een ‘Kruislieveheer’, een lievevrouwbeeldje aan boord. (kuleuven.be)
Hier strekt zich een landschap uit waarin de Kruislieveheer wandelroute zich langs dreven, bossen en wouden slingert. (visitvlaamseardennen.be)
In eenvoudige woningen kwam men via de buitendeur rechtstreeks in de “living”. In de winter veroorzaakte het openen van de deur het binnen waaien van koude lucht. Om dit euvel tegen te gaan bouwde men aan de buitendeur, langs de binnenkant van de woning, een houten sas: de achterlijs.
Nonkel René heeft zijn achterlijs afgebroken want hij nam te veel plaats in.
… en viel tenslotte dood in zijn «achterlijs» (voorportaal van een boerenwoning met aan de buitenkant een tweedelige, so- liede deur). (De Voorpost | 14 januari 1983)
Dit is evenzo voor de ruimte in de kerk onder de toren net voorbij de lijkdeur (de grote buitendeur) onder het doksaal. Ongedoopten of anderen die vroeger uit de kerk geweerd werden, mochten er wel in de kerk komen (9). Deze ruimte wordt in de volksmond d’ achterlijs genoemd. (hkschellebelle.be)
kruislicht, dimlicht
verouderd?
vnw: kruislicht, kruisingslicht: dimlicht
Kruising tussen een personenvoertuig en een vrachtwagen, waarvan het linkerkruisingslicht niet brandde; naar de mening van het Hof is de oorzaak van het ongeval te wijten aan de afwezigheid van deze reglementaire verlichting, die voor de tegenligger een onvoorzienbare hindernis uitmaakt. (rw.be)
Hij reed met kruisingslichten en beide richtingslichten in werking tot het rnidden van de rijbaan en
begori achteruit te rijden. (kuleuven.be)
er zit pit, verstand in
vgl. kruim
verouderd? Waar nog gebruikt?
Daar zit kruim in: Dat is iemand die veel weet. (bloggen.be)
Er zit kruim in onze jeugd (bakkerijmuseum.be)
Er zit kruim in die kerels. Ostend Stadion mag van hen prachtige dingen verwachten alsook van Neyrinck, Rosseel, Vermeersch (core.ac.uk)
iets of iemand die ogenschijnlijk traag is, maar toch gestaag vordert of snel uit de hoek kan komen
google 2023: in .NL slechts enkele hits, voornamelijk mbt tot sport (o.a. wielrennen waar het typisch uit VL overgewaaid kan zijn). In .BE meer en ruimer toegepast
Of een bedrijf kan een ‘valse trage’ zijn. Het wacht tot de voorlopers tegen een muur botsen of in een nichepositie blijven steken. (tijd.be)
Een haai is een valse trage. Haaien zijn toegerust om snel door het water te klieven, maar alvast de roemruchte witte haai doet dat bewust … (standaard.be)
5 jaar cultuurbeleid: Schauvliege als “valse trage” van de Vlaamse regering? (vrt.be)
In zijn passage op Stayen maakte de verdediger indruk met zijn snelheid en zijn zuivere balbehandeling. “Hij is een valse trage”, weet Janssens. (hbvl.be)
plantentuin, botanische tuin
ook veelvuldig in plaatsnamen
“Onze gemeente beschikt over een kruidtuin achter het gemeentehuis. Deze kruidtuin werd jarenlang vrijwillig onderhouden door gewezen burgemeester Guido Langendries. Hij zal deze taak echter niet langer opnemen”, klinkt het bij de gemeente. (nieuwsblad.be)
De gemeente Anderlecht heeft de gemeenschapstuin aan het Dauwpark in Kuregem opnieuw geopend. Er komt naast de collectieve moestuin ook een kruidtuin. (bruzz.be)
De kruidtuin van Leuven werd in 1738 opgericht als een universitaire plantentuin. Daarmee is het de oudste botanische tuin van ons land. (tijd.be)
De Kruidtuin of zoals de Mechelse inwoners het in de volksmond “den Botanique” noemen. De tuin is ontworpen in 1862 door Louis Fuchs. (mechelenopzijnbest.be)
vnw: krullen
De vrijschop op de rand van het strafschopgebied werd door De Jonghe keurig in doel gekrold: 0-2 (gva.be)
We zagen de jonge, verlegen Polly Jean in 1992 op Pinkpop voor het eerst, een paar jaar later krolde ze in een latex catsuit over het podium in Werchter (demorgen.be)
De Montsant streek krolt zich als een hoefijzer rond de befaamde Priorat streek. (vinatera.be)
stinkbroek
vgl. kakkebroek, pissebroek
Onlangs ging mijn zoon plat omdat ik hem ‘piraatje stinkebroek’ had genoemd. (standaard.be)
Hopla, de kleinste heeft een stinkebroek. Altijd prijs net voor mama wil vertrekken, dus die beentjes moeten in de lucht.
Tuurlijk, Dat is toch vanzelfsprekend
Voornamelijk in de regio Essen
Gaan jullie vanavond nog ééntje drinken? Tuurlijk, de pan is de vis niet hé.
bekritiseren, iets of iemand kritikeren
Waarde Panoramist, hoe de vork pre cies aan de steel zit» weet ge niet en toch hebt ge uw pen bovengehaald om het komitee te bekritikeren. (De Gazet van Aalst | 29 september 1960)
Het is heel gemakkelijk deze personen te bekritikeren, maar dat deze die het beter kunnen zeggen het dan ook beter doen. (bedrijfsvoetbal.be)
VANDENDRIESSCHE bekritikeert de overwaardering van dit criterium. (kuleuven.be)
Ik zoek veeleer ne stamelaar
ne langharige rijmelaar
zo één die ‘t al bekritikeerd
die paster en burgers emmerdeerd
‘t is u da ‘k zocht al jaren lang
Willem zing nu maar uw zwanezang
(Willem Vermandere – dance-macabre)
(ook wel ‘frietgrens’) informele benaming voor een idiomatische isoglosse (taalverschil in uitdrukking) binnen het Nederlands taalgebied. Ten noorden van deze isoglosse wordt vooral het woord patat gebruikt, terwijl men ten zuiden ervan eerder friet of frieten zegt.
NL: patatje mayo graag
VL: friet met mayonaise astemblieft
Limburg: friete mit mayenaes estebleef
NL: Hij heeft zich alweer verstopt.
VL: Hij heeft zich weeral weggestoken.
Limburg: Hae haet zich alweer versjtoake.
kritiseren, bekritiseren, bekritikeren
Defraigne verdedigde zijn amendement met overtuiging en kritikeerde het door de wet ingevoerd stelsel vrij scherp. (kuleuven.be)
Ik zeg dat gij het recht hebt de regering en de vakbonden te kritikeren, maar gij hebt het recht niet de excitatie te brengen tot in de ondergrond van de mijnen . (dekamer.be)
Mensen, ook supporters van Club,a. zien jullie het een beetje positief a.u.b i.p.v enkel te kritikeren. (hln.be)
Godfried Danneels kritikeert Vaticaan (standaard.be)
(stevig) nadenken over
We moeten de denkoefening maken welke industrie we in België kunnen behouden. Dat zal misschien een meer innovatieve industrie zijn.’ (ArcelorMittal)
Daarom willen wij de denkoefening maken: heden, verleden en toekomst maken wij een kopje kleiner om de wereld te verlossen van een brok ellende. (infomania.be)
Groen verwijst naar andere partijen: “Ook politici in andere partijen maken die denkoefening en beslissen om het nationale niveau te verlaten.” (VRTNWS)
iemand die kribbelt (kribbelen)
pej.: schrijver, tekenaar
“En de werken?”, vroeg de kunstminnaar, “waarom schrijft U nooit iets over de werken? Hebt U wel enig plastisch gevoel”? “Voor de werken”, antwoordde de kribbelaar-parvenu, "moet U bij de kunstenaar zijn. Ik verkoop alleen maar teksten.” (hanstheys.ensembles.org/)
Maar zoals Bjarne aan Alberto een nieuwe kans biedt, zo geef ik ook aan de schrijver, aan de kribbelaar, aan de oude visser van woorden en zinnen die ik ben, een nieuwe kans. (seniorennet.be)
Naarstige kribbelaar van woord en beeld. Denkt in slagzinnen, alliteraties en onomatopeeën. Liefhebber van vreemde talen. (zinnig.be)
Een spontane kribbelaar, een behoedzame schetser of een verborgen Van Gogh? Kom dan gezellig samen tekenen met een drankje erbij. (mijnleuven.be)
“Oei, maar ik kan helemaal niet tekenen!” Geen probleem! Of je nu een enthousiaste schetser bent of een wilde kribbelaar, iedereen is welkom. (cbbd.be)
journalist die Wallonië als specialisatie heeft
zie ook: Wetstraatwatcher
Onze Wallonië-watcher Bert. @kruismans. had ze al lang in de mot… de strapatsen van de griffier van het Waals Parlement | Reizen om te leren. (De Tijd)
Als een obligate les in vaderlandse geschiedenis worden drie publicaties van journalist en Wallonië-watcher Guido Fonteyn in één box heruitgegeven. ((bruzz)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.