Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #16001

    zjipla
    (bijw.)

    weg, ribbedebie, foetsie, weg
    ook: hopla!

    varianten jipla, jupla

    Hij heeft zijn eten nog niet door zijn keel of hij is weeral zjipla.
    Voor dat ge het weet is al uw geld zjipla.

    scoutsrumbeke.be: Nog even t’chillen in de scouts en jipla, enkele uurtjes later.

    mtb-dreamteam.be: jipla vlug op m’n Granvilleke 29? jumpen en nog een sprintje trekken

    veetje.be: Stoeleke, boekske en jupla!

    skynetblogs.be: Jupla, er weer tegen aan!!

    > andere betekenis van zjipla

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door fansy (07 Aug 2021 15:38)

    👍
    232

    #16002

    afzetten
    (ww. zette af, afgezet)

    door aan het stuur te draaien een auto ergens insorteren, vooral bij achterwaarts parkeren

    Van Dale 2014 online (weinig gebruikt): zijn paard of zijn voertuig zijlings sturen; synoniem uithalen

    zie andere definitie van afzetten

    Theorie rijles: Om goed te parkeren moet ge voorbij de eerstvolgende auto rijden, dan op een meter afstand parallel achteruit rijden en als uw auto halverwege het einde van die voorgaande auto komt, volledig afzetten richting borduur en als uw voorkant ter hoogte van de achterkant van die auto is, het stuur terug recht draaien. Zoiets.

    Praktijk rijles:
    - Achteruit nu, achteruit… Recht… recht … recht. En nu zijn we halverwege dien auto: afzetten … afzetten … alles afzetten … Nee, niet de moteur, kieken. Aan het stuur draaien!

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door fansy (08 Aug 2021 17:37)

    👍
    323

    #16003

    werkbond
    (de ~, ~en m. zelfst. nw.)

    organisatie die de belangen verdedigt van werkwilligen tijdens stakingsperiodes

    het woord is duidelijk gevormd naar analogie met “vakbond”

    In een reactie op de vakbondsacties, komt een aantal jongeren nu met een tegenhanger op de proppen. De Werkbond moet de belangen verdedigen van werkwilligen, en dat onder het motto ‘werken mag’. (DS101014)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Marcus (11 Aug 2021 04:47)

    👍
    220

    #16004

    opgestegen
    (bijv. nw. )

    beschrijft gezwollenheid van maag en ingewanden

    Als ik mosselen eet voel ik me nadatum zo opgestegen.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Marcus (03 Aug 2021 19:37)

    👍
    238

    #16005

    taterwaal
    (bw.van tijd)

    ondertussen, tijdterwijl

    uitspraak: taadterwaal

    Ik zal hem taterwaal wel bezig houden dan kun jij verder werken!

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door japper en laatst gewijzigd door fansy (06 Aug 2021 12:44)

    👍
    255

    #16006

    heik
    (uitroep)

    zo verwittigt men peuters als ze iets onhygiënisch willen doen, bijvoorbeeld als ze iets in hun mond willen stoppen

    uitspraak: /haak/ of /aak/

    Heik ventje, steek dat niet in je mond, geef het aan mij!

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door japper en laatst gewijzigd door Marcus (10 Aug 2021 22:10)

    👍
    237

    #16007

    het heeft wat in
    (vaste woordgroep)

    het duurt nog al

    alleen in de derde persoon enkelvoud met het
    “het had wat in”, “het zal wat inhebben”

    betekenis is lichtjes verschillend van AN “dat heeft heel wat in”: daar komt veel voor kij­ken, is veel mee ge­moeid

    Het heeft nogal wat in eer ge klaar zijt!

    Dat heeft nogal wat in, seg. Is dat nu nog niet klaar?

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door de Bon (22 Jul 2021 04:31)

    👍
    272

    #16008

    hart, een ~ van peperkoek
    (een hart van peperkoek)

    zie peperkoek, een hart van ~

    .

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Marcus (11 Aug 2021 17:16)

    👍
    285

    #16009

    confederalisme
    (het ~, geen mv. onz. zelfst. nw.)

    AN: het voorstaan van een confederatie of statenbond

    momenteel (2014) in België: de betekenis en draagwijdte van het woord is zeer onduidelijk, voor sommigen is confederalisme gewoon een synoniem van federalisme, waarbij een zekere federale samenhang van de drie gemeenschappen blijft bestaan, voor anderen is het een omfloerste vorm voor separatisme.

    zie ook confederaliseren

    -"Daarentegen zal de oprichting van een evenwichtig en stabiel federaal of confederaal België beantwoorden aan de verzuchtingen van beide gemeenschappen. Elkeen zal op die manier op een efficiënte wijze voordeel halen uit de culturele en economische verschillen.”(Hendrik Vuye citeert Elio di Rupo in Knack, 140214)

    -‘Premier Di Rupo antwoordde vandaag een uur lang op vragen via Twitter. Van harde politieke vragen tot vragen over huisdieren, het kwam allemaal aan bod. Vooral de uithaal naar N-VA sprong in het oog. “Het confederalisme is de wachtkamer van het separatisme”, klonk het.’ (VTM 170414)

    -“Als men hier confederalisme invoert, IS dat gewoon separatisme. België bestaat dan enkel nog op papier.” www. student.leuven.be

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (08 Aug 2021 12:17)
    Dit woord was woord van de dag op 11 Apr 2021

    👍
    346

    #16010

    confederalist
    (de ~, ~en m. zelfst. nw.)

    zie confederalisme

    .

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Marcus (19 Jul 2021 13:31)

    👍
    295

    #16011

    federalist
    (de ~, ~en m. zelfst. nw.)

    Van Dale (Belgisch-Nederlands) voorstander van een federale staatsstructuur
    antoniem: unitarist

    vnw: voorstander van het federale staatsmodel

    “We moeten dus dringend iets doen aan de organisatie van de staat, aan het model van bestuur in België. Ik denk dat het bestuur wel best in een Belgische context blijft. Ik ben federalist, geen seperatist”, aldus Vandemoortele. (Trends 23/06/10)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (02 Aug 2022 06:26)

    👍
    297

    #16012

    flamingantisme
    (het ~ , ~ s onz. zelfst. nw.)

    de Vlaamgsgezinde beweging

    Algemeen Nederlands Woordenboek: ((vooral) in België): beweging in (Vlaams) België die zich verzet tegen de overheersing van het Frans en die opkomt voor en streeft naar de emancipatie van het Vlaams in België; beweging, gezindheid van flaminganten

    zie ook flamingant; flamingantisch;cultuurflamingantisme
    vgl. wallingantisme

    Het flamingantisme ontstond aan het einde van de negentiende eeuw.

    Verhofstadts recente bekering tot het flamingantisme was de eerste as uit de nieuwe strategie. (De Standaard, 1996)

    Sinds vrijdagochtend hangt er aan het huis van de Antwerpse burgemeester een Vlaamse Leeuw te wapperen. Moet dit gelezen worden als een anti-voetbalstatement of als een opstoot van flamingantisme? (GVA.be)

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 02:29)
    Dit woord was woord van de dag op 22 Apr 2021

    👍
    384

    #16013

    centenflamingantisme
    (het ~, geen mv. onz. zelfst. nw.)

    (negatief) flamingantisme op basis van voornamelijk economische overwegingen; centenflaminganten viseren voornamelijk de geldtransfers van Vlaanderen naar de andere Belgische regio’s.

    Voorlopig (2014) is de term nog overwegend negatief, hij wordt voornamelijk gebruikt door enerzijds cultuurflaminganten die de idealen van de Vlaamse beweging bedreigd zien en anderzijds door belgicisten. Het is niet uitgesloten dat deze negatieve benaming een geuzennaam wordt.

    “Sinds Bart De Wever, toen nog een politieke randfiguur, in 2005 een colonne van 12 bestelwagens vol bankbiljetten naar de scheepslift van Strépy-Thieu aanvoerde, om de transfers naar Wallonië aanschouwelijk te maken, maar vooral om de voorpagina’s eindelijk eens te halen à la Benetton, is het centenflamingantisme het discours van de Vlaamse beweging gaan domineren.” ’(t Pallieterke 281111)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Marcus (28 Jul 2021 07:57)

    👍
    324

    #16014

    bleitbakkes, ’t is weeral een ~
    (vaste woordgroep)

    zie ’t is weeral een bleitbakkes

    .

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Marcus (12 Jul 2021 10:50)

    👍
    297

    #16015

    ’t is weeral een bleitbakkes
    (vaste woordgroep)

    verwijt gericht aan of beklag over iemand die gemakkelijk huilt
    zie bleitbakkes, bleiten

    Ze zijn nog geen vijf minuten aan ’t spelen en lap ’t is weeral een bleitbakkes.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Marcus (08 Aug 2021 08:52)

    👍
    279

    #16016

    bleitbakkes
    (het ~, geen mv. onz. zelfst. nw.)

    bleiter, iemand die – dikwijls – huilt

    zie ook ’t is weeral een bleitbakkes

    En dat ze een bleitbakkes (huilebalk voor de Nederlanders) is wisten we al langer, maar dat ze al begint te miepen voordat de dierenarts het spuitje nog in haar vel moest steken vonden we echt wel te ver gaan. (dutchrobotgames.nl) 150705

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Marcus (02 Aug 2021 19:11)

    👍
    302

    #16017

    panikeur
    (de ~, ~ s m. zelfst. nw.)

    iemand die gemakkelijk panikeert; ook: iemand die zich altijd te veel zorgen maakt
    zie panikeren

    “Ik ben ‘ne panikeur’ als het op puppies en zwangere hondjes aan komt… Allemaal de schuld van internet. Beetje zoals de hypochonder die op zoek gaat naar de oorzaak van zijn/haar kwaaltjes en een half uur later al tot de conclusie moet komen dat hij/zij terminaal is…” (Takkie Talkies 220814)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door FixerBot (04 May 2025 22:58)

    👍
    254

    #16018

    strijkstok
    (de ~, ~en m. zelfst. nw.)

    “Stok die een visscher in staat stelt, met een net door het water te strijken.” (INL)

    “Des Winters als het regent, dan zijn de paadjes diep, ja diep.
    Dan komt dat loze vissertje, al vissen in dat riet.
    Met Zijne rijfstok, met zijne strijkstok,
    Met zijne lapzak, met zijne knapzak;
    Met zijne lere, van dirre domme dere, met zijne lere laarsjes aan.”

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Marcus (28 Jul 2021 21:44)

    👍
    252

    #16019

    wat een soep
    (uitdrukking)

    wat een warboel, het is onbegrijpelijk

    “Iemand een idee wat een nieuwe aansluiting op het gas en elektriciteitsnet kost? en hoelang dit duurt? Ik heb op de website van eandis gekeken, maar wat een soep is dat zeg. Wij vallen onder intergem.” (ZappyBaby forum)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Marcus (10 Aug 2021 22:10)

    👍
    192

    #16020

    sulferhout
    (het ~ (o.), geen mv.)

    hout dat snel brandt doch weinig warmte geeft: vb populier

    Hij heeft een grote stapel liggen maar het is sulferhout, daarmee zal hij de winter niet doorkomen.

    Sulferhout wordt gebruikt om stekskes van te maken.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Kastanjeoog en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 00:52)

    👍
    179

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.