Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook
beschikbaar als RSS Feed
ronde waarin bestellingen afgeleverd worden
NL: bestelronde
Welke pakjes neem je mee in welke leverronde? Hoe reageer je op files en andere onvoorziene omstandigheden? (litc.be)
Afhalen van uw bestelling kan op de bakavond tussen 18u30 en 20u30. Voor de regio Groot-Halle/Lembeek is er een leverronde voorzien. (broudcouture.be)
Op de ring van Gent heeft een man deze middag een bestelwagen van Bpost gestolen tijdens een leverronde. De politie van Gent en naburige zones zette de achtervolging in. “Er is ook een helikopter en een drone aan te pas gekomen”, stelt het parket Oost-Vlaanderen. Het voertuig kon kilometers ver rijden en stopte uiteindelijk in Maldegem. De dief ging er verder te voet op de vlucht, maar werd naderhand onderschept. "De man is opgepakt en zal later worden voorgeleid. (VRTNWS)
panel
vnw: panel, groep van experts
Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 6; Vlaamsheid: 1; Wordt beschouwd als een purisme
vgl. paneelgesprek
Daarna hebben we met een paneel van experten de volledige catalogus overlopen van Dr. Seuss en hopen zo zijn boeken toegankelijk te maken voor iedereen (pnws.be)
Het vonnis zou worden uitgesproken door een paneel van Amerikaanse officieren. (demorgen.be)
Tot 23 augustus kan mensen urban art insturen, zoals graffiti, muziek, cosplay, tekeningen en video’s, welke door een paneel van juryleden wordt beoordeeld. (gamequarter.be)
iets niet kunnen negeren, iets moeten doen, ~ uitvoeren
zie ook: vanonder(uit), er niet ~ kunnen
Vicepremier Kris Peeters: “Johan Van Overtveldt zal er niet van onderuit kunnen en deze maatregel langzaam maar zeker afvoeren.” (DM)
Extra dikke legplanken zorgen voor een perfecte ondersteuning van je collectie classeurs. Je kan er niet van onder uit, maar je kan je wel goed organiseren. (kastu.be)
De ambtenaren van de provincie konden er niet van onderuit: Menen West is zelfs voor hen een moeilijk dossier. (De goede verstaander leest ‘een moeilijk te verdedigen dossier’.) Menen kreunt immers al onder de milieuoverlast. Wat ze ook mogen beloven, het toezicht op de toepassing van hun beloften valt niet onder hun bevoegdheid. ((alertekoek.be)
(formeel en/of verouderd) maar, echter, nochthans
zie ook: evel en avel
Deze functie die duidelijk van essentieel belang is in het politieke stelsel van ons land, geniet evenwel geen bijzonder schriftelijk rechtsstatuut. (belgium.be)
Het loon dat in aanmerking genomen wordt is evenwel geplafonneerd: er wordt rekening gehouden met een bedrag van hoogstens 3.365,16 euro per maand. (RVA)
De 36-jarige Hanting-Hawai, uit Peking, was sinds eenigen tijd te Parijs als gevelschilder werkzaam en was intusschen verliefd geworden op een bekoorlijke landgenoote, die als «Honingsstraal» bekend staat. De chineesche schoone had den schilder evenwel afgewezen, omdat hij al te verkwistend leefde. (HLN)
Teleurstellen
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 6; Vlaamsheid: 7
opm: heel dikwijls ivm sportprestaties
Hij ging bij drie van de vier tegengoals niet vrijuit – Kroos die ontgoochelt en Bale die in de verste verte niet meer lijkt op de sterspeler van vorig seizoen. (Het laatste nieuws).
“Hij ontgoochelde wat als president”, zegt politicoloog Carl Devos. (hbvl.be)
1) aangrijpen, irriteren (van adem, keel, longen, …)
vnw:
-de rook pakt me in mijn keel, de rook pakt me op mijn adem: de rook hindert me, de rook slaat op mijn keel
2) kortademig worden, op de adem trappen
1) “Ik heb astma”, zei hij, “en de rook pakt op mijn adem”. (gva.be)
Eén Eandis-werknemer werd wel ter controle naar het ziekenhuis gebracht. Hij werd ‘op de adem gepakt’ door het gas (kw.be)
2) ’Het was trouwens lastig inkomen, want op dat moment zette Cercle druk naar voor en mocht ik direct enkele sprintjes trekken. Ik was meteen op mijn adem gepakt. (nieuwsblad.be)
lukken
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal
vnw: dat pakt niet: dat gaat niet, dat lukt niet
Hij probeerde mij te overtuigen, maar ’t pakte niet.
Dat zal niet pakken, zei ons moeder. Ge gaat eerst mee den afwas doen.
Onze Jeroen ging het vragen aan den directeur. Ik hoop dat het pakt, maar zijn uitleg is toch niet echt waterdicht.
politiek neologisme: nota van een formateur met de bedoeling de onderhandelaars spoedig tot een definitief akkoord te laten komen
vg. supernota
Bij de Vlaamse formatie is er sprake van een landingsnota: “Noem het de supernota van de Vlaamse regering. De nota waar alles bij elkaar wordt gebracht. Daar heerst hetzelfde procedé: een heel trage aanloop waar men alles bediscussieerd, en dan nu alles in één tekst wordt samengebracht," aldus Ivan De Vadder. (radio1.be)
Cd&v en Vooruit verwijzen de ‘landingsnota’ van formateur Matthias Diependaele (N-VA) resoluut naar de prullenmand. (demorgen.be)
CD&V niet overtuigd van ‘landingsnota’ Vlaamse formatie: “Grondige bijsturingen nodig”. (vrt.be)
Er zit “meer evenwicht” in de landingsnota van Vlaams formateur Matthias Diependaele (N-VA) dan in de supernota die Bart De Wever (N-VA) (standaard.be)
vnw: bond van de verschillende afdelingen van een organisatie of jeugdbeweging in een provincie
vgl. gouwdag
Op deze foto ziet u de ernstige heren van de Antwerpse gouwbond, hoogstwaarschijnlijk de raad van bestuur. (bruzz.be)
Afgelopen week trof het lot de Bond der Limburgers, de laatst bestaande gouwbond van Brussel die uitgeweken provincialen groepeert. (demorgen.be)
De tentoonstelling vangt aan kort na de Tweede Wereldoorlog, na de grote bloeiperiode van de gouwbonden. Ze illustreert een Bruisend Brussel van culturele initiatieven, geëngageerde burgers en de maatschappelijke antwoorden die mensen proberen te formuleren op de uitdagingen die het leven in een grootstedelijke omgeving hen aanreikt. (cultuurmakers.be)
speldag voor de jeugd uit een bepaalde gebied
vnw: vergadering van een gouwbond
Onze Gouwdag wordt 2-jaarlijks georganiseerd en is normaal enkel voor de kleinste leden (m.nieuwsblad.be).
tas waarin turngerief mee naar school genomen wordt
SN-NL: gymtas
De turnzak blijft op school. Voor elke langere vakantie wordt het turngerief meegenomen naar huis voor een wasbeurt. (bsdekrekel.be)
Een zevenjarige jongen was met het riempje van zijn turnzak aan de deur van de bus blijven haken (vrt.be)
Zomervakantie! Dat betekent ook: geen ochtendrush, waarbij je nog snel een verdwaalde turnzak ergens vandaan plukt. (demorgen.be)
vnw: gymspullen
Bovendien zijn er nog een pak kosten die erbij komen, van turngerief tot busabonnement, tot zelfs ’stoelgeld’voor de refter. (Wikipedia)
“Mijn dochters hebben allebei nog schoolspullen nodig, zoals veiligheidsschoenen, een laptop, schorten, turngerief en een uniform." (vrt.be)
Bovendien zijn er nog een pak kosten die erbij komen, van turngerief tot busabonnement, tot zelfs ‘stoelgeld’ voor de refter. (demorgen.be)
De turnzak blijft op school. Voor elke langere vakantie wordt het turngerief meegenomen naar huis voor een wasbeurt. (bsdekrekel.be)
We herkennen nog het Middelnederlandse werkwoord luyken in het Nederlands `jets oogluikend toestaan ; de ogen sluiten our jets toe to staan . Het Frans-Vlaams zegt nog dagelijks : de ogen toeluuken voor `de ogen sluiten’ of ook luukoogen voor `een oog pinken .
Ken mien oogn nie toeeluukn da tis ken mien oogn nie toeedoan
emotioneel aangrijpen
vnw: het heeft me gepakt: het heeft me aangegrepen, ontroerd
Mathieu Terryn stort hart uit in ‘The Voice van Vlaanderen’ bij Liene die kanker overwon: “Het heeft me gepakt, alles”. (hln.be)
Tom Pietermaat: “Het pakte me dat de Beerschotfans mijn naam scandeerden”, (gva.be)
zie woord, iemand op zijn ~ pakken
-
(overdrachtelijk) waarschuwen door zijn kracht of zijn macht te tonen, zich laten gelden
NL: een gevoelige tik uitdelen
vgl. kletsen krijgen
Over het niveau van België kan ik weinig over zeggen, maar sommige vrouwenploegen kunnen gerust kletsen uitdelen aan bepaalde mannenploegen… (genkladies.be)
De strafrechtbank gaat zorgen dat het niet opvolgen ook een strafrechtelijk staartje krijgt – straftrechter kan ‘kletsen’ uitdelen… en duidelijk maken dat er nog andere consequenties zijn bij niet betalen. (juridischforum.be)
De Vadder verwijst ook naar uitspraken van toenmalig Vooruit-voorzitter Melissa Depraetere vlak na de verkiezingen. “Ze heeft toen toch een paar kletsen uitgedeeld door te zeggen dat hij onbetrouwbaar is en beter Waals minister-president zou worden. Er is wat olie op het vuur gegooid en nu is het potje overgekookt.” (VRTNWS)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.