Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook
beschikbaar als RSS Feed 
- iets tentoonstellen, /vinster/ is de Hasseltse uitspraak van venster, in het venster leggen dus
- de geslachtsdelen tonen (verouderd)
afgeleid van vinsterpieke en vinstermieke, beeldjes uit brood die naakte figuren voorstelden (Hasselt)
‘Vinsteren’ betekent dan het uitstallen, tonen (van de geslachtsdelen).
(http://hasel.be/vinstermikken
Vinsteren is dus etaleren tonen (…)De broden werden door middel van suiker bijgewerkt om dat geslacht te accentueren. Vinsteren betekent dan het uitstallen tonen van de geslachtsdelen. (http://archive-be.com/)
billen, dijen of achterwerk (verouderd)
zou afgeleid zijn van vinstermik in de vorm van een vinsterpieke en vinstermieke, beelden uit brood die naakte figuren voorstellen
‘Mikken’ verwijst naar billen, dijen, achterwerk. (http://hasel.be/vinstermikken)
afbeeldingen uit mikdeeg die een naakte vrouw en man voorstellen, met suiker bijgewerkt om het geslacht te accentueren; tot in de jaren 40 van de vorige eeuw werden deze beeldbroden uitgedeeld als prijs tijdens kaartwedstrijden met Kerstmis
“De winnaar kreeg een vinstermieke en vinsterpieke van 70 cm als troffee, terwijl nummer twee een kleiner en nummer drie het kleinste broodduo wonnen. Bakkerij Cox-Tuts op de Botermarkt was de place to be voor vinstermikken. Meestal aten de Hasselaren deze broden warm met appelstroop.” (http://hasel.be/vinstermikken)
weide waar op Pasen eieren geraapt worden
“Op een grote raapweide gaan alle kinderen tot 8 jaar, samen met de zuster en de champetter op zoek naar gekleurde paaseieren.”
(www.wattedoen.be)
Een tiendschuur, tiendeschuur of tiendenschuur is het gebouw waarin vroeger het deel van de oogst werd opgeslagen dat de boeren moesten afgeven aan de plaatselijke heer. Zie ook spijker
niet in VD
“De Tiendenschuur is een monumentale schuur nabij Tessenderlo, aan de Schoterweg 96. Ze behoort bij de Kleine Hoeve, welke ook Kerkhoeve wordt genoemd” (wikipedia)
voorraadschuur voor de opslag van graan dat onder het systeem van het tiendrecht verzameld werd,ook tiendschuur genoemd;
dergelijke belastingen bestonden tijdens het Ancien Régime over heel Europa, volgens VD is het woord spijker echter “niet algemeen”
< Latijn “spicarium” – graanschuur – afgeleid van “spica” – korenaar -;
ook het woord spijker in de zin van “nagel” is van “spica” afgeleid, de homofonen spijker zijn dus etymologisch verwant; in het Duits is “speichern” hetzelfde als opslaan, ook in de zin van bewaren op de computer
Daarna preekt onze pastoor tot zijn parochianen aan de kapel en gooit de koster vanuit de Spijker broden en peperkoeken voor de armen. Na afloop begeleiden de zuster en de champetter alle kinderen naar de raapweides. (www.wattedoen.be/pasen-in-bokrijk-)
“De geschiedenis van het kasteeldomein “De Spijker” gaat terug tot in de vroege middeleeuwen (1089). Een oorkonde uit dat jaar vermeldt de site op de parochie Sint-Kruis (deelgemeente van Brugge) als de plaats waar de tienden (opbrengsten) van de grafelijke graanbelasting werden verzameld." (http://spijkerbier.be/index.html)
plaats waar het altijd waait
in Vlaanderen veel gebruikt als informele plaatsnaam
ook gekend in Nederland, in Amsterdam bijvoorbeeld is eveneens een buurt die Waaigat wordt genoemd
VD: niet algemeen
“Voor de naamgeving koos de gemeente een fantastisch goed passende naam met ’t Waaigat. Wie de plaats daar kent, weet wel dat het daar altijd waait, zelfs als men denkt dat er geen wind is, waait het daar toch nog.” (http://www.waaskrant.be/)
“Het Stenen Kerkhof omringde in het verleden, samen met het Groenkerkhof, de kathedraal. De volkse benaming Waaigat verwijst naar de hevige windstoten, die de 123 meter hoge kathedraal veroorzaakt in het straatje dat de Groenplaats met de Handschoenmarkt verbindt.” (GVA 030107)
de grond bewerken, zwaar lichamelijk werk verrichten
bij uitbreiding: zware inspanningen doen
Van Dale: BE; niet algemeen
< via het Frans “labeur” van het Latijn “labor”, dezelfde bet.
“H? labeurde er op de Waalse grond tot h? in 1960 trouwde en een eigen stek zocht in Bornival.” (http://www.deduif.be)
Ja, er moet inderdaad gelabeurd worden aan een gebalanceerd veiligheidsbeleid, maar dan vooral een dat géén verregaande uitholling van persoonlijke vrijheden en privacy impliceert. (Knack 250316)
betonnen cilinder met een rand zodat meerdere exemplaren kunnen opgestapeld worden om samen de binnenbekleding van een waterput te vormen
ronde betonnen kuip met drinkwater voor vee
oorspronkelijk de borstwering van een gemetste put (AN putrand), in die zin ook gebruikt in NL
Bouw – Renovatie – Doehetzelf | 2dehands.be
GRATIS betonnen putkuip – Lille Poederlee … (advertentie)
“De derde man, een beenhouwerszoon uit het Waasland, die van zijn pa ab-soluut niet mocht springen, botste bij de landing in de wei tegen een betonnen putkuip waar de koeien uit dronken: twee gebroken benen! " (http://www.vriendenkring3para-regionaletielen.be/)
lamp die functioneert op basis van carbuur dat bevochtigd wordt waardoor ontbrandbaar gas (acetyleen of ethyn) ontstaat
AN: carbidlamp of acetyleenlamp
Carbuurlamp van koper. De lamp heeft vroeger op een paardenkoets gestaan. (advertentie 011115)
paal met een mik – een bovenstuk in V-vorm – waarin een hefboom rust met aan de ene kant een puthaak en aan de andere een kontergewicht
in de Antwerpse Kempen, ook in Nederlands Noord-Brabant
zie ook zwik
Volgens Van Dale in het AN “putgalg”
“Als we het goed verstaan, gebruiken we binnenkort weer carbuurlampen, stallantaarns en wassen kaarsen. We zullen ook weer over een regenbak beschikken en over een gemetste putkuip met putmik.” (’t Pallieterke 24/03/16)
boel maken; ruzie maken
je goat do toch gen amok over maken
(neologisme) iemand die een multiculturele maatschappij nastreeft
“Het is voor de cultuurvermengers nu alle hens aan dek om de tastbare frustratie die leeft bij de bevolking de kop in te drukken.”
(Knack 171115 reactie bij artikel K.Van Louwe)
soort hard hout (Tectona grandis)
de uitspraak in België is /ték/, de Engelse uitspraak is /tik/
VD /tik/, in BE ook /tek/
“Rechtstreekse import van kwaliteit massieve teakmeubelen.” Advertentie
parcours met hindernissen (lett. en fig.)
ook hinderniskoers
VD2016 online: hindernissenkoers BE
NL: hindernisloop
google2016 online:
‘hinderniskoers’: .BE (47) ; .NL (4)
‘hindernissenkoers’: .BE (>730) ; .NL (32)
hln.be: Hindernissenkoers voor schapen in stadspark
pvda.be: Zoeken naar een job anno 2015: een hindernissenkoers
standaard.be: Hindernissenkoers bij uitvoering staatshervorming
zoover.be: Het avondmaal was een hinderniskoers omwille van de weinig professionele bediening
overtuigd hondenliefhebber
zie pee, heeft ondermeer de betekenis van “man”, “kerel”, dus een man die bezig is met honden; zie ook pottepee
De Sjarel is nen echten hondenpee, die zou zijn eigen eten aan die beesten geven.
handborstel met stijve haren
woord gebruikt in Leuven, ook in West-Vlaanderen
Mijn zuster was op het grind gevallen en mijn grootmoeder schuurde haar knieën af met de chiendent.
verzekering die kosten dekt voor bijstand in geval van (auto)pech, ziekte, …
Van Dale 2016 online: BE: ‘verzekering tegen kosten voortvloeiend uit de bijstand aan reizigers en de reparatie van hun voertuig’
Opm: De omschrijving van Van Dale is specifiek die van een reisbijstandsverzekering
nieuwsblad.be: Een goedkope reisbijstandsverzekering die aansluit bij de medische bijstandsverzekering van de ziekenfondsen, is de polis ‘Zorgeloos in het buitenland’ van DVV.
fgov.be: De bijstandsverzekering heeft als doel de klok rond dienstverlening te waarborgen. Het is een facultatieve verzekering waarvan de inhoud en de duur van verzekeraar tot verzekeraar kan verschillen en eenzelfde verzekeraar kan ook meerdere producten aanbieden. U kiest in functie van uw behoeften en de gevraagde premie.
slogan waarmee Vlaams-nationalisten voor de splitsing van België ijveren
wikipedia.com: Naar aanleiding van haar eerste toespraak in de Kamer riep Van Themsche “België Barst” uit. Zij vertelde hierover: “Voor mij is dat een ingeburgerde slogan, waarmee ik groot ben gebracht.”
vlaamseonafhankelijkheid.be: Hoe realistisch is het ‘België Barst’- scenario? De kloof tussen Vlamingen en Walen wordt stilaan onoverbrugbaar.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
