Recente reacties

de oogst binnen doen

We gebruikten dit woord voor het paneel in een kinderbed dat hoger of lager geschoven kon worden naargelang het kind jonger of ouder was.
Het berd mag eruit, het kind zal er niet meer uitvallen.

ik ken dit ook nog; een galênd noemden we dit of ook berd

klap

-domme klap hoor ik hier ook wel (’t is maar een voorbeeldzin hoor)

- leraar die een aantal uren lesgeeft aan dezelfde leerlingen en belast is met taken buiten het lessenpakket

oormstikte

den ooirme zit erin zeggen we hier.
ook fig. voor iemand die de ene ziekte na de andere krijgt

Misschien hebben ze het bij de Vlaamse Volksverhalenbank konterverkeerd verstaan, en bedoelde de spreker gewoon ‘een boerderij in moeilijkheden’. Kunt ge dat zeggen: „dat was een boerderij in tribbetrote”?

gestoken fruit

In de regio Leiestreek:

da frut is geeten dwz:
het fruit is gestoken.

grop zout

In de regio Leiestreek doen we een pwote zout in de patatten.

verwaaien

In de regio Leiestreek verwaaien we niet, we verwateren.

klapnansge

streek Roeselare is het klapnansge

verwaaien

Vroeger zei men dat verwaaien slecht was voor een zwangere vrouw – had je bijvoorbeeld goesting naar een aardbei dan zou het kind dat je droeg een geboortevlek hebben in de vorm van een aardbei.

LG, taal kan per definitie niet inconsequent zijn. De opgelegde taalregeltjes wel. Zoals de schrijfdokter vandeweek voor de zoveelste keer: (http://www.schrijf.be/blog/schrijfdokter-237)
fout: Met uw betalende account hebt u full access.
goed: Met uw betaalde account/betaalaccount hebt u full access.

Want, zeggen ze: “Een ‘betalende account’ moet zelf dokken. Hoe handig dat ook klinkt, het is niet wat de klant bedoelt.”

Ik heb op de inconsequentie van dat regeltje al gereageerd bij betalend parkeren.

Ik vind die vergelijking met biodiversiteit een schot in de roos, Marcus. Ik heb de metafoor van de taaltuin al meerdere keren gebruikt: De taaltuin is te lang aangelegd met alleen maar rechte, geplaveide paadjes tussen gemillimeterde gazonnetjes en afgeboorde bloemenperkjes. Onkruid en insecten werden met alle middelen bestreden, met de nodige chemique als het moest. Iedereen zijn stijl en goesting, daar niet van, maar tegenwoordig is er toch terug aandacht voor diversiteit en biologisch evenwicht. Het is misschien niet toevallig dat precies een Bartel Van Riet wat ‘taalvrijheid’ op de VRT krijgt.

triebeltrote

noch tribbetrote noch triebeltrote gehoord in al de jaren van mijn bestaan- ik kan ook niet alles weten hé dsa

tribbetrote is ruzie hebben. In de betekenis van sprookjesland heb ik het nog nooit gehoord. Kastanjeoog?

Voor de volledigheid: volgens de Antwerpse woordenboeken is een armemensengat een mager achterwerk, maar ik heb het niet ‘geleerd’ in die betekenis.

diversiteit

Ik vind het toch fantastisch dat biologen altijd de mond vol hebben van het beschermen van de “bedreigde diversiteit”, terwijl de taal zou moeten worden gereduceerd tot een serie woorden en spraakkunstregels die voor iedereen en alleman dezelfde zijn. Er is een “lingua franca” nodig, maar de regionale verschillen met hun lange geschiedenis hebben eveneens hun recht. En als men de buitenlanders die Nederlands willen leren zou willen helpen: maak eens een spelling waaraan iedereen een touw kan vastknopen. Nu is de Nederlandse spelling een statussymbool voor Bekende Vlamingen en Bekende Nederlanders die willen “scoren”. Een van de vele spelletjes dus.

vroom: ideologisch gemanipuleerde betekenis

VROOM (GODVRUCHTIG)

M. Philippa e.a. (2003-2009) Etymologisch Woordenboek van het Nederlands

vroom bn. ‘godvruchtig’
Mnl. vrome ‘flink, krachtig, heldhaftig; rechtschapen, betrouwbaar’ in ic wille dese twene uuoden. te uruomen manne ‘ik wil dese twee opvoeden tot rechtschapen mannen’ 1220-40; <span class="caps">VMNW</span>, Vermarde riddren … Stout ende urome ende onueruert ‘vermaarde ridders … flink en dapper en onbevreesd’ 1265-70; <span class="caps">VMNW</span>, Een vroem ridder ‘een dappere ridder’ 1315-35; <span class="caps">MNW</span>-R, Dat sal sijn een vrome wijf Die ghesont ende soete hebbe dlijf ‘dat moet een flinke vrouw zijn die een gezond en mooi lichaam heeft’ 1340-60; <span class="caps">MNW</span>-R; vnnl. vroom ‘godvruchtig’ in dien Catholijcken vromen geest 1567; iWNT.
Dit bn. is slechts continentaal West-Germaans en relatief jong. Men neemt daarom aan dat het is ontstaan uit het predicatief gebruikte oudere zn. vrome in de betekenis ‘nut voor iemands eer, lichamelijke of geestelijke gezondheid’. De algemene betekenis van dit zn. is ‘voordeel, winst, opbrengst, baat’.
Bij het zn.: os. fruma (mnd. vrome); ohd. fruma, froma (nhd. vero. Fromme); ofri. froma; alle ‘voordeel e.d.’; oe. fruma ‘oorsprong, begin’; < pgm. *frum?-, *fruman-. Bij het bn. in de betekenis ‘flink, rechtschapen e.d.’: mnd. vrom, vrome; mhd. vrum(e), vrome (nhd. fromm); nfri. from.
Hierbij hoort ook de afleiding *frumjan- ‘iets doen wat tot voordeel leidt’, waarvoor zie ? fourneren. Met andere ablaut on. fram ‘naar voren’ (nzw. fram ‘id.’); on. fremja ‘bevorderen’ (nzw. främja ‘id.’).
Afgeleid, met metathesis, van pgm. *fruma- ‘eerste, voorste’ < pie. *prh2-mo-, een afleiding met superlatiefachtervoegsel van *prh2- ‘voor, vooraan’, zie ? voor 1. De basisbetekenis van vroom is dus ongeveer ‘een opvallende (meestal gewaardeerde) eigenschap bezittend’.
Het woord had oorspr. betrekking op zowel fysieke als morele gezondheid. In moreel opzicht gebruikte Luther het woord in zijn bijbelvertaling (16e eeuw) in de specifieke betekenis ‘godvruchtig, godsdienstig’. Deze betekenis heeft als enige zowel in de Duitse als in de Nederlandse standaardtaal standgehouden. Het West-Vlaams kent nog vroom ‘kloek, sterk’ ook ‘machtig (van spijzen)’.

Arme buitenlander die zich het Vlaams of het Nederlands eigen wil maken.
Kleine taaltjes die van inconsequenties en uitzonderingen aan elkaar hangen.