spellingsfout

spellingsfout

(z.nw. de ~ v, ~en)

spelfout, spellingfout
fout tegen de spellingregels

294

De Nederlandse taal is allesbehalve saai. Kijk bijvoorbeeld naar de woorden spellingsfout en spellingfout. Deze bestaan in mijn ogen niet. Zoek spellingsfout en spellingfout maar eens op in het Groene Boekje en de Van Dale. De Van Dale kent deze woorden niet. Echter, om mijn uitspraak dan maar meteen te ontkrachten: het Groene Boekje geeft aan dat spellingfout en spellingsfout niet per se fout zijn maar wel minder gebruikelijk. De Nederlandse taal is immers gecompliceerd, maar dat weet je anders zou je nu niet mijn blog lezen ;)
(Sabine Broks Teksten)

Spellinggeschiedenis

In de mid­del­eeu­wen werd min of meer fo­ne­tisch ge­speld en han­teer­de el­ke schrij­ver een ei­gen sys­teem. Met de uit­vin­ding van de boek­druk­kunst kwam er meer uni­for­mi­teit, maar pas in 1804 werd de spel­ling voor het eerst of­fi­ci­eel ge­re­geld: Ne­der­land in­tro­du­ceer­de de spelling-Siegenbeek. Die spel­ling kreeg heel wat kri­tiek, was wei­nig po­pu­lair en werd in Bel­gië na de on­af­han­ke­lijk­heid ver­van­gen door de Willems-spelling.
In 1851 ga­ven Bel­gië en Ne­der­land het start­sein voor het Woor­den­boek der Ne­der­land­sche Taal. Voor dat gro­te pro­ject ont­wier­pen de taal­kun­di­gen Mat­thi­as de Vries en L.A. te Win­kel een nieu­we spel­ling, de voor­lo­per van on­ze hui­di­ge spel­ling. Ook die spel­ling had veel te­gen­stan­ders, on­der meer om­dat de ety­mo­lo­gie een gro­te rol speel­de. Ne­der­land voer­de daar­om in 1934 de spelling-Marchant in, maar Vlaan­de­ren volg­de niet.
Na WO II be­slo­ten de twee ge­bie­den de spellingeenheid te her­stel­len, met een ver­een­vou­dig­de ver­sie van de spelling-Marchant. In 1954 ver­scheen de eer­ste Woor­den­lijst. Som­mi­ge bas­taard­woor­den kre­gen twee spel­lin­gen: een voor­keur­spel­ling en een al­ter­na­tie­ve spel­ling (bv. ac­tie en aktie).
In 1995 kwam er na een lan­ge dis­cus­sie een nieu­we spel­ling: de dubbelspelling werd ge­schrapt en er gol­den nieu­we re­gels voor de tus­sen?n, die op veel weer­stand botsten. In 2005 ver­scheen, zo­als ge­pland, een nieu­we Woor­den­lijst. De re­gels ble­ven on­ge­wij­zigd, maar de spel­ling van som­mi­ge woor­den ver­an­der­de ter wil­le van de uni­for­mi­teit (bv. paardebloem werd paar­den­bloem). Ook de re­gels voor En­gel­se woor­den in het Ne­der­lands wer­den ver­fijnd.

https://onzetaal.nl/taaladvies/advies/typfout-spelfout-taalfout

Spellingfout staat niet apart vermeld in VD maar wel als samengesteld woord onder ‘fout’. Spellingfout, fout tegen de spelling, is dus wel correct taalgebruik, net zoals spellingcontrole, spellingregel, spellingprobleem en noem maar op.

VD schrijft dat ‘spelfout’ een fout is tegen de regels van de spelling. Bijkomend, niet vermeld, is de niet onlogische verklaring dat ‘spelfout’ een fout is in een spel; bvb. een computerspel, kaartspel, kinderspel enz. Bovendien kunnen spelcontrole, -probleem en -regel eveneens gekoppeld worden aan spelen.

Vreemd vind ik dat spellingsfout / spellingfout aan het Vlaams wordt gekoppeld terwijl de cijfers op google dit duidelijk tegenspreken. Of zijn de Vlamingen meer taalgevoelig dat ze minder spel-, spelling- of spellingsfouten maken…

spellingsfout:
BE: 1780
NL: 5250

spellingfout:
BE: 1140
NL: 3710

spelfout:
BE: 12700
NL: 127000

Ik had er in NL nog nooit van spellingsfout gehoord, De ~ingsvorm is meer in VL dan in NL gebruikt. Het lemma kan rustig op SN. Geen enkel probleem.

DBNL:
Vraag het maar!
Een spellingsfout?
Wat is het juiste woord? Spelfout, spellingsfout of spellingfout? A.D.B., Tielt (West-Vlaanderen)

In Vlaamse geschriften lees je soms spellingsfout i.p.v. spelfout. Nu is de keus van de juiste samenstelling met spel~, spelling~ of spellings~ niet zo’n eenvoudige zaak. Met ‘spel’ vorm je spelfout, spelvariant en spelwoord; met ‘spelling’ maak je spellingbeeld, ~checker, ~commissie, ~controle, ~hervormer, ~hervorming, ~kwestie, ~problematiek, ~rapport, ~regel, ~systeem, ~uitspraak, ~verschil, ~wet en ~wijziging.
Er is maar één woord dat uitsluitend met ‘spellings’ samengesteld is, namelijk spellingswoordenboek.
Daarnaast bestaan er ook drie doubletten: spelalfabet/spellingsalfabet; spellingcorrector/spellingscorrector en spelregel/spellingregel. Die laatste vorm is erg ongebruikelijk: op Google vind je 35 keer zo veel voorbeelden van spelregel. Volgens diezelfde zoekmachine komt spellingsalfabet in Nederland iets vaker voor dan spelalfabet, in België kom je het zelfs dubbel zo vaak tegen. Spellingscorrector daarentegen tref je in Nederland veel minder vaak aan dan de vorm zonder ‘s’, maar in België is de vorm mét ‘s’ gebruikelijker.
Misschien vindt het foutieve spellingsfout zijn oorsprong in de Belgische voorkeur voor spellingsalfabet en spellingscorrector. ST

Toegevoegd door Legrognard, 9 januari 2016