Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wijzigingen door nthn

    Vlaamse uitspraak
    (uitspraakvarianten)

    Heel wat woorden worden in VL anders uitgesproken dan in NL. Dan gaat het niet zozeer over regelgebonden uitspraken zoals de zachte g, maar over woorden zoals pyjama dat in VL als pie-zja-ma en in NL als pie-jaa-maa uitgesproken wordt. Of over klemtonen zoals bij burgemeester waarbij in VL het accent op de eerste lettergreep valt en in NL op de derde. Bij leenwoorden hanteert men in NL zeer dikwijls een nabootsing volgens de Nederlandse klankwetten van de klanken in de oorspronkelijke taal (meestal Engels of Frans), terwijl de uitspraak in VL vervlaamst wordt. Soms wordt in VL een Franse uitspraak gehanteerd, dan volgt de uitspraak in NL meestal het Engels.

    Voor Engelse leenwoorden met korte a is er een afzonderlijk lemma waar deze gevallen ondergebracht kunnen worden.

    Het spijtige is dat de VL media voor deze woorden de NL uitspraak gebruiken ondanks dat de VL uitspraak in VL zeer algemeen is. Dit is een aanfluiting van de V die voor Vlaams staat in o.a. vrt en VTM.

    alfabetische lijst:

    bikini: VL: klemtoon eerste lettergreep; NL: klemtoon tweede lettergreep
    burgemeester: VL: klemtoon eerste lettergreep; NL: klemtoon derde lettergreep
    detective: VL: detek_tie_ve (fonetisch); NL: die_tek_tif (Engels)
    dossier: VL: dossier (fonetisch); NL: dosjee (Frans)
    energie: VL: energie (fonetisch); NL: enerzjie/enersjie (Frans)
    flirten: VL: flirten (fonetisch); NL: fleurten (Engels)
    Koran: VL: koo_ran (klemtoon eerste lettergreep); NL: ko_raan (klemtoon tweede lettergreep)
    passagier: VL: passagier (fonetisch); NL: passazjier/passasjier
    pyjama: VL: pi-zja-ma (klemtoon eerste lettergreep); NL: pie-jaa-maa (klemtoon tweede lettergreep)
    steak: VL: stek/stik (Frans); NL: steek (Engels)
    terras: VL: tèrras (klemtoon tweede lettergreep); NL: te ras (klemtoon tweede lettergreep)
    ticket: VL: tiekèt (klemtoon tweede lettergreep, Frans); NL: tikket (klemtoon eerste lettergreep, Engels)
    verkoop: VL: klemtoon tweede lettergreep; NL: klemtoon eerste lettergreep (tegen alle regels in)
    yoghurt: VL: joechoert (soms joegoert); NL: jochert, joggert

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 16 Mar 2019 22:51
    116 reactie(s)

    Vlaamse uitspraak
    (uitspraakvarianten)

    Heel wat woorden worden in VL anders uitgesproken dan in NL. Dan gaat het niet zozeer over regelgebonden uitspraken zoals de zachte g, maar over woorden zoals pyjama dat in VL als pie-zja-ma en in NL als pie-jaa-maa uitgesproken wordt. Of over klemtonen zoals bij burgemeester waarbij in VL het accent op de eerste lettergreep valt en in NL op de derde.

    Voor Engelse leenwoorden met korte a is er een afzonderlijk lemma waar deze gevallen ondergebracht kunnen worden.

    Het spijtige is dat de VL media voor deze woorden de NL uitspraak gebruiken ondanks dat de VL uitspraak in VL zeer algemeen is. Dit is een aanfluiting van de V die voor Vlaams staat in o.a. vrt en VTM.

    alfabetische lijst:

    bikini: VL: klemtoon eerste lettergreep; NL: klemtoon tweede lettergreep
    burgemeester: VL: klemtoon eerste lettergreep; NL: klemtoon derde lettergreep
    dossier: VL: dossier (fonetisch); NL: dosjee (Frans)
    pyjama: VL: pi-zja-ma; NL: pie-jaa-maa
    verkoop: VL: klemtoon tweede lettergreep; NL: klemtoon eerste lettergreep (tegen alle regels in)
    yoghurt: VL: joechoert (soms joegoert); NL: jochert, joggert

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 16 Mar 2019 22:33
    116 reactie(s)

    pyjama
    (de ~ (m.), ~’s)

    Vlaamse, juiste uitspraak: PI-zja-ma
    SN-/VRT-, onjuiste uitspraak: pie-JAA-maa

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 15 Mar 2019 23:18
    3 reactie(s)

    toets, een extra ~ aan iets geven
    (uitdr.)

    een kleinigheid die het geheel nog net iets beter maakt, gelijkaardig aan “de kers op de taart”

    zie ook toets

    Voor rechter Robert George reden genoeg om een extra toets aan Berry’s straf te geven. (vrt.be)

    Kruiden zijn niet meer weg te denken uit de culinaire wereld. Ze geven een extra toets aan heel wat gerechten. (petuinen.be)

    Het klassieke ligbad op pootjes geeft een extra toets aan het geheel. (parkvanbeervelde.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 15 Mar 2019 14:50
    3 reactie(s)

    gezegd gehad
    (verdubbeling van hebben)

    gezegd
    (vroeger ook in Nederland)

    zie ook geweest, gehad hebben

    “Men vermijde het zoo dikwerf voorkomende, doch verkeerde gebruik van het verdubbelde hulpwoord hebben, bij voorbeeld: ik heb het hem gezegd gehad ; voor: ik heb het hem gezegd …” (uit: Nederduitsche Spraakkunst door P. Weiland, uitgegeven in naam en op last van het staatsbestuur der bataafsche republiek (1805))

    “Volgens mij heeft ze daar wel iets van gezegd gehad in de les, maar gezien ik zo goed oplet, weet ik echt niet meer wat. fienemien.” (uit een forum)

    “We hebben wel gezegd gehad, dat we niet gingen wachten voor een volgend kindje. Mijn 2e dus..” (forum 9maand.be)

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door nthn op 14 Mar 2019 16:08
    2 reactie(s)

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.