Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wijzigingen door nthn

    Vlaamse uitspraak
    (uitspraakvarianten)

    Heel wat woorden worden in VL anders uitgesproken dan in NL. Dan gaat het niet zozeer over regelgebonden uitspraken zoals de zachte g, maar over woorden zoals pyjama dat in VL als pie-zja-ma en in NL als pie-jaa-maa uitgesproken wordt. Of over klemtonen zoals bij burgemeester waarbij in VL het accent op de eerste lettergreep valt en in NL op de derde. Bij leenwoorden hanteert men in NL zeer dikwijls een nabootsing volgens de Nederlandse klankwetten van de klanken in de oorspronkelijke taal (meestal Engels of Frans), terwijl de uitspraak in VL vervlaamst wordt. Soms wordt in VL een Franse uitspraak gehanteerd, dan volgt de uitspraak in NL meestal het Engels.

    Voor Engelse leenwoorden met korte a is er een afzonderlijk lemma waar deze gevallen ondergebracht kunnen worden.

    Het spijtige is dat de VL media voor deze woorden de NL uitspraak gebruiken ondanks dat de VL uitspraak in VL zeer algemeen is. Dit is een aanfluiting van de V die voor Vlaams staat in o.a. vrt en VTM.

    alfabetische lijst:

    ‘s anderendaags: VL: san·dren·da(a)gs; NL: san·de·ren·daags
    Afrika: VL: a·fri·ka; NL: aa·fri·kaa
    Amerika: VL: a·mee·ri·ka; NL: a·mee·ri·kaa
    Antarctica (idem Arctica): an·tarc·ti·ca; NL: an·tarc·ti·caa
    bijna: VL: bij·na(a)/be·na(a) (zie ook bekan); NL: bij·naa
    bikini: VL: bi·ki·ni; NL: bi·ki·ni
    burgemeester: VL: bur·ge·mees·ter; NL: bur·ge·mees·ter
    carnaval: VL: kar·na·val (Frans); NL: kar·na·val (Engels)
    cichorei: VL: sjie·ko·rei; NL: sie·cho·rei (± fonetisch)
    coup: VL: koe (Frans); NL: koep (± fonetisch)
    detective: VL: de·tek·tie·ve/de·dek·tie·ve (fonetisch); NL: die·tek·tif (Engels)
    Doornroosje: VL: doo·rn·roo·sje; NL: doo·rn·roo·sje
    dossier: VL: dos·sier (fonetisch); NL: do·sjee (Frans)
    elixir: VL: ee·liek·sier/ee·lieg·zier (Arabisch, ’g’ uitgesproken als in het Engelse ‘good’); NL: ee·lik·ser (‘lik’ uitgesproken als ‘dik’)
    energie: VL: e·ner·gie (fonetisch); NL: e·ner·zjie/e·ner·sjie (Frans)
    essay: VL: es· (Frans); NL: es·seej/es·seej (Engels)
    Europa: VL: eu·roo·pa; NL: eu·roo·paa
    flirten: VL: flir·ten (fonetisch); NL: fleur·ten (Engels)
    garantie: VL: ga·ran·tie (Frans; ook ga·ran·sie); NL: ga·ran·tsie
    gelijkvloers: VL: ge·lijk·vloers; NL: ge·lijk·vloers
    Gerard: VL: zjee·raar (Frans); NL: gee·rart (fonetisch)
    gilet: VL: zjie·lee; NL: zjie·lèt
    hifi: VL: haai·fi (Brits Engels); NL: haai·faai (Amerikaans Engels)
    hostess: VL: hos·tès; NL: hos·tes (Engels)
    intrige: VL: in·trie·ge (fonetisch); NL: in·trie·zje/in·trie·sje (hypercorrecte uitspraak van intrige met /ž/ -Frans intrigue)
    jacuzzi: dja·koe·zi/zja·koe·zi; NL: ja·koe·zi
    jenever: VL: zje·nee·ver; NL: je·nee·ver (fonetisch)
    Jos: VL: zjos; NL: jos
    Koran: VL: koo·ran; NL: ko·raan
    lavabo: VL: la·va·boo; NL: la·vaa·boo/la·vaa·boo
    monopoly: VL: mo·no·poo·ly; NL: mo·noo·pe·ly (Engels)
    nasi (goreng): VL: naa·zi; NL: na·si
    Nobelprijs: VL: No·bel.prijs; NL: No.bèl·prijs
    nostalgie: VL: nos·tal·gie (fonetisch); NL: nos·tal·zjie/nos·tal·sjie (Frans)
    omwenteling: VL: om·wen·te·ling; NL: om·wen·te·ling
    parfum: VL: par·fui (Frans, de ‘ui’ is nasaal); NL: par·fum (fonetisch)
    passagier: VL: pas·sa·gier (fonetisch); NL: pas·sa·zjier/pas·sa·sjier
    per se: VL: per see (‘per’ als ‘der’); NL: pèr see (Latijn, ‘pèr’ als ‘ver’)
    pistolet: VL: pis·to·lee; NL: pis·to·lèt
    pyjama: VL: pi·zja·ma; NL: pie·jaa·maa
    record: VL: re·kort (fonetisch); NL: ree·koor (Frans)
    rondpunt: VL: rond·punt; NL: rond·punt
    Roodkapje: VL: rood·kap·je; NL: rood·kap·je
    sceptisch: VL: sep·ties; NL: skep·ties
    Sneeuwwitje: VL: sneeuw·wi·tje; NL: sneeuw·wit·je
    steak: VL: stek/stik (Frans); NL: steek (Engels)
    super, hyper: VL én NL: su·per, hy·per; VL media: sup·per, hip·per
    tabak: VL: ta·bak (zie ook toebak); NL: ta·bak (Frans)
    Tenerife: VL: ·ne·rif ; NL: tee·nee·rie·fee
    terras: VL: tèr·ras; NL: te ras
    ticket: VL: tie·kèt (Frans); NL: tik·ket (Engels)
    trainen: VL: trei·nen; NL: treej·nen (Engels)
    verkoop: VL: ver·koop; NL: vér·koop (tegen alle regels in)
    wodka: VL: vod·ka (de ‘d’ is eerder stemhebbend); NL: wot·kaa (de ‘t’ is stemloos)
    yoghurt: VL: joe·choert (soms joe·goert); NL: jo·chert, jo·ggert

    woorden op ist/-isme: VL: -ist/-isme (‘i’ als in ‘fiets’); NL: -?st/?sme (‘i’ als in ‘dik’)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 13 Apr 2019 21:55
    116 reactie(s)

    al een chance dat
    (uitdr.)

    zie al een geluk dat

    enkel als begin van een zin

    zie ook chance, al goed dat

    Neen, een mooi zicht is het niet als de zenuwpees in mij naar boven komt. Al een chance dat ik niet de enige ben. (hln.be)

    Al een chance dat er een vertaling op staat. (twitter.com)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 13 Apr 2019 17:29
    0 reactie(s)

    al een geluk dat
    (uitdr.)

    Gelukkig dat …

    enkel als begin van een zin

    ook bestaat er de vorm “al een geluk” (zonder dat), waarbij tevens de werkwoordsvolgorde wordt omgedraaid

    zie ook al een chance dat, al goed dat

    Al een geluk dat de jongeren Remainers zijn (standaard.be)
    — Al een geluk zijn de jongeren Remainers

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 13 Apr 2019 17:28
    3 reactie(s)

    dier
    (bn.)

    duur

    dier – dierder – dierst

    ook in West-Vlaanderen

    Dat zijn dier vazen amai, zijn die van goud gemaakt misschien?

    Het leven is dier en kinderen nog dierder.

    - Wat is nu het dierste: die broek of dat kleed?
    - Die zijn even dier.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door nthn op 12 Apr 2019 22:55
    0 reactie(s)

    al een geluk dat
    (uitdr.)

    Gelukkig dat …

    enkel als begin van een zin

    ook bestaat er de vorm “al een geluk” (zonder dat), waarbij tevens de werkwoordsvolgorde wordt omgedraaid

    Al een geluk dat de jongeren Remainers zijn (standaard.be)
    — Al een geluk zijn de jongeren Remainers

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 12 Apr 2019 18:10
    3 reactie(s)

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.