Het Vlaams woordenboek

groenten en fruit
(verzamellemma)

Een Vlaming met een degelijke lochting – of een winkelkar – heeft al wel eens namen nodig om de vruchten en planten te benoemen die uiteindelijk op zijn talloor moeten terechtkomen, al dan niet na ze eerst te schellen of te pellen. Ook wanneer zijn moestuin het slachtoffer is van moeskoppen, dient hij de polies duidelijk te kunnen informeren.

Vruchten/planten:
ajuin
appelkok
appelsien
banaanappel
beeten
binnenrode
cresson
eierplant
erpel
fraize, jerbees
kriek
stekelbes
look
maïs
mandarinne
muizenoorkes
patatten
peche
pee
pijpajuin
pompelmoes
porei
rijs
salaad
savooikool
schorsenelen
selder, knolselder, bleekselder
sluimererwt
sojascheut
suikerboon
tomat
witbuik
witloof, grondwitloof
zurkel

okkernoten
vuistnoot

kruidnoot, muskaatnoot
kalissenhout

Onderdelen:
appelkits

Bomen:
abrikozelaar, appelaar, appelpoeper, bananelaar, dadelaar, druivelaar, frambozelaar, kakilaar, kerselaar, kokosnotelaar, kriekelaar, kweeperelaar, mispelaar, notelaar, olijvelaar, perelaar, perzikelaar, pruimelaar, rozelaar, vijgelaar

Verwerkte producten:
ajuinpatatten, ajuinsaus, ajuinsoep, appelbol, appelsiensap, appelspijs, appeltrot, asperges à la Flamande, confituur, friet, fruitpap, fruitsap, fruitsla, gelei, groentepap, patates frites, patattenpuree, peekesstoemp, pompelmoessap, suikerboon, seldersoep, stoemp

Varia:
belgetarisch, bussel, crudivorisme, groentjes, zesser, twaalver, vette

Samenstellingen:
appelsienkist, appelsienpel, appelsienschel, erpelschelder, patattenjasser, patattenscheller

Vergelijkingen:
appelblauwzeegroen, peekesros, peeschijven, appelsienhuid, appelsienvel

Uitdrukkingen:
appel, amai mijnen ~, appel, de goeien ~, appel, een ~ uit de kast vallen, appelen en peren, appelen met citroenen vergelijken, appelen met peren vergelijken, pee, een ~ steken, peekes, van ~ gebaren, peer, de ~ in twee snijden, peer, de ~ zijn, peer, iemand een ~ geven, peer, iemand een ~ stoven, peer, iemand een ~ verkopen, peer van Pollentier, patatten

Bijnamen:
ajuin, ajuinen, ajuinenstad, ajuinenvreter, appel, asperge, erpel, patat, pee, peesteker, serreplant, wortel

zie ook Vlaamse volgorden

Gans Vlaanderen

Bewerking door nthn op 30 Apr 2021 23:34
7 reactie(s)

groenten en fruit
(verzamellemma)

Een Vlaming met een degelijke lochting – of een winkelkar – heeft al wel eens namen nodig om de vruchten en planten te benoemen die uiteindelijk op zijn talloor moeten terechtkomen, al dan niet na ze eerst te schellen of te pellen. Ook wanneer zijn moestuin het slachtoffer is van moeskoppen, dient hij de polies duidelijk te kunnen informeren.

Vruchten/planten:
ajuin
appelkok
appelsien
banaanappel
beeten
binnenrode
cresson
eierplant
erpel
fraize, jebbees, jeirbees, jerbees
kriek
kruisbes, knoesel, knoezel, stekelbes
look
maïs
mandarinne
muizenoorkes
patatten
peche, pes, piës, priësel, pieatsj
pee, peeke, peekes
pijpajuin
pompelmoes
porei
rijs
salaad
savooikool
schorsenelen
selder, knolselder, bleekselder
sluimererwt
sojascheut
suikerboon
tomat
witbuik
witloof, grondwitloof
zurkel

okkernoten
vuistnoot

kruidnoot, kruinoot, muskaatnoot
kalissenhout

Onderdelen:
appelkits

Bomen:
abrikozelaar, appelaar, appelpoeper, bananelaar, dadelaar, druivelaar, frambozelaar, kakilaar, kerselaar, kokosnotelaar, kriekelaar, kweeperelaar, mispelaar, notelaar, olijvelaar, perelaar, perzikelaar, pruimelaar, rozelaar, vijgelaar

Verwerkte producten:
ajuinpatatten, ajuinsaus, ajuinsoep, appelbol, appelsiensap, appelspijs, appeltrot, asperges à la Flamande, confituur, friet, fruitpap, fruitsap, fruitsla, gelei, groentepap, patates frites, patattenpuree, peekesstoemp, pompelmoessap, suikerboon, seldersoep, stoemp

Varia:
belgetarisch, bussel, crudivorisme, groentjes, zesser, twaalver, vette

Samenstellingen:
appelsienkist, appelsienpel, appelsienschel, erpelschelder, patattenjasser, patattenscheller

Vergelijkingen:
appelblauwzeegroen, peekesros, peeschijven, appelsienhuid, appelsienvel

Uitdrukkingen:
appel, amai mijnen ~, appel, de goeien ~, appel, een ~ uit de kast vallen, appelen en peren, appelen met citroenen vergelijken, appelen met peren vergelijken, pee, een ~ steken, peekes, van ~ gebaren, peer, de ~ in twee snijden, peer, de ~ zijn, peer, iemand een ~ geven, peer, iemand een ~ stoven, peer, iemand een ~ verkopen, peer van Pollentier, patatten

Bijnamen:
ajuin, ajuinen, ajuinenstad, ajuinenvreter, appel, asperge, erpel, patat, pee, peesteker, serreplant, wortel

zie ook Vlaamse volgorden

Gans Vlaanderen

Bewerking door nthn op 30 Apr 2021 23:32
7 reactie(s)

kalissenhout
(het ~, geen mv.)

zoethout
Zie ook: kalichehout, kalisjenhout, klishout

< Fr.: réglisse

zie ook verzamellemma groenten en fruit

Ik drink graag een kopje kalissenhoutthee en als kind vond ik het plezant om op een takje kalissenhout te knabbelen.

(Bèèrs dialect): ‘z(eu)n klissiehawt was hi(eu)lemaal afgezabberd (afzabberen)’

(zijn stokje kalissenhout was helemaal afgeknabbeld.(1001,14 dec 2012)

Gans Vlaanderen

Bewerking door nthn op 30 Apr 2021 23:29
9 reactie(s)

sasdeur
(zn. v.; ~en)

1) sluisdeur
2) deuren die toegang geven tot een sas (= deel van de hal in een appartementsgebouw dat niet publiekelijk toegankelijk is)

1) VD2016 online: BE

“In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd “sasdeur” herkend door:
16 % van de Nederlanders;
86 % van de Vlamingen. (nl.wiktionary.org)

1) Het gevolg is dat voetgangers en fietsers het kanaal niet langer kunnen oversteken via de sasdeuren. (vlaamsparlement.be)

2) Nu draait meneer elke avond als hij weggaat de twee sasdeuren in de gang op slot, met veel lawaai tot gevolg (ik ben dan ongeveer in het midden van mijn nachtrust en word hier elke nacht wakker van). (juridischforum.be)

2) Ik woon in een appartementsgebouw van 15 woningen.Er is een buitendeur die steeds kan geopend worden(met deurpomp).Vervolgens een sasdeur die toegang heeft tot de appartementen,maar daar is geen deurpomp aan,zodat de de deur die eigenhandig moet gesloten worden,soms blijft open staan,mag dit,of MOET op de sasdeur een deurpomp gemonteerd worden,zodat die steeds gesloten blijft na doorgang naar de appartementen.Wat is de wet in dit geval? (forum)

Gans Vlaanderen

Bewerking door nthn op 30 Apr 2021 13:50
0 reactie(s)