Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wijzigingen door de Bon

    plaat
    (de ~ (m.), geen meerv.)

    geld
    niet onmogelijk dat het afkomstig is van het Spaanse “plata” (zilver) dat ook een volkse uitdrukking is om geld aan te duiden

    zie ook peeschijven en schijven

    Middelnederlandsch Woordenboek:
    Gewoonlijk beteekent plate: een meer of minder dun of geplet blad van het een of andere metaal.
    Ook in de bet. schijf, geldstuk. Vgl. placke
    In de 19de eeuw sprak men nog van “gouden en zilveren platen” voor “geld”. In het Spaansch is plata het gewone woord voor “zilver” geworden, b. v. in Rio de la Plata, zilverrivier. Eene soortgelijke beteekenis heeft piaster, nl. “lame de métal, plaque” (Scheler 349).
    - Al haddi gout ende selveren platen, verloordijt ter zee, wat haddijs te bat? Vad. Mus.

    Ik zou wel nen nieuwen auto willen kopen maar ik heb geen plaat.

    > andere betekenis van plaat

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 24 Jul 2020 15:41
    0 reactie(s)

    plaat
    (de ~ (v.), platen)

    schol, pladijs
    uitspr: ploate

    Middelnederlandsch Woordenboek: Misschien is in vlaamsche tongvallen der middeleeuwen plate naast pladijs bekend geweest, als benaming der kleinere soorten van schol.
    Kiliaan (1599) plate, Fland. Brug. j. platdijs.

    Woordenboek der Nederlandsche Taal:
    Als benaming voor zekeren platten visch: schol; latijn Platessa vulgaris. Gewestelijk (b.v. in Vlaanderen en Zeeland). Hetzelfde als Pladijs.

    Pleuronectes platessa

    - ’t Is vrijdag, we eten vandaag platen.

    - “… quam te Ghendt wt (uit) der zee eenen boot, met levende Platen, tot aen de vischmerct” – uit ‘Die Historie van Belgis’, Marcus van Vaernewyck, 1566

    > andere betekenis van plaat

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 24 Jul 2020 15:39
    1 reactie(s)

    drei
    (telwoord)

    drij, drie, 3, III, dre, drein, dreen
    vgl. Duits: drei

    Middelnederlandsch Woordenboek:
    Oudste attestatie: Limburg, 1200
    drei, drein (dreen) is de genitief en datief die tweelettergrepig waren, hetgeen blijkt uit spellingen als driier, drire; dryeen.

    Woordenboek der Nederlandsche Taal:
    Eigenlijk is drie de vorm voor het vr., drij die voor het m.

    Met drei(ne) waren welle altijd in den hof aan ’t spelen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 24 Jul 2020 15:38
    1 reactie(s)

    kost
    (de ~ (m.), geen mv.)

    kostprijs, kosten(plaatje), uitgave

    standaardtaal in België? status onduidelijk
    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
    DS2015 geen standaardtaal

    in SN spreekt men over kosten, ook als het over samenstellingen gaat: zie loonkost, meerkost, minderkost, beroepskost

    De kost voor het hele project liep in de miljarden.

    “De directie van het bedrijf vindt de loonkost te hoog. (in België, status onduidelijk)” Taaladvies.net

    bloemlezing De Standaard:
    De laatste factor waar je rekening mee moet houden bij het inschatten van de kost van je wagen: het verbruik. (standaard.be)
    De Franstalige krant L’Echo raamt bovendien de kost van de politieke crisis op 1,8 miljard euro (standaard.be)
    De nachtvergoeding betekent een extra kost van 1,06 miljoen euro (443.000 euro). (standaard.be)
    enz.

    > andere betekenis van kost

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 24 Jul 2020 15:16
    1 reactie(s)

    kost
    (ww.)

    kon, verleden tijd van kunnen

    Antw.: kunnen, kost, gekunnen.
    Ik kost, gij kost, hij kost, wij kosten (en kosten me), golle kost, zij (zolle/zun) kosten

    Ik kost mijn eige nimeer inhoue. (Ik kon mezelf niet meer inhouden)

    “Flines, die door stadigh minnen ’t Onvermurwde hart kost winnen Van uwe Agnes” – uit De Werken van Vondel, 1674

    > andere betekenis van kost

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 24 Jul 2020 15:16
    2 reactie(s)

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.