Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
nestmateriaal, datgene waar een vogel z’n nest mee bouwt
< timmersel < timmeren = bouwen, verwant met Latijn domus (huis)
De oudste betekenis van timmeren moet geweest zijn: bouwen, onverschillig welk materiaal gebruikt werd; bij de oude Germanen zal daarbij uit den aard der zaak voornamelijk, zoo niet uitsluitend, hout zijn gebezigd. In het Middelnederlands is nog herhaaldelijk sprake van het timmeren van steenen gebouwen, doch in de 15de e. wordt reeds onderscheid gemaakt tusschen ”temmeren” en ”metsen”. (WNT)
De vogelkes kwamen af en aan vliegen met timsel in hunnen bek om hun nestje toch maar op tijd af te krijgen.
een strook omgeploegde akker, van elkaar gescheiden door een voor
- bij Cornelissen (1899), Antwerpse Kempen, ‘gewent’: rond bed op den akker tusschen twee voren. “Tien gewenten koren”
- bij De Bo ‘gewend’
- bij Kiliaan ‘ghewendte’: aardhoop tusschen twee voren
< Gewend, voorheen gewende.
Gewende is eigenlijk: het omwenden, en, concreet gebezigd in toepassing op het ploegen, de plaats waar de ploeg omgewend wordt, het trappeleinde, de wendakker; thans alleen gewestelijk voorkomende in den zin van: ”Een breed akkerbed" (van twaalf tot zestien ploegsneden) De Bo (1873) WNT
Op de drie eerste gewenten zetten we aardappelen en op het laatste gewent planten we kolen!
Het gewente is een speciefieke term om een “bed” op een akker aan te duiden. In de streek rond Mechelen + deel Vlaams Brabant (Hageland), werden vroeger bijna uitsluitend, en nu nog vaak de akkers voor aardappelen en vollegrondsgroenten in gewenten geploegd. De hoofdreden was het overtollige vocht weg te houden van de planten. De akker wordt zo geploegd dat elke 1,40m à 1,60m een gewente onstaat = opgehoogde grond, met daartussen de voren. Zowel voor het werken met het trekpaard als voor het werken met de landbouwtractor bestaan specifieke ploegen om dit werk te verrrichten. In gewenten ploegen staat in tegenstelling van “plat omdoen”, voor de teelt van granen bijvoorbeeld.
Vorig jaar had boer Jan 7 gewenten voederbiet gezaaid.
van hout gemaakt, met planken
< berdelen en berden < ontleend aan het meervoud van berd, houten plank (WNT)
Achteraan in den hof hebben ze een betteren kot gezet.
een vreemde, rare snuit
Ge moet zo’n fernoes niet trekken als je berispt wordt.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
