Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
zoals, (even)als, alsof
VMNW: ghelike
Oudste attestatie: Brabant-West, 1265-1270
Verkorting van de verb. ghelike alse, uit het bw. ghelike en het vw. alse. Na weglating van alse neemt het oorspronkelijke bw. de voegwoordfunctie over.
Mar wildi mi nv staen in staden Gelic gi hebbet uremden lieden Gedaen. Lutg.K p. 112, r. 4-6, Brabant-West, 1265-1270
WNT: Als voegwoord van wijze.
Evenals het voegw. als, wordt gelijk ook gebezigd, om de wijze, waarop iemand of iets voorgesteld wordt, bij vergelijking te kennen te geven. Het staat dan in beteekenis nagenoeg gelijk met als zelf, met of ’t ware of als ’t ware.
In deze toepassing echter komt het thans weinig meer voor, ofschoon in Vlaamsch België nog in gebruik (SCHUERM., Bijv. 93 (1883)).
Uw manieren en principes zijn juist gelijk uw vader.
Gelijk het er nu naar uitziet zal er misschien toch nog een regering komen.
Ik ben weer helemaal de oude, gelijk ge ziet!
(Ge)lijk da gij weet hoe dat da moet.
onmiddellijk, direct, meteen
zie ook: gelijk, in ’t ~
regio: Antwerpse Kempen en standaardtaal in Nederland
“Schiet op, de voorstelling begint gelijk. (standaardtaal in Nederland)” Taaladvies.net
“Dat zal ik gelijk regelen” = ik breng dat onmiddellijk in orde.
Ik ben gelijk content, nu dat ik u zien.
Ik ga d’er gelijk aan beginnen se, as ge ’n secondje kunt wachten.
’t zothuis
VD2013 online: Belgisch-Nederlands, informeel
De geprezen documentaire reeks ‘Geel’ over de open psychiatrische instelling van Geel begint in de generiek met de vermelding dat Geel als synoniem voor zothuis gebruikt wordt. Waarschijnlijk omdat het destijds de enige plaats was waar ‘de zotten’ zichtbaar in het openbaar leven waren. Wij gebruikten het in ieder geval als kind. Nu nog.
Zie ook: met de witte paardjes wegbrengen
Die komt van Geel zeker? Gelijk als die tekeer gaat.
Anderlecht de beste ploeg? Jongeske, ge weet niet wat dat ge zegt. Ge zoudt beter naar Geel gaan.
‘Als ge nu niet braaf gaat zijn stuur ik u naar Geel’
(Zou 50 jaar geleden een ouder berispend tegen zijn kind gezegd kunnen hebben. Psychiatrie was onbegrepen en stond synoniem met iets dat vreemd en beangstigend was.)
Tegen iemand die raar, spastisch of gestoord doet, al of niet voor te lachen, wordt wel eens gezegd: “Sinds wanneer hebben ze u in Geel losgelaten?” of “Gij zijt precies losgelaten uit Geel” of “Wanneer moest gij in Geel terug binnen?”
naar het zottekot brengen (meestal fig. gebruikt of als uitdrukking)
< Verwijzend naar ziekenwagen waarmee geestesgestoorden werden afgevoerd.
ook varianten: met de witte paardjes rijden/halen/afvoeren/etc…
zie ook geel
Onze bende doet gaarne onnozel; subiet komen ze ons nog halen met de witte paardjes.
eromheen, errond
niet in VD2016 online (errond wel)
Typisch Vlaams: 7 leeuwen
hln.be: Zo stond er in bushok ‘Daalput’ op de Leuvensebaan een bak met lege mosselschelpen, met daarrond een strik.
jobat.be: Het wordt pas leuk als je daarrond een verhaal verzint.
blijffit.be: Het doel van Blijf Fit v.z.w. is fietsen, met daarrond een aantal nevenactiviteiten
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
