Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
hark
Vroeg Middelnederlands Woordenboek: Oudste attestatie: Limburg, 1240
wnt: reek, reke: thans vooral in Zuid-Nederland.
Het woord is beperkt tot de volkstaal en dan hoofdzakelijk tot die van Brabant, Limburg en Oost-Vlaanderen. (Schuermans 1865-1870))
Naast reek komen ook reik en rek voor; in verschillende dialecten is bovendien het vocalisme met dat van riek samengevallen, waarmee reek ook in betekenis nauw verwant is.
Reecke, oft gritsel. Vn rasteau pour rasteller le foin, Plantijn (1573).
Hij heeft de hof opgekuist (opkuisen) met de reek.
lomp, plomp, onhandig
ook: stevig en sterk
wnt: In sommige zuidnederlandse dialecten voor: groot en grof, plomp.
Lombaardsche schoenen, Joos (1900-1904).
Ze hee’ ne’ lombaardsche gank, Cornelissen-Vervliet.
“Zoiets loembaars heb ik nog nooit aangehad!” zei toen hij voor het eerst soldatenschoenen droeg.
“loembaars: niet elegant” Niels dialectwoordenboek (http://www.fotoniel.be/archief/pdf_niel_echo_07/niel_echo3_07.pdf)
“In Vlaams dialekt betekent overigens de naam “Loembaars” stevig en fors. "(https://luiksevechter.weebly.com/brugse-vechter.html)
iemand erop attent maken om iets te doen of te laten, iemand op zijn plaats zetten, berispen
SN: iemand op de vingers tikken
Van Dale 2014 online: gewestelijk
wnt: Iemand op den duim kloppen, een einde maken aan zijn aanmatiging, hem op zijn plaats zetten, hem op de vingers tikken, Thans alleen in Z.-Ndl.
Ons moeder heeft 3x aan u gevraagd om ermee te stoppen en ge luistert niet. Sebiet gaat die op uw duimen kloppen, dat ge er niet goed van ga zijn. Ge zijt verwittigd (verwittigen).
grote dorst hebben, uitdrogen
uitspraak: verdeusten, verdusten, verdörsten, verdösten
Van Dale 2014 online: van dorst omkomen
wnt: Van dorsten met ver-(V) Mnl. verdorsten. Doen lijden onder een gebrek aan water.
- Van menschen en dieren: van dorst omkomen, of zeer veel dorst hebben, dorstig zijn.
- Van den grond, den mond, de stem: uitdrogen.
Dijne stemme was seere heesch ende oec rouwich te horen ende verdroghet van binnen ende verdorstet, Neghen Couden F v v° (Antw., c. (1505)).
Die planten moeten dringend water hebben want die zijn aan het verdorsten.
Met het prachtige zomerweer was mijn zuster ettelijke kilometers gaan lopen en ze kwam helemaal verdorst bij ons thuis aan.
uitdokteren, oplossen
< wnt: Uitfiggelen (Uitfichelen, Uitfikkelen), (gewestelijk) met gebrekkig materiaal, bepaald een stomp mes, (ergens iets) uithalen (De Bo (1873), Teirlinck (1922)).
in Antwerpen: uitvingeren, uitfiggeren
Dat ziet er iets moeilijk uit. Maar geef me wat tijd en ik zal het uitfiggelen.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
