Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
voor de schoonheid
om op te vallen, om zich interessant te maken, voor de schijn
zie ook schonigheid
MNW: SCHONICHEIT
(scon-), -hede, znw. vr. Mhd. schœnecheit; mnd. schonicheit; hd. (verouderd en dialectisch) schönigkeit. Hetzelfde als schoonheit; z. ald. en vgl. Antw. Idiot. 1087
Ge zit daar weer limonade te drinken voor de schonigheid, niet omdat ge dorst hebt!
Uitspreken als pienn en smertn.
Als men iets uitzonderlijks gedaan heeft dat een beetje tegenviel. Men krijgt dan een kleine vergoeding (in natura) om te verzachten.
oorsprong uit het juridisch vakjargon
Jef heeft ons goed geholpen bij het verzagen van die boom. Zijn rug doet nu een beetje zeer. Ik zal hem 5 euro en een smok geven voor pijnen en smarten.
Ik zèn / kzen, ik zènnekik > zènnekik?
Gaa zaa / gaa zèd / ge zèd > zaadegaa? Zaade? Zèdde?
A is (aïs)/ as / huim is > issem? Is haa?
Zaa is / ze is / zis > is ze? Is zaa?
Het is/ tis > ist?
Wèlle zèn > zèmme? Zèn wèlle?
Gèlle zaa, zèd > zaadegèlle? Zaade? Zèddegèlle? Zèdde?
Zuille zèn /ze zèn > zènze? Zèn zuille?
Ik hèm / khèm, ik hèmmekik > hèmmekik?
Gaa hèt / ghèt > hèddegaa? Hèdde?
A hei / ajhei / em hei / heum hei > heitem? Hei haa?
Zaa hei / zaajhei / ze hei, zhei > Hei zaa? Heise?
Het hei/ ’t hei / theit > heiget? Heit? Heitet?
Wélle hèmme / Wèmme > hèmmewèlle? Hèmme? Hemmewe?
Gèlle hét > hèddegèlle? Hèdde?
Zuille hèmme / ze hèmme / zèmme > hèmme zuille? Hèmmeze?
Lettertekens en klanken:
è: zoals is bed,
ui: zoals in het, maar iets meer beklemtoond: kort uitgesproken,
e: zoals in het,
aa: zoals in haar
eu: kort uitgesproken
Dit is maar één van de vele uitspraken van “hebben” en “zijn” zoals ze in de Antwerpse Kempen gebruikt worden; er is veel overeenkomst met andere Brabants dialecten.
- Ik hèmmekik al gedaan. Hèdde gij ok gedaan?
- Ikke wel, maar huim daar hei nog niks gedaan.
- Tis ne luierik, maar wèlle zèn allemaal ziek in dat beddeke, gèlle zaa der ook niet al te vroeg aan begost. En hèmmeze ginder al iets verricht?
- Niejet, zuille zèn daar ok te goed om ne klop werk te doen.
-Zèmme dan naa weg want khèmt.
- Khèm, ghèt, ajhei, zaajhei, thei, wèmme, zèmme; Hèddegèlle ’t?
- Kzen, gaa zèd, aïs, zis, tis, zèmme, zènze: zaadegèlle mee?
Ik zén / kzen, ik zénnekik > zénnekik?
Gaa zaa / gaa zèd / ge zèd > zaadegaa? Zaade? Zèdde?
A is (aïs)/ as / huim is > issem? Is haa?
Zaa is / ze is / zis > is ze? Is zaa?
Het is/ tis > ist?
Wélle zén > zémme? Zén wélle?
Gélle zaa, zèd > zaadegélle? Zaade? Zèddegèlle? Zèdde?
Zuille zén /ze zén > zénze? Zén zuille?
Ik hém / khèm, ik hémmekik > hémmekik?
Gaa hét / ghèt > héddegaa? Hédde?
A hei / ajhei / em hei / heum hei > heitem? Hei haa?
Zaa hei / zaajhei / ze hei, zhei > Hei zaa? Heise?
Het hei/ ’t hei / theit > heiget? Heit? Heitet?
Wélle hémme / Wèmme > hémmewélle? Hémme? Hemmewe?
Gélle hét > héddegélle? Hèdde?
Zuille hémme / ze hémme / zémme > hémme zuille? Hémmeze?
Lettertekens en klanken:
é zoals is bed,
ui: zoals in het, maar iets meer beklemtoond,
e zoals in het,
aa zoals in haar
Dit is maar één van de vele uitspraken van “hebben” en “zijn” zoals ze in de Antwerpse Kempen gebruikt worden; er is veel overeenkomst met andere Brabants dialecten.
- Ik hémmekik al gedaan. Hédde gij ok gedaan?
- Ikke wel, maar huim daar hei nog niks gedaan.
- Tis ne luierik, maar wélle zén allemaal ziek in dat beddeke, gélle zaa der ook niet al te vroeg aan begost. En hémmeze ginder al iets verricht?
- Niejet, zuille zén daar ok te goed om ne klop werk te doen.
-Zèmme dan naa weg want khèmt.
- Khèm, ghèt, ajhei, zaajhei, thei, wèmme, zèmme; Hèddegèlle ’t?
- Kzen, gaa zèd, aïs, zis, tis, zèmme, zènze: zaadegèlle mee?
heel erg ongewenst zijn
Vanaf het eerste moment voelde ik dat ze ons wel kon buitenbliksemen; haar ogen schoten vuur.
eten klaarmaken
Morgen ga ik een konijntje gereed doen gelijk oma het zo lekker gereed maakte.
Balayage is een Franse haarkleuring techniek waarbij het ontkleuringsproduct rechtstreeks op de haren wordt aangebracht met een kam of borsteltje. Het is een techniek met de vrije hand. De haarkleur wordt 1 of 2 tinten verlicht over de hele haardos. De haarlokken worden niet ingepakt. Deze methode van ontkleuren zorgt voor een meer natuurlijker effect dan bij mêches of highlights. Vroeger werd het een ‘coup soleil’ genoemd.
Mêches of highlights kunnen op 2 manieren worden gezet:
- de haarlokken in grotere strepen ontkleuren en inpakken in zilverfolie. De kleur is dan intensiever en intenser.
- een plastic kapje of highlightkkap dat over het hoofd wordt getrokken, waarna met een soort haakpen enkele haarsprieten eruit worden gehaald om die te kunnen ontkleuren.
Dat hangt van de kapper af en van wat gij als klant wilt.
FR.: coupe soleil
NL: coupe soleil of highlights
Eng.: a sun-kissed balayage
Het is voor een balayage, knippen en brushen.
Een balayage in mijn haar zorgt voor een zonaccent dat licht geeft aan mijn lichtbruin haar.
Wat ge ook kunt doen, is een balayage zetten in twee verschillende kleurtinten die dicht bij elkaar liggen. Zo lijkt het automatisch nog natuurlijker.
loszittende draden aan een stof (broek, lap, vod, tapijt,…)
ook in de Kempen maar het mv is frengels
< Fr. frange (= boorddraden v.e. tapijt)
Knipt nu eens die frengelen van die broek, dat is kweetni hoe slordig zo.
De frengels van de uitgerafelde naad zijn afgeknipt. Nu alleen nog maar omzomen en de rok is af.
(opgedirkt) mooi meisje
Regio Blankenberge-Oostende
Ejje da gezien? U ferme kokketeute!
Heb je die gezien? wow, knap meisje!
(opgedirkt)mooi meisje
Regio Blankenberge-Oostende
Ejje da gezien? U ferme kokketeute!
Heb je die gezien? wow, knap meisje!
groot glasraam van een handelszaak, winkelruit
VD2012 online: Belgisch-Nederlands
Hoe komt het toch dat de vitrine van die bloemenwinkel altijd zo vuil is?
Tijdens de schermutselingen zijn later op verschillende tijdstippen ook nog twee mannen met hun wagen door de vitrine van het café gereden.
schotel, bord, talloor
ook: ‘schuttel’
de scheutels: de vaat
de scheutels doen: de afwas doen
zie ook: scheuteldoek of schutteldoek
in Limburg: sjottel mv: sjottele dim.: sjöttelke
Na het eten gaan we de scheutels afwassen.
reiskosten
NL: voorrijkosten
< Fr. frais de déplacement
VD2014 online: Belgisch-Nederlands
Verplaatsingskosten is standaardtaal in België voor: voorrijkosten. (vrt taalnet)
21% van de ledenbijdrage werd besteed voor zitpenningen en verplaatsingskosten.
Springkasteel te huur voor € 80 per dag inclusief BTW, zonder verplaatsingskosten.
schoolresultaat
uitslag is in deze betekenis niet gebruikelijk in Nederland
VD: uit·slag (dem)
3. afloop van een wedstrijd of resultaat van een onderzoek, een examen of verkiezingen
Hij had dit jaar ne goeie uitslag.
De uitslagen van de examens zijn nu al wel gekend zekers.
schoolresultaat
uitslag is in deze betekenis niet gebruikelijk in Nederland
VD
uit·slag (dem)
3 afloop van een wedstrijd of resultaat van een onderzoek, een examen of verkiezingen
Hij had dit jaar ne goeie uitslag.
De uitslagen van de examens zijn nu al wel gekend zekers.
ladder, zie leer
ook in de prov. Antwerpen
Zet de liër eens tegen de perenboom, dan kunnen we de peren in den top ook plukken.
klaarmaken, optutten, aankleden,
door uw haar kammen, jas en schoenen aandoen voor vertrek
zie ook gereedmaken, zijn eigen ~
niet in VD2014 online
Maakt oe gereed, dat we kunnen vertrekken.
Hoelang gaat dat duren eer dat ge u gereed gemaakt hebt?
Maakte gij die klein gereed, ik zal haar speelgoed al inpakken.
zijn eigen klaarmaken
De volledige weg, vanaf het douchen tot het helemaal aangekleed en opgemaakt zijn, klaar om te vertrekken.
niet in VD2014 online
Ze heeft minstens 2 uur nodig om haar eigen gereeed te maken, voor ze uitgaat.
Dat heeft wat in.
Amai, dat is nogal eens wat gescheten, eer dat die vriendin van mijn dochter haar heeft gereed gemaakt (gereedmaken, zijn eigen ~) voor uit te gaan!
Vlaamse uitspraakvormen van ‘met’ (fonetisch geschreven)
Mé wie zijt ge naar de Sinksenfoor geweest?
Ne friet mé mayonaise astemblieft?
Me een beetje geluk kan Paulke terug mé de laatste Fyra.
Mé heel Antwerpen maar nie mé mij se! (GG)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
