Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
De nationale feestdag van België wordt gevierd op 21 juli. Het is de datum waarop in 1831 de eerste koning der Belgen, Leopold van Saksen-Coburg-Gotha, de grondwettelijke eed aflegde als koning. (Wikipedia)
zie ook feestdag, officiële ~
De nationale feestdag van België is een wettelijke feestdag wat neerkomt op een algemene verlofdag. Op deze dag zijn de winkels, banken, postkantoren en andere openbare diensten zodoende gesloten. (Wikipedia)
Mijn zus verjaart op de nationale feestdag van België.
Het Nationaal Congres was de grondwetgevende én eerste, voorlopige, wetgevende vergadering van het onafhankelijke België na de omwenteling van 1830. (Wikipedia)
Na de onafhankelijkheid van België kozen 30.000 cijns- en bekwaamheidskiezers de 200 leden van het Nationaal Congres.
Het Nationaal Congres had als voornaamste taak een grondwet op te stellen voor de nieuwe staat. (Wikipedia)
In België is dit een bijzondere regeling: de Feestdagenwet.
De Feestdagenwet zegt dat bedienden die geheel of gedeeltelijk met een veranderlijk loon worden betaald, voor elke wettelijke feestdag recht hebben op hun gewoon vast loon en op een dagelijks gemiddelde van het veranderlijke loon dat ze verdienden. Die wettelijke bepaling is dwingend in het voordeel van de werknemer.
zie ook feestdag, officiële ~
Vorig jaar werd een werkgever door het arbeidshof van Brussel veroordeeld, omdat hij de Feestdagenwet niet naleefde.
Besluit: te weinig loon betalen is een misdrijf.
wettelijke feestdag, een feestdag waarop niet gewerkt wordt
zie ook feestdagenwet
21 juli en 15 augustus zijn officiële feestdagen.
De dag van de Dynastie, 15 november
synoniemen: feest van de dynastie, koningsdag
NL: prinsjesdag
vgl.: feest van de vlaamse gemeenschap
“Dag van de Dynastie” is de verouderde terminologie. Het is “Feest van de Koning”.
Oorsprong:
Enkel tijdens het regentschap van Prins Karel heette 15 november “Dag van de Dynastie”. De feestdag dateert van 1866, onder Leopold II begonnen. De datum van 15 november verwijst naar de feestdag van de Heilige Leopold de Goede. Na koning Leopold volgde koning Albert I en het Feest van de Koning verplaatste zich overeenkomstig naar 26 november, naamdag van de Heilige Albert van Haigerloch. In 1933 werd Leopold III koning, en de datum verschoof opnieuw naar 15 november. Koning Boudewijn besliste in 1951 om deze datum te behouden. Ook Koning Albert II bleef bij dezelfde datum.
Omdat de dag van het feest van de koning geen officiële feestdag (feestdag, officiële ~) is, hebben enkel de werknemers die in staatsinstellingen werken een verlofdag.
Het feest valt op 11 juli als herdenking aan de Gulden Sporenslag in 1302. Die slag is van groot belang geweest omdat vanaf de 19de E. de Vlaamse bewustwording en de groei van de Vlaamse Beweging tot stand is gekomen. In de 20ste E. werd de Guldensporenslag omgedoopt tot het feest van de Vlaamse gemeenschap.
vgl.: feest van de koning
Vlaamse ambtenaren krijgen op 11 juli, de dag van het feest van de Vlaamse gemeenschap, een dag verlof. Niet-ambtenaren worden benadeeld omdat ze die dag moeten werken.
Het feest valt op 11 juli als herdenking aan de Gulden Sporenslag in 1302. Die slag is van groot belang geweest omdat vanaf de 19de E. de Vlaamse bewustwording en de groei van de Vlaamse Beweging tot stand is gekomen. In de 20ste E. werd de Guldensporenslag omgedoopt tot het feest van de Vlaamse gemeenschap.
vgl.: feestdag van de koning
Vlaamse ambtenaren krijgen op 11 juli, de dag van het feest van de Vlaamse gemeenschap, een dag verlof. Niet-ambtenaren worden benadeeld omdat ze die dag moeten werken.
De dag van de Dynastie, 15 november
synoniemen: feest van de dynastie, koningsdag
NL: prinsjesdag
“Dag van de Dynastie” is de verouderde terminologie. Het is “Feest van de Koning”.
Oorsprong:
Enkel tijdens het regentschap van Prins Karel heette 15 november “Dag van de Dynastie”. De feestdag dateert van 1866, onder Leopold II begonnen. De datum van 15 november verwijst naar de feestdag van de Heilige Leopold de Goede. Na koning Leopold volgde koning Albert I en het Feest van de Koning verplaatste zich overeenkomstig naar 26 november, naamdag van de Heilige Albert van Haigerloch. In 1933 werd Leopold III koning, en de datum verschoof opnieuw naar 15 november. Koning Boudewijn besliste in 1951 om deze datum te behouden. Ook Koning Albert II bleef bij dezelfde datum.
Omdat de dag van het feest van de koning geen officiële feestdag (feestdag, officiële ~) is, hebben enkel de werknemers die in staatsinstellingen werken een verlofdag.
De dag van de Dynastie, 15 november
synoniemen: feest van de dynastie, koningsdag
“Dag van de Dynastie” is de verouderde terminologie. Het is “Feest van de Koning”.
Oorsprong:
Enkel tijdens het regentschap van Prins Karel heette 15 november “Dag van de Dynastie”. De feestdag dateert van 1866, onder Leopold II begonnen. De datum van 15 november verwijst naar de feestdag van de Heilige Leopold de Goede. Na koning Leopold volgde koning Albert I en het Feest van de Koning verplaatste zich overeenkomstig naar 26 november, naamdag van de Heilige Albert van Haigerloch. In 1933 werd Leopold III koning, en de datum verschoof opnieuw naar 15 november. Koning Boudewijn besliste in 1951 om deze datum te behouden. Ook Koning Albert II bleef bij dezelfde datum.
Omdat de dag van het feest van de koning geen officiële feestdag (feestdag, officiële ~) is, hebben enkel de werknemers die in staatsinstellingen werken een verlofdag.
Het al dan niet opzettelijk speels strijken of strelen met de borsten tegen een persoon, met een prikkelend gevoel als gevolg. Ook, in figuurlijke zin, van steelse blikken gezegd.
Tietelen is het antoniem van swaffelen, maar dan voor mensen met gevoel voor ironie.
Stietelen
het equivalent van tietelen, maar dan als het koud is.
Ik verkies het mentale tietelen van mannenogen die steels langs de grens van bloot vlees en kleding glijden om met een sprongetje – soms betrapt maar vaak zonder gêne – terug naar mijn ogen te springen en ons beiden een prikkelend gevoel te geven. (Cathérine Ongenae, 2009)
Het Nationaal Congres was de grondwetgevende én eerste, voorlopige, wetgevende vergadering van het onafhankelijke België na de omwenteling van 1830. (Wikipedia)
Na de onafhankelijkheid van België kozen 30.000 cijns- en bekwaamheidskiezers de 200 leden van het Nationaal Congres.
Het Nationaal Congres had als voornaamste taak een grondwet op te stellen voor de nieuwe staat. (Wikipedia)
Het Nationaal Congres was de grondwetgevende én eerste, voorlopige, wetgevende vergadering van het onafhankelijke België na de omwenteling van 1830. (Wikipedia)
Na de onafhankelijkheid van België kozen 30.000 cijns- en bekwaamheidskiezers de 200 leden van het Nationaal Congres.
Het Nationaal Congres had als voornaamste taak een grondwet op te stellen voor de nieuwe staat.
De nationale feestdag van België wordt gevierd op 21 juli. Het is de datum waarop in 1831 de eerste koning der Belgen, Leopold van Saksen-Coburg-Gotha, de grondwettelijke eed aflegde als koning. (Wikipedia)
De nationale feestdag van België is een wettelijke feestdag wat neerkomt op een algemene verlofdag. Op deze dag zijn de winkels, banken, postkantoren en andere openbare diensten zodoende gesloten. (Wikipedia)
Mijn zus verjaart op de nationale feestdag van België.
In België is dit een bijzondere regeling: de Feestdagenwet.
De Feestdagenwet zegt dat bedienden die geheel of gedeeltelijk met een veranderlijk loon worden betaald, voor elke wettelijke feestdag recht hebben op hun gewoon vast loon en op een dagelijks gemiddelde van het veranderlijke loon dat ze verdienden. Die wettelijke bepaling is dwingend in het voordeel van de werknemer.
Vorig jaar werd een werkgever door het arbeidshof van Brussel veroordeeld, omdat hij de Feestdagenwet niet naleefde.
Besluit: te weinig loon betalen is een misdrijf.
oliebol
Het is een traditioneel gefrituurd gistdeeggerecht uit de lage landen. Ook worden ze het hele jaar door op kermissen verkocht.
BE: In enkele streken wordt het gerecht “smoutebol” genoemd. Dit omdat ze vroeger in smout werden gebakken. Een smoutebol is niet gevuld, in tegenstelling tot de Hollandse oliebol. In België worden, naast de smoutebollen ook dikwijls appelbeignets als alternatief verkocht. (Wikipedia)
NL: worden traditioneel gegeten op oudejaarsavond.
Een Hollandse oliebol is doorgaans gevuld met rozijnen, krenten en appel. (Wikipedia)
zie ook smout
Er zit veel te veel suiker op de smoutebollen.
Zet smoutebollen op de tafel en het is altijd een beetje kermis.
maag van een dier; zie ook hot
de term wordt ook gebruikt in: die is op z’n moeëk uit = altijd eerst aan zichzelf denkend i.v.m. eten.
uitspraak: moeëk, moewek
ook in de Antwerpse Kempen
< mook
In Zuid-Nederland bekend als naam voor de eerste maag van herkauwende dieren, ook wel voor pens of buik in ruimeren zin, ook van een mensch.
Afleiding: Mooken, ”veel, overdadig eten” (Corn.-Vervl.) (bron WNT); zie moeken
< etymologie: mook, moke ingewanden, eerste maag van een herkauwer, pens (zuidnederlands) = Oostmiddelduits mauke ‘brij’. Van een wortel die ‘glibberig’ betekent en ook aanwezig is in aan het germaans ontleend provençaals mauca ‘ingewand’. Van dezelfde basis = lat. mucus ‘slijm’. (bron A. Weijnen)
Als m’n vader een haan slachtte, dan werd de moeëk mee klaargemaakt en beschouwd als een lekkernij.
Die koe is precies opgeblazen, ze irkt niet meer … ze heeft iets aan haar moeëk. (irken)
Kempen: Mijne moewek zit vol kestgato (kerstgebak).
snede vis, groot genoeg om te koken. (10-12cm)
uitspraak: \moek\ [mu?k]
WNT: Vischmook, in Antw. voor -moot.
Visch was destijds te Antwerpen goedkoop …: schol (gedroogde visch) …, in smout gebakken vischmooken, behoorden tot het gewone voedsel van den minderen man, Seghers en De Bock, Binnenvaart. 60 (1942).
Aan het viskraam op de markt of in de vishandel snijdt de visboer voor u een schone (schoon) mook schelvis af. Hij houdt het mes eerst op het vissenlijf, dan verschijnt er een vraagteken op zijn voorhoofd. Meer of minder?
heel mals, zacht gekookt, gaar, smoutzacht
uitspraak: smoetzochte
NL: botermals
Prov. Antwerpen: zo mals as boter
Het kalfsvlees is smoutzochte en overheerlijk.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
