Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed
doorgewinterde en enigszins sluwe leraar of onderwijzer
Een avondje aan een terrastafel met een jonge lerares, inspireerde deze oude schoolvos tot een korte mijmering over de (verkeerde) prioriteiten van ons onderwijs. (Peter Deroover)
Hoofdattractie van het toneel is een grimmige oude schoolvos, die de meest oproerige belhamel bij het oor vat om hem te tuchtigen met de roede. (Ferdinand de Braekeleer)
Mijnheer Verwaeter, een wat benepen schoolvos, is collectioneur. Dwangmatig jaagt hij antieke miniatuurschilderijtjes na, echter niet altijd op een even koosjere manier, zeker niet tijdens de bezettingsjaren. (De collectioneur, Paul de Pessemier ‘s Gravendries)
woedend, uitzinnig, razend
Woordenboek der Nederlandsche Taal:
Van furieus met -(e)lijk. Niet in Middelnederlands woordenboek.
In alle betekenissen sinds lang verouderd.
1. Razend, woedend, uitzinnig; vol woede; op woedende, uitzinnige wijze; ook: op zeer wreede wijze.
2. Zeer krachtig, zeer heftig; op zeer krachtige, heftige wijze; met groote kracht, verwoed.
> gevechtshandelingen, en dan verbonden met ww. als aanvallen, schieten, vechten e.d.
> de beweging, de kracht van den wind, het water e.d.
niet in Van Dale
De burgerij wel wetende dat de heren van de wet vergaderd waren, zo zijn ze bijeen verzameld en furieuselijk naar het stadhuis gelopen waar zij met geweld de schepenkamer openbraken welke in die tijd op de eerste verdieping was van de hallentoren. (Ieper, Westhoek.net)
Oostende 1706: de belegerde geallieerden zijn zeer furieuselijk bij nachte en bij dage gebombardeerd geweest. (28 febr. 1985 – De Plate)
- niet goed behandelen, verknoeien
- bewerken, hanteren
< verhan(d)svollen – Veel in de handen nemen en alzoo schenden of beschadigen
“Pèren verhandsvollen”. (Cornelissen 1899)
- Rommel zo niet in die mand appelen, je gaat ze helemaal verhansvollen.
- “Nog een werk bij, dat kunnen we niet verhandsvollen!” zei de aannemer.
furieus
Woordenboek der Nederlandsche Taal:
Van furieus met -(e)lijk. Niet in Middelnederlands woordenboek.
In alle betekenissen sinds lang verouderd.
1. Razend, woedend, uitzinnig; vol woede; op woedende, uitzinnige wijze; ook: op zeer wreede wijze.
2. Zeer krachtig, zeer heftig; op zeer krachtige, heftige wijze; met groote kracht, verwoed.
> gevechtshandelingen, en dan verbonden met ww. als aanvallen, schieten, vechten e.d.
> de beweging, de kracht van den wind, het water e.d.
niet in Van Dale
De burgerij wel wetende dat de heren van de wet vergaderd waren, zo zijn ze bijeen verzameld en furieuselijk naar het stadhuis gelopen waar zij met geweld de schepenkamer openbraken welke in die tijd op de eerste verdieping was van de hallentoren. (Ieper, Westhoek.net)
Oostende 1706: de belegerde geallieerden zijn zeer furieuselijk bij nachte en bij dage gebombardeerd geweest. (28 febr. 1985 – De Plate)
- niet goed behandelen, verpesten
- bewerken, hanteren
< verhan(d)svollen – Veel in de handen nemen en alzoo schenden of beschadigen
“Pèren verhandsvollen”. (Cornelissen 1899)
- Rommel zo niet in die mand appelen, je gaat ze helemaal verhansvollen.
- “Nog een werk bij, dat kunnen we niet verhandsvollen!” zei de aannemer.
keeper, doelman
Getwijfeld om deze dialectuitspraak van een SN woord op te nemen.
De kipper sjotte den bal uit, recht in de handen van den andere kipper aan den overkant.
(historisch) legerpiloot
Klik op de afbeelding
![]()
Gesneuvelde vliegeniers
Van Dale: vliegenier de (m.)
(1901-1925) vermoedelijk gevormd in Vlaanderen ter vermijding van het tot dusver gebruikelijke aviateur
(militair) vlieger, piloot
vrouw: vliegenierster
De Nederlanders noemen een vliegenier ook een vlieger.
En een vliegenierster een vliegster.
een vakbondslid
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands
vgl. syndicalisme
De syndicalisten aan het piket staken de palletten in brand.
het aanhangen van de vakbeweging
“Syndicalisme (…) is een politieke en economische ideologie die streeft naar een samenleving waarin alle productie en distributie in vakbonden wordt georganiseerd.(…) In Belgisch Nederlands betekent syndicalisme gewoon de vakbeweging tout court.” (wikipedia)
vgl. syndicaal; syndicalist
“Al ben ik er wel van overtuigd dat zo’n grote golf van wilde stakingen zeer slecht is voor het syndicalisme.” (vrt.be)
Dave Sinardet in Le Soir: ’Wallonië heeft een traditie van een militanter syndicalisme vergeleken met Vlaanderen." (standaard.be)
De tweede man van het ABVV zei ook dat hij dit nooit heeft meegemaakt in 33 jaar syndicalisme. (demorgen.be)
het aanhangen van de vakbeweging
“Syndicalisme (…) is een politieke en economische ideologie die streeft naar een samenleving waarin alle productie en distributie in vakbonden wordt georganiseerd.(…) In Belgisch Nederlands betekent syndicalisme gewoon de vakbeweging tout court.” (wikipedia)
vgl. syndicaal
“Al ben ik er wel van overtuigd dat zo’n grote golf van wilde stakingen zeer slecht is voor het syndicalisme.” (vrt.be)
Dave Sinardet in Le Soir: ’Wallonië heeft een traditie van een militanter syndicalisme vergeleken met Vlaanderen." (standaard.be)
De tweede man van het ABVV zei ook dat hij dit nooit heeft meegemaakt in 33 jaar syndicalisme. (demorgen.be)
het syndicaat, de vakbond betreffende
vnw: van, betreffende het syndicaat, de vakbond
Van Dale 1995: (Belg)
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands
zie ook syndicaat, syndicalist, syndikeren, gesyndikeerd
zie ook: syndicaal afgevaardigde, syndicaal overleg, syndicalisme, syndicale premie, syndicale actie; syndicaal verlof
De syndicaal afgevaardigde werd bij de directie geroepen voor overleg over dat incident op de werkvloer.
De vakbond overweegt syndicale acties.
overleg van of met de vakbonden
zie syndicaal
De gezamenlijke vakbonden hielden daarop syndicaal overleg en beslisten om een motie van wantrouwen tegen Joncheere in te dienen. (standaard.be)
Volgens de vakbonden weigert de directie elk syndicaal overleg. (vrt.be)
De vakbonden vinden dat het syndicaal overleg met de directie steevast op niets uitdraait. (demorgen.be)
het syndicaat, de vakbond betreffende
vnw: van, betreffende het syndicaat, de vakbond
Van Dale 1995: (Belg)
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands
zie ook syndicaat, syndicalist, syndikeren, gesyndikeerd
zie ook: syndicaal afgevaardigde, syndicaal overleg, syndicalisme, syndicale premie, syndicale actie; syndicaal verlof
De syndicaal afgevaardigde werd bij de directie geroepen voor overleg over dat incident op de werkvloer.
De vakbond overweegt syndicale acties.
vakbondsafgevaardigde
zie syndicaal
Zo komt een einde aan de staking, zegt Agostino Cosimo, syndicaal afgevaardigde van het ACOD. (vrt.be)
De vakbonden vrezen dat men dit van bovenaf wil opleggen zonder overleg met de syndicaal afgevaardigden. (demorgen.be)
De actie was een initiatief van de socialistische vakbond ABVV en was bedoeld om het ontslag van een syndicaal afgevaardigde van het ABVV aan te klagen. (standaard.be)
het syndicaat, de vakbond betreffende
vnw: van, betreffende het syndicaat, de vakbond
Van Dale 1995: (Belg)
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands
zie ook syndicaat, syndicalist, syndikeren, gesyndikeerd
zie ook: syndicaal afgevaardigde, syndicaal overleg, syndicalisme, syndicale premie, syndicale actie; syndicaal verlof
De syndicaal afgevaardigde werd bij de directie geroepen voor overleg over dat incident op de werkvloer.
De vakbond overweegt syndicale acties.
beheerder van een gebouw, syndicus
(uitspr. meestal als in het Frans)
We zullen nog maar eens een herinnering sturen naar de syndic, die speelt toch echt met onze voeten!
flauwvallen
vnw: van zijn sus gaan/draaien: flauwvallen, duizelig worden
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal
zie ook verzamellemma geneeskunde
Als hij bloed ziet, draait hij van zijne sus.
zetpil
ook verkort suppo
vnw: zetpil
Van Dale 2013 online: Belgische-Nederlands, verouderd: zetpil
zie ook poepsnoep, gatkaramel, poepraket, tap, een ~ steken
Als de baby koorts heeft kunt ge hem een suppositoire opsteken, dan zal het beteren.
zetpil, ook suppositoire
vnw: zetpil
Van Dale 2018:suppo
BE; informeel zetpil
zie ook verzamellemma geneeskunde
vgl. poepsnoep, gatkaramel, poepraket, tap, een ~ steken
Met een suppo zal de baby haar koorts wel beteren.
toeslag op de prijs
zie supplement
De fiets toevoegen aan bus, tram en metro lijkt me een goede zaak, al dan niet met een prijssupplement. (bruzz.be)
Onze machines kunnen standaardrollen versnijden in iedere gewenste breedte (minimumbreedte 10 cm), binnen de 48 uur en voor een prijssupplement van 250 fr. (leonard-foam.be)
Voor het gebruik van het Noors bad en de BBQ betaal je een prijssupplement. (room8.be)
Stop claims van “duurzaam” vliegen en de bijhorende prijssupplementen (test-aankoop.be)
Verbouwingen durven al eens fout te lopen omwille van miscommunicatie, onduidelijke offertes, prijssupplementen, loze beloftes … (isolatieverhoeven.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
