Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #9551

    syndikeren
    (ww., syndikeerde, heeft gesyndikeerd)

    tot lid maken van een vakbond, aansluiten bij een syndicaat

    ook: syndiceren

    vnw: syndiceren: zich organiseren, zich aansluiten bij een vakbond
    -zich syndikeren: zich aansluiten bij een vakbond

    znwb: syndiceren (syndikeren): Van werknemers: zich organiseren, zich aansluiten bij een vakvereniging; ook: een vakbond oprichten enz.; – ook intrans., vooral in de verb. gesyndiceerd zijn, aangesloten zijn bij een vakvereniging of vakbond, lid zijn van een vakbond enz.

    zie ook: syndicaat; gesyndiceerde

    Wie niet gesyndikeerd is, heeft geen recht op stakingsgeld.

    In die context zou je verwachten dat het hoogdagen zijn voor vakbonden en dat werknemers zich massaal syndiceren. Niets is minder waar. (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 11 May 2025 06:34
    1 reactie(s)

    #9552

    syndicaat
    (het ~, ~en)

    belangenvereniging van werknemers, vakbond
    standaardtaal in België, alhoewel niet iedereen het goedkeurt
    zie https://www.taaltelefoon.be/vakbond-syndicaat

    vnw: vakvereniging, vakbond

    zie ook syndicaal; syndiceren

    Bij welk syndicaat zijt ge aangesloten?

    De syndicaten zullen optreden tegen het besluit van het management om 200 banen te schrappen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 11 May 2025 06:33
    0 reactie(s)

    #9553

    syndikeren
    (ww., syndikeerde, heeft gesyndikeerd)

    tot lid maken van een vakbond, aansluiten bij een syndicaat

    ook: syndiceren

    vnw: syndiceren: zich organiseren, zich aansluiten bij een vakbond
    -zich syndikeren: zich aansluiten bij een vakbond

    znwb: syndiceren (syndikeren): Van werknemers: zich organiseren, zich aansluiten bij een vakvereniging; ook: een vakbond oprichten enz.; – ook intrans., vooral in de verb. gesyndiceerd zijn, aangesloten zijn bij een vakvereniging of vakbond, lid zijn van een vakbond enz.

    (syndicaat)

    Wie niet gesyndikeerd is, heeft geen recht op stakingsgeld.

    In die context zou je verwachten dat het hoogdagen zijn voor vakbonden en dat werknemers zich massaal syndiceren. Niets is minder waar. (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 11 May 2025 06:33
    1 reactie(s)

    #9554

    syndiceren

    zie syndikeren

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 11 May 2025 06:28
    0 reactie(s)

    #9555

    syndikeren
    (ww., syndikeerde, heeft gesyndikeerd)

    (meest voorkomende spelling: syndiceren)
    tot lid maken van een vakbond

    ook: syndiceren

    zich syndikeren: zich aansluiten bij een vakbond (syndicaat)

    Wie niet gesyndikeerd is, heeft geen recht op stakingsgeld.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 11 May 2025 06:28
    1 reactie(s)

    #9556

    syndicalist
    (zn. m., ~en)

    een vakbondslid

    vnw

    Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands

    vgl. syndicalisme

    De syndicalisten aan het piket staken de palletten in brand.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 11 May 2025 06:26
    2 reactie(s)

    #9557

    syndicaat
    (het ~, ~en)

    belangenvereniging van werknemers, vakbond
    standaardtaal in België, alhoewel niet iedereen het goedkeurt
    zie https://www.taaltelefoon.be/vakbond-syndicaat

    vnw: vakvereniging, vakbond

    zie ook syndicaal

    Bij welk syndicaat zijt ge aangesloten?

    De syndicaten zullen optreden tegen het besluit van het management om 200 banen te schrappen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 11 May 2025 06:26
    0 reactie(s)

    #9558

    poep
    (de ~ (v.), ~en)

    kont, achterwerk, zitvlak

    vnw: •achterste, achterwerk, billen, bips
    -iemand op zijn poep geven: iemand een pak voor zijn billen geven

    DS2015 geen standaardtaal

    De gebruikelijke Nederlandse betekenis van uitwerpselen of stront wordt in Vlaanderen niet gebruikt. Uitzondering hierop is hondenpoep, hoewel de Vlaming eerder hondenstront zal verkiezen.

    < Volgens sommige etymologen zou poep komen van het Franse poupe: achtersteven van een schip, Latijn puppis

    CSD 2006 Cologne hotpants cropped

    zie ook voorpoep; poepzitten; klets op de poep

    Zet u neer op uw poep.

    Als ge niet braaf zijt, krijgt ge een klets op uw poep.

    Dat student Lloyd aarzelend op haar poep had gemikt om de omvang van de blauwe plek te beperken, kon Joke geen barst schelen. (standaard.be)

    Houd uw poep lekker warm met ‘swants’ – De Standaard

    Op het eind ging De Bruyne, na een zoveelste ren, op de poep zitten. Krampen. Zich helemaal te pletter gelopen. (demorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 10 May 2025 21:31
    7 reactie(s)

    #9559

    betettelen
    (ww., betettelde, betetteld)

    betuttelen
    Antwerpse Kempen: betetterd

    Zij heeft iemand nodig die haar betettelt.

    Provincie Limburg
    Bewerking door de Bon op 10 May 2025 21:28
    3 reactie(s)

    #9560

    ijskast
    (de ~ (v.), ~en)

    koelkast, frigo

    ijskast is SN, maar wordt in Vlaanderen meer gebruikt dan koelkast

    Refrigerator1

    Er staat cola koud in de ijskast.

    Regio Standaard Nederlands
    Bewerking door de Bon op 10 May 2025 21:26
    1 reactie(s)

    #9561

    afrijfelen
    (ww., rijfelde af, afgerijfeld)

    iets snel afmaken en daardoor knoeien, afraffelen ….

    Mijn moeder is geboren in Graauw (Zeeuws Vlaanderen) en daar wordt het nog gebruikt

    Woordenboek der Nederlandsche Taal:
    Rijfelen > rijven: In Noord-Nederland thans onbekend.
    Afrijfelen: door rijfelen doen naar beneden komen (”Eenen gracht (aarden dam) afrijfelen”, Rutten (1890))
    varianten: verrijfelen, doorrijfelen, kapotrijfelen, vaneenrijfelen, wegrijfelen, uitrijfelen: uitrafelen

    Een karweitje afrijfelen.

    Regio Waasland
    Bewerking door de Bon op 10 May 2025 21:25
    0 reactie(s)

    #9562

    krasselen
    (zw. ww.: krasselde, gekrasseld )

    (eigenl.) onbeholpen schaatsen; krabbelen, grabbelen, zwoegen
    VD BE; in­for­meel, iteratief van krassen

    vnw:
    •knoeien, prutsen
    •krabbelen, spartelen

    vgl. rechtkrasselen; opkrasselen

    Christophe Smeets ziet Torpedo krasselen en toch winnen (TITEL) (HN 29.10.08)

    “Even later krasselde de 61-jarige gewoon terug recht, kroop van de sporen het perron op.” (HLN 01.01.09)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 10 May 2025 21:24
    1 reactie(s)

    #9563

    sjoefelen
    (ww., sjoefelde, gesjoefeld)

    knoeien

    zie ook sjoefelaar

    Hare man is zo vol van zijn eigen dat hij alles kan, met zijne mond; hij sjoefelt meer dan dat hij iets fatsoenlijk maakt.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 10 May 2025 21:22
    0 reactie(s)

    #9564

    prungelen
    (~de, ge~d, zwak werkw.)

    prutsen, knoeien
    zie ook prungelaar

    “Ik heb ruzie met mijn blog. Ik heb wat zitten prutsen en prungelen en nu kan ik geen kleurtjes meer gebruiken én… ik kan geen foto’s meer opladen.” (http://marleenlefevre.blogspot.com/2010/01)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 10 May 2025 21:21
    2 reactie(s)

    #9565

    brielpot
    (de ~ (m.), ~ten)

    morser, knoeipot, kliederaar

    zie ook: brielen = knoeien, morsen

    Als mijn kinderen schilderen, is het meer brielen dan wat anders. Het zijn twee brielpotten samen.

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 10 May 2025 21:20
    0 reactie(s)

    #9566

    moêsen
    (ww., moêsde, gemoêsd)

    knoeien (bv. onhandig iets proberen in elkaar te steken)

    vgl. ook mozen, smossen
    zie ook gemoês

    uitspraak: moewesen: /muw?s?n/

    wa zitte doa na te moêse, ge zè persies de Markus!
    Wat zit ge daar te morsen, ge zijt precies de Markus!

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 10 May 2025 21:14
    0 reactie(s)

    #9567

    opjoeberen

    zie opzjoeberen

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 May 2025 21:10
    0 reactie(s)

    #9568

    opjoeberen

    opdrinken

    zie ook opzjoeberen

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Pei op 10 May 2025 21:04
    0 reactie(s)

    #9569

    overzetboot
    (zn. m.; ~boten)

    bootje waarmee men van de ene naar de andere oever van een vaart of rivier gaat

    Klik op de afbeelding
    Schelde Veer aan Steen
    Antwerpen – Sint-Anna

    syn. veerboot

    ANW: (vooral) in België

    Van Dale 2024: (voornamelijk BE): boot waar­mee je over­ge­zet kunt wor­den

    zie ook verkorte vorm overzet

    De overzetboot tussen linker- en rechteroever vaart na 58 jaar weer uit. (portofantwerp.com)

    Met de overzetboot naar de duinen en naar Hangtime (leefschooldevlieger.be)

    Sam geniet al eens van het prachtig gezicht over de kaaien en de kustlijn vanop de Oosteroever. De overzetboot brengt je gratis naar de overkant. (visitoostende.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 10 May 2025 17:49
    0 reactie(s)

    #9570

    arm, iemand de ~ omwringen
    (uitdr.)

    iemand tot iets dwingen

    google 2025: “de arm omwringen”: slechts 6 hits in .NL

    ook: de arm ombuigen

    < vertaling van het Frans ‘tordre le bras’.

    “Dat zal een deal moeten zijn waarbij de wapens zwijgen, en Zelensky de arm wat omgebogen wordt, zodat Rusland de gebieden kan behouden die het veroverd heeft”, klinkt het in De Standaard. (DM)

    Militairen op straat: parlement wil regering de arm omwringen. (knack.be)

    Kan De Croo de PS de arm omwringen en extra besparen? (standaard.be)

    Kan je Donald Trump de arm omwringen met hogere taksen op exportproducten die eerder doen denken aan ‘Miami Vice’ dan aan een meedogenloze handelsoorlog? (hln.be)

    Bovendien is de Franse kiezer eigenzinnig: “Die laat zich niet graag de arm omwringen”, zegt Decraene. (vrt.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 10 May 2025 14:18
    1 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.