Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
herkomst: Belgisch-Frans, concordat <Frans, concordat, gesch.,verdrag van een staat met het Vaticaan.
gerechtelijk akkoord
NL kent “concordaat” in de betekenis “verdrag met de paus”
VD2013 online: Belgisch-Nederlands
DS2015 standaardtaal
De in grote financiële moeilijkheden verkerende chartermaatschappij Sobelair zal hoogstwaarschijnlijk maandag het concordaat aanvragen.
Bedrijf onder concordaat.
nieuwsgierig
Belgisch-Nederlands: spreektaal
DS2015 geen standaardtaal
Ik ben eens curieus naar mijnen uitslag.
Da’s een gedurfde combinatie vind ekik. Ik ben daar zeer curieus achter.
Ge moet zo curieus niet zijn, curieuzeneus!
het gelijktijdig uitvoeren van meerdere al dan niet bezoldigde mandaten
VD2013 online: Belgisch-Nederlands
DS2015 standaardtaal
Onder de titel ‘Wie zijn de cumulkampioenen’ las ik gisteren in de gazet dat de winnaar zomaar efkes 59 mandaten cumuleert.
Veel politiekers cumuleren een burgemeesterssjerp met een zetel in het parlement.
1. het gelijktijdig uitoefenen van verschillende banen of functies
2. het opstapelen of samenvoegen van studiejaren, pensioenen, uitkeringen, premies enz.
VD2013 online: Belgisch-Nederlands
DS2015 standaardtaal
Die cumul van de politiekers zouden ze moeten afschaffen.
technische keuring, autokeuring, keuring, automobielinspectie, schouwing, autoinspectie
DS2015 standaardtaalNL: APK: Algemene Periodieke Keuring
Koop een nieuwe wagen, die moet niet naar de autocontrole!
augurk, al of niet opgelegd in zuur of zoetzuur
Frans: (1847) = lett. hoorntje
VD2013 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal
DS2015 geen standaardtaal
Een cornichon in schijven op een dikke boterham met roomboter en kaas is een lekker tussendoortje.
contact opnemen
DS2015 standaardtaalIk zal mijn vriend eens contacteren, die kan wel iets voor u regelen.
vaststelling, conclusie, constatering
zie ook vaststelling, tot de ~ komen, constatatie, tot de ~ komen
VD95: (Belg.) constatering
DS2015 standaardtaal
Toen ik in de luchthaven arriveerde kwam ik tot de constatatie dat ik mijn reispas vergeten was.
Na lang nadenken kwam hij tot de constatatie dat een ontslag onvermijdelijk was.
in een kwaad daglicht stellen, iemand van iets de schuld geven
syn.: beschuldigen
antoniem: deculpabiliseren
zn.: het culpabiliseren
afl.: culpabilisering
VD online: Alg.Belg.-Ned.
DS2015 standaardtaal
Een tolfheffing invoeren is complete onzin en slecht voor onze economie. De automobilisten culpabiliseren heeft evenmin zin. We moeten een degelijk alternatief aanbieden, namelijk een uitgebreid metronetwerk.
breekmes, afbreekmes, hobbymes
mes waarvan ge de punt kunt afbreken en de nieuwe punt naar boven schuiven, wanneer de oude bot is
DS2015 standaardtaalde verkorting cutter (m.) is gebruikelijk
Kartonnen dozen snijde (snijd je) gemakkelijk open met e cuttermeske.
zeer scherp mes, waarvan het lemmet meestal uitschuifbaar en/of afbreekbaar en/of vervangbaar is
DS2015 standaardtaalzie ook cuttermes
NL: breekmes
Ik zou dat stuk vinyl hier rmoeten afsnijden. Hebt ge toevallig een cutter in huis?
penis
spellingvariant: sjarlewieter
zie ook wieter
9lives.be: Ze waren ook eens onderling weggeweest, haalt ie ineens zijne charlewieter uit zijn rits en begint zo te dansen.
clint.be: Die vinden het onaanvaardbaar dat bronstige heren uit alle hoeken van de wereld even op bezoek komen om hun sjarlewieter uit de laten in de Braziliaanse jungles.
weljongniethetero.be (rubriek Koos)Naampjes voor je geslachtsdeel): …maar hier thuis durven we algemeen al eens charel of sjarlewieter zeggen…
Jan
In het Antwerpse krijgen mensen met de naam ‘Jan’ over het algemeen de roepnaam ‘Jakke’.
Andere varianten:
Jos > Jokke
Fons > Fonne
Marcel > Celle > Sel
Willy > Wiekes
Kris > Krikke
Gust > Gutte
Aloïs > Wiet
Lodewijk > Lot
We zijn gistere gaan sjotten met de Kenny, den Dieter en de Jakke.
openbare aanklager
VD: (in België) ambtenaar van het Openbaar Ministerie bij de arrondissementsrechtbank, de rechtbank van eerste aanleg, de rechtbank van koophandel, de arbeidsrechtbank en de politierechtbank (vergelijkbaar met de officier van justitie in Nederland)
Het dossier wordt aan de procureur des Konings overgemaakt.
jongen of man op wie men weinig staat kan maken, onnozelaar, deugniet
afgeleid van F. Charles-Louis
zie ook sjarel
- Het schijnt dat de oudste van Suzanne weer in den bak zit!
- Ja, zo ’ne charlewie, ge zijt er goed mee!
Lieve kleine jongens durfde men al eens bedenken met het koosnaampje "Choarlewietse ", de Gentse uitspraak van de Franse dubbelnaam CharlesLouis.
In een tweede betekenis wordt het ook wel eens toegepast op een klowneske man. “Dat es mij uuk ne Charlewie, den diene”. (Ghendtsche tydingen 15 januari 2000)
jongen of man op wie men weinig staat kan maken en die zich onnozel gedraagt
- Het schijnt dat de oudste van Suzanne weer in den bak zit!
- Ja, zo ’ne charlewie, ge zijt er goed mee!
Lieve kleine jongens durfde men al eens bedenken met het koosnaampje "Choarlewietse ", de Gentse uitspraak van de Franse dubbelnaam CharlesLouis.
In een tweede betekenis wordt het ook wel eens toegepast op een klowneske man. “Dat es mij uuk ne Charlewie, den diene”. (Ghendtsche tydingen 15 januari 2000)
letterlijk: de mayonaise wordt niet stijf
figuurlijk: de relatie in een groep is niet goed, de samenwerking lukt niet; (dikwijls gezegd over spanningen in een politieke coalitie)
Ook: " iemand zijn mayonaise pakt niet": het lukt niet, hij kan het niet, wat hij doet slaagt niet aan
De mayonaise pakt niet (TITEL)
Deze week moet de verzwakte Vlaamse regering het parlement trotseren. De oppositie zal inhakken, maar het is vooral uitkijken naar opmerkingen uit de meerderheid. (HNB 040612)
Na uitgebreide verontschuldigingen van Lieten is voor Vlaams minister-president Kris Peeters (CD&V) het ‘incident gesloten’. Incident gesloten? Om nog eenmaal een oneliner van Stevaert te parafraseren: de mayonaise pakt niet. Zowel die van de Vlaamse regering als die van de SP.A is helemaal geschift. (Knack 220211)
De Hagenees traint zogezegd vanuit de buik, maar zijn mayonaise pakt niet. (HBVL)
- een gelegenheidskaarter, niet zozeer geliefd op kaartingen
- een slechte kaartspeler
Ze waren weer verloren op de kaarting, dat kon niet missen met 2 plankierkaarters.
Plankier kaarters zijn op zoek naar een man/vrouw voor de oldies quiz in Niel. (muziekquizzen.be)
helemaal naakt, ofwel ook gebruikt voor vogeltjes juist uit hun ei, nog zonder pluimen
in zijn adamskostuum
zie ook meujenoks, mojenoks, pure, mojenoks
ze trokken de badkamerdeur plots open en daar stond hij in zijn noaktiepui.
die musseneieren zijn uitgekomen, er liggen daar 4 noaktiepuitjes in
dekamer.be: ‘Persoonsgebonden aangelegenheden zijn alle materies die nauw verbonden zijn " met de menselijke persoonlijkheid, met zijn specifieke individualiteit en zijn leven en bewegen in zijn gemeenschap’
VD2015 online: in België, politiek
lebbeke.be: De commissie persoonsgebonden materie buigt zich over de dossiers die voornamelijk te maken hebben met jeugd, cultuur en sport.
mo.be: Blijkt ontwikkelingssamenwerking toch een persoonsgebonden materie, dan neemt Vlaanderen die bevoegdheid op.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
