Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
hurken
ook zich hukken, zijn eigen hukken
vgl hukken, op zijn ~ zitten, hukken, door zijn ~ gaan
VD online: gewestelijk: huiken
MNW: hucken: Hurken, nederhurken, op de hurken of hukken gaan zitten.
- Niet te betrouwen dat al huckende pist, Goedthals 14, Brabant, 1568
- Hucke mi (dat.), ic bucke di, Praet 3065, Vlaanderen, 1401-1450.
WNT: hukken: Eene ineengedrongen houding aannemen door de knieën te buigen
> veelal met de bijgedachte van zich schuil te houden, wegkruipen.
- Hukkende in de struiken Dacht hy de naadrende, als het hoen den wouw te ontduiken, staring 2, 138 (1836).
> Ook met de bijgedachte aan eene neiging of een langen duur: (gehurkt) blijven zitten, plakken, vooral in herbergen. In de Z.-Ndl. spreektaal.
Ze kan niet meer hukken met dat verschot in hare rug.
- Wie hukt er zijn eigen tegenwoordig nu nog voor 10 cent op te rapen?
- Ikke!
- Ikke ook!
In Oosterse landen is hukken een populaire zithouding.
Als ge in een bos aan het wandelen zijt en ge moet kakken, dan moet ge hukken, anders komt dat niet goed.
trottoir, voetpad, stoep
/lan toe.er/
→ Fr. alentours (les ~) de omgeving, lieux autour: omstreken
oorsprong: De straten hadden geen voetpaden zoals nu maar de rijken hadden wel een verhoogd wandelpad, voetpad dat ‘aux alentours’ lag ofte rond het eigendom.
Nog gebruikelijk in het Antwerps dialect.
De kinderen hinkelen oep (op) de lantoor.
het kan me niet schelen, het interesseert me niet
Wat een ander allemaal doet, dat kan me niet blotten.
een tandje hoger schakelen, zich harder inspannen
VD2013 online: Belgisch-Nederlands
wielersport: schakelen naar een hogere versnelling
Soms is het zwaar, op de heuveltjes rond Diest moet ik al eens een tandje bij steken, maar alles is beter dan in de file staan.
België moet tandje bijsteken om Grieks scenario te vermijden.
Om op schema te blijven, moest de tandarts een tandje bij steken.
Komaan he, we zullen een tandje moeten bijsteken willen we voor de noen die job gedaan krijgen.
jullie (onderwerpsvorm)
zie ook gulder, gijle, gelle
verwante vorm olle
ook regio Lier
Golle zèd olle paraplu vergete.
Jullie zijn jullie paraplu vergeten.
kuit
WNT: Mnl. brade – braai
Een woord met de bet.: Kuit van ’t been; in Noord-Nederland thans verouderd, doch in Zuid-Nederland nog in volle gebruik.
Het vleezig deel van het been, achter de scheen, aan het menschelijk lichaam; de kuit. Hiertegen pleit echter dat ook kuit zoowel met lat. sura als met pulpa overeenkomt.
- Eyn brade van en beyne, sura, Teuthon.³. Braede, braeye, kuyte des beens. Sura, gastrocnemium, venter cruris, kil. (1588)
‘k heb pijn aan m’n braaien
zonnekloppen, bruinen
In de zomer liggen veel toeristen op een strand in het Zuiden te braaien in de zon.
braden, bakken
zie ook braai
uitspraak:
prov. Antw.: braoie, braoide, gebraoie, gebraod
Gisteren heb ik een kieken gebraaien in den oven.
Een gebraaid stuk vlees, saus, een groentenkrans en kroketten was vroeger een feestmaaltijd dat op een zondag, of als er bezoek kwam, op tafel werd gezet.
braden, bakken
zie ook braai
uitspraak:
prov. Antw.: braoie, braoide, gebraoie, gebraod
Gisteren heb ik een kieken gebraaien in den oven.
Een gebraaid stuk vlees, saus, een groentenkrans en kroketten was vroeger een feestmaaltijd dat op een zondag, of als er bezoek kwam, op tafel werd gezet.
In de zomer liggen veel toeristen op een strand in het Zuiden te braaien in de zon.
te braden of gebraden snede, meestal een plak spek
zie ook braaien
WNT: brade: braai
Hier en daar in Zuid-Nederland (b.v. in het Haspengouw en in Limburg) kent men brade of braai (ook wel bree, voor brede) in den zin van: snede vleesch, inzonderheid snede spek of hesp (ham), gelijk men ze pleegt te snijden om ze in de pan of op den rooster te braden.
Ne goeie braai spek en daar een koppel eikes op … jong dat smaakt!
braden
zie ook braai
uitspraak:
prov. Antw.: braoie, braoide, gebraoie, gebraod
Gisteren heb ik een kieken gebraaien in den oven.
Een gebraaid stuk vlees, saus, een groentenkrans en kroketten was vroeger een feestmaaltijd dat op een zondag, of als er bezoek kwam, op tafel werd gezet.
te braden of gebraden snede, meestal een plak spek
WNT: brade: braai
Hier en daar in Zuid-Nederland (b.v. in het Haspengouw en in Limburg) kent men brade of braai (ook wel bree, voor brede) in den zin van: snede vleesch, inzonderheid snede spek of hesp (ham), gelijk men ze pleegt te snijden om ze in de pan of op den rooster te braden.
Ne goeie braai spek en daar een koppel eikes op … jong dat smaakt!
een persoon waarvan men zegt " da’s een specialleke "
zie ook: een zwaar geval zijn
Iemand die (en daarom niet altijd in negatieve zin) heel wat op z’n palmares heeft.
ook in de Kempen: ne patee (m.), pateeke (vr. en kind)
Mijn neef was in z’n jonge jaren nogal een pateeke, die draaide er zijn hand niet voor om om de hele nacht van discotheek naar discotheek te zwalpen, in alle uithoeken van’t land, daarna sloeg ie een paar redbulls achterover (ik hoor het hem nog zeggen: daar krijg je echt vleugels van!) en ging effenaf door naar z’n werk.
das eh pateike (Brussels, bestman, 10 okt 2014)
zich te pletter werken
ook toppel, zijnen ~ afdraaien, nikkel, zijne ~ afdraaien
Er was veel werk aan de winkel zodat hij zijnen nestel nogal heeft moeten afdraaien.
het hukken, hurkstand
een stand waarbij men in gehukte houding staat of zit
zie ook hukken, op zijn ~ zitten, hukken, door zijn ~ gaan
We gaan een paar schetsen maken van een model dat in hukstand staat.
Gewichtheffers zetten hun lichaam in hukstand wanneer ze de barre met gewichten opheffen tot borsthoogte alvorens recht te komen.
Een mooie oefening voor de kromming van je rug: vanuit hukstand gehukt rugwaarts afrollen tot ruglig, schommelen en terug rechtkomen tot hukstand.
het hukken, hurkstand
een stand waarbij men in gehukte houding staat of zit
zie ook hukken, op zijn ~ zitten, hukken, door zijn ~ gaan, zich hukken
We gaan een paar schetsen maken van een model dat in hukstand staat.
Gewichtheffers zetten hun lichaam in hukstand wanneer ze de barre met gewichten opheffen tot borsthoogte alvorens recht te komen.
Een mooie oefening voor de kromming van je rug: vanuit hukstand gehukt rugwaarts afrollen tot ruglig, schommelen en terug rechtkomen tot hukstand.
het zal niet helpen om uit een moeilijke situatie te geraken
“De verdachte verklaarde dat hij de fiets maar eventjes wilde gebruiken om naar een vriend te rijden. Hij zou de fiets nadien zeker hebben teruggeplaatst. Dat goede voornemen kon zijn zieltje niet baten. Hij bleef aangehouden en is vanmorgen voorgeleid op het gerechtshof.” (politieantwerpen.be)
het hukken, hurkstand
een stand waarbij men in gehukte houding staat of zit
We gaan een paar schetsen maken van een model dat in hukstand staat.
Gewichtheffers zetten hun lichaam in hukstand wanneer ze de barre met gewichten opheffen tot borsthoogte alvorens recht te komen.
Een mooie oefening voor de kromming van je rug: vanuit hukstand gehukt rugwaarts afrollen tot ruglig, schommelen en terug rechtkomen tot hukstand.
hurken
met gebogen knieën zo zitten, dat de billen op de hielen rusten zonder de grond te raken.
zie ook hukken, op zijn ~ zitten, hukken, door zijn ~ gaan
< hukken is een oudere vorm van hurken
De kindjes zitten allemaal op hun hukken.
Ter hoogte van de kraankamer, waar een indrukwekkende installatie van tandwielen, katrollen en getouw was voorzien voor het takelen van klokken, slaghamers en gigantische uurwerkonderdelen, zakte Leon al door zijn knieën om puffend en blazend met zijn rug tegen de muur op zijn hukken wat te bekomen. (marcandries.be)
zittend door de knieën gebogen, hurken
zie hukken, hukken, door zijn ~ gaan
Verstoppertje spelen: ga op uw hukken zitten achter de zetel, dan zien ze u niet.
Om van onder in de kast een pan te nemen, zal ik op mijn hukken moeten zitten.
…zo’ne moto rechthouden en dan op uw hukken zitten, zie ik ni graag op mij vallen! (forum.demotorsite.be – Limburg)
Wie in overdrachtelijke zin “op zijn hukken” gaat zitten, stelt zijn taalgebruik af op kinderen of minder intelligente personen.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
