Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #86831

    tram 3 ... (4,5,6) met ~ mee zijn
    (uitdr.)

    30,40,50 … geworden zijn

    (Antw.) variant: “oep tram 7,8,9 zitte”

    zie ook tram 3 … (4,5,6)

    Vanaf vandaag ben ik mee met tram 6 (ik ben vandaag 60 jaar geworden).

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 01 Aug 2015 15:18
    13 reactie(s)

    #86832

    tram 3 ... (4,5,6)
    (uitdr.)

    aantallen: in de dertig, in de veertig, … (niet enkel leeftijd)
    zie ook tram 3 … (4,5,6) met ~ mee zijn

    hln.be: De N-VA moet na de verkiezingen van 25 mei “op tram 3” zitten en dus minstens 30 procent van de stemmen halen. Dat heeft voorzitter Bart De Wever gezegd in het programma ‘De Zevende Dag’ op één.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 01 Aug 2015 15:15
    0 reactie(s)

    #86833

    tram 3 ... (4,5,6)
    (uitdr.)

    aantallen: in de dertig, in de veertig, … (niet enkel leeftijd)
    zie ook tram 3 … (4,5,6) met ~ mee zijn

    hln.be: De N-VA moet na de verkiezingen van 25 mei “op tram 3” zitten en dus minstens 30 procent van de stemmen halen. Dat heeft voorzitter Bart De Wever gezegd in het programma ‘De Zevende Dag’ op één.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 01 Aug 2015 15:13
    0 reactie(s)

    #86834

    tram 3 ... (4,5,6) met ~ mee zijn
    (uitdr.)

    30,40,50 … geworden zijn

    (Antw.) variant: “oep tram 7,8,9 zitte”

    Vanaf vandaag ben ik mee met tram 6 (ik ben vandaag 60 jaar geworden).

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 01 Aug 2015 15:11
    13 reactie(s)

    #86835

    straat, een ~ voor liggen
    (uitdr.)

    een grote voorsprong hebben

    SN-VD2015: straatlengte

    standaard.be: Valéry Giscard d’Estaing ligt een straat voor op de kandidaat van links, de eeuwige verliezer François Mitterrand.

    tour-de-bresc.blogspot.com: Bolletjes: korte Jan die ligt een straat voor op nummer 3. Witte trui: Lange Jan omdat die de jongste is heeft ie ook een trui.

    Patrick Janssens van Genk over een transfer op het nieuws van de vrt: “We lagen een straat voor op de concurrentie..”

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 01 Aug 2015 15:10
    1 reactie(s)

    #86836

    Engelse leenwoorden met korte a
    (uitspraak)

    De Noord-Nederlandse uitspraak van Engelse leenwoorden met een korte a, is een van de meest hardnekkige vormen van taalonderdanigheid van Vlaamse zogenaamde standaardtaalsprekers. Voor de overgrote meerderheid van de Vlamingen klinkt dit heel taalvreemd en toch houden bv. veel Vlaamse nieuwslezers zich koppig aan deze uitspraak.

    Een van de argumenten is dat deze uitspraak standaardtaal is. Nochtans geeft Van Dale aan de Vlamingen zonder problemen permissie om de standaard Belgisch-Nederlandse uitspraak te hanteren:
    ca·ra·van: k?r?v?n/, in België ook: /k?r?v?n/ (opm: zeker ook /k?r?v?n/ in VL)
    flat: /fl?t/, in België ook: /fl?t/
    enz.

    Een ander argument is dat door de N-NL uitspraak de Engelse origine van het woord meer gerespecteerd wordt. Dat valt te betwijfelen, Engels:
    flat: /fl?t/
    caravan: /k?r??-v?n/
    tram: /tr?m/

    Het grappige is dat sommige journalisten het zelf niet kunnen aanhouden:
    Overlaatst hoorde ik er een over ‘de /k?r?v?n/ op de /k?mp??/’ waarbij hij de N-NL en de VL uitspraak mixte.
    En daarstraks hoorde ik op het nieuws over de ‘teksshift’, terwijl taks ontleend is aan het Fr. taxe en volgens VD gewoon als ‘taks’ uitgesproken moet worden.

    Zo’n toestanden leiden tot taalschizofrenie.

    Hieronder een oplijsting van de klassiekers. Diegene die er de langste zin mee kan vormen wint een prijs :)

    (alfabetisch)
    bad bank (NL: bed benk) En een gewone bank dan?
    backhand (NL: beckhend)
    big bang (NL: big beng)
    camping (NL: cemping)
    camper (NL: cemper; VL: mobilhome;)
    caravan (NL: kerreven)
    clan (NL: clen)
    crack (NL: creck) (Hoe spreekt een vrt journalist over het vrt-programma de Canvascrack?)
    crash (NL: kresh)
    dancing (NL: dencing)
    Danny (NL: Denny)
    dashboard (NL: deshbord)
    fan (NL: fen)
    flat (NL: flet)
    gangster (NL: gengster)
    glamour (NL: glemmer)
    grand slam (NL: grend slem)
    hacken (NL: hecken)
    jackpot (NL: jeckpot)
    Jack Nicholson (?)
    jack russell (NL: jeck russell)
    jam (NL: jem)
    jazz (NL: jezz)
    handicap (NL: hendiekep)
    Mac Donalds (NL: Mec Donalds)
    match (NL: metch)
    muziekband (NL: muziekbend)
    planning (NL: plenning) (maar wel plan!)
    plannen (NL: plennen)
    plastic (NL: plestic)
    scanner (NL: skenner)
    tank (NL: tenk) alle betekenissen
    tanken (NL: tenken)
    tennisracket (NL: tennisrecket)
    tram (NL: trem)
    wax (hier geeft VD voor iedereen de VL uitspraak van het Eng. woord: /w?ks/ ?!)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 01 Aug 2015 15:02
    38 reactie(s)

    #86837

    tram 3 ... (4, 5, 6)
    (uitdr.)

    aantallen: in de dertig, in de veertig, … (niet enkel leeftijd)

    hln.be: De N-VA moet na de verkiezingen van 25 mei “op tram 3” zitten en dus minstens 30 procent van de stemmen halen. Dat heeft voorzitter Bart De Wever gezegd in het programma ‘De Zevende Dag’ op één.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 01 Aug 2015 15:02
    0 reactie(s)

    #86838

    Engelse leenwoorden met korte a
    (uitspraak)

    De Noord-Nederlandse uitspraak van Engelse leenwoorden met een korte a, is een van de meest hardnekkige vormen van taalonderdanigheid van Vlaamse zogenaamde standaardtaalsprekers. Voor de overgrote meerderheid van de Vlamingen klinkt dit heel taalvreemd en toch houden bv. veel Vlaamse nieuwslezers zich koppig aan deze uitspraak.

    Een van de argumenten is dat deze uitspraak standaardtaal is. Nochtans geeft Van Dale aan de Vlamingen zonder problemen permissie om de standaard Belgisch-Nederlandse uitspraak te hanteren:
    ca·ra·van: k?r?v?n/, in België ook: /k?r?v?n/ (opm: zeker ook /k?r?v?n/ in VL)
    flat: /fl?t/, in België ook: /fl?t/
    enz.

    Een ander argument is dat door de N-NL uitspraak de Engelse origine van het woord meer gerespecteerd wordt. Dat valt te betwijfelen, Engels:
    flat: /fl?t/
    caravan: /k?r??-v?n/
    tram: /tr?m/

    Het grappige is dat sommige journalisten het zelf niet kunnen aanhouden:
    Overlaatst hoorde ik er een over ‘de /k?r?v?n/ op de /k?mp??/’ waarbij hij de N-NL en de VL uitspraak mixte.
    En daarstraks hoorde ik op het nieuws over de ‘teksshift’, terwijl taks ontleend is aan het Fr. taxe en volgens VD gewoon als ‘taks’ uitgesproken moet worden.

    Zo’n toestanden leiden tot taalschizofrenie.

    Hieronder een oplijsting van de klassiekers. Diegene die er de langste zin mee kan vormen wint een prijs :)

    (alfabetisch)
    bad bank (NL: bed benk) En een gewone bank dan?
    backhand (NL: beckhend)
    big bang (NL: big beng)
    camping (NL: cemping)
    camper (NL: cemper; VL: mobilhome;)
    caravan (NL: kerreven)
    clan (NL: klen)
    crack (NL: creck) (Hoe spreekt een vrt journalist over het vrt-programma de Canvascrack?)
    crash (NL: kresh)
    dancing (NL: dencing)
    Danny (NL: Denny)
    dashboard (NL: deshbord)
    fan (NL: fen)
    flat (NL: flet)
    gangster (NL: gengster)
    glamour (NL: glemmer)
    grand slam (NL: grend slem)
    hacken (NL: hecken)
    jackpot (NL: jeckpot)
    Jack Nicholson (?)
    jack russell (NL: jeck russell)
    jam (NL: jem)
    jazz (NL: jezz)
    handicap (NL: hendiekep)
    Mac Donalds (NL: Mec Donalds)
    match (NL: metch)
    muziekband (NL: muziekbend)
    planning (NL: plenning) (maar wel plan!)
    plannen (NL: plennen)
    plastic (NL: plestic)
    scanner (NL: skenner)
    tank (NL: tenk) alle betekenissen
    tanken (NL: tenken)
    tennisracket (NL: tennisrecket)
    tram (NL: trem)
    wax (hier geeft VD voor iedereen de VL uitspraak van het Eng. woord: /w?ks/ ?!)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 01 Aug 2015 15:00
    38 reactie(s)

    #86839

    zotte vlaai

    zie vlaai, zotte ~

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 01 Aug 2015 14:36
    0 reactie(s)

    #86840

    zotte doos
    (zn. v.; ~ dozen)

    zotte, losbollige vrouw

    zie ook doos
    zie ook vlaai, zotte ~

    demorgen.be: Maaike Cafmeyer (42) is niet de eeuwige zotte doos waarvoor ze altijd wordt versleten.

    nieuwsblad.be: Henin: ‘Ik kan een zotte doos zijn’

    ashton-reports.be: Komen Eten – een zotte doos, een duo van Peters en een Laetitia.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 01 Aug 2015 14:35
    0 reactie(s)

    #86841

    vlaai, zotte ~
    (uitdr.)

    goedlachse, grappige, uitbundige … vrouw

    in de Westhoek zottekoente

    zie ook zotte doos

    Die Nora is nogal een zotte vlaai zenne. Gisteren op het feestje heeft die heel den avond vettige moppen aan het tappen geweest.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 01 Aug 2015 14:35
    0 reactie(s)

    #86842

    pain à la grecque
    (zn. m.)

    Het is een typisch Brusselse specialiteit bestaande uit een rechthoekig brood met melk, bruine suiker en kaneel, versierd met kristalsuiker. De naam verwijst niet naar Griekenland, maar is afgeleid van “grecht”, het Brussels woord voor gracht. (Wikipedia).
    Het brood wordt gebakken in de vorm van een langwerpig, smal brood en vervolgens versneden in koeken.

    Oorsprong:
    In de 16e eeuw deelden de paters Augustijnen in hun abdij aan de Wolvengracht in Brussel brood uit aan de armen. In de volksmond werd dit brood het ‘brood van de grecht’ genoemd (grecht = gracht). Door de Franstalige invloed in Brussel werd de naam vertaald tot pain à la grecque en veel later terugvertaald naar het Nederlands als Grieks brood. (gedeeltelijk uit wikipedia)

    < volgens een variant op deze oorsprong bestaat het vermoeden dat een broeder-bakker van Franse oorsprong, of die in Frankrijk had verbleven, zich in de gemeenschap vestigde. Hij zou om in het dagelijks menu wat variatie te brengen, stokbrood gebakken hebben (in België meestal Frans brood genoemd) terwijl onze bakkers alleen maar ronde broden bakten.
    Zekere dag rolde deze bakker waarschijnlijk een restje deeg in de parelsuiker. Dit stokbrood met suiker werd meteen zeer lekker gevonden en werd voortaan in het klooster opgediend op de vette dagen.
    Hoe het gesuikerde en juist voldoende gebakken stokbrood naar buiten werd verspreid blijft een mysterie. Werd het aan de armen gegeven op feestdagen, aan kinderen om sympathie te winnen of eenvoudigweg verkocht tijdens de moeilijke en zwarte dagen?
    Feit is dat diegenen die dit lekker gebak aten, het in de gewesttaal “bruud van de grecht” noemden. (confreriestmichel.be)

    “Om thuis nog verder te genieten kopen we nog een zakje met een assortiment koekjes en een portie ‘pain à la grecque’.” (leuvensgenieter.com)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 01 Aug 2015 02:05
    0 reactie(s)

    #86843

    sulferen
    (ww.)

    onnodig tijd aan besteden

    Die kraan is versleten, je moet daar niet meer aan sulferen (om ze te herstellen) ik ga er een nieuwe kopen.

    Je moet niet te veel sulferen als ze moet eten Oma, ze moet eerst haar bord leeg eten en pas daarna komt het snoepje.

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 01 Aug 2015 01:35
    0 reactie(s)

    #86844

    passé composé zijn
    (vaste woordverbinding)

    voorgoed verleden tijd zijn

    esseveeforum.be: Lepoint, dat is passé composé!! Dat is 5de keus mijn gedacht. N’diaye, SKulason, Aneke, en ook Charni zijn toch gewoon beter al 6.

    facebook.com: Maar sinds deze week geen drank meer voor mij, dat is passe compose.

    esseveeforum.be: Dat is passé composé zou Balthazar Boma zeggen! Een 10 zie ik ze niet halen in eigen competitie, eerder uit Frankrijk, ofwel ergens huren.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 01 Aug 2015 01:33
    0 reactie(s)

    #86845

    samenhorigheidsgevoel
    (het ~, ~ens)

    het gevoel verbonden te zijn

    in Standaardnederlands: saamhorigheidsgevoel

    Samen op avontuur gaan, verhoogt het samenhorigheidsgevoel.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 01 Aug 2015 01:25
    0 reactie(s)

    #86846

    iemand kunnen opeten

    iemand erg graag zien

    Zo’n schattig kind, ik zou het kunnen opeten
    Ik zie je zoooo graag dat ik je zou kunnen opeten zei haar vriend; liever niet zei ze.

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door Kastanjeoog op 31 Jul 2015 22:45
    6 reactie(s)

    #86847

    sulferen

    onnodig tijd aan besteden,

    die kraan is versleten, je moet daar niet meer aan sulferen (om ze te herstellen)ik ga er een nieuwe kopen

    je moet niet te veel sulferen als ze moet eten Oma, ze moet eerst haar bord leeg eten en pas daarna komt het snoepje.

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door Kastanjeoog op 31 Jul 2015 22:39
    0 reactie(s)

    #86848

    passé composé zijn
    (vaste woordvebinding)

    voorgoed verleden tijd zijn

    esseveeforum.be: Lepoint, dat is passé composé!! Dat is 5de keus mijn gedacht. N’diaye, SKulason, Aneke, en ook Charni zijn toch gewoon beter al 6.

    facebook.com: Maar sinds deze week geen drank meer voor mij, dat is passe compose.

    esseveeforum.be: Dat is passé composé zou Balthazar Boma zeggen! Een 10 zie ik ze niet halen in eigen competitie, eerder uit Frankrijk, ofwel ergens huren.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 31 Jul 2015 22:27
    0 reactie(s)

    #86849

    doos, zotte ~

    zie zotte doos

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 31 Jul 2015 21:48
    1 reactie(s)

    #86850

    zotte doos
    (zn. v.; ~ dozen)

    zotte, losbollige vrouw

    zie ook doos

    demorgen.be: Maaike Cafmeyer (42) is niet de eeuwige zotte doos waarvoor ze altijd wordt versleten.

    nieuwsblad.be: Henin: ‘Ik kan een zotte doos zijn’

    ashton-reports.be: Komen Eten – een zotte doos, een duo van Peters en een Laetitia.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 31 Jul 2015 21:47
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.