Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #86611

    wijnpokken
    (zn. mv. )

    waterpokken, windpokken

    VD2015 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen

    zie ook zona

    Ne zona of grodelroos komt van hetzelfde virus als wijnpokken

    CM.be: Waterpokken of windpokken, ook wijnpokken of varicella genoemd, is een zeer besmettelijke kinderziekte, die zich vooral kenmerkt door hevig jeukende blaasjes.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 11 Aug 2015 11:19
    0 reactie(s)

    #86612

    windpokken
    (de ~ (mv.))

    waterpokken, wijnpokken

    VD2015 online: Belgisch-Nederlands

    Karelke staat vol met rode vlekskes, heeft hij misschien de windpokken?

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 11 Aug 2015 11:15
    0 reactie(s)

    #86613

    etwien

    Iemand.
    Zie ook etwoasen

    Is da etwien da je ka vertrouwen?

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door dsa op 10 Aug 2015 23:57
    0 reactie(s)

    #86614

    hiëhaer
    (idioom)

    hier naar toe, naar hier

    Veer hove neet doahear, zie komme hiëhaer.
    Wij hoeven niet daar naar toe, zij komen hier naar toe.

    Regio Maasland
    Bewerking door LeGrognard op 10 Aug 2015 23:49
    0 reactie(s)

    #86615

    traveir

    overweg (van traverser?)

    De(n) traveir (of travèr) was al toe en die snotneus probeerde nog om met zijn fiets door te rijden

    uitinvlaanderen.be: Voor ons 20-jarig jubileum van jeugdhuis Den Traveir organiseren we een feestweekend met onder ander een rockavond op vrijdag 8 mei, een volksspelletjesmiddag, een playbackshow en een fuif op zaterdag 9 mei en een tentoonstelling, een receptie en een kaarting op zondag 10 mei!

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Aug 2015 21:56
    1 reactie(s)

    #86616

    stadsarbeider
    (znw. de ~ m, ~s)

    werkman in dienst van de gemeente van een stad
    NL: gemeentewerker

    Vakbonden vandaliseren Gent, stadsarbeiders mogen opkuisen. (actueel.be)

    Een stadsarbeider heeft een overvaller kunnen inrekenen die net een bejaarde vrouw had overvallen. (HLN)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door LeGrognard op 10 Aug 2015 21:37
    3 reactie(s)

    #86617

    traveir

    overweg (van traverser?)

    De(n) traveir (of travèr) was al toe en die snotneus probeerde
    nog om met zijn fiets door te rijden

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door Kastanjeoog op 10 Aug 2015 21:04
    1 reactie(s)

    #86618

    de worm doorgroeid

    de puberteit goed doorgekomen

    Hij is de worm doorgroeid, het zal wel goedkomen met hem.
    Vroeger sprak men niet over pubers of puberteit maar de jongeren van toen hadden het soms ook moeilijk. Men maakte
    de vergelijking met een boom die
    door een worm was aangetast maar door een goede verzorging toch een gezonde volwassen boom werd.

    natuur-forum.be: De konijnen zijn ‘de worm doorgroeid’. Er lag vanmorgen al een nieuwe kluts jongen voor het hol te spartelen onder de zogende voedster

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Aug 2015 20:57
    0 reactie(s)

    #86619

    de worm doorgroeid

    de puberteit goed doorgekomen

    Hij is de worm doorgroeid, het zal wel goedkomen met hem.
    Vroeger sprak men niet over pubers of puberteit maar de jongeren van toen hadden het soms ook moeilijk. Men maakte
    de vergelijking met een boom die
    door een worm was aangetast maar door een goede verzorging toch een gezonde volwassen boom werd.

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door Kastanjeoog op 10 Aug 2015 20:55
    0 reactie(s)

    #86620

    stadsarbeider
    (znw. de ~ m, ~s)

    werkman in dienst van een gemeente
    NL: gemeentewerker

    Vakbonden vandaliseren Gent, stadsarbeiders mogen opkuisen. (actueel.be)

    Een stadsarbeider heeft een overvaller kunnen inrekenen die net een bejaarde vrouw had overvallen. (HLN)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door LeGrognard op 10 Aug 2015 19:46
    3 reactie(s)

    #86621

    hiëhaer
    (idioom)

    hier naar toe, naar hier

    Ze komme hiëhaer höbbe ze gezag.
    Ze komen hier naar toe hebben ze gezegd.

    Regio Maasland
    Bewerking door LeGrognard op 10 Aug 2015 19:38
    0 reactie(s)

    #86622

    naar hier
    (idioom)

    NL/SN: hier naar toe

    “De Belgische seksuologe Goedele Liekens komt naar hier om onze kinderen te redden. En hun toekomstige liefdesleven ook”, schrijft The Guardian. (deredactie.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door LeGrognard op 10 Aug 2015 19:34
    2 reactie(s)

    #86623

    munt
    (~e)

    deel van straatnaam

    Van Dale:
    plaats waar (van overheidswege) geld gemunt wordt
    de Koninklijke Nederlandse Munt te Utrecht
    (vandaar) in namen van gebouwen, straten enz.

    De Langemunt en Kortemunt kruisen elkaar.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 10 Aug 2015 15:02
    2 reactie(s)

    #86624

    geen sik waard
    (vaste woordverbindig)

    niets waard

    varianten: geen sik tabak waard; geen rotte sik waard

    uitspraakvariant: chique, geen ~ waard

    SN: geen sjiek waard

    skynetblogs.be: T was de laatste tijd stil, maar ik heb van die dagen dat ik geen sik waard ben , kopke vol zit, en lichaam leeg is, dat ik alleen maar sleep!

    seniorennet.be: Ben eens benieuwd voor maandag anders moet ik iemand vragen uit de privé. Wat ze tegenwoordig sturen die zijn geen sik waard.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 10 Aug 2015 14:57
    1 reactie(s)

    #86625

    preformateur
    (zn. m. -s)

    Het is een titel die aan een politicus wordt gegeven, die, in opdracht van de koning, de taak van de informateur dient voort te zetten, ter voorbereiding van een regeringsformatie.

    VD2014 online: in België

    Nadat Bart De Wever de koning had gevraagd om een nieuw initiatief te nemen heeft koning Albert II nu Elio Di Rupo belast met een preformatieopdracht. (…) De koning lijkt met de aanduiding van een “preformateur” aan te geven dat de gesprekken al een eind gevorderd zijn, maar dat het nog te vroeg is om al meteen een formateur aan te duiden. Di Rupo moet als “preformateur” de weg vrijmaken alvorens de echte formatiegesprekken kunnen beginnen. (deredactie.be)

    De preformateur onderhandelt met de politieke partijen om te onderzoeken welke geschikt zijn om een meerderheid te vormen, waarna de formateur zijn werk kan doen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 10 Aug 2015 14:51
    6 reactie(s)

    #86626

    preformateur
    (zn. m. -s)

    Het is een titel die aan een politicus wordt gegeven, die, in opdracht van de koning, de taak van de informateur dient voort te zetten, ter voorbereiding van een regeringsformatie

    VD2014 online: in België

    Nadat Bart De Wever de koning had gevraagd om een nieuw initiatief te nemen heeft koning Albert II nu Elio Di Rupo belast met een preformatieopdracht. (…) De koning lijkt met de aanduiding van een “preformateur” aan te geven dat de gesprekken al een eind gevorderd zijn, maar dat het nog te vroeg is om al meteen een formateur aan te duiden. Di Rupo moet als “preformateur” de weg vrijmaken alvorens de echte formatiegesprekken kunnen beginnen. (deredactie.be)

    De preformateur onderhandelt met de politieke partijen om te onderzoeken welke geschikt zijn om een meerderheid te vormen, waarna de formateur zijn werk kan doen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 10 Aug 2015 14:42
    6 reactie(s)

    #86627

    ziboelateur
    (zn. m.; ~s)

    flessenopendoender

    zie ook reacties bij opendoender

    spellingsvarianten: zibolateur, ziboulateur

    facebook.com: Henk Rijckaert: Ik ben op zoek naar synoniemen voor ‘een flesopener’. Shoot!

    Jolien Vroman nen aftrekker
    Rutger Desmet Nen biersleuter
    Chris Desmet aftrekker – opendoender – skutjeswupper

    Pierre Debrauwer ziboelateur

    Henk Deprez een zibolateur

    jessymaesen.blogspot.be:
    In haar laatste mail vroeg auteur Emmy Swerts zich af: ‘Ik ben benieuwd welk konijn Albert vandaag uit zijn hoed tovert!’
    Waarom deze keer geen ‘ziboulateur’?
    Dat is het Centraal-Afrikaanse woord voor ‘décapsuleur’ (flessenopener) en komt van het Kikongo ‘zibula’ dat ‘openen’ betekent. Zou dat geen geschikte functie zijn na al de preformateurs, formateurs, éclaireurs, of wat was het allemaal? Een ‘opener’ kan misschien de gesprekken én de regeringsformatie deblokkeren?

    Regio onbekend
    Bewerking door de Bon op 10 Aug 2015 14:14
    0 reactie(s)

    #86628

    feest van de koning
    (het ~, geen mv.)

    De dag van de Dynastie, 15 november
    synoniemen: feest van de dynastie, koningsdag

    NL: prinsjesdag

    vgl.: feest van de vlaamse gemeenschap

    “Dag van de Dynastie” is de verouderde terminologie. Het is “Feest van de Koning”.

    Oorsprong:
    Enkel tijdens het regentschap van Prins Karel heette 15 november “Dag van de Dynastie”. De feestdag dateert van 1866, onder Leopold II begonnen. De datum van 15 november verwijst naar de feestdag van de Heilige Leopold de Goede. Na koning Leopold volgde koning Albert I en het Feest van de Koning verplaatste zich overeenkomstig naar 26 november, naamdag van de Heilige Albert van Haigerloch. In 1933 werd Leopold III koning, en de datum verschoof opnieuw naar 15 november. Koning Boudewijn besliste in 1951 om deze datum te behouden. Ook Koning Albert II bleef bij dezelfde datum.

    Omdat de dag van het feest van de koning geen officiële feestdag is, hebben enkel de werknemers die in staatsinstellingen werken een verlofdag.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 10 Aug 2015 13:56
    0 reactie(s)

    #86629

    feestdag, nationale ~ van België
    (de ~, (m.), ~en)

    De nationale feestdag van België wordt gevierd op 21 juli. Het is de datum waarop in 1831 de eerste koning der Belgen, Leopold van Saksen-Coburg-Gotha, de grondwettelijke eed aflegde als koning. (Wikipedia)

    zie ook feestdag, wettelijke ~

    De nationale feestdag van België is een wettelijke feestdag wat neerkomt op een algemene verlofdag. Op deze dag zijn de winkels, banken, postkantoren en andere openbare diensten zodoende gesloten. (Wikipedia)

    Mijn zus verjaart op de nationale feestdag van België.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 10 Aug 2015 13:54
    1 reactie(s)

    #86630

    feestdagenwet
    (de~, (v.),, ~ten)

    In België is dit een bijzondere regeling: de Feestdagenwet.
    De Feestdagenwet zegt dat bedienden die geheel of gedeeltelijk met een veranderlijk loon worden betaald, voor elke wettelijke feestdag recht hebben op hun gewoon vast loon en op een dagelijks gemiddelde van het veranderlijke loon dat ze verdienden. Die wettelijke bepaling is dwingend in het voordeel van de werknemer.

    zie ook feestdag, wettelijke ~

    Vorig jaar werd een werkgever door het arbeidshof van Brussel veroordeeld, omdat hij de Feestdagenwet niet naleefde.
    Besluit: te weinig loon betalen is een misdrijf.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 10 Aug 2015 13:54
    2 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.