Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #82251

    baanvast
    (adj., )

    een goede ligging/grip op de weg hebbend

    VD2015 online: BE

    Ik zou toch voor winterbanden kiezen, als ik u was. Die zijn baanvaster in dit weer.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Dec 2015 14:01
    0 reactie(s)

    #82252

    socket
    (het ~, ~en onz. zelfstandig naamw.)

    lamphouder

    uitspraak met de klemtoon op tweede lettergreep /sokét/

    < ENG socket: houder, contactdoos, oogkas

    “Prachtig in z’n eenvoud: 3 meter gekleurde elektriciteitskabel met een socket van gecoat metaal.” (www.lolalifelines.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 10 Dec 2015 13:24
    0 reactie(s)

    #82253

    koetsak
    (de ~, -ken, man. zelfst. nw.)

    een ijsje

    < koudzak

    regio Blankenberge

    zie ook crème-glace

    Ejje dust?
    Nink, gif mien mor e koetsak!

    Heb je dorst?
    Nee, geef mij maar een ijsje!

    Regio Vlaamse Kust
    Bewerking door de Bon op 10 Dec 2015 11:59
    2 reactie(s)

    #82254

    wrikkelen
    (ww. wrikkelde, heeft gewrikkeld)

    heen en weer bewegen

    zie ook: wrikkelgat, wemelen, wezzelen, frikkelen, gefrikkel, vrikkelen

    WNT: frequentatief van wrikken. Inz. in vlaamse bronnen aangetroffen.
    Zich heen en weer bewegen van: van personen en zaken
    Knoeien, frutselen, peuteren

    - ook in de Kempen, Lier:
    Hij sprong in het schuitje …, stak van kant en wrikkelde rechtstaande, stroomop, Timmermans, Pallieter (1916)
    - ook in Oost-Vl.: Treeze Moeiens hondje Zat op heur kloef. ‘t Wrikkelde z’n steertjen En Treeze Moeie loech, in Oostvl. Zanten 14, 60 (19de e.)
    - ook in Brussel: zie vb-zin

    Zit nu eens stil en hou op met wrikkelen op je stoel.

    De kolossale man naast mij leunt tegen mij aan. Ik begin wat ongemakkelijk te wrikkelen maar hij wil van geen wijken weten. Zijn dikke dijen duwen tegen de mijne: (http://www.brusselblogt.be/2008/02)

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 10 Dec 2015 11:52
    1 reactie(s)

    #82255

    TreinTramBus
    (begrip)

    treintrambus.be: Beweging voor beter openbaar vervoer

    demorgen.be: Ook reizigersorganisatie TreinTramBus is allerminst opgezet met de aangekondigde staking bij het spoor: “Het ergste wat we de voorbije decennia op dit vlak gezien hebben.”

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Dec 2015 11:10
    0 reactie(s)

    #82256

    kommische
    (de ~ (v.), ~s)

    boodschap, inkoop

    Ik ga kommisches doen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 10 Dec 2015 01:08
    6 reactie(s)

    #82257

    kommische
    (de ~ (v.), ~s, ~n)

    boodschap, inkoop
    vroeger meer dan één artikel, in meer dan één winkel.

    Ik ga kommisches doen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 10 Dec 2015 01:05
    6 reactie(s)

    #82258

    toekrijg
    (de ~ (m.), geen meerv.)

    wat men toekrijgt bij een aankoop
    zie ook toekrijgen

    De klein mannen die kommissies moesten doen, wisten echt wel bij welke winkeliers het meeste toekrijg te halen viel.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 10 Dec 2015 01:01
    0 reactie(s)

    #82259

    kemissie
    (de ~ mv ~s)

    boodschappen (Maastrichts)

    zie ook commissie, kommissie, kommische, kommiesje

    Iech goon kemissies doen.
    Ik ga boodschappen doen.

    Op het gevaar af een niet 100% goede voorbeeldzin te produceren (want Maastrichts stadsdialect is soms ietsjes anders dan mijn dialect)
    NB.De oe van doen is niet gelijk aan SN. Hij gaat licht naar de u toe en is flink gerekt.

    Regio Maasland
    Bewerking door de Bon op 10 Dec 2015 00:59
    0 reactie(s)

    #82260

    kemisse
    (de ~ (v), ~s)

    boodschap; aankoop (in een winkel)

    zie kommische, kommissie

    Kemisses doên (boodschappen doen, naar de winkel gaan)
    Doêt z’n kemisses eeges, jong! (ik ben je knecht niet)
    Aste kènner vér ’n kemisse voertsjiks, kraajste kènner thaus (als je kinderen om een boodschap stuurt, krijg je kinderen terug: d.i. kinderen moet je geen grotemensenzaken toevertrouwen)

    Regio Haspengouw
    Bewerking door de Bon op 10 Dec 2015 00:58
    0 reactie(s)

    #82261

    commissie
    (de ~ (v.), ~s)

    boodschap

    zie ook: kommissie, kommische, kommiesje

    ’s Zaterdags doe ik nooit mijn commissies, want dan is het veel te druk.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 10 Dec 2015 00:58
    0 reactie(s)

    #82262

    kommiesjes doen
    (vaste woordgroep)

    een boodschap overbrengen, boodschapper zijn, boodschappen doen

    ook: kommissie

    “Jef zal voor ons geen kommiesjes niet meer doen…” persiflage op de marche funèbre van Chopin

    Regio Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 10 Dec 2015 00:57
    1 reactie(s)

    #82263

    kommissie
    (de ~ (v.), ~s)

    boodschap(pen), inkopen
    zie ook: kommische, commissie, kommiesjes doen

    > Fr. commission(s) = Eng. errands

    Antw.: kommiesje
    Kempen en Limburg: komisse

    Ik ga naar de markt om mijn komissies te doen.

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 10 Dec 2015 00:56
    0 reactie(s)

    #82264

    rapte, met de ~
    (uitdr.)

    gauw

    ook: rapte, in de ~, vlugte, in de ~

    Vandaag heb ik met de rapte de kerstboom gezet en versierd.

    “Ik gaan met de rapte ’n kommissie doen.” Cornelissen, Bijvoegsel (1938).

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 10 Dec 2015 00:52
    0 reactie(s)

    #82265

    rapte, in de ~
    (uitdr.)

    snel snel

    vergelijk: raprap, vlugte, in de ~, rapte, met de ~

    WNT: Rapte. Meestal in de verbinding in de —, met de (een) rapte, vlug, in der haast. In Zuid-Nederland.

    We zijn eerst naar die fuif geweest en daarna hadden we nie veel tijd meer en zijn we nog efkes in de rapte bij ne maat binnengesprongen (binnenspringen).

    “In de rapte de gazette overzien” De Bo (1873).

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 10 Dec 2015 00:50
    0 reactie(s)

    #82266

    rapte, in de ~
    (uitdr.)

    snel snel

    vgl.: rappekes, raprap, vlugte, in de ~, rapte, met de ~

    WNT: Rapte. Meestal in de verbinding in de —, met de (een) rapte, vlug, in der haast. In Zuid-Nederland.

    We zijn eerst naar die fuif geweest en daarna hadden we nie veel tijd meer en zijn we nog efkes in de rapte bij ne maat binnengesprongen (binnenspringen).

    “In de rapte de gazette overzien” De Bo (1873).

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 10 Dec 2015 00:48
    0 reactie(s)

    #82267

    rap
    (bn.)

    snel, vlug
    Wordt veel meer gebruikt in Vlaand. dan in Nederland

    Ook in de geijke uitdr.: al rap = al vlug

    WNT: Snel, vlug. In Zuid-Nederland nog algemeen in de volkstaal, in Noord-Nederland tegenwoordig alleen als literair woord.

    Als dat hier niet rap uit de voeten is, dan sta ik niet in voor de gevolgen.

    Hij kan rapper typen dan ik kan lezen.

    Om ter rapst naar huis lopen?

    Een nieuwe pc met scherm en printer dat kost toch al rap een paar honderd euro.

    ‘Als het hier nog lang gaat duren zal ’t rap gedaan zijn.’ (gelanceerd door Nero van Marc Sleen)

    De Jean is nogal rap zat, na twee pintjes heeft emer al van.

    demorgen.be: Bovendien verandert het territorium van IS in rap tempo.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 10 Dec 2015 00:43
    9 reactie(s)

    #82268

    gewemel
    (het ~, geen mv. zelfst. nw.)

    zenuwachtige bewegingen van iemand die niet goed kan stilzitten, gekrioel

    zie ook wemelen

    VD 2015 het aan­hou­dend heen en weer gaan, het door el­kaar woe­len en kri­oe­len van een groot aan­tal per­so­nen of za­ken

    In Vlaanderen verwijst het woord naar het gedrag van een individu of een menigte, in Nederland naar een menigte.

    Dat manneke zijn gewemel werkt op mijn zenuwen.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door Marcus op 09 Dec 2015 23:26
    1 reactie(s)

    #82269

    gewemel
    (het ~, geen mv. zelfst. nw.)

    zenuwachtige bewegingen van iemand die niet goed kan stilzitten, gekrioel

    zie ook wemelen

    VD 2015 het aan­hou­dend heen en weer gaan, het door el­kaar woe­len en kri­oe­len van een groot aan­tal per­so­nen of za­ken

    Dat manneke zijn gewemel werkt op mijn zenuwen.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door Marcus op 09 Dec 2015 23:25
    1 reactie(s)

    #82270

    wemelen
    (ww., wemelde, gewemeld)

    (te) beweeglijk zijn, niet kunnen stilzitten
    zie ook gewemel

    ook in de provincie Antwerpen

    VD 2015 geeft de volgende betekenissen:
    1 “zich her en der ge­du­rig door el­kaar be­we­gen (krui­pen, lo­pen, vlie­gen enz.)”= kri­oe­len
    het we­me­len van mug­gen bo­ven een plas
    2 we­me­len van … ge­heel ge­vuld zijn met, kri­oe­len van …
    de stra­ten we­mel­den van men­sen
    3 van licht flik­ke­ren

    In Vlaanderen verwijst het woord naar het gedrag van een individu of een menigte, in Nederland naar een menigte. Betekenis 3 is niet gebruikelijk in Vlaanderen.

    zie ook: wezzelen, wrikkelen, wezzeren

    Hou eens op met wemelen! Ik krijg zenuwen van u.

    Regio Hageland
    Bewerking door Marcus op 09 Dec 2015 23:24
    1 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.