Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed
een goede ligging/grip op de weg hebbend
VD2015 online: BE
Ik zou toch voor winterbanden kiezen, als ik u was. Die zijn baanvaster in dit weer.
lamphouder
uitspraak met de klemtoon op tweede lettergreep /sokét/
< ENG socket: houder, contactdoos, oogkas
“Prachtig in z’n eenvoud: 3 meter gekleurde elektriciteitskabel met een socket van gecoat metaal.” (www.lolalifelines.be)
een ijsje
< koudzak
regio Blankenberge
zie ook crème-glace
Ejje dust?
Nink, gif mien mor e koetsak!
Heb je dorst?
Nee, geef mij maar een ijsje!
heen en weer bewegen
zie ook: wrikkelgat, wemelen, wezzelen, frikkelen, gefrikkel, vrikkelen
WNT: frequentatief van wrikken. Inz. in vlaamse bronnen aangetroffen.
Zich heen en weer bewegen van: van personen en zaken
Knoeien, frutselen, peuteren
- ook in de Kempen, Lier:
Hij sprong in het schuitje …, stak van kant en wrikkelde rechtstaande, stroomop, Timmermans, Pallieter (1916)
- ook in Oost-Vl.: Treeze Moeiens hondje Zat op heur kloef. ‘t Wrikkelde z’n steertjen En Treeze Moeie loech, in Oostvl. Zanten 14, 60 (19de e.)
- ook in Brussel: zie vb-zin
Zit nu eens stil en hou op met wrikkelen op je stoel.
De kolossale man naast mij leunt tegen mij aan. Ik begin wat ongemakkelijk te wrikkelen maar hij wil van geen wijken weten. Zijn dikke dijen duwen tegen de mijne: (http://www.brusselblogt.be/2008/02)
treintrambus.be: Beweging voor beter openbaar vervoer
demorgen.be: Ook reizigersorganisatie TreinTramBus is allerminst opgezet met de aangekondigde staking bij het spoor: “Het ergste wat we de voorbije decennia op dit vlak gezien hebben.”
boodschap, inkoop
vroeger meer dan één artikel, in meer dan één winkel.
Ik ga kommisches doen.
wat men toekrijgt bij een aankoop
zie ook toekrijgen
De klein mannen die kommissies moesten doen, wisten echt wel bij welke winkeliers het meeste toekrijg te halen viel.
boodschappen (Maastrichts)
zie ook commissie, kommissie, kommische, kommiesje
Iech goon kemissies doen.
Ik ga boodschappen doen.
Op het gevaar af een niet 100% goede voorbeeldzin te produceren (want Maastrichts stadsdialect is soms ietsjes anders dan mijn dialect)
NB.De oe van doen is niet gelijk aan SN. Hij gaat licht naar de u toe en is flink gerekt.
boodschap; aankoop (in een winkel)
Kemisses doên (boodschappen doen, naar de winkel gaan)
Doêt z’n kemisses eeges, jong! (ik ben je knecht niet)
Aste kènner vér ’n kemisse voertsjiks, kraajste kènner thaus (als je kinderen om een boodschap stuurt, krijg je kinderen terug: d.i. kinderen moet je geen grotemensenzaken toevertrouwen)
boodschap
zie ook: kommissie, kommische, kommiesje
’s Zaterdags doe ik nooit mijn commissies, want dan is het veel te druk.
een boodschap overbrengen, boodschapper zijn, boodschappen doen
ook: kommissie
“Jef zal voor ons geen kommiesjes niet meer doen…” persiflage op de marche funèbre van Chopin
boodschap(pen), inkopen
zie ook: kommische, commissie, kommiesjes doen
> Fr. commission(s) = Eng. errands
Antw.: kommiesje
Kempen en Limburg: komisse
Ik ga naar de markt om mijn komissies te doen.
gauw
ook: rapte, in de ~, vlugte, in de ~
Vandaag heb ik met de rapte de kerstboom gezet en versierd.
“Ik gaan met de rapte ’n kommissie doen.” Cornelissen, Bijvoegsel (1938).
snel snel
vergelijk: raprap, vlugte, in de ~, rapte, met de ~
WNT: Rapte. Meestal in de verbinding in de —, met de (een) rapte, vlug, in der haast. In Zuid-Nederland.
We zijn eerst naar die fuif geweest en daarna hadden we nie veel tijd meer en zijn we nog efkes in de rapte bij ne maat binnengesprongen (binnenspringen).
“In de rapte de gazette overzien” De Bo (1873).
snel snel
vgl.: rappekes, raprap, vlugte, in de ~, rapte, met de ~
WNT: Rapte. Meestal in de verbinding in de —, met de (een) rapte, vlug, in der haast. In Zuid-Nederland.
We zijn eerst naar die fuif geweest en daarna hadden we nie veel tijd meer en zijn we nog efkes in de rapte bij ne maat binnengesprongen (binnenspringen).
“In de rapte de gazette overzien” De Bo (1873).
snel, vlug
Wordt veel meer gebruikt in Vlaand. dan in Nederland
Ook in de geijke uitdr.: al rap = al vlug
WNT: Snel, vlug. In Zuid-Nederland nog algemeen in de volkstaal, in Noord-Nederland tegenwoordig alleen als literair woord.
Als dat hier niet rap uit de voeten is, dan sta ik niet in voor de gevolgen.
Hij kan rapper typen dan ik kan lezen.
Om ter rapst naar huis lopen?
Een nieuwe pc met scherm en printer dat kost toch al rap een paar honderd euro.
‘Als het hier nog lang gaat duren zal ’t rap gedaan zijn.’ (gelanceerd door Nero van Marc Sleen)
De Jean is nogal rap zat, na twee pintjes heeft emer al van.
demorgen.be: Bovendien verandert het territorium van IS in rap tempo.
zenuwachtige bewegingen van iemand die niet goed kan stilzitten, gekrioel
zie ook wemelen
VD 2015 het aanhoudend heen en weer gaan, het door elkaar woelen en krioelen van een groot aantal personen of zaken
In Vlaanderen verwijst het woord naar het gedrag van een individu of een menigte, in Nederland naar een menigte.
Dat manneke zijn gewemel werkt op mijn zenuwen.
zenuwachtige bewegingen van iemand die niet goed kan stilzitten, gekrioel
zie ook wemelen
VD 2015 het aanhoudend heen en weer gaan, het door elkaar woelen en krioelen van een groot aantal personen of zaken
Dat manneke zijn gewemel werkt op mijn zenuwen.
(te) beweeglijk zijn, niet kunnen stilzitten
zie ook gewemel
ook in de provincie Antwerpen
VD 2015 geeft de volgende betekenissen:
1 “zich her en der gedurig door elkaar bewegen (kruipen, lopen, vliegen enz.)”= krioelen
het wemelen van muggen boven een plas
2 wemelen van … geheel gevuld zijn met, krioelen van …
de straten wemelden van mensen
3 van licht flikkeren
In Vlaanderen verwijst het woord naar het gedrag van een individu of een menigte, in Nederland naar een menigte. Betekenis 3 is niet gebruikelijk in Vlaanderen.
zie ook: wezzelen, wrikkelen, wezzeren
Hou eens op met wemelen! Ik krijg zenuwen van u.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.