Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
spottende benaming voor het gerechtsgebouw in Antwerpen dat gekenmerkt wordt door puntige dakversieringen die doen denken aan omgekeerde frietzakken
“Traditioneel wordt België/Vlaanderen beschouwd als een oerlelijk land. Ergens klopt dat, maar dat heeft meer te maken met inrichting en publieke ruimte dan met privé-architectuur. (…)Of ga het Antwerpse gerechtsgebouw, beter bekend als ‘de frietzakken’ eens bekijken. Pure waanzin.” (Doorbraak 06.12.15)
“Naar het gebouw wordt wel eens verwezen als het vlinderpaleis, maar de volksmond noemt het de frietzakken.”
(https://books.google.be/books?isbn=9401416982
Harry Demey,2014 )
benaming voor het Antwerpse gerechtsgebouw
zie ook frietzakken, de ~
“Ook de architectuur van het gebouw is op grote scepsis onthaald. Het is in elk geval duidelijk dat het ‘vlinderpaleis’ de architecturale stijlconventies die in Vlaanderen heersen, met voeten treedt.” (http://www.vai.be)
spottende benaming voor het gerechtsgebouw in Antwerpen dat gekenlmerkt wordt door puntige
“Traditioneel wordt België/Vlaanderen beschouwd als een oerlelijk land. Ergens klopt dat, maar dat heeft meer te maken met inrichting en publieke ruimte dan met privé-architectuur. (…)Of ga het Antwerpse gerechtsgebouw, beter bekend als ‘de frietzakken’ eens bekijken. Pure waanzin.” (Doorbraak 06.12.15)
“Naar het gebouw wordt wel eens verwezen als het vlinderpaleis, maar de volksmond noemt het de frietzakken.”
(https://books.google.be/books?isbn=9401416982
Harry Demey,2014 )
er voor opdraaien, de pineut zijn, betrapt worden
zie ook zitten, het ~ hebben, snare, het aan zijn ~ hebben
Het was niet plezierig maar iemand moest het doen. Ik had het toch wel aan mijne rekker zeker!
Ik reed aan 160 die heuvel af en toen kwam daar ineens een zwaantje aan en had ik het aan mijne rekker.
Beist een nachtcontrole van de flieken atie twel an ze rekker hé!
Tijdens een nachtcontrole van de politie was hij er gloeiend bij.
iets, een beetje
wordt zeer veel gebruikt in Vlaanderen
zie ook:
iet en ne piet en ne snotpiet
iet en niks
iet gescheten, dat is ~
iet mag het hebben
iet of wa
iet voor bij den boterham
iet(s), of ~
iet, dat is ~ van niks
iet, zo (met bijv. nw.) als ~
volgens VD “niet algemeen; verouderd”
iets voornamelijk nog in de verbindingen
WNT: Iet(s)
Het voorheen algemeen gebruikelijke IET, dat thans — behalve in het dialect, in enkele verbindingen of staande uitdrukkingen, bij dichters en in deftigen stijl —, door het jongere IETS is verdrongen.
Patron, doe ze nog eens vol en pakt zelf ook iet!
Hebt ge iet gevangen? Ja, iet wel, maar ’t is niet de moeite.
Wat is dat voor iet?
Dat is nogal iet, hé.
Voor mij een friet zonder iet. (zonder iets)
permanent, een kunstmatige haargolf
(wordt op zijn Frans uitgesproken worden, oftewel vernederlandst)
zie ook permanaat
De coiffeur moet elke 6 maanden een permenant bij haar zetten. Zeer permanent is dat dus eigenlijk niet.
rullen of golven in het haar die blijvend gezet zijn; tegenovergestelde van watergolf.
< Frans: la permanente
zie ook permenant
Ze heeft een nieuwe permanaat nodig, het is 6 maanden geleden dat ze er nog ene heeft laten zetten.
elastiek, snelbinder, jarretel
zie ook snare
VD2014 online: gewestelijk
We zullen het doosje afsluiten met een rekkerke.
De rekker van mijn pyjama is gespokt riep opa. Slaap dan maar in uw onderbroek tot ik er een nieuwe heb ingestoken, antwoordde oma. (zie spokken)
De rekker van mijne velo is verduurd; ik heb hem just overgetrokken (overtrekken).
uitdrukkelijke nee; neewel
de analoge variant van ja is jawe (waarbij de w niet te nadrukkelijk uitgesproken wordt en de e dof is)
uitspraakvarianten: nieje, neeë, neije, …
‘Foert. Ik wist het.’ ‘Wat, dat ik graag Bacardi drink?’ ’Neeje. Dat gij van de flikken … (Phobia – Luc Deflo)
Lieven Scheire on Twitter: @AntonMachtelinx neeje, dat is een meisjesgeschrift. Ik heb een kleutergeschrift.
- ja
- nee
- jawe!
- neeje!
elastiek, snelbinder, jarretel
zie ook snare
VD2014 online: gewestelijk
We zullen het doosje afsluiten met een rekkerke.
De rekker van mijn pyjama is gespokt riep opa. Slaap dan maar in uw onderbroek tot ik er een nieuwe heb ingestoken, antwoordde oma. (zie spokken
De rekker van mijne velo is verduurd; ik heb hem just overgetrokken (overtrekken).
Witte turnsloefen (de die van in het lager, met een witte rekker vooraan)
Vergiet morgen voor de turnles je kajutten niet!
Witte turnsloefen (de die van in het lager, met een witte rekker vooraan)
Vergiet morgen voor de turnles je kajutten niet!
Begerig naar leden van het andere geslacht loeren.
Al istie getrouwd: ie kiekt toch nog geren over z’n schoere.
(Al is hij getrouwd: toch kijkt hij nog graag naar de vrouwen.)
af malkander, in twee of meerdere delen, als tegengestelde van ‘aaneen’
WNT afeen: uit af en een.
gewestelijk in Z.-Nederl. voor: vaneen, van elkander. Ook in samenstellingen: afeenbersten, afeengeraken, afeenkrijgen, afeenscheuren, afeentrekken, enz. (Cornelissen-Vervliet (1899)).
‘Afeenschrijven’, schrijft ge dat aaneen of afeen?
Hoe hard dat ik er ook aan trek en sleur, ik krijg dat niet afeen. Hebt ge een beitel in huis?
Astrid en den John, ze zijn afeen. ’t Stond in de Story, dus het is waar.
ongeloofwaardig voorkomen
“Wat hem doar vertelt is bekan ni oan te neme!”
(Wat hij daar vertelt is erg ongeloofwaardig!)
staande lamp
< Frans le lampadaire < Middeleeuws Latijn lampadarium
Vroeger hadden lampadaires een lampenkap die naar beneden gericht was, tegenwoordig schijnt een staande lamp naar boven.
Ne “lampadair” die da nor boven schent is ginnen echte, das wer iet van die nief ontwaarepers.
(Een staande lamp die naar boven schijnt is geen echte, dat is weer iets van die nieuwe ontwerpers.)
staande lamp
< Frans le lampadaire < Middeleeuws Latijn lampadarium
Vroeger was de lampadaire met een lampekap naar beneden, tegenwoordig schijnt een staande lamp naar boven.
Ne “lampadair” die da nor boven schent is ginnen echte, das wer iet van die nief ontwaarepers.
(Een staande lamp die naar boven schijnt is geen echte, dat is weer iets van die nieuwe ontwerpers.)
bordveger
werktuig om schoolborden af te vegen bestaande uit een blokje hout en repels vilt
zie ook frotten
“Jansen! Pak de frotter en het emmerke en de spons en kuist het bord af ad majorem Dei gloriam!” zei de leraar Latijn.
bordveger
werktuig om schoolborden af te vegen bestaande uit een blokje hout en repels vilt
“Jansen! Pak de frotter en het emmerke en de spons en kuist het bord af ad majorem Dei gloriam!” zei de leraar Latijn.
Is natuurlijk AN, maar enkele Limburgse eigenaardigheden mogen hier m.i. niet onvermeld blijven:
- man! man! = jongens toch! (vgl. Dts. Mann! Mann!)
- joot mijne man! (of liever: m’ne maaaan) = welzeker, mijn waarde (heer)! (als gemeenzame aanspreking)
- het rijke meervoud: enkele Limburgse dialecten kennen niet minder dan 5 (vijf!) meervouden voor dit woord:
De manne (alg., tgo. de vrouwen)
De mander (id., maar de oude vorm – vgl. Dts. Männer)
De mans (de mannen binnen een familie of groep)
Twintig man (= mensen)
Lee mên (= lelijke individu’s, vieze mannen – dus pejoratieve betekenis, enigszins verouderd)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
