Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #7671

    zeveren
    (ww. zeverde, gezeverd)

    nonsens verkopen, leuteren

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal

    Ge moet niet zo zeveren, manneke.

    > andere betekenis van zeveren

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Reddy op 25 May 2025 11:55
    0 reactie(s)

    #7672

    dazerik
    (de ~ (m.), ~en)

    daas, steekvlieg, paardenvlieg, dwazelaar
    W.-Vl.:daze
    Haspengouw: daps

    vergelijk peerdebie

    Horse fly Tabanus 2

    Ons Jefke is gebeten van een dazerik; hij heeft een dikke buts op zijnen arm.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door Reddy op 25 May 2025 11:53
    0 reactie(s)

    #7673

    alzeleven
    (bw.)

    altijd

    Ik heb het alzeleven zo gekend.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 25 May 2025 11:51
    2 reactie(s)

    #7674

    mandaat
    (zn. o., ~ten)

    een leidinggegevende functie door de politiek toegewezen (bv. bij de politie)

    vnw: in België ook: functie van gekozen afgevaardigde

    vgl. schepenmandaat

    Belga: de nieuwe organisatiestructuur van de federale politie zal ongeveer een derde van het huidige aantal mandaten tellen.

    tijd.be: Van de huidige 84 mandaten blijven er nog 31 mandaten over.

    Het Laatste Nieuws: Twee op de drie mandaten bij de federale politie verdwijnen.

    Het Nieuwsblad: Van de huidige 84 mandaten blijven er nog 31 mandaten over.

    DeMorgen.be: Twee op de drie mandaten bij de federale politie verdwijnen

    DeMorgen: Fernand Koekelberg beëindigt zijn mandaat als commissaris-generaal van de federale politie, meldt hij zelf.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Reddy op 25 May 2025 11:49
    3 reactie(s)

    #7675

    alzeleven
    (bw.)

    altijd, eeuwig, immer

    Ik heb het alzeleven zo gekend.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door Reddy op 25 May 2025 11:41
    2 reactie(s)

    #7676

    patat
    (de ~ (m.), -ten)

    aardappel

    ook: petat

    vnw: aardappel

    In Nederland betekent dit friet, maar deze betekenis wordt in België niet gebruikt.

    < Ontleend aan Spaans patata, dat ontstaan is uit een vermenging van batata ‘zoete aardappel’ en papa ‘witte aardappel’, een leenwoord uit het Quechua, de Indiaanse taal van het rijk der Inca’s in de Andes. Spaans batata is ontleend aan een der Indiaanse talen van het Caraïbisch gebied, wrsch. het Taino, een Arawakse taal die gesproken werd op de Bahama-eilanden, de grote Antillen (waaronder Cuba en Hispaniola) en een aantal van de kleine Antillen. (M. Philippa)

    synoniemen: erappel, erpel, iërappel, jalper, patatter, petatjes, petet, taat
    variant in Antwerpen: pataat, petat en petaat

    samenstellingen: patattenstoemp, patattenboer, plantpatat enz.

    uitdrukkingen met patat:
    patat, zo zat als een ~,
    patatten afgieten,
    soep, tussen de ~ en de patatten,
    patatten, het zout op de ~ niet verdienen,
    in de patatten rijden,
    boeren, de domste ~ hebben de dikste patatten,
    patatten, nog niet aan de nieuwe ~ zijn,
    viva bomma, patatten met saucissen

    Kartoffeln Markt

    zie ook verzamellemma groenten en fruit

    Droge patatten zonder saus smaken niet.

    “Rooi kool met petatten!” (knack.be)

    > andere betekenis van patat

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Reddy op 25 May 2025 11:37
    1 reactie(s)

    #7677

    bekamping
    (zn. v.; ~en)

    bestrijding

    zie bekampen

    Maar de regering heeft een prioriteit gemaakt van de bekamping van de besmettelijke ziekte. (mo.be)

    Het antwoord is eenvoudig: de bekamping van de discriminatie van mensen met lage inkomens stelt het kapitalisme in vraag (meerdemocratie.be)

    Kunnen jongeren en parlementairen elkaar niet vinden in de bekamping van de particratie? (joncdenv.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Reddy op 25 May 2025 11:35
    0 reactie(s)

    #7678

    van tijd
    (vaste woordverbinding)

    soms, af en toe

    vnw: van tijd: soms, af en toe, bij tijd en wijle

    NL: van tijd tot tijd (~ Frans: de temps en temps)

    ook: van tijds

    zie ook vantijd, bijtijds, bijwijlen

    Van tijd zoudt ge hem toch een lap rond zijn oren geven zoals die het kan uithangen.

    thank you JanS for the info.on my old school.Ik waardeer al de info.dat ik oppik aan deze webside.Van tijd heb ik wel een beetje moeilijkheid om vlaams te spreken of te schrijven.Ik ben in de states sedert 1956,dat is een lange tijd,maar mijn vlaams begint stilaan terug te komen.Thanks to my computer.Keep in touch.Louis (mechelenblogt.be)

    Daar is van tijds al zoveel zever van gepasseerd dat je dat toch gewoon weet? (beyondgaming.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 25 May 2025 08:12
    0 reactie(s)

    #7679

    tijd, in één ~
    (uitdr.)

    zonder onderbreking, in één beweging

    vnw: in één tijd: in één keer, zonder onderbreken

    Ik zie Thijs ballen controleren die hij normaal in één tijd speelt, omdat hij weet: anders belanden ze in de tribune. (knack.be)

    Braut Brunes legt prima af tot bij Maertens, die in één tijd trapt. (hln.be)

    Tzolis haalde de achterlijn en legde terug op De Cuyper, die in één tijd de Spaanse spits vond. (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 25 May 2025 08:09
    0 reactie(s)

    #7680

    tijd, in geen ~
    (uitdrukking)

    In zeer korte tijd, in een mum van tijd, in no time , in een flits.

    vgl. tijd, in één ~

    In geen tijd wist hij te ontsnappen aan de bewakers.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 25 May 2025 08:03
    2 reactie(s)

    #7681

    op tijd en stond
    (zuid nl. uitdrukking)

    af en toe, zo nu en dan, te gepasten tijde)

    vnw: op tijd en stond: op het geschikte ogenblik

    DS2015 standaardtaal

    Op tijd en stond hield de politie onaangekondigde contrôles.

    Op tijd en stond zwierf hij als een vos door de straten…

    Is een stevige huilpartij op tijd en stond goed voor je? (demorgen.be)

    Als minister van Financiën dropte hij op tijd en stond zijn kabinetschefs op cruciale posities in de ambtenarij. (vrt.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 25 May 2025 07:55
    1 reactie(s)

    #7682

    tiest

    zie tist

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 25 May 2025 07:51
    0 reactie(s)

    #7683

    rare kwiet
    (uitdr.)

    rare zonderling

    zie kwiet

    vgl. rare tiest

    Sterke vrouwen, een rare kwiet en Tom Waes (standaard.be)

    Roelandts: “Ik vind Trump een rare kwiet” (sporza.be)

    Dat hij een ‘rare kwiet’ is, mag worden gezegd, hij is goedgehumeurd: “Want het gaat goed met Gent.” (dezondag.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 25 May 2025 07:51
    0 reactie(s)

    #7684

    rare tiest
    (uitdr.)

    een raar manspersoon

    ook: rare tist

    vgl. rare kwiet

    Hij was een rare tiest, stond altijd in de deuropening te kijken naar kinderen die van school kwamen, stelde ook rare handelingen. (standaard.be)

    ‘Enerzijds wilde ik kunstenaar worden, in de meest totale en meest romantische zin van het woord: een rare tiest, een potsenmaker.’ (nieuwsblad.be)

    In de zomer van 1972 sprak de directeur van het Arcatheater haar aan: ‘Griet, ik heb een rare tist ontmoet, maar hij heeft wel heerlijke teksten’ (knack.be)

    Vroeger een alcoholist. En volgens velen nog steeds een rare tist. (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 25 May 2025 07:50
    0 reactie(s)

    #7685

    rare tiest
    (uitdr.)

    een raar manspersoon

    ook: rare tist

    vgl. rare kwibus

    Hij was een rare tiest, stond altijd in de deuropening te kijken naar kinderen die van school kwamen, stelde ook rare handelingen. (standaard.be)

    ‘Enerzijds wilde ik kunstenaar worden, in de meest totale en meest romantische zin van het woord: een rare tiest, een potsenmaker.’ (nieuwsblad.be)

    In de zomer van 1972 sprak de directeur van het Arcatheater haar aan: ‘Griet, ik heb een rare tist ontmoet, maar hij heeft wel heerlijke teksten’ (knack.be)

    Vroeger een alcoholist. En volgens velen nog steeds een rare tist. (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 25 May 2025 07:50
    0 reactie(s)

    #7686

    tist
    (de(n) ~ (m.), ~en)

    1) raar ventje
    2) ook gewoon: kerel, gast, … bv. toffe tist, knappe tist
    3) aanspreking (eerder denigrerend)

    > waarschijnlijk een verkorting van de mannennaam Baptist
    spellingsvariant: tiest
    zie ook: en andere tisten

    vnw: tiest: vent, kwast
    -een rare tiest, een rare kwast

    znwb: tiest: Ter aand. van een mannelijk pers. met pejor. connotatie: malle vent, kwibus, kwast, gek; veelal in verb. als rare, vieze tiest.

    1) Wat dien tist in zijn leven heeft uitgestoken! Ik mag er niet aan denken.

    2) grietcartoons.be: De beste cartoonist – karikaturist – toffe tist uit héél Gent en omstreken

    Dit superfeestje werd ingericht om de
    onwaarschijnlijke prestatie van Mady te vieren: het 26 jaar uithouden met een tiest gelijk Stefan
    Imschoot. (kwb-kalken.be)

    3) netlog: awel tist heeft er nog niemand iets in uw GB achtergelaten…?

    Ja hoor, die tiest is altijd een sluwe vos geweest! (https://sceptr.net/2018/08)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 25 May 2025 07:45
    4 reactie(s)

    #7687

    tiercé
    (de ~ (m.), ~s)

    weddenschap waarbij gegokt wordt op drie paarden

    vnw: (super)trio, weddenschap op de eerste drie paarden in de juiste volgorde in een wedren

    NL: supertrio

    Ga je ook kijken naar de paardenrennen? Ik heb vorige keer al de tiercé gewonnen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 25 May 2025 07:37
    0 reactie(s)

    #7688

    tiens

    1) bevestigend tussenwerpsel
    2) vragend of verbazend tussenwerpsel
    3) tiens-tiens: dubbel vragend of bevestigend tussenwerpsel

    vnw: kijk, hee, wel wel, nou nou

    (Graag verbetering of verduidelijking van deze beschrijving)

    >Fr. tenir: houden
    vgl. deh

    1) Dat is nogal duidelijk, tiens. Ge ziet toch dat dit de grootste is!

    2) Tiens, ik dacht dat hij al vertrokken was?

    3) Tiens-tiens, mompelde Witse toen de verdachte zich versprak.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 25 May 2025 07:36
    1 reactie(s)

    #7689

    tiens

    1) bevestigend tussenwerpsel
    2) vragend tussenwerpsel
    3) tiens-tiens: dubbel vragend of bevestigend tussenwerpsel

    vnw: kijk, hee, wel wel, nou nou

    (Graag verbetering of verduidelijking van deze beschrijving)

    >Fr. tenir: houden
    vgl. deh

    1) Dat is nogal duidelijk, tiens. Ge ziet toch dat dit de grootste is!

    2) Tiens, ik dacht dat hij al vertrokken was?

    3) Tiens-tiens, mompelde Witse toen de verdachte zich versprak.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 25 May 2025 07:35
    1 reactie(s)

    #7690

    ticket
    (zn. o.; ~ten of ~s )

    kaartje
    ook fig: toegang tot iets: Red Panthers hebben zonder te spelen hun ticket beet voor het WK. (nieuwsblad.be)

    vnw: in België ook: kaartje, biljet voor een film, theater, trein, wedstrijd enz.

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 2; In Nederland werd ‘ticket’ tot voor kort voornamelijk gebruikt voor een plaatsbewijs in een vliegtuig, maar ook daar wint het Engelse woord terrein op parkeerkaartje, toegangskaart(je), toegangsbewijs, entreekaart(je) en plaatsbewijs.

    zie ook ticketten

    Ik heb ticketten voor het concert van Mark Knopfler in het Sportpaleis op 22 juni 2019 besteld via VIAGOGO. (test-aankoop.be)

    en zo helemaal achteraan de wachtrij terechtkwamen om alsnog naast het felbegeerde ticket voor Tomorrowland te grijpen. (nieuwsblad.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 25 May 2025 07:34
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.